Beloon goed gedrag in de zorg

De zorgkosten rijzen al jaren de pan uit. Zorgaanbieders die hun best doen de kosten zo laag mogelijk te houden lopen echter het risico hiervoor financieel gestraft te worden. Dat moet anders: het ministerie en de zorgverzekeraars moeten goed gedrag belonen. Dan volgt goedkopere zorg vanzelf, stelt Marcel Canoy, hoofdeconoom bij Ecorys In hun recente studie naar de toekomst van de zorg, analyseert het Centraal Planbureau (CPB) waarom de zorgkosten de laatste tijd harder stijgen dan de economische groei of inflatie. (Zie ook Casper van Ewijk onlangs op deze site, red.) Volgens de Haagse rekenmeesters ligt het niet of nauwelijks aan de vergrijzing. ‘In de afgelopen tien jaar bedroeg de reële groei in de zorg ongeveer 4%, terwijl het bbp met ruim 1% per jaar groeide en 1% van de zorggroei toe te schrijven valt aan vergrijzing. Deze cijfers duiden erop dat verruiming van het zorgaanbod en nieuwe, betere technologie een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de groei van de zorguitgaven… Wanneer de zorguitgaven in hetzelfde hoge tempo blijven groeien, neemt het aandeel in het bbp toe tot 31% in 2040. Een gemiddeld huishouden betaalt dan 14%-punt extra premie voor zijn zorg; nu al wordt 23% van het inkomen aan zorg besteed.’ Verderop in het rapport komt het CPB nog met een aanvullende verklaring: er is een groot grijs gebied in de zorg. Van veel behandelingen weten we niet hoe effectief ze zijn en in welke mate ze effectief zijn voor verschillende patiëntengroepen. Door dit grote grijze gebied zouden besparingen moeilijk realiseerbaar zijn. Maar klopt deze diagnose van het CPB wel?

Door: Foto: Lukas Vermeer (cc)
Foto: Maarten Schurink (cc)

Worden er echt duizenden overbodige operaties uitgevoerd?

, door

ANALYSE - Worden er echt jaarlijks duizenden overbodige operaties uitgevoerd?

Zorgverzekeraar CZ stelt dat er jaarlijks duizenden overbodige operaties worden uitgevoerd, meldt RTL Nieuws, die namens de verzekeraar hard ingrijpen aankondigt. ‘Artsen en ziekenhuizen die veel meer dan gemiddeld opereren krijgen bezoek van de verzekeraar en als ze niet kunnen aantonen waarom ze zoveel meer opereren, dan krijgen ze direct minder geld’.

Het CZ-onderzoek dat RTL Nieuws in handen zegt te hebben, is uitgevoerd door Vektis en onderzoeksbureau KPMG Plexus. Wat de wetenschappelijke bureaus voor politieke partijen zijn, is Vektis voor de zorgverzekeraars. Vektis wordt beheerd door commanditair vennoten en dat zijn alle zorgverzekeraars van Nederland. Informatie die zo te vinden is in het jaarverslag van Vektis.

Hoewel Vektis een onderzoeksbureau van de zorgverzekeraars is, wil dat niet zeggen dat de cijfers gewantrouwd moeten worden. Vektis is niet te beroerd de cijfers bij te stellen als daar een misser heeft plaatsgevonden.

Vektis kwam deze week ook in het nieuws met een onderzoek naar de zorgkosten per regio. Amsterdammers bleken erg dure klanten. De Vektis zorgthermometer, waarin dat vermeld zou staan is tijdelijk offline, want Vektis heeft een fout ontdekt in de Zorgthermometer van 21 februari. ‘Bij het bepalen van de zorgkosten per regio is een verkeerd inwoneraantal voor Amsterdam gehanteerd. Hierdoor werden de zorgkosten per inwoner van Amsterdam ten onrechte hoger gepresenteerd dan het geval is,’ aldus Vektis.

Foto: copyright ok. Gecheckt 18-10-2022

Maakt CPB terecht verwijt aan laagopgeleiden over zorgkosten?

, door

ANALYSE - Doet het CPB tegenwoordig aan politiek? De policy brief over zorgkosten doet dat wel vermoeden.

Het CPB publiceerde maandag een zogenaamde policy brief over toekomstige zorgfinanciering. Het CPB concludeert hierin dat de solidariteit in de zorg onder druk staat door stijgende zorguitgaven. Het zorggebruik neemt immers vooral toe onder laagopgeleiden. Hoger opgeleiden maken daarentegen minder vaak gebruik van de zorg, terwijl zij steeds meer moeten bijdragen aan de zorgkosten van anderen. Zodoende suggereert het CPB dat het geen kwaad zou kunnen de collectieve zorgkosten te verlagen, ‘bijvoorbeeld via een grotere rol voor private zorg.’

Binnen de regeringscoalitie zijn inmiddels de eerste strubbelingen ontstaan over de aanbevelingen van het CPB. SP-Kamerlid Renske Leijten noemt het advies van het CPB een ‘politieke stellingname.’ Is dat verwijt terecht?

Een nadere beschouwing van twee citaten uit de policy brief van het CPB laat zien dat dit best wel eens het geval zou kunnen zijn. Zo lezen we op pagina 5:

Uit eerdere studies (RIVM, 2010, Kunst e.a. 2007) is bekend dat mensen met een lage opleiding minder gezond zijn en meer zorg gebruiken dan mensen met een hoge opleiding.

Iets later, op pagina 7, komt de aap echter uit de mouw:

Foto: Thomas Geersing (cc)

Feiten: hoe hoog zijn de zorgkosten eigenlijk?

, door

ANALYSE - De laatste weken is er veel gediscussieerd over de zorgkosten en wie die moet betalen. Maar hoe hoog zijn de kosten eigenlijk? De feiten.

Mark Rutte (VVD) en Diederik Samsom (PvdA) hebben hun plannen bijgesteld: er wordt toch geen inkomensafhankelijke zorgpremie ingevoerd. Maar hoe wordt de zorg eigenlijk wel gefinancierd? En wat gaat het kabinet doen aan de stijgende zorgkosten? Tijd om de feiten over de financiering van de zorg op een rij te zetten.

In 2011 waren de totale zorguitgaven op basis van de zorgrekeningen van het CBS 90 miljard euro. In 2000 was dit nog 59 miljard euro (prijsniveau 2011). Een stijging van52 % dus. Van die 90 miljard wordt 83% collectief gefinancierd, zie verderop voor uitleg.

De Algemene Rekenkamer houdt bij of de collectieve zorguitgaven (dit is niet de 90 miljard) de afgesproken norm (Budgettair Kader Zorg) niet overschrijden. Sinds 2002 is dit slechts een keer (2007) niet gebeurd, alle andere jaren kennen overschrijdingen van rond de 2 à 3 procent.

Hoe wordt geld besteed?

In 2011 ging er van die 90 miljard 53 miljard naar gezondheidszorg, 34 miljard naar welzijnszorg en 3 miljard naar beleids- en beheerorganisaties (bijvoorbeeld het RIVM). Binnen de welzijnszorg gaat het grootste deel (47%) naar ouderenzorg en binnen de gezondheidszorg gaat het grootste deel (45%) naar medisch-specialistische (ziekenhuis) zorg. Uitzonderingen daargelaten kan worden gesteld dat de gezondheidszorg wordt gefinancierd vanuit de ZVW en de welzijnszorg vanuit de AWBZ.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kosten van de zorg kun je ook positief benaderen

, door

De zorgkosten: die zouden volkomen uit de hand lopen als er nu niet ingegrepen wordt. Daarbij wordt nogal eens vergeten dat de huidige situatie kansen biedt om buiten gebaande paden te treden. Volgens hoogleraar Dirk Ruwaard is een perspectiefwisseling op de gezondheidszorg noodzakelijk.

Vorig jaar mei zei minister De Jager van Financiën in Het Financieele Dagblad dat ons land de schuldencrisis en de 18 miljard euro bezuinigingen wel zou overleven. De minister wees er op dat de kosten van de zorg in de afgelopen decennia met 4 procent per jaar zijn toegenomen, terwijl de gemiddelde economische groei over diezelfde periode slechts 2 procent bedroeg. Het Centraal Planbureau (CPB) heeft berekend dat het aandeel van de zorgkosten in het Bruto Binnenlands Product (BBP) in de periode 1972-2010 is gestegen van zo’n 8 naar 13 procent. Als deze trend doorzet, dan bedragen de zorgkosten in 2040 ruim 23 procent van het BBP. Minister De Jager noemde de situatie ‘mathematisch onhoudbaar. Dan eet die ene categorie op een gegeven moment de hele economie op’.

Overigens heeft de stijging van de zorgkosten ook grote gevolgen voor de huishoudens. Een tweeverdienersgezin dat gezamenlijk 1,5 keer modaal verdient, was in 2010 meer dan 23 procent van het bruto gezinsinkomen aan zorg kwijt. Bij voortzetting van de huidige trend zal dat percentage in 2040 ruim 36 procent bedragen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zielig

, door

Vanwege een almaar zieker wordende kat was ik kind aan huis bij de dierenkliniek. Daar werd ik ondergedompeld in een universum van klein leed: naast mijn kat bivakkeerden er onder meer een zieke zebravink en een onderkoelde hamster.

Hoe behandel je in hemelsnaam diertjes die zo minuscuul zijn dat elke ziekte meteen hun hele lijfje in beslag neemt? Hoe wring je een vogelbekje open om er vocht in te druppelen, zonder meteen zijn snavel of zijn botjes te breken? Hoe doseer je antibiotica voor een diertje dat maar een paar gram weegt? Hoe kalmeer je een bange hamster?

In de ziekenboeg streelde ik mijn kat en soms ook de blinde, suikerzieke en uitgedroogde poes in de kooi ernaast. Twee meter verderop werd een manshoge, slaperige, zojuist geopereerde hond door de assistenten voorzichtig in een kooi gesjord: ze waren benauwd dat hij te nel zou bijkomen, hij had de reputatie een woesteling te zijn. De hamster scharrelde inmiddels weer rond en wilde zelfs wat eten; een uur later stierf hij onverwacht.

De eigenaar van het zieke zebravinkje schrok van de rekening voor twee dagen zorg, medicijnen en onderkomen. Dat kon-ie niet betalen, en bovendien: honderd euro voor zo’n klein beestje? Een ander ongerust baasje en ik keken elkaar schouderophalend aan. Tsja. Wie een huisdier neemt, laadt de verantwoordelijkheid voor diens welzijn op zich; en de kosten van een dierenarts zijn gebaseerd op de geleverde inspanning, niet op het gewicht van de zieke.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zelf sparen voor latere zorg

, door

Dit stuk hebben we overgenomen van Me Judice.

De kosten van de gezondheidszorg blijven sterk doorgroeien, onder andere door de vergrijzing. Een slinkende groep werkenden moet daardoor de zorgkosten dragen van een groeiende groep gepensioneerden. Dat kan anders, namelijk door de zorg minder via een omslagstelsel te betalen. Door mensen verplicht te laten sparen voor latere zorg worden de zorgkosten meer door de zorggebruikers gedragen. Dat vereenvoudigt de uitdaging de stijgende zorgkosten te financieren, stellen Werner Brouwer, Arjen Hussem, Niels Kortleve, Martin van Rijn.

Grenzen betaalbaarheid en solidariteit in zicht
De oplopende zorgkosten blijven de gemoederen bezighouden. Minister De Jager noemde ze onlangs zelfs zijn grootste financiële zorg. Groter nog dan de huidige financiële crisis. Maar bijna elke maatregel om zorgkosten te besparen stuit vanwege de gevolgen op maatschappelijke en politieke bezwaren. Want wie wil er nu een kleiner zorgpakket, een hogere eigen bijdrage of langere wachtlijsten? Alhoewel ook aan (sommige van) deze zaken ongetwijfeld niet valt te ontkomen, lijkt een verdere kostenstijging onafwendbaar.

Tegelijkertijd lijken de grenzen aan de betaalbaarheid van en de solidariteit binnen de zorg in zicht te komen. Dat komt mede door de manier waarop we de zorg nu financieren. Het invoeren van een (verplichte) vorm van zorgsparen voor latere zorg kan een deel van de oplossing bieden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verhoging AOW-leeftijd desastreus voor zorgkosten

, door

[i]GeenCommenteer heeft ruimte voor gastloggers. Onze maandelijkse gast, P.J. Cokema voorziet rampzalige gevolgen van de verhoging van de AOW-leeftijd.[/i]

Luierende ouderen (Foto: Flickr/m-louis)

Nog even en het hoort tot een grijs verleden, dat je in Frankrijk jonge bejaarden een balletje ziet gooien op de pittoreske dorpspleintjes. De pensioenleeftijd gaat daar omhoog van 60 naar 62 jaar. De Grieken kregen al eerder te horen dat ze van hun rustige oude dag beroofd zullen worden. De gemiddelde pensioen leeftijd gaat omhoog van 61 naar 63 jaar.

Nu is dat om stinkend jaloers van te worden, want wij moeten tot ons 67e jaar doorwerken. Er is hier dan ook weinig begrip voor het verzet van de luilekker- landbewoners. De vraag is echter, wie er nu paniekvoetbal speelt. De overheden of de burgers?

De recentelijk afgekondigde maatregelen zijn vooral een antwoord op de huidige economische crisis. Hier en nu moet er bezuinigd worden. Mijn stelling: Het oprekken van de AOW-leeftijd zal ons nog op kosten jagen.

En wel hierom. We gaan nog een andere crisis tegemoet. De bevolkingscrisis van de vergrijzing. Nu denkt u onmiddellijk: juist daarom moet de AOW-leeftijd toch ook omhoog? Laat u geen rad voor ogen draaien.

Een aspect van de vergrijzing is een steeds duurder wordende zorg. Ook al zo’n crisispost. De mantra’s mogen bekend geacht worden: 1. We leven langer, worden ouder en gaan dus meer met ouderdomskwaaltjes te maken krijgen; 2. Er is te weinig jong personeel om heel die ouderdom te verzorgen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende