vrijheid van meningsuiting Archives - Pagina 10 van 26

Het heilige huisje genaamd de vrijheid van meningsuiting

20 mei 2014 , 07:00 , door Gastauteur

OPINIE - Nourdine Tighadouini kwam onlangs in het nieuws omdat hij aangifte deed tegen het weblog GeenStijl.

In dit tijdperk zou de vrijheid van meningsuiting gepaard moeten gaan met enig verantwoordelijkheidsbesef. Vanwaar ben ik deze mening toegedaan? Een politicus kan aan de hand van één enkele uitspraak een brandhaard elders op de wereld veroorzaken. Een redactie van een goed bekeken website die structureel beledigingen koppelt aan etniciteit, maakt dat de norm in het maatschappelijke verkeer. Woorden, zij het geschreven of gesproken, hebben heden ten dage in een bepaalde context direct invloed op het maatschappelijke klimaat. Vandaar mijn opinie dat de vrijheid van meningsuiting en verantwoordelijkheid hand in hand zouden moeten gaan.

Noem het een realistische en constructieve visie. Een poging tot het herdefiniëren van het vrije woord. Een pretentieuze uitspraak van mij, alla. Enkel waar liggen de grenzen momenteel? Waar is de balans gebleven tussen satire, het recht op beledigen, de vrijheid van meningsuiting en andere wetsartikelen aangaande discriminatie? Dat is de vraag die bij mij is gaan rijzen. Opmerkingen met betrekking tot dit onderwerp worden momenteel niet gewaardeerd. Mea culpa. Want velen zijn namelijk voor een absolute vorm van het vrije woord. Zij citeren daarbij graag Voltaire: ‘Ik verafschuw wat u zegt, maar ik zal uw recht om het te zeggen met mijn leven verdedigen.’

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

Marine Le Pen verliest immuniteit in strafproces inzake haatzaaien

1 juni 2013 , 22:15 , door Prediker

Een parlementaire commissie van de EU heeft ‘met overweldigende meerderheid’ van stemmen besloten om de immuniteit van EU-parlementslid en voorvrouw van het xenofobe en nationalistische Front National op te heffen.

De Franse justitie krijgt zo de vrije teugel om een strafproces tegen Le Pen voort te zetten wegens het aanzetten tot rassenhaat. Le Pen vergeleek in 2010 tijdens een manifestatie in Lyon massaal biddende moslims op de straten van de stad met nazi-troepen die tijdens de bezetting door de straten van Franse steden marcheerden.

Foto: dreamwhile (cc)

Willen wij meer of minder vrijheid van meningsuiting voor politici?

30 maart 2014 , 14:00 , door Montesquieu Instituut

ANALYSE - Wat moet er gezegd mogen worden en wat niet?

Tijdens een toespraak op de verkiezingsavond in Den Haag vroeg Geert Wilders aan een zaal vol PVV’ers of zij ‘meer of minder Marokkanen in de stad’ willen. Op het luidkeels gescandeerde antwoord – ‘minder!’ – beloofde hij om dat te gaan ‘regelen’. Deze uitlatingen hebben de laatste dagen voor algemene verontwaardiging gezorgd; honderden hebben ondertussen aangifte tegen Wilders gedaan.

Vanuit juridisch oogpunt bestaat er weinig twijfel dat Wilders deze keer heel bewust niet alleen de grenzen van political correctness maar ook die van het recht duidelijk overschreden heeft. Dit wordt duidelijk als we terugkijken naar een eerdere episode van de ‘saga Wilders’. In 2011 werd hij door de Rechtbank Amsterdam vrijgesproken van aanzetten tot haat tegen en discriminatie van een bevolkingsgroep. De vrijspraak berustte vooral op het oordeel van de Rechtbank dat de diverse ten laste gelegde uitlatingen van Wilders zich richtten tegen het islamitische geloof en ‘niet tegen mensen’. Met betrekking tot het willen regelen van ‘minder Marokkanen’ lijkt dit argument niet aannemelijk.

Naast de vrij eenduidig te beantwoorden vraag of Wilders’ uitlatingen op de verkiezingsavond wel strafbaar zijn, brengt dit incident ook een wat algemenere discussie over de vrijheid van meningsuiting van politici opnieuw onder de aandacht. Is het wenselijk dat politici, omwille van hun rol in het publieke debat en de openbare meningsvorming, een ruimere vrijheid van meningsuiting genieten dan ‘gewone’ burgers? Zo ja, moet en kan deze extra vrijheidsruimte dan beperkt blijven tot politici of moet zij strekken tot bescherming van alle politieke uitlatingen, door wie dan ook?

Foto: Maryland GovPics (cc)

Niet retweeten a.u.b.!

10 maart 2014 , 13:00 , door Pascal Cuijpers

COLUMN - Het is te belachelijk voor woorden! Niet van deze tijd en ethisch onverantwoord. Wederom wordt er bewezen dat het hebben van een eigen mening helemaal niet zo vanzelfsprekend is. Dat je het niet zomaar ergens niet mee eens mag of kan zijn. Dat je niet in het openbaar mag ventileren hoe jij dan wél over een bepaald onderwerp of standpunt denkt en maar gewoonweg je (social media)mond moet houden. Gelukkig is het in ons land (nog) niet zo ver. En mag ik dus ook (nog) gretig gebruik maken van het recht om mijn eigen mening en eventuele bijbehorende emoties te delen met iedereen die het maar lezen of horen wil.

Voor een jongen in China was het onlangs echter einde oefening, nadat hij zijn mening had gedeeld met de wereld. Hij had het blijkbaar in zijn hoofd gehaald om een bericht via social media te verspreiden, waarin hij vond dat de politie nalatig was geweest bij de verdachte dood van een man. Dat bericht had nogal wat retweets en muiskliks gegenereerd. De Chinese tiener werd acuut opgepakt voor ‘het verstoren van de openbare orde’, waardoor hij achter slot en grendel moest. Hij had de twijfelachtige eer om de eerste persoon te zijn die slachtoffer werd van deze bizarre Chinese anti-vrijheid-van-meningsuiting-dwangbuis-politiek. En de straffen zijn niet misselijk. Een onschuldig geplaatst berichtje, vol netjes geformuleerde emotie en oprecht onbegrip, kan je een flinke boete opleveren en in het meest ongunstige geval mag je zomaar drie jaar van je leven achter de tralies zitten!

Mijn verbijstering omtrent dit bericht is groot. Social media is de laatste jaren uitgegroeid tot een machtig (mooi) medium. Ik probeer de mogelijkheden en het gemak er van te zien en te ontdekken hoe één simpel geplaatste tweet, zo’n enorme impact kan (gaan) hebben, dat het de gehele wereldbevolking kan bereiken. Dat is een ongelooflijk mooi gegeven en bijna onvoorstelbaar. Als gemiddeld bedreven Twitteraar plaats ik ook dagelijks updates in mijn profiel. Vaak is dit een reactie op een nieuwsfeit, een mening over iets of een column. Dat is een vanzelfsprekendheid. Ik hoef hier (bijna) niet na te denken over de eventuele gevolgen of sancties die mijn tweet kan gaan opleveren. Dat is de vorm van vrijheid van meningsuiting die wij gelukkig in ons land nog steeds kennen. Een enorme vorm van luxe, waar men eigenlijk nooit bij stil lijkt te staan.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Waan van de dag

Verbod pedofielenvereniging Martijn opgeheven

2 april 2013 , 17:20 , door Prediker

De vereniging kreeg in hoger beroep gelijk. Volgens de rechters is de maatschappij weerbaar genoeg tegen het gedachtegoed van Martijn.

Foto: beeld van wikipedia

Nieuwe poging godslastering strafbaar te houden

28 november 2013 , 13:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - Probeert de PvdA nu in navolging van de VVD ook de christelijke partijen te paaien?

De Eerste Kamer behandelde dinsdag het wetsontwerp dat het verbod op godslastering uit de strafwet moet halen. Het was een initiatief van de Tweede Kamerleden De Wit (SP) en Van der Ham, nu vervangen door Schouw (D66). Het moet een einde maken aan de jarenlange slepende discussie over een obsoleet strafrechtartikel dat na de moord op Theo van Gogh weer van stal werd gehaald door Donner, toenmalig minister van Justitie en kleinzoon van de indiener in 1931. Gevoeligheden van moslims zowel als christenen gaven sindsdien meerdere malen aanleiding om een besluit over het schrappen van het zelden en sinds 1966 nooit meer toegepaste artikel 147 uit de Strafwet op de lange baan te schuiven.
De Tweede Kamer heeft nu eindelijk de knoop doorgehakt en dus is het laatste woord aan de Eerste Kamer, die naar verwachting volgende week het definitieve vonnis gaat vellen. Maar van harte gaat het niet, zo blijkt uit de bijdragen van diverse senatoren. De partijen die in de Tweede Kamer tegen het schrappen van het verbod stemden, CDA, ChristenUnie en SGP, maakten ook aan de overkant bezwaren tegen ‘dit verkeerde signaal’ dat onvoldoende tegemoet komt aan het feit dat er de binnen een multireligieuze samenleving juist behoefte is aan onderling respect en tolerantie (Kuiper, CU). Door het schrappen van het verbod van godslastering wordt volgens senator Kuiper de sluis open gezet voor zware zielsbeledigingen van gelovige medeburgers. Dat het artikel niet meer gebruikt werd was volgens hem en ook volgens Franken (CDA) geen argument. Senator Holdijk (SGP) probeerde in een niet te volgen kronkelredenering een belangrijk motief van de indieners van het wetsontwerp, dat de strafwet gelovigen niet meer moet beschermen tegen beledigingen dan niet-gelovigen, onderuit te halen.

Foto: foto Daniela Hartman, flickr.com

Tolerantie in Europa

30 oktober 2013 , 13:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - Verblind door euroscepticisme bekritiseert filosoof Sebastien Valkenburg een voorbeeldstatuut voor de bestrijding van racisme, antisemitisme en vreemdelingenhaat.

Valkenburg maakt zich in de weekendbijlage van Trouw deze week kwaad over ‘Brusselse tolerantie’ die ons de mond zou kunnen snoeren. Hij verwijst daarbij naar een document dat onlangs is aangeboden aan het Europese Parlement door de European Council on Tolerance and Reconciliation, een particuliere organisatie die in 2008 is opgericht door Aleksander Kwasniewski,voormalig president van Polen en Moshe Kantor, president van het Europese Joodse Congres ter bestrijding van racisme, antisemitisme en vreemdelingenhaat.

Het document is bedoeld als een statuut ter bevordering van tolerantie in Europa. Het geeft ook gedetailleerde richtlijnen voor de handhaving en de strafrechtelijke vervolging van discriminatie van allerlei groepen, van haat zaaien en andere manifestaties van intolerantie. Zo staat er dat jongeren die veroordeeld worden wegens haat zaaien een rehabilitatieprogramma moeten volgen om hen een cultuur van tolerantie bij te brengen. De ruime definities van groepen, van belediging en hate crimes en het idee van een onafhankelijk Nationaal Monitoringsinstituut dat de tolerantie moet bewaken geven een tendens aan die niet zonder risico’s is voor de vrijheid van meningsuiting.

Waar Valkenburg terecht bezwaar tegen maakt is het begrip van tolerantie dat aan dit document ten grondslag ligt. Tolerantie gaat over het toelaten van iets ondanks de bezwaren die je ertegen hebt. Zoals in de aan Voltaire toegeschreven uitspraak: ‘Ik verafschuw wat u zegt maar ik zal het recht om dat te zeggen met mijn leven verdedigen.’ In het door Valkenburg gewraakte stuk is tolerantie echter meer een opdracht om anderen fatsoenlijk, met respect te behandelen. En dat kan betekenen afzien van bepaalde uitingen. Hier wordt het begrip dus volledig omgedraaid: van de “ontvanger” van een onwelgevallige uiting die deze ondanks zijn bezwaren laat gaan naar de “zender” die moet worden bewogen fatsoen en respect te tonen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Verwacht niet te veel van de VVD

9 oktober 2013 , 11:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - Een advocaat verbaast zich over de nalatigheid van de Nederlandse regering.

Nederland is tot driemaal toe veroordeeld door het Europees Hof vanwege tekorten in de bescherming van journalisten en hun bronnen. Maar de regering heeft nog steeds geen stappen gezet naar een wettelijke bronbescherming. Dat is ongehoord voor een land dat de mensenrechten hoog in het vaandel heeft, schrijft advocaat Otto Volgenant op de opiniepagina van NRC Handelsblad (woensdag 2 oktober). Volgenant is de advocaat van Autoweek, het blad dat volgens het Hof in Straatsburg ten onrechte is gedwongen fotomateriaal af te staan aan de politie. Het feit dat hieraan geen rechterlijke toetsing is voorafgegaan was reden voor het Hof om Nederland in 2010 terecht te wijzen. Eerder was dit al eens gebeurd toen journalist Koen Voskuil van Spits gegijzeld werd omdat hij voor de rechtbank de bron niet wilde prijsgeven van zijn informatie over het politieoptreden bij de arrestatie van crimineel Mink K. En in 2012 volgde wederom een veroordeling van Nederland vanwege het afluisteren door de AIVD van journalisten van De Telegraaf. Het Europese Hof vindt dat er een met waarborgen omgeven procedure moet zijn voor een onafhankelijke toetsing van de vraag of het opsporingsbelang het belang van bronbescherming overstijgt.

Foto: CorporatieNL (cc)

Alliantie dwingt huurder tot zwijgen

13 september 2013 , 11:00 , door Eva Schram

NIEUWS - Woningcorporatie de Alliantie dwingt een huurder in Amsterdam tot zwijgen op straffe van uitzetting.

Wat doe je als je van je woningcorporatie een brief (pdf) krijgt waarin je gesommeerd wordt voor een ‘ordegesprek’ – naar aanleiding van ‘beledigende teksten op uw weblog’? Het overkwam blogger Oud Zeikwijf (pseudoniem), een huurder van de Alliantie in Amsterdam. Op haar eigen weblog en op een aantal andere sites, waaronder Sargasso, blogde ze over een huisbezoek van twee medewerkers van de Alliantie. De medewerkers werden gekarakteriseerd als ‘Chihuahua’ en ‘Monalisa’.

Toen ze niet inging op de uitnodiging voor het gesprek, volgde een tweede brief (1,2; pdf). Daarin stond wat het doel van het gesprek was geweest: ‘Het was onze bedoeling de zaak te bespreken en zowel u als onze medewerkers de gelegenheid te geven om zich daarover uit te laten.’ De eerste brief maakte geen melding van die bedoeling. Verderop in de tweede brief valt te lezen dat ‘bij herhaling van dergelijk handelen’ (waarmee de corporatie doelt op het online negatief uitlaten over Alliantie of haar medewerkers) een ontbindingsprocedure gestart zal worden. De huurder moet dan uit het huis, waar ze al meer dan twintig jaar woont, vertrekken.

Goed huurder

De Alliantie claimt in de tweede brief dat de huurder in strijd handelt met de verplichtingen van een goed huurder. Wat die verplichtingen als goed huurder precies zijn, staat vermeld in de algemene voorwaarden (pdf). Daarin wordt niet vermeld dat schrijven over de Alliantie of haar medewerkers, of dat nou on- of offline is, in strijd is met de verplichtingen van een goed huurder. Evenmin staat er in de voorwaarden dat een huurder verplicht is in te gaan op een uitnodiging voor een ordegesprek. ‘Maar dat “goed huurder” is een heel open begrip,’ zegt Patrick Worp, huurrechtadvocaat in Amsterdam. ‘Uiteindelijk zal de rechter bepalen of daaraan voldaan is.’ Maar Worp denkt niet dat het zover zal komen. ‘Het lijkt me dat hier iemand persoonlijk gegriefd is. De inhoud van het online verschenen weblog is weinig schokkend, lijkt me,’ zegt hij. ‘Afhankelijk van wat je schrijft, kan een huurovereenkomst worden
ontbonden, maar dat gebeurt niet zomaar. Daarvoor krijg je dan nog een laatste waarschuwing, maar ik zie dat hier echt niet gebeuren,’ zegt Worp.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Vorige Volgende