Waarom vluchtelingen in de de jaren negentig nog geen probleem waren

Dertig jaar geleden migreerden meer mensen, ook moslims, naar Europa dan nu. Toch maakte men zich toen niet zo openlijk zorgen. Wat maakt het verschil? Een geschiedenisles van migratiehistoricus prof. Leo Lucassen. In de negentiger jaren vluchtten ongeveer evenveel mensen naar Europa als nu. Naturlijk was een deel van de bevolking en een deel van de politici van mening dat er te veel vluchtelingen op ons afkwamen. Toch is het anti-migratiesentiment en het anti-Islamgeluid in 2020 veel luider dan toen. Als de groep migranten niet groter is, en de samenstelling is niet wezenlijk anders. Wat is er dan aan de hand? Migratiehistoricus Leo Lucassen maakte een historische analyse van de situatie. Hieronder vijf stappen die laten zien hoe we bij de huidige stand van zaken zijn gekomen. 1. Vluchtelingen kwamen meer in ons vizier Een aangepast EU-visabeleid maakte migratie veel zichtbaarder. Sinds 1993 moeten de meesten mensen uit Afrika, Azië en het Midden-Oosten een visum aanvragen om Europa in te komen. Eerder namen vluchtelingen voor het overgrote deel de bus, trein of het vliegtuig. Door deze “papieren grens” kan dat niet meer.

Foto: AK Rockefeller (cc)

Ode aan het onmeetbare

COLUMN - door Marcel Canoy

Het wordt tijd om het onmeetbare op het schild te heffen. Van onmeetbare dingen worden we vaak gelukkig; een gedicht, een lied, een aai over de bol of een gesprek. Jammer dat het onmeetbare vaak het kind van de rekening van boekhouders wordt. Boekhouders delen de lakens uit. Lakens die stinken naar cijfers.

Het onmeetbare kan in behoeftes voorzien die cijfers niet kunnen bieden. Eenzame ouderen willen een praatje, geen protocol. Mensen die buiten hun schuld in de financiële problemen komen willen gehoord en serieus genomen worden, geen vernederende sanering. Mantelzorgers willen rust en erkenning, geen standaard zorgplan waarin zij niet eens voorkomen.

Wie snapt het

Een pleidooi voor het onmeetbare is niet nieuw. Oscar Wilde stelde bijvoorbeeld al in 1892 dat een cynicus van alles de prijs weet, maar van niets de waarde. Elke kunstenaar snapt de waarde  van het onmeetbare sinds kunstenaars uitgevonden zijn. Zelfs Den Haag, het CPB en de meeste economen snappen het. Maar ze doen er te weinig mee.

Kennedy

Een politicus die de waarde van het onmeetbare inzag én er iets mee deed was Robert Kennedy:

…het bruto nationaal product houdt geen rekening met de gezondheid van onze kinderen, de kwaliteit van het onderwijs of het plezier in het spel. Het meet niet de schoonheid van poëzie, de kracht van het huwelijk noch de intelligentie van het publieke debat of de integriteit van ambtenaren. Het meet geen humor, moed en wijsheid, noch empathie of vaderlandsliefde. Het meet kort gezegd alles behalve de dingen die het leven waardevol maken.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: internets_dairy (cc)

Hoe de wereld is ontworpen voor en door mannen

Van de gezondheidszorg tot vervoer, van de wc tot je telefoon: bijna alles in onze samenleving is ingericht op het mannenlijf. Welke problemen levert dit vrouwen op? Hoe komen we van deze ongelijkheid af?

Leven we in een mannenwereld? Het is onmogelijk om die vraag ontkennend te beantwoorden na het bijwonen van de eerste avond in de serie Van wie is het vrouwenlichaam? In razend tempo komen de voorbeelden voorbij die illustreren hoe de wereld is ontworpen rond de standaardmens en wat het betekent als je niet tot die norm behoort.

Het is lastig je telefoon vast te houden, fitnessapparatuur te gebruiken en het gaspedaal in je auto is net te ver weg: dames in het publiek lepelen hun problemen moeiteloos op.

Het is natuurlijk geen gekke gedachte, om uit te gaan van een gemiddelde bij het ontwerp van bepaalde producten. Maar het wordt wel een probleem als dat gemiddelde een witte man van zo’n 70 kg is en de helft van de bevolking daarvan afwijkt, zoals schrijfster Caroline Criado Perez in haar boek ‘Invisible Women’ uitlegt. Het is tijd voor verandering, maar hoe pakken we dat aan?

Een kleine daad van verzet

We kunnen een voorbeeld nemen aan activist Geerte Piening (platform De Bovengrondse). In 2017, na een avondje stappen was zij op weg naar huis toen ze moest plassen. Bij gebrek aan een toilet, gebruikte ze een Amsterdams steegje. Ondanks dat er vrienden op de uitkijk stonden, werd ze opgemerkt door de politie en bekeurd. De schade? 140 euro plus 9 euro administratiekosten, vertelt Piening met een knipoog. Terecht, want wildplassen mag niet. Maar, ze vocht de bekeuring aan bij de rechtbank.

Foto: Screenshot Buienradar copyright ok. Gecheckt 12-10-2022

Raar weer

Woensdagnacht (of eigenlijk al donderdag dus)

COLUMN - Oh My God. Ik keek net even op buienradar om te kijken wat het weer vandaag gaat doen. Donderdag ben ik altijd vrij en een rondje markt is dan wel even leuk. Of eindelijk eens wat puinruimen in de tuin. Dinsdag en woensdag was het raar weer, met periodes met zon, dan opeens weer slagregen en vandaag zelfs hagel.

Brievenbus

Maar toen zat ik op kantoor, en hoefde slechts een klein ommetje te maken om de brievenbus te legen. Die trouwens vol met water gelopen was (?), waardoor de 2 papieren facturen die erin lagen helemaal waren doorgelopen. Ja, die heb je nog wel eens hoor, het is zeldzaam maar je moet waakzaam blijven. In het verleden ben ik die bus wel eens vergeten, en dat levert dan zomaar een boete wegens te laat betalen op. Dus nu staat in mijn agenda dat ik elke dinsdag om half 4 even mijn ommetje maak. Het is maar een paar meter, maar je bent altijd langer bezig dan je denkt. Want de postbode mietert elke dag alle post voor nr. 34 en soms ook van nr. 32 in één van de brievenbussen. Aangezien er meer dan 10 bedrijven zitten, ben je wel even zoet met herverdelen. Dat levert ook af en toe de gênante situatie op dat je per ongeluk post voor iemand anders openmaakt, zoals buurman Art laatst onze belastingenvelop. Maar ach, Art mag dat, hij is een goeie buur én een goeie klant.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour | Onze Arie

Dan wil ik nu met jullie het Onze Arie bidden voor onze Minister die hier vandaag afwezig is.

Afgelopen donderdag sprak Eric van ’t Zelfde de stakende leraren toe. Hij sloot zijn toespraak af met een gebed:

Onze Arie,

Onze Arie die afwezig zijt,
Uw naam wordt gemist,
Uw tekorten komen,
De teloorgang zal geschiede,
Gelijk in alle scholen.
Geef ons heden fatsoenlijk onderwijs,
En vergeef ons de vermoeidheid in onze teams,
Gelijk wij u uw afwezigheid vergeven,
Leid ons niet in constante verzoeking,
Maar verlos ons van de tekorten,
Want van u is het onderwijs
en de schade tot in de Eeuwigheid.

In naam van de lesloze leerlingen; in naam van de 604.000 kinderen onder de armoedegrens, en in naam van de verdere vervreemding,

Amen.

Foto: cc Pixabay stempel coronavirus Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay

De verkeerde zorgen

COLUMN - Hoe besmettelijk dat nieuwe coronavirus is, vragen we ons af. Moeten we hier in Nederland mondkapjes gaan dagen? Kunnen we nog wel veilig naar godweetwaar reizen? Maar dat zijn voor Nederland de verkeerde vragen – ze spitsen zich toe op het individuele risico besmet te raken. (Mondkapjes dragen heeft echt alleen zin in gebieden waar het virus rondwaart. Ze nu kopen, zorgt vooral dat mensen die ze nodig hebben, ze niet meer kunnen bemachtigen.)

Maar een pandemie gaat niet over individuen. Wie alleen is kan niet besmet raken, noch een ander besmetten. Een pandemie gaat per definitie over groepen mensen en hun onderlinge verkeer. Over collectieven en subsets, over hun onderlinge verhouding, over hun conditie voordat het virus uitbrak, over alledaagse toegang tot zorg, over voedselvoorziening, over humanitaire bejegening. En juist daar hebben we het weinig over.

Wie meldt zich ziek in een dictatuur? De kans dat je gevangengezet wordt, is groter dan de kans dat je een ziekenhuisbed en zorg krijgt. Wie meldt zich ziek in een vluchtelingenkamp? Daar zijn veel mensen systematisch verzwakt en ondervoed, daar zijn geen dokters, medicijnen of hospitalen. Wie meldt zich ziek als daarna straf dreigt? Wie meldt een zieke medepassagier op een schip, trein of vliegtuig als daarna niemand het voertuig mag verlaten, wat vooral het risico voor alle andere inzittenden ernstig vergroot?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mest en stront

ACHTERGROND - Even een vies praatje over mest en stront. We hebben het over hondenstront, kattenstront en varkensstront. Maar we hebben het over paardenmest, kamelenmest, kippenmest, koeienmest en olifantenmest.

In een gesprek zaterdag attendeerde iemand erop dat stront smeriger ruikt en dat dit komt doordat het gaat om vleeseters. De uitwerpselen van planteneters zijn niet werkelijk welriekend maar een stuk beter te verdragen.

We zochten naar voorbeelden en tegenvoorbeelden. Het varken lijkt in beide categorieën te vallen, hij produceert mest en stront, maar dat is dan ook een omnivoor. We hebben niet te lang naar voorbeelden gezocht want we gingen aan tafel. Ondertussen ligt de vraag er: maken we in ons taalgebruik een op geur gebaseerd onderscheid tussen vleeseters en planteneters? (Het verwarwoordenboek biedt geen uitkomst.)

Bonusvraag: is het inderdaad plantenetersmest die, eenmaal gedroogd, het beste brandt?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Abhi Sharma (cc)

Een oneindige geschiedenis

RECENSIE - © Uitgeverij Omniboek. Cover De geschiedenis van de slavernij, door Dick HarrisonEr zijn op dit moment rond de dertien miljoen slaven op de wereld. De meesten van hen, rond de tien miljoen, leven in Zuid-Azië (India, Pakistan, Bangladesh). Het gaat dan vooral om slachtoffers van schuldslavernij. Hele families zitten zó diep in de schuld bij hun landeigenaar, dat een of beide ouders zich aan hem hebben verkocht om die schuld af te lossen. Dat lukt meestal niet; droogte of ziekte leiden tot nieuwe schulden, waarna de landeigenaar de volgende generatie dwingt de schuld op zich te nemen.

In Latijn Amerika speelt hetzelfde probleem; Hier leven naar schatting anderhalf miljoen slaven. In het Midden-Oosten zijn er nog zo’n kwart miljoen en in Europa een vergelijkbaar aantal – dat zijn vooral seksslavinnen. Het gaat hier om conservatieve schattingen (van de International Labour Organisation); anderen schatten dat het totaal met een factor twee of drie omhoog moet. Alles bij elkaar zijn er momenteel waarschijnlijk even veel slaven als een, twee of drie eeuwen geleden.

Het verschijnsel slavernij mag dan grotendeels ondergronds zijn gegaan, of zich hebben teruggetrokken op het arme platteland, en slavernij mag tegenwoordig een veel kleinere bijdrage leveren aan de wereldeconomie dan vroeger – als het gaat om het absolute aantal slachtoffers is er niet veel veranderd.

Foto: Marco Verch Professional Photographer and Speaker (cc)

Kerkbelasting: goed idee of niet?

Kerken voeren steeds vaker zorgtaken uit voor de overheid, zonder daar financiële compensatie voor te krijgen. Moeten we, naar Duits voorbeeld, een ‘Kerkbelasting’ invoeren? Een gastbijdrage van Jan Keuken.

In het Betuwse dorp waar wij wonen, is het bijna niet te missen. Tegenover het plaatselijke cafetaria hangt een groot rood spandoek waarop de actie Kerkbalans staat aangekondigd.

De actie gaat uit van vijf kerkgenootschappen en wordt gebruikt om de financiën van lokale kerken aan te zuiveren. Bij veel wel of niet meelevende kerkleden valt er bovendien een envelop op de mat met het verzoek om een bijdrage voor de kerk.

De actie Kerkbalans is een oproep aan iedereen, gelovig of niet, om de lokale geloofsgemeenschap te steunen. En die gemeenschap begint sinds de verregaande decentralisatie van zorgtaken door de overheid bijna een diaconaal platform te worden.

Duitsland: kerkbelasting

In Nederland is zo’n verzoek om een financiële bijdrage iets tussen de kerk en de gelovige. De staat houdt zich daarbuiten. In Duitsland ligt dat heel anders. Daar betalen geregistreerde gelovigen – of ze nu naar de kerk gaan of niet – een kerkbelasting van 8 tot 9 procent van de loonbelasting.

Werkgevers dragen die belasting direct af aan de belastingdienst en die maakt dat bedrag over naar de kerk waartoe de werknemer behoort. Er moet dus bewust een keuze worden gemaakt voor een kerkgenootschap.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende