Monarchie = (vorst + inteelt) – verkiezingen. ‘New Math’ probeert wereld wiskundig te beschrijven
, door
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 10-03-2022
Het algoritme van alles
, door
Een complex idee als de chaostheorie laat zich niet zo makkelijk uitleggen. Ja, we weten dat een situatie van relatieve orde na verloop van tijd ontaardt in wanorde, onvoorspelbaar en ogenschijnlijk zonder enige sturing. En het feit dat kleine voorvallen grote gevolgen kunnen hebben, weten we ook. Maar hoe hangen die samen? Zijn chaos en orde wel twee tegenovergestelde zaken, net zoals zwart en wit (het antwoord is nee)?
Op mijn nachtkastje liggen momenteel twee klassiekers uit de jaren negentig, die ik zo’n beetje om en om lees. De eerste is Darwin’s Dangerous Idea van Daniel Dennett. De filosoof stelt hierin dat evolutie in feite niet veel meer is dan een algoritmisch proces, een programma waarin een paar regels met veel geduld en over zeer lange tijd worden uitgevoerd. Het resultaat is dat uit praktisch niets enorme complexiteit voortkomt.
Het tweede boek is Chaos: the making of a new science. Deze wetenschapsauteur toont hierin hoe de chaostheorie de wetenschappelijke wereld een compleet nieuwe richting heeft uitgeduwd. Hoe een grootheden als Turing en Mandelbrot het Newtoniaanse wereldbeeld kapot hebben geslagen. Een prachtig boek, maar pittig.
Toen kwam ik onderstaande documentaire tegen van de BBC. De makers hebben zich overduidelijk laten inspireren door bovenstaande auteurs, maar ik moet zeggen, dat hebben ze fantastisch gedaan. De docu duurt een uur en dat is geen verloren tijd.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
WW: Het foutje van Da Vinci
, door
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Vraag aan iemand op straat om het prototypische genie te noemen en de kans is groot dat de ondervraagde ofwel Einstein ofwel Leonardo da Vinci noemt. Beide mannen zijn -terecht overigens- bijna synoniem met de notie van het klassieke Genie: de haast magische wetenschapper die mijlenver op zijn tijdgenoten vooruit is; op wiens werk nog jaren, of zelfs eeuwen voortborduurt kan worden; onfeilloos. Hoewel, feilloos? De Nederlandse wiskundige, sculpturist en Leonardo-bewonderaar Rinus Roelofs ontdekte dat zelfs het beste paard van stal wel eens struikelde: Leonardo da Vinci maakte in één van zijn wiskundige tekeneningen een fout. Het Belgische tijdschrift EOS besteedt in haar jongste editie drie pagina’s aan deze uitglijder van de Uomo Universale.
De fout komt voor in!één van de illustraties die da Vinci maakte voor de Italiaanse wiskundige Luca Bartolomeo de Pacioli. In zijn beroemde werk “De divina proportione” (over de Gulden snede) beschrijft Pacioli wiskundige en kunstzinnige principes met betrekking tot de verhoudingen van afmetingen. Ook komt in het boek een aantal beschrijvingen aantal tekeningen voor van Archimedische lichamen, geillustreerd door Leonardo.
Archimedische lichamen zijn veelvlakken wiens vlakken bestaan uit twee of meer verschillende soorten veelhoeken (bijvoorbeeld driehoeken of vierkanten). Ze verschillen daarin van Platonische lichamen die maar één soort veelhoek gebruiken. Voorbeelden van Platonische lichamen zijn de kubus (opgebouwd uit zes vierkanten) of de tetraëder (driekantige piramide, opgebouwd uit vier driehoeken). Een traditionele voetbal met zijn vijf- en zes-kantige vlakken is een voorbeeld van een Archimedisch lichaam.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Voor übernerds: 3D fractals met code
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Pendulum Waves
, door
Fifteen uncoupled simple pendulums of monotonically increasing lengths dance together to produce visual traveling waves, standing waves, beating, and seemingly random motion. Built by Nils Sorensen at Harvard University.
Meer verstrooiing bij The Presurfer.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Dit. Is. Een. Grap. Toch?
, door
Maar het lijkt er niet op…
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.