Populisme, verklaard door Caroline de Gruyter

In mijn vorige artikel liet ik zien dat Joseph Vogl een verkeerd beeld heeft van de macht van het kapitaal. Vandaag behandel ik de ideeën van Caroline de Gruyter over de onmacht van de democratie en de oorzaken van het populisme. Zij maakt een vergelijkbare denkfout als Vogl. Het populisme is in opmars. De AfD heeft afgelopen week weer flink gewonnen in Mecklenburg-Voor-Pommeren. De AfD, Geert Wilders, Front National, Donald Trump en ‘Brexit’, overal in Europa en de VS wordt de politiek gedomineerd door populisten [1]. Wat is de oorzaak daarvan? Een verklaring die vaak wordt geopperd is dat politieke strijd (zie 1, 2, 3, 4, 5) zich niet meer afspeelt tussen links en rechts maar tussen hoog opgeleide kosmopolieten en laag opgeleide nationalisten. De kosmopolieten willen een open en multiculturele samenleving en zijn niet bang voor verandering. De natiestaat vinden ze een relict uit het verleden. De nationalisten willen terug naar de natiestaat. Ze zijn juist bang voor verandering, want dat brengt meestal maar weinig goeds. De migranten, die dankzij de open grenzen naar ons land komen, vestigen zich in hun wijken en internationale handel bedreigt hun banen. De meestal welgestelde kosmopolieten hebben daar geen last van.

SG-café donderdag 08-09-2016

Dit is het Sargasso-café van donderdag 08-09-2016. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Chris (cc)

De versmalling van diversiteit

COLUMN - Het symposium over diversiteit in de media dat ik bijwoonde, bood een prachtige baaierd aan verhalen. Film- en documentairemakers vertelden hoe hun lastige of onbeantwoorde vragen langzaam waren uitgegroeid tot volwaardige onderwerpen. Ze vertelden hoe lastig het kon zijn hun hoofdpersonen frank en vrij te laten vertellen, hoeveel tijd ermee gemoeid is om een goede band op te bouwen. Ze vertelden hoe hun pitches bij de omroepen regelmatig afketsten op onwetendheid, maar dat daar gelukkig schot in zat. En we zagen ronduit adembenemende fragmenten.

Toch knaagde er iets. Het thema was diversiteit: waarom ging de discussie dan uitsluitend over kleur, over niet-westerse culturen en mensen van gemengde etniciteit? Diversiteit is toch breder dan dat?

Gaandeweg ging het me dagen. We hebben het besef dat de Nederlandse media ziekelijk wit zijn, stiekem ingeruild voor de notie dat we gebaat zijn bij ‘meer diversiteit’. Dat klinkt vriendelijker, is minder verwijtend jegens de ingesleten posities, en het is prettig positief geformuleerd, als een win-win situatie.

Maar die aanpak leidt enerzijds tot een akelige versmalling van het begrip diversiteit, anderzijds tot het verdoezelen van feiten. Want hier stonden mensen te bepleiten dat het ‘diverser’ moest, terwijl we eigenlijk gewoon wilden zeggen dat het gezicht van de media veel te wit is. Kijk naar de Britse tv: zowel in actualiteitenprogramma’s als tv-series voeren die aanzienlijk meer mensen van kleur op. Ik vind dat telkens weer een verademing. Maar zeggen dat het Nederlandse medialandschap simpelweg te wit is, doen we niet meer: we betitelen dat tegenwoordig liever met een kuis mondje als ‘gebrek aan diversiteit’.

Foto: IISG (cc)

De verheffing

COLUMN - Allerlei partijen hebben de afgelopen weken alvast startsalvo’s gegeven voor de aankomende verkiezingen. Het campagneseizoen is begonnen. Maar zal het ook wezenlijk ergens over gaan?

Ik las een paar weken terug op Twitter dat betaalbare zorg hét verkiezingsitem van 2017 gaat worden. Nee, zeiden anderen, het wordt Nexit en immigratie.

Ik heb er een paar dagen over na lopen denken. Zijn dit nu echt essentiële onderwerpen voor de toekomst? Natuurlijk is zorg belangrijk. Maar behalve wat gesleutel aan de verdeling verwacht ik daar geen grote koerswijzigingen. Een nationaal zorgfonds (mocht dat er al komen) is wat mij betreft ook gesleutel aan de verdeling zonder aardverschuivingen. Nexit en immigratie, het eerste is een hobby van een handvol idioten en immigratie gaan wij niet over, het overkomt ons.

Er zijn wat mij betreft veel belangrijker thema’s waar we niets of veel te weinig over horen. Echte ouderwetse politiek-ideologische vraagstukken. Die helpen politiek consistente antwoorden op nieuwe vragen te vinden voorbij de waan van de dag (en de polls)

Het eerste is groen versus groei. We kunnen de keuze niet eindeloos blijven uitstellen want binnenkort zijn de fossiele brandstoffen op. (En misschien is er wel een optimist die groene groei voorziet). Ik hoorde het als dilemma ergens in het begin van mijn vakbondsloopbaan uit de mond van Hilda Verwey-Jonker en daarna werd het te vaak overschreeuwd door de waan van de dag.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

De mythe van een ‘Britzerland-deal’

COLUMN - De Britten zien het wel zitten: geen lid meer van de EU, wel vrije toegang tot de EU-binnenmarkt. De immigratie weer sturen, zelf bepalen wie er komen. Is dat niet wat Zwitserland heeft, moet het Verenigd Koninkrijk streven naar een ‘Britzerland-deal’?

Philipp Hildebrand, voormalig president van de Zwitserse Nationale Bank, is duidelijk: ‘Het is ons (Zwitserland) niet gelukt soevereiniteit over immigratie terug te winnen. [..] Geloof maar niet dat jullie iets anders krijgen’.

‘De immigratie zelf sturen’ staat inderdaad al jaren hoog op de agenda van de Zwitserse rechts-populistische SVP. In februari 2014 werd een SVP-volksinitiatief over het beëindigen van de ‘massa-immigratie’ met een kleine meerderheid van 50,3% aangenomen. ‘Het volk heeft bepaald dat de toestroom van EU-burgers wordt beperkt, dat Zwitserland weer zelfstandig de immigratie gaat sturen’, aldus een triomfantelijke SVP.

Er werd gesproken over contingenten, over maximale aantallen EU-immigranten per jaar, de SVP straalde en smulde.

Zwitserland als voorbeeld?

De Bundesrat – de regering – die tegen het initiatief had gestreden, had nu de opdracht om met de EU te onderhandelen over beperking van de immigratie. Ook hier ligt een parallel met het VK: Theresa May was voor het Brexit-referendum in het ‘remain-kamp’, en moet nu het VK uit de EU loodsen. Zij moet dus, net als de Zwitserse regering destijds, iets doen waar ze tegen is.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

SG-café woensdag 07-09-2016

Dit is het Sargasso-café van woensdag 07-09-2016. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Closing Time | Onze God is de beste

VVD-minister Edith Schippers benadrukte in haar H.J. Schoo-lezing nog maar eens dat onze cultuur superieur is en dat we ‘onze’ verlichte waarden moeten verdedigen tegen de intolerantie van immigranten die vasthouden aan minder verdraagzame en liberale ideeën, die hen met de barbaarse paplepel ingegoten zijn.

Cultuursupremacisme is natuurlijk van alle tijden en rijken. Iedere wereldmacht die zichzelf verrijkte aan de onderworpen volkeren en vazalstaten zag zowel daarin het bewijs van haar culturele superioriteit als in haar superioriteit de legitimatie om die volkeren te onderwerpen.

SG-café dinsdag 06-09-2016

Dit is het Sargasso-café van dinsdag 06-09-2016. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende