Deze superzomer kan niet zonder vrijwilligers

Zijn vrijwilligers deze (super)zomer waterdragers? Blijven ze met lege handen achter? De super sport- en cultuurzomer met vanwege de coronacrisis uitgestelde evenementen als het Eurovisie Songfestival, de Olympische Spelen en het EK-voetbal in een ander licht bezien. Deze zomer wordt een super sport- en cultuurzomer. Na lang wachten kunnen we eindelijk ons huis uit en genieten van mooie sport, cultuur en muziekevenementen. Veel van deze evenementen kunnen niet zonder vrijwilligers. Krijgen de vrijwilligers de eer, plaats en waardering die zij verdienen of verdwalen ze in de turbulentie van de evenementen en staan ze ook deze zomer na afloop met lege handen? Blijven vrijwilligers waterdragers? Investeerders of sprinkhanen? Al jaren woedt de discussie over maatschappelijk nut en noodzaak van grote en supergrote sport- en cultuurevenementen. Deze zomer zien we een concentratie door de uitgestelde evenementen vanwege de coronacrisis, zoals het Eurovisie Songfestival, de Olympische Spelen, EK-voetbal, et cetera. Zijn deze mega-events die van stad naar stad en van land naar land trekken de investeringsmagneten die de lokale economie en samenleving stimuleren (zo wordt het verkocht), of zijn het sprinkhanen die steden en landen leegzuigen, de voedingsbodem voor lokale events en gemeenschappen verschralen, burgers verdwaasd achterlaten en daarna verder trekken op onze planeet? In Nederland wordt van oudsher al veel vrijwilligerswerk gedaan, bij sportverenigingen, in de kerk, bij actiegroepen, muziek- en cultuurverenigingen en bij buurt- en wijkorganisaties. Vrijwilligers zijn doorgaans bescheiden en zetten zich met hart en ziel belangeloos in voor de gemeenschap. Je doet het bijna altijd bij een vereniging of stichting. Veelal lokaal, zelden of nooit bij een mega-evenement of bedrijf. Daar lijkt verandering in te zijn gekomen. Bij grote evenementen groeit de laatste decennia het aantal vrijwilligers. Bij de wereldwijde mega-evenementen wordt in alle landen gepronkt met het aantal meewerkende vrijwilligers. Olympische spelen zijn groot inzetters van vrijwilligers (Atlanta: 78.000; Sydney: 75.000; Londen: 70.000; Beijing: 100.000). Indrukwekkende getallen en op het eerste gezicht een goede zaak, maar is dit ook zo? Vrijwilligers zijn soms waterdragers Zonder vrijwilligers zouden deze mega-evenementen niet georganiseerd kunnen worden, zoveel is wel duidelijk. Ook duidelijk is dat met de evenementen flinke budgetten gemoeid zijn én dat er soms forse winsten geboekt worden door hoge entreegelden, tv-rechten en sponsoring. Enkele betrokkenen (sporters, artiesten, bestuurders, organisatoren) verdienen veel en veel betrokkenen, waaronder vrijwilligers, verdienen weinig tot niks. Soms ontbreekt het zelfs aan vergoeding van gemaakte kosten voor de vrijwilligers. De vrijwilligers zijn in deze de spreekwoordelijke waterdragers. Overigens, als vrijwilligers daar om hun moverende redenen vrijwillig voor kiezen zijn wij de laatsten om ze dat te verbieden, maar toch. Kan of moet het werk van de vrijwilliger bij de mega-evenementen betaald gedaan worden? Verricht de vrijwilliger additioneel werk dat niet door betaalde mensen gedaan kan worden? Een van de criteria bij de beoordeling van deze vragen was en is het verdringingsprincipe. Maar wie doet deze beoordeling? Ooit, in de jaren tachtig van de vorige eeuw, bestond er een commissie die dit bekeek. Van deze commissie wordt al decennia niets meer vernomen. Zoet en zout mengt lastig Nu in onze samenleving nadrukkelijker de vrijwilligerskaart gespeeld wordt, is een herdefiniëring van de verhouding tussen onbetaald en betaald werk op zijn plaats. Immers, in twaalf tot vijftien procent van de in Nederland ingeschreven organisaties (profit en non-profit) wordt vrijwilligerswerk verricht. Naast profit- en non-profitorganisaties ontstaat een derde type, de not-for-profitorganisaties, zoals sociale ondernemingen. Een heldere positionering van onbetaald en betaald werk is dan serieus aan de orde. Daarbij speelt ook nog een rol dat onbetaald en betaald werk zijn als zoet en zout water, hetzelfde en toch anders. Zonder wrijving en roeren mengt het niet. Onbetaald en betaald werk blijkt lastig te mengen en menging levert gedoe op. Maar dat het niet goed mengt, biedt misschien wel de oplossing: sommige vissen gedijen nu eenmaal goed in zoet en andere in zout water. Of in andere woorden: sommige werkzaamheden kunnen beter door het zoet en anderen door het zout gedaan worden. Er is dus werk aan de winkel voor deze (slapende) commissie. Of nog beter: geef het vrijwilligersleven een plaats in de Sociale Economische Raad (SER) naast werkgevers, werknemers en overheid. Verschraling van menselijke energie voorkomen Na de afschaffing van de 48-urige werkweek in de jaren zestig van de vorige eeuw, de stormachtige ontwikkeling in deze eeuw van de flexibele arbeidsmarkt, het flexibel werken, de belevingsindustrie (recreatie) en het ontstaan van not-for-profitorganisaties is het tijd voor bezinning. Laten we verschraling van menselijke energie voorkomen door het verschil en samengaan van onbetaald en betaald werk te herdefiniëren. Wat kan en moet betaald worden en wat juist niet? Wanneer gebruiken we het zoet en wanneer het zout? Dit artikel verscheen eerder bij Sociale Vraagstukken. Jan de Rond is sociaal makelaar bij Lokale Goededoelengids NL. Lucas Meijs is hoogleraar strategische filantropie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Foto: U.S. Department of Agriculture (cc)

De overblijf, het verzwegen ongemak van De Luizenmoeder

COLUMN - door Rineke van Daalen

De overblijf is een van de ongemakkelijkste hoekjes van het schoolse leven, en krijgt onmiskenbaar de prijs voor het meest verzwegen onderwerp van school. Ook De Luizenmoeder weet er nog geen raad mee.

‘Als ik je een keer moet helpen? Met overblijven bijvoorbeeld? Ik ben op woensdag altijd vrij.’

‘Helpen? Op woensdag, bij de overblijf….’

‘Ahh nee, dat kan natuurlijk niet…. Stom…’

‘Nee, en als je nieuw bent, dan moet je toch echt van onderaf beginnen: luizenmoeder, lief-en-leed-moeder, groene-vinger-moeder, voorleesmoeder, overblijfmoeder, klassemoeder, schoolreismoeder, kampmoeder, medezeggenschapsraad, oudercommissie, ouderraad.’

Dit mooie citaat uit De Luizenmoeder demonstreert verschillende dingen. Drukbezette, werkende moeders hebben er hun hoofd niet echt bij – overblijven op woensdag, ha ha ha. Ook lijkt het alsof het gewoon is dat moeders tussen de middag op de kinderen letten, dat de overblijf gewoon een van de zoveel ‘moedertaken’ is, of beter, een van de zoveel ‘oudertaken’  – vaders doen natuurlijk ook mee, dat weten we toch.

En ten slotte krijgt de ‘overblijfmoeder’ in De Luizenmoeder een geflatteerde plaats in de hiërarchie van ‘oudertaken’. De ‘overblijfmoeder’ wordt ergens in het midden ingeschaald, hoger dan de ‘voorleesmoeder’, maar lager dan de ‘klassemoeder’. In deze voorstelling van zaken horen overblijfkrachten gewoon bij de school, maar in het echte leven is dat niet het geval – goede uitzonderingen daargelaten.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: risastla (cc)

Kamer: ‘Geen godsdienstvrijheid voor vrijwilligers’

OPINIE - De Tweede Kamer springt op de bres voor het geloof. Voor het geloof dat de ene religie beter is dan de andere – de ene mens beter is dan de andere – en dat ex-PVV’ers mogen bepalen wat vrijwilligers wel en niet mogen denken.

De Haagse politie werkt tijdens Oud en Nieuw al jaren samen met vrijwilligers van de salafistische as-Soennah moskee, om met hun hulp de openbare orde te handhaven. Zowel de politie als de burgemeester die over de politie- en vrijwilligersinzet gaat, zijn daar erg blij mee. “Rustige jaarwisseling in Schilderswijk dankzij moskeevrijwilligers”, lieten ze eerder weten.

Maar Tweede Kamerlid Bontes, die trouwens níet over de openbare orde in gemeente Den Haag gaat, vindt dat toch te link, omdat de vrijwilligers een bepaald ‘gedachtengoed’ hebben.

In een motie probeerden Bontes en Van Klaveren de samenwerking te verbieden. Die motie is met grote meerderheid door de Kamer aangenomen.

Demasqué

Harder kan de Tweede Kamer niet door de mand vallen dan met deze motie. Hoewel de samenwerking volgens burgemeester Van Aartsen prima verliep, steunt de Kamer een motie van twee ex-PVV clowns om vrijwilligers van een moskee te verbieden de politie te helpen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een grote vlucht

Hulp aan/voor vluchtelingen.

Het Rotterdamse cultureel centrum WORM zamelt oranje spulletjes in om aan vluchtelingen ui te delen.

Twee burgers uit Emmeloord gaan maandag duizend welkomstgroeten brengen naar Ter Apel.

Fotoveiling ‘My Amsterdam, your home’. Doel: geld werven t.b.v. eten en drinken, niet alleen in de nachtopvang maar indien nodig ook voor onderweg, – toiletartikelen als shampoo, tandpasta/borstel, luiers, damesverband etc., kosten ten behoeve van openbaar vervoer/treinkaartjes, bellen naar het buitenland, kleding en schoenen (dames, heren en kinder), beltegoed, reiskostenvergoeding voor de vrijwilligers die nachtdiensten draaien in de opvang voor vluchtelingen.

Vluchtelingen bedanken met bloemen.

Initiatieven van ondernemers voor vluchtelingen.

Vrijwilligers geven taalles.

De Nederlandse tafeltennisbond draagt bij aan het verbeteren van de leefomstandigheden in de asielzoekerscentra.

Meer vrijwilligers dan vluchtelingen in Oud-Beijerland.

Vluchtelingen komen tot rust in PVV-gezinde wijk in Den Bosch.

Tilburger vliegt maandag samen met 35 andere Nederlanders naar Lesbos om daar hulp te verlenen aan de vluchtelingen.

Hulp voor betere nachtrust: In Ede hebben inwoners en bedrijven in enkele dagen tijd zeker 500 sets oordopjes geschonken aan het Leger des Heils en het Rode Kruis. De spullen, bestemd voor vluchtelingen in de noodopvang in Ede, kwamen binnen na een oproep van de organisaties.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Newspeak

COLUMN - Werklozen zijn ziek. Maar ziek waarvan? (Of: hoe de politiek aan constante taalvernieuwing doet.)

Jetta Klijnsma legde het afgelopen week het nog één keer uit. Mensen die hun baan verliezen, kunnen nog wel enkele maanden goed functioneren, daarna worden ze ‘ziek’.

Volgens Jetta zijn wij collectief namelijk veel te infantiel om zonder de strakke regelmaat van een vaste werkweek normaal te blijven functioneren. Wie lang thuiszit zonder de heilzame knoet van de werkgever vervreemdt van het verschijnsel collega’s, en verandert vanzelf in een onhandelbaar individu dat nooit meer de weg naar regulier werk weet te vinden. Een zieke man (m/v).

Daar dient de overheid dus in te grijpen met landelijk opgelegde disciplineringstrajecten.

En toevallig snijdt dat mes aan twee kanten. De therapeutisch werkende ‘vrijwilligers’ verrichten immers allerlei nuttige taken, in de mantelzorg of anders als straatveger. En hiermee helpt Jetta haar collega’s weer, die zodoende op allerlei zorg- en andere gemeentelijke taken kunnen bezuinigen door nog meer personeel te ontslaan.

‘Vrijwillig’, dat is newspeak voor dwangarbeid. Dat u de taalvernieuwing maar even bijhoudt.

Wat we hier zien is de giftige cocktail van de ideologieën van de VVD en de PvdA. De VVD houdt ondanks de crisis vol dat de markt perfect is en dat er daarom niet zoiets kan zijn als werkloosheid buiten de schuld van werklozen om, terwijl het betuttelende socialisme van de PvdA ervan uit gaat dat de staat er is om mensen op te voeden.

Foto: ANWB Vrijwilligers (cc)

Beroepskrachten vervangen door vrijwilligers?

ACHTERGROND - In de thuiszorg, in buurthuizen, in de dagbesteding, bij opvoedondersteuningen en de wijkaanpak worden  beroepskrachten steeds vaker vervangen door vrijwilligers. Maar in hoeverre zijn beroepskrachten en vrijwilligers uitwisselbaar? Derde deel in een serie over de waarde van vrijwilligerswerk.

Het vervangen van beroepskrachten door vrijwilligers in door overheidssubsidie gedomineerde organisaties is niet uniek voor Nederland. We zien die verschuiving is alle Westerse verzorgingsstaten. Die is het gevolg van verminderde overheidsuitgaven, stimuleringsprogramma’s om burgers te activeren (sociale inclusie) door onder andere vrijwilligerswerk, en vormt een antwoord op de individualisering. Als resultaat verwachten we dan meer sociale cohesie. Pikant detail is overigens dat in de Verenigde Staten een omgekeerde beweging plaats vindt: in het kader van professionalisering wordt daar vrijwilligerswerk in de welzijnssector overgenomen door betaalde krachten.

Toegevoegde waarde van vrijwilligerswerk

Onderzoek naar de uitwisselbaarheid van beroepskrachten en vrijwilligers staat internationaal (en nationaal) in de kinderschoenen (Handy et al, 2008). Over het algemeen geldt de redenering dat wanneer geld schaars is er veel met vrijwilligers kan, terwijl wanneer vrijwilligers schaars zijn er veel met beroepskrachten moet. Omdat wij schaarse middelen, dan wel schaarse vrijwilligers, inhoudelijk slechte argumenten vinden om dergelijke beslissingen te nemen zijn wij gaan kijken naar: wat kan inhoudelijk beter door vrijwilligers, cq door beroepskrachten worden gedaan (onder de voorwaarde dat ze beide competent zijn om dat dan te doen). Op basis van literatuuronderzoek, expert-interviews en focusgroepen met beroepskrachten, vrijwilligers, beleidsmakers en bestuurders, en cliënten komen wij tot zes verschillen (Metz et al., 2012a), of redenen om voor vrijwilligers te kiezen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Politiek Kwartier | Gratis Vrijwilligers

COLUMN - Deze week ergert Klokwerk zich aan de neiging zoveel mogelijk af te willen schuiven op vrijwilligers.

Dit weekend hield Buma op het CDA-congres een betoog over hoe volgens hem de verzorgingsstaat is doorgeschoten. Doordat zorgtaken geïnstitutionaliseerd zijn, raken mensen volgens hem vervreemd van de zorg. Buma pleit daarop voor een grotere rol voor het gezin in de opvang van elkaar.

Zoiets valt te verwachten van het CDA. Maar de partij krijgt steun uit onverwachte hoek. Ook de “moderne” feminist Simone van Saarloos pleit voor een terugkeer naar het frame van de kostwinnaar en de huissloof die de zorgtaken gratis op zich neemt. Alleen wil zij graag dat mannen zich daar dan meer voor gaan lenen.

Feministisch is dat misschien wel, maar met emancipatie heeft het weinig te maken. Sowieso hoeven mensen die voor zorgtaken kiezen van huidige zelfbenoemde feministen klaarblijkelijk toch al niet zoveel te verwachten.

Buma gaat verder met een emotioneel betoog waarin hij vrijwilligerswerkers de hemel in prijst. Dat komt vaker voor in de politiek, en elke keer denk ik: wat irriteert mij toch zo?

Het idee alles af te schuiven op vrijwilligers vindt steeds meer aanhang. Het kabinet vindt bijvoorbeeld dat in het kader van een kleine overheid de thuiszorg maar beter kan worden afgeschaft om opgepakt te worden door vrijwilligers.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vrijwillige dweilen

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Geheel vrijwillig levert elke 7e van de maand P.J. Cokema zijn bijdrage.

De brandweer werkt ook veel met vrijwilligers (Foto: Flickr/pietel)

Het scheelt niet veel, maar onder de vier regimes van Balkenende is vrijwilligerswerk zo goed als verplicht geworden. Goed burgerschap heet dat. Dankzij de inzet van Balkenende c.s. wordt vrijwilligerswerk meer dan ooit dweilen met de kraan open. De overheid trekt zich terug, hetgeen zich in een aantal sectoren uitbetaalt in personeelstekorten. Maar dat geeft niet, de burger dient de eigen verantwoordelijkheden voor zorg, buurtschap en veiligheid op zich te nemen.

Guusje ter Horst stelde kort geleden de vrijwillige brandweer nog als uitmuntend voorbeeld van vrijwillige verantwoordelijkheid. Tegelijkertijd weigerde ze de spuitgasten te bedanken door ze een plaats aan de onderhandelingstafel te geven bij cao-onderhandelingen, waar ook werktijden, plichten en vergoedingen worden geregeld voor deze vrijwilligers.

Natuurlijk zal hier en daar vrijwilligerswerk aan wat regels en voorwaarden gebonden moeten zijn, maar laat die vrijwilligers dan zelf concreet meepraten. Maar vrijwilligers zijn vooralsnog vogelvrij. Zo wil je als gepensioneerde best nog wel wat om handen hebben, maar het kan zomaar gebeuren dat je te oud wordt bevonden. Het Deventer Ziekenhuis heeft in ieder geval schoon genoeg van oude vrijwilligers en werkt ze de deur uit.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.