Vakbonden, partijen en postzegelverzamelaars

'Alle wetenschap is natuurkunde of postzegelverzamelen,' stelde de natuurkundige Rutherford. Politicologen hebben zich dat aangetrokken. De populaire benaderingen in de politieke wetenschap zijn sterk theoretisch gemotiveerd en proberen net als de natuurkunde een soort universele wetten te formuleren. Ik was vorige week op een conferentie in Oslo over de relatie tussen vakbonden en partijen. Daar zag je dat zo’n one size fits all-benadering niet werkt: je kan de context niet negeren. Het is niet zo zeer dat politici of vakbondsleiders elkaar minder vaak bellen als WhatsApp populairder is, maar dat de relatie fundamenteel anders is als de context verschilt. De postzegel waarbinnen politici en vakbondsleiders opereren bepaalt welke mogelijkheden er zijn, wat vakbonden kunnen bieden of vragen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Duopolie

Duopolie | Waarom werken Amerikanen meer dan Europeanen?

COLUMN - De afgelopen maanden was ik op werkbezoek bij een bij een universiteit in de Verenigde Staten. Net zoals bij mijn eerdere bezoeken viel me op hoe lang de mensen werken. Dat is niet alleen mijn indruk: data van de OECD laten zien dat een werkende Nederlander in 2012 gemiddeld 1381 uur per jaar werkte, terwijl een Amerikaan 1790 uur klokte, bijna 30% meer dus. Hoewel Nederland door de vele parttime banen een uitschieter naar beneden is, werken Duitsers (1397 uur) en Fransen (1479 uur) ook een stuk minder lang dan Amerikanen.

Verschillende economen hebben verklaringen aangedragen voor dit grote verschil. In een artikel uit 2004 argumenteert Edward Prescott op basis van simulaties van een theoretisch model, dat verschillen in werkdruk worden veroorzaakt door verschillen in belastingdruk. Doordat de inkomstenbelastingen sinds de jaren zeventig in de VS. flink zijn gedaald ten opzichte van de belastingen in Europa, is het voor Amerikanen aantrekkelijker geworden meer te werken. Dat klopt met het feit dat (West) Europeanen in de jaren zestig nog harder werkten dan Amerikanen.

Alesina, Glaeser and Sacerdote (AGS) bekritiseren deze simulaties, omdat het aantal uren dat mensen extra gaan werken bij een hoger nettoloon (‘de aanbodselasticiteit van arbeid’) in de meeste studies veel lager is dan Prescott aanneemt. AGS komen met twee nieuwe hypothesen. Ten eerste kunnen sociale drijfveren het effect van belastingen vergroten. Vrije tijd is waardevoller als anderen ook vrije tijd hebben, zodat je samen dingen kunt doen. Ook is het vervelend minder te verdienen dan je buurman, dus als hij harder werkt, doe jij dat misschien ook. AGS vinden wel wat bewijs hiervoor, maar de grootte van de effecten is te klein om het verschil volledig te verklaren.

Foto: rijans (cc)

Vuile kleding uit Bangladesh

ELDERS - Deze week geen nieuws uit de VS, maar een uitstapje naar Zuid-Azië. Kledingfabrikanten in Bangladesh, in nauwe samenwerking met de overheid, schrikken niet terug voor intimidatie en moord om hun winstmarges in stand te houden.

Het is inmiddels tweeënhalve maand geleden dat in Savar, Bangladesh een grote kledingfabriek instortte. Het officiële dodental werd vastgesteld op 1.127. Ongeveer 2500 mensen raakten gewond, vaak zeer ernstig.

Hoewel de dag voorafgaand aan de instorting scheuren in het gebouwen werden aangetroffen en een bouwkundige had gewaarschuwd dat het gebouw onveilig was, ging het werk in de fabriek, eigendom van Sohel Rana, gewoon door. Tot verbazing van velen werd Rana vier dagen na de ramp gearresteerd. In de praktijk stonden fabriekseigenaren in Bangladesh immers boven de wet, zoals dit artikel in de New York Times laat zien:

Bangladesh’s legal system has rarely favored anyone confronting the power structure. Much of the legal code has remained intact since the British imperial era, when laws were devised to control the population and protect the colonialist power structure. Legal reformers continue to push to modernize the criminal code, but the pace of change has been slow. Moreover, the police and other security forces are deeply politicized, with a bloody legacy of carrying out extrajudicial killings.

Many garment factory owners are now entrenched in the nation’s power elite, some as members of Parliament. Garments represent 80 percent of the country’s manufacturing exports, giving the industry vast economic power, while factory owners also finance campaigns during national elections, giving them broad political influence.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Quote du jour | Vakbonden

Ik snap wel waarom de Nederlanders het niet snappen […] Er zijn daar immers nauwelijks vakbonden. In België zijn de meeste werknemers lid van een bond. Wat nu door de regering is besloten, pikken ze niet. En ze hebben gelijk.

Zo verklaart ‘befaamd Brusselaar’ en schrijver Geert van Istendael, naar aanleiding van de grootschalige stakingen die België vandaag lamleggen, tegenover Trouw.

De nieuwe, rechtse Belgische regering wil namelijk hervormen. Lees: bezuinigen. Min of meer op precies dezelfde wijze als omringende landen is gebeurt. Dus waar zeuren die gekke Belgen over?

Foto: IISG (cc)

Sjors van Beek hekelt graaicultuur

OPINIE - Sargast Sjors van Beek las met ontzetting hoe zijn voormalige werkgever, Nancy McKinstry, miljoenen graaide als topvrouw van Wolters Kluwer, en schreef een brief aan de opiniepagina van de Volkskrant. Dat bleef niet onopgemerkt. 

In de ingezonden brief hekelt Van Beek de graaicultuur van topmannen- en vrouwen, terwijl onderaan de organisatie continu mensen ontslagen worden. De brief is niet onopgemerkt gebleven: zowel De Telegraaf als Villamedia besteden er vandaag aandacht aan. Ook de vakbonden komen in verzet tegen de bonus en het nieuwe sociale plan dat op tafel ligt bij Wolters Kluwer. De Telegraaf citeert Anne Jan de Graaf, van FNV Kiem: ‘Als winstmaximalisatie zo dominant is, terwijl er mensen uitgaan, dan stuit haar jaarbeloning zeker op verzet.’

Onderstaande brief van Sjors van Beek verscheen in de Volkskrant van afgelopen zaterdag.

En ja hoor, daar is ze weer, Nancy McKinstry, hoog in de lijst van graaiende bestuurders. Ruim 6,5 miljoen mocht de ‘topvrouw’ van Wolters Kluwer dit jaar weer bijschrijven op haar toch al idioot vetgespekte bankrekening.

Als recentelijk ontslagen werknemer van Wolters Kluwer vind ik hier wel iets van. McKinstry’s hebzucht is stuitend, en het maatschappelijk systeem dat dit soort gegraai toelaat deugt niet.

Ik was tot voor kort journalist bij het weekblad Binnenlands Bestuur, onderdeel van Kluwer. De helft van de redactie is begin 2012 op straat gezet omdat het blad te weinig winst maakte. Let wel: geen verlies draaide, maar te weinig winst maakte. Zes mensen baanloos.

Onder McKinstry’s bewind heeft Wolters Kluwer al meerdere ontslagrondes gehad. Honderden mensen zijn de afgelopen tien jaar op straat gezet. In diezelfde periode heeft McKinstry elk jaar gemiddeld zo’n 3,5 miljoen euro opgestreken aan loon, aandelen- en optieregelingen of bonussen. ‘Omdat ze de winstcijfers zo mooi heeft opgekrikt’.

Even een rekensommetje. Terwijl mevrouw McKinstry zo’n 35 miljoen euro beurt, hadden, uitgaande van een gemiddeld bruto jaarsalaris van 50.000 euro, zevenhonderd werknemers kunnen werken.

Anders gezegd: Wolters Kluwer heeft geen geld meer om mij – of mijn collega’s – aan het werk te houden, maar wel om CEO McKinstry dik 6 miljoen te betalen. Hier klopt iets niet, denk ik dan als eenvoudige academisch opgeleide boerenhansworst met 25 jaar journalistieke ervaring.

Overigens heb ik dat al eerder geroepen, ook intern. In 2004 stuurde McKinstry zo’n 250 mensen de laan uit en kreeg zij vervolgens 2,5 miljoen euro bonus. Ik heb haar toen een open brief gestuurd en een CC verzonden aan alle werknemers van Wolters Kluwer. Ik vroeg McKinstry hoe ze haar gegraai moreel kon verantwoorden. Van 84 collega’s kreeg ik een steunbetuiging, meestal met de strekking: ‘Geweldig dat je dit doet, ik vind het ook, maar ik durf het niet hardop te zeggen’.

Van McKinstry heb ik nooit antwoord gehad. Wel gaf het hoofdkantoor opdracht aan mijn chefs: doe iets aan die briefschrijver. Waarna ik een officiële berisping kreeg wegens ‘misbruik van het interne email-systeem’.

Als we het uit de bocht gevlogen marktkapitalisme een halt willen toeroepen, dan zal de overheid een handje moeten helpen. Een individuele werknemer wint deze strijd tegen de graaimastodonten niet.

Foto: cc Flickr IISG's photostream Bloom May small copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

Het feest dat arbeid heet

Werken is een feest. Elke dag weer is het in de vroege ochtenduren een kabaal van jewelste van duizenden mensen die fluitend naar hun werk gaan. Wat een tegenstelling met de oorverdovende stilte aan het einde van de werkdag, als de werkenden weer chagrijnig huiswaarts keren.

De Dag van de Arbeid heet een feestdag te zijn. Wie de geschiedenis van de eerste mei kent, zal verbaasd zijn dat juist de bolwerken van het kapitalisme, de beurzen, deze dag gesloten zijn. In tegenstelling tot de fabrieken, kantoren en winkels, waar gewoon wordt door gewerkt. En daar heerst nog steeds de traditionele ontevredenheid van de werkende klasse.

Het schorriemorrie ervaart de combinatie van werk en privé als een zware last. Dat zou blijken uit een representatief onderzoek (pdf), dat Maurice de Hond uitvoerde voor SBI, een bureautje dat klanten zoekt die  training en advies willen, om hun werkzame leven op orde te krijgen.
Er is in de geschiedenis van de arbeid veel veranderd. De schamele acht uren die arbeiders ooit hadden om bij te komen van gedane arbeid, werden al zo’n 128 jaar gelden omgezet in de 8-urige werkdag. Na aftrek van een 8-urig slaapje, moesten werknemers dus zelf verzinnen wat ze in de resterende 8 uren moesten doen. Van de zevendaagse werkweek is voor velen niet meer overgebleven dan vier vreugdevolle dagen.

Aldi gaat misstanden aanpakken

Trouw:

Supermarktketen Aldi gaat stappen nemen om de arbeidsomstandigheden van zijn personeel te verbeteren. Het bedrijf zet daarbij voor het eerst in de geschiedenis een centrale afdeling personeelszaken (HRM-afdeling op holdingniveau) op, meldde CNV Dienstenbond dinsdag.

En bijvoorbeeld hierom is het dus een goed idee om door middel van een lidmaatschap het werk van vakbonden te steunen:

Na het aankaarten van de misstanden, eerst bij Aldi zelf en later bij de Inspectie SZW, kan CNV nu echt samen met de medewerkers aan de slag om verbeteringen door te voeren en toe te zien op de uitvoering.

Vorige Volgende