Terwijl de plastic soep in onze oceanen inmiddels tot een aardig continent is samengeklonterd, wil het met de Europese strijd tegen de zeer milieuvervuilende plastic tasjes nog niet erg vlotten. Dat er iets moet gebeuren is duidelijk. Honderd miljard zakjes per jaar met een afbraaktijd van soms wel twintig jaar kan Moeder Natuur domweg niet aan. Elk stukje plastic dat als zwerfafval in het milieu terecht komt is er één te veel. De Europese Commissie zette hoog in. En wilde niet minder dan een totaalverbod op alle dunne plastic verpakkingszakjes. Van die zakjes die de consument gemiddeld een kwartier gebruikt om de boodschappen van de winkel naar huis te vervoeren. Maar het kreeg daarvoor bij de EU-lidstaten en het Europees Parlement de handen niet op elkaar. In plaats daarvan kwam er een compromis. Geen verbod, maar de lidstaten mogen een prijs voor het tasje vragen of er belasting op heffen.
ANALYSE - China gaat gebukt onder luchtverontreiniging en smog. Deze journaliste had een kind met een tumor in haar longen. Ze ging graven over het verhaal achter de verontreiniging en de mogelijkheden er wat aan te doen.
Haar verhaal, hier in de vorm van een lange presentatie, is nu een hit in China.
(Engels vertaling nog niet compleet).
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
COLUMN - “Ja, maar ik snap niet dat ik de rotzooi van een ander op moet ruimen!” De oudste was pissed. Dat snap ik best, maar ik was het zat. Mijn dagelijkse wandeling door de bossen begint steeds meer te lijken op een tocht over de vuilnisbelt, dus ik had een geweldige zondagmiddagbesteding bedacht. Dacht ik.
Hij slenterde sloffend achter me aan. “Ik vind het smerig mam. Weet ik veel waar dat plastic vandaan komt. Misschien heeft er wel een hond over gepist!” Hij keek mij met een prepuberaal smoelwerk aan. Ik vrees wat me over een jaar of vijf te wachten staat. De jongste rende van hot naar her. Het ene bierblik na de andere wijnfles verdween in zijn plastic zak. “Ik mag hier zeker niet van drinken hè?” riep hij. “Wat denk je zelf?” snauwde zijn broer terug. Stukken papier werden onder zand vandaan getrokken, plastic werd uit struiken geplukt. Vergeten rotzooi van een speurtocht uit de bomen getrokken. Die kleine ging als een speer.
“Soms moet je gewoon iets doen voor de natuur, of je het nou leuk vindt of niet”, gaf ik als antwoord. Dat vond hij niet voldoende.
“Ik vind het goor. Laat die mensen hun eigen rotzooi weggooien! Zij hoeven toch ook mijn kamer niet op te ruimen? Zij gooien het hier neer, zij maken rommel in het bos en dan moet ik die vieze troep ook nog eens aanraken!”
ACHTERGROND - De oceanen zijn cruciaal voor het welzijn van de mens. Hoe kunnen we bedreigingen als overbevissing en vervuiling tegengaan?
Vanuit de ruimte is de aarde blauw. Twee derde van de aarde bestaat uit oceaan. In plaats van ‘planeet aarde’ zouden we ook kunnen spreken van ‘planeet oceaan’. De oceaan produceert 50% van al onze zuurstof en is alleen daarom al van levensbelang. Maar waarom is het zo moeilijk om koraalsterfte, verzuring, plastic soep of het leegvissen van de oceanen aan te pakken? De oceaan is een niemandsland dat grote schatten herbergt. Toch is het daarmee niet niemands probleem: het internationaal zeerecht en verdragen zijn wel degelijk bindend en er zijn goede voorbeelden van collectieve actie. Zo stellen Carel Drijver (hoofd programma Oceanen en Kusten van het WNF) en prof. dr. Alex Oude Elferink (Internationaal Recht, UU). Hoe kunnen we als burgers, consumenten, vanuit wetenschap en beleid bijdragen en welke nieuwe coalities zijn er nodig?
Mag ik zwemmen?
Carel Drijver hoorde ooit een oude visser vertellen dat die als jonge man de vissen bij wijze van spreken toestemming moest vragen te zwemmen. Vroeger waren er, zo stelde de visser, te veel vissen om even lekker je armen uit te slaan, nu moest hij uren varen voor voldoende vis in zijn netten. Drijver besefte hierdoor de urgentie om iets te doen voor oceanen en kustgebieden. Het belang van de oceanen voor het leven op aarde is duidelijk, het zorgt voor zuurstof en voedsel voor heel veel mensen. Daarbij is 90% van het zeeleven nog niet beschreven. Onder andere voor nieuwe medicijnen is hierop de hoop gevestigd: er komen nu al meer patenten uit de oceaan, dan uit het regenwoud.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Trailer voor weer een unieke natuurdocumentaire in de reeks van imposante voorbeelden van migraties in Canada. In dit geval die van de teerzand via de pijplijn. Indrukwekkend! Gaat dat zien!
[via]ELDERS - De NRA denkt vooruit en is bezig met speciale jongerenmarketing voor vuurwapens. Hadden waterproducenten en beleidsmakers vijftig jaar geleden maar vooruit gedacht, en het vervuilen van diep grondwater verboden.
Wapenbezit in de Verenigde Staten: er is de afgelopen weken, maanden, nee jaren, al zoveel over gezegd en geschreven. De grote beschikbaarheid van vuurwapens moet aan banden gelegd worden om verschrikkelijke incidenten als de Newtown of Aurora shooting te voorkomen. Maar er moet meer gebeuren. In The New York Times stond deze week een mooi stuk over de jongerenmarketing van pro-gun organisaties als de NRA. Er wordt door dit soort belangenorganisaties veel geld gestoken in sociaal onderzoek naar hoe wapengebruik aangeleerd en gestimuleerd kan worden. Uit één van deze rapporten: ‘The point should be to get newcomers started shooting something, with the natural next step being a move toward actual firearms.’ En dat in een land waar je de kroeg niet in mag voor je 21e.
De mensen die zo ontzettend pro-gun zijn, zijn waarschijnlijk dezelfde mensen die vinden dat het grote Amerika niet afhankelijk mag zijn van andere landen (lees: de Russen of het Midden-Oosten). En die dus ontzettend pro-fracking zijn. Voor wie de laatste twee jaar onder een steen geleefd heeft: fracking staat voor hydraulic fracturing, en is een min of meer nieuwe techniek die gebruikt wordt om olie en gas uit de aarde te winnen. Er is veel kritiek op het gebruik van deze techniek, omdat er gebruik wordt gemaakt van giftige stoffen, het grondwater vervuilt en heel wat andere redenen. Maar. In al die commotie de afgelopen jaren, hoor je vrijwel niets over horizontal drilling, terwijl het net zo goed bijdraagt aan de verhoogde olie- en gasproductie van de VS en net zo gevaarlijk is, zegt National Public Radio (NPR). De verklaring: fracking klinkt ondeugend. Het begint met een f, en eindigt op c-k. Oh oh, ik hoop niet dat een slimmerik ergens iets vunzigs weet te maken van horizontal drilling.
ACHTERGROND - De meeste winkels beginnen weer aan de zoveelste uitverkoop van het jaar. Voor een schijntje koop je tassen vol kleding, die doorgaans met nogal wat impact op het milieu geproduceerd wordt. Gelukkig gaven een aantal grote merken afgelopen jaar aan hun vervuilende productielijnen te willen opschonen.
Greenpeace mag misschien bekend staan om rubberen bootjes naast grote schepen die op walvissen jagen, of om het blokkeren van treinen die kernafval vervoeren, ze hebben ook acties die wat dichter bij de leefwereld van mensen blijven. Bijvoorbeeld het project ‘Detox my Fashion’, waarmee de groene strijders de mode-industrie wil bewegen milieuvriendelijker te produceren.
Eerder in 2012 gingen modeketens Mango, Zara en Esprit al om. Recent gaf ook Levi Strauss & Co (pdf) aan dat ze zich willen inspannen om voor 2020 alle gevaarlijke chemicaliën uit hun productieproces te weren.
Daarmee is de actie van Greenpeace al aardig succesvol. Bovengenoemde modeketens zijn groot. Zara bijvoorbeeld heeft 1830 winkels wereldwijd en haalde in 2011 een omzet van bijna negen miljoen euro (overigens hebben andere merken van moederbedrijf Inditex als Pull&Bear, Bershka of Massimo Dutti zich niet vastgelegd op schonere productieprocessen). Esprit haalt met ruim 1000 winkels meer dan drie miljoen euro omzet. In elke grote winkelstraat kom je deze namen tegen, en elk vijftienjarig meisje heeft er iets van in haar kast hangen.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Check het filmpje. Voelen ze ook eens wat ze in Nigeria dagelijks meemaken.
Milieuregels gelden nauwelijks voor waterbronnen die zeer diep liggen. Ontwikkelingen in Mexico maken echter duidelijk dat die bronnen nog wel eens hard nodig kunnen zijn.
DOCUMENTAIRE - Dagelijks wordt Herman Sier herinnerd aan de reis die hij een maand geleden maakte naar Nigeria. Niet door de naderende uitzending van de documentaire over die reis (“Hallo wereld, hier Olieramp”, vrijdagavond om 21:15 uur op Nederland 2), maar door de enorme verschillen tussen daar en hier waar hij elke dag tegenaan loopt.
Dat besef ik elke keer dat ik de wc doorspoel, met water dat zwaarder gecontroleerd is en een betere kwaliteit heeft dan bronwater in het restaurant of uit de winkel. Doet me telkens weer denken aan die moeder die we spraken bij die waterput bij het plaatsje K-dere in Nigeria. Ondanks de gore stank en smaak van het water uit die put, drinken zij en haar jonge kinderen daarvan.
Natuurlijk vermoedt ze dat het ongezond en gevaarlijk is, want ze heeft in haar omgeving steeds meer kinderen ziek zien worden. Maar ze moet wel, er is niets anders. Wij weten hóe ongezond en gevaarlijk het is: in een rapport van het milieubureau van de VN staat gedocumenteerd dat er tot 900 maal de norm aan benzeen in het drinkwater is aangetroffen.
Dat herinnert me aan een heel ander verschil: hoe anders gaan we hier om met vervuiling! Neem het olielek in Barendrecht, geconstateerd op 11 juli dit jaar. De NAM schreef het volgende in haar eigen nieuwsbrief:
