Micro-economie

In het wooncomplex waar ik woon zijn twee traptractoren aanwezig en vier kinderen die graag op die tractors rijden. Twee kinderen zijn eigenaar van een tractor, twee hebben er geen. Een van die kinderen die geen tractor heeft is mijn zoon. De moeder van een van de tractoreigenaren hield onlangs nog een lofrede op de solidariteit die er heerste onder kinderen in ons wooncomplex. Iedereen mocht de spullen van iedereen lenen, want alle kinderen wisten dat hun spullen terugkwamen, dat hun vertrouwen niet zou worden beschaamd. Dat zei ze voordat haar zoon zijn tractor met handen, tanden en veel dramatiek beschermde tegen mijn zoon. Zijn moeder heeft toen tegen mijn zoon gezegd dat hij altijd de tractor mag pakken als zij er niet zijn. Dat doet mijn zoon dan ook. Geheel tot ongenoegen van de andere tractoreigenaar.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dirkswoud (2)

Eind januari van dit jaar was ik op bezoek bij pastoor Engelbertus de Zeeuw. Hij had de voorkamer van zijn pastorie, die naast de St. Clarakerk staat, goed warm gestookt, want het was buiten gemeen koud. Aan de wanden hingen de gebruikelijke kitscherige katholieke schilderijen, waar al tientallen jaren geen doekje overheen was gehaald, en ook een enorm mansgroot houten kruis. Ik zei, wijzend op het kruis: ‘Maar stel nu dat Jezus overleden was doordat hij een visgraatje had doorgeslikt. Daar was hij in gestikt. Dat zal toch meer voorgekomen zijn in de geschiedenis dan dat je aan zo’n kruis wordt geslagen. Dan zouden alle katholieke vrouwen nu met een bronzen visgraat aan een ketting om hun nek lopen. Niet met een kruisje. Voor processies et cetera gebruik je een walvisbot. Het lijdensverhaal hoef je eigenlijk nauwelijks te veranderen. Je laat Judas aan Jezus dat stukje vis geven: eet maar lekker op, Heer! Het vertelt zich vanzelf verder.’

Daar moest de pastoor wel om lachen, maar hij had een ander verhaal. ‘In maart 2005 had ik er ineens genoeg van, van dat hele katholicisme. Ik moest er eens tussenuit, dus ik zei dat tegen bisschop Punt in Haarlem en die zei: neem maar eens drie weken vakantie. Ik zorg wel voor een vervanger. Die vervanger komt, kapelaan Van Baarle, en ik ga op weg naar Wenen. Daar was ik nog nooit geweest en dat wou ik wel eens zien. Mooie stad, veel paleizen, veel kerken. In één van die kerken trad toen een zanggroep op en die groep heette Cinquecento.’

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Dirkswoud (1)

Algemeen

Dirkswoud, ook wel het Giethoorn van het Westen genoemd, ligt in de provincie Noord-Holland. Preciezer: het ligt binnen de driehoek Alkmaar–Schagen–Hoorn. Als u vanaf deze drie plaatsen loodlijnen neerlaat die uitkomen op de tegenoverliggende zijden, dan ligt Dirkswoud op het punt waar die loodlijnen elkaar snijden. Maar kijkt u even in uw atlas.

Dirkswoud telt 2.461 inwoners (telling gehouden op 9 jan. 2009).

Een eigenaardig kenmerk van Dirkswoud is zijn indeling: er bestaat een Noordervaart, een Zuidervaart, een Westerweg en een Oosterzij. De Kerkweg loopt, midden tussen de Noorder- en de Zuidervaart, van de Westerweg totaan de bij de Oosterzij gelegen Rooms-Katholieke St. Clarakerk. Achter de kerk ligt het kerkhof. Meer straten, wegen, vaarten of pleinen telt Dirkswoud niet.

Geschiedenis

In 1181 was er al sprake van Dirxwoude. Men maakt zich al klaar voor het grote millenniumfeest in 2181, want de klimaatcrisis zal Dirkswoud niet treffen, noch verwacht men enige andere crisis.

Graaf Dirk van Hoorn gaf Dirxwoude in 1183 stadsrechten (waardoor het kleine gemeentehuis aan de Noordervaart nog steeds stadhuis wordt genoemd), welke rechten verloren gingen na de dood van Dirk in 1184. Binnenkort gaat de wethouder van Sport, Cultuur en Wegenaanleg, de heer A. Braas, praten in Den Haag over teruggave van die stadsrechten.

Foto: copyright ok. Gecheckt 12-10-2022

De Wereld Draait Door

Zoals dominee Gremdaat het van de week zei: ‘Maar mijn wereld draait dóói! Niks geen zomervakantie.’ Gelijk had hij: waarom moeten die lui in Hilversum vier maanden lang stoppen? Waarom moeten bijvoorbeeld ook Pauw en Witteman vier maanden lang vakantie krijgen? Maar het werd even een zangfeest bij mij thuis, want ik begon een lied van Ramses Shaffy – die volgens mij ooit is begonnen met die R zo uit te spreken – te zingen: We zullen dooigaan / Naakt in een ojkaan / We zullen dóóigaan / Met ons oud bestaan. Ik kijk trouwens bijna nooit meer naar de tv. DWDD heb ik al twee of drie jaar niet meer gezien. Eén Vandaag, Nieuwsuur, en dat soort programma’s: hetzelfde. Ik bekijk die nieuwsprogramma’s en het NOS Journaal heel soms nog in het begin van de nacht op mijn laptop, als ik toevallig niets anders te doen heb.

Mijn tv kan de deur wel uit. Ik kijk alleen soms nog naar Eurosport: het snookeren, het tennissen (nu is de tweede en laatste week van Roland Garros te zien) en vroeger keek ik altijd naar de sumo-uitzendingen, want ik vond de kreten van die scheidsrechters altijd zo geweldig: Tomoto takahashi. Takahashi! Takahashi! Tomoto kuhu!! Wat de man daar stond te schreeuwen, weet ik niet, en hij schreeuwde ook bij elke wedstrijd weer iets anders. Elke scheidsrechter had ook zijn eigen repertoire van, vermoed ik, aanmoedigingskreten. Maar voor die sport alleen hoef ik geen tv meer te kopen. Als mijn oude beestje er zo dadelijk mee stopt, is het afgelopen. Trouwens, dat sumo kan ik uitstekend ook hier bekijken.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-10-2022

Wie hebben we daar?

De film Basquiat, de biopic over de gelijknamige schilder geregisseerd door diens kunstbroeder Julian Schnabel, begint, in mijn herinnering, met het beeld van de verteller (een kunstcriticus) die op een bankje in New York zit en mijmert over de wetten van de hedendaagse kunstwereld. Dezelfde kunstwereld die destijds Vincent van Gogh over het hoofd had gezien. Dat laat de kunstwereld zich niet nog een keer gebeuren. Met als gevolg, aldus de verteller, dat de kunstwereld sindsdien in elk halfbakken talent de nieuwe Vincent van Gogh denkt te herkennen.

Daar hebben ze nu, bij de AVRO, een programmaformat van gemaakt, dat als titel De Nieuwe Rembrandt heeft. Off screen vertelt presentator Marc-Marie Huijbrechts waaraan De Nieuwe Rembrandt moet voldoen: “Een talentvolle kunstenaar die net zo vakbekwaam en inspirerend is als Rembrandt dat in zijn tijd was.” Een heerlijk gebrek aan pretentieloosheid, zullen we maar zeggen. Bij de AVRO zien ze in elk kind van onder de tien dat de tafel van twaalf op kan zeggen de nieuwe Einstein, in iedereen die een viool kan vasthouden de nieuwe Mozart. 

Ik moet zeggen dat het programma leuker was dan ik van te voren had kunnen denken met een naam als De Nieuwe Rembrandt en een jurylid als beeldend kunstenaar Jasper Krabbé, aan wie het familiegen der zelfvoldaanheid bepaald niet voorbij is gegaan. (Vermoedelijk ziet hij eigenlijk zichzelf als de ware erfgenaam van Rembrandt.) Nadat ik Krabbé ooit in De Wereld Draait Door had zien blaten over de 87.734 portretten die hij van zijn vrouw had gemaakt, vreesde ik het ergste voor dit programma.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mijn eerste werkdag

Mijn eerste werkdag begon op een maandagochtend in de zomer van 1966. Ik was nog geen dertien jaar, ik was overgegaan van de eerste naar de tweede klas van het middelbaar onderwijs en ik vond: nu geld verdienen, niet voor een te vieren vakantie, maar voor te kopen boeken. Ik had op jongere leeftijd al een centje bijverdiend in de plaatselijke Vivo-supermarkt, door ‘zakjes te vullen’ in het magazijn, maar dat was geen echt werk. (Vroeger werden op het adres van de Vivo-winkels grote zakken met bijvoorbeeld hagelslag of pinda’s, bruine suiker of broodkruim afgeleverd. Die spullen moesten dan afgewogen en in kleine zakjes worden gedaan.)

Het werk dat ik ging doen was bollen pellen, hoofdzakelijk tulpenbollen, maar later in de zomer kwamen daar ook de vervelende (want kleinere) crocusbolletjes bij. Ik deed dat werk in een schuur van een bloembolleneigenaar, waar nog tien of twaalf andere bollenpellers zaten. Je kreeg betaald per mand gepelde bollen, ik meen één gulden vijftig. Als je het werk een beetje beheerste, kon je acht manden per dag doen, dus zeg maar een tientje binnenhalen. Dat was een zeer mooi bedrag in 1966.

Ik kwam, op een ouderwetse keukenstoel, te zitten tussen twee dames van, denk ik nu, ongeveer 17 jaar. Toen dacht ik dat ze ruim over de dertig waren. Ik ging zitten terwijl ik ze beiden toeknikte, ongeveer zoals de Japanners elkaar toeknikken. Mijn groetknik heeft altijd iets ouderwets gehad, ik weet het, denkt u maar aan de sumo-worstelaars als ze de ring inkomen. Dus het was al gauw van ‘wie hebben we daar?’ en ik antwoordde op die vraag: ‘Ben J.M. Hoogeboom, aangenaam!’

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Dat is oud, zeg zelf

Mijn eerste werkdag. Vanaf vandaag is het niet meer 20 minuutjes fietsen naar mijn werk. Vanaf vandaag is het tien minuutjes fietsen naar de trein, dan drie kwartier treinen naar Amersfoort en nog eens een dik half uur naar Zwolle en dan een kwartiertje lopen naar het enorme gebouw waar het voormalig postorderbedrijf zit. Gelukkig mag ik in de trein werken. Vandaag nog niet, want ik heb nog geen opdrachten, maar straks wel. Ik mocht tussen 9.30 uur en 10.00 uur aanwezig zijn. We zouden rustig beginnen.

Ik moet mij nog flink haasten om de trein te halen. Als alles goed gaat, ben ik om 9.26 uur op mijn werk. Alles gaat goed. Totdat de omroeper op station Amersfoort vertelt dat de trein naar Zwolle en Groningen van 8.38 uur een dusdanige vertraging heeft opgelopen dat ie niet meer rijdt. Wat dat ook moge betekenen. Reizigers naar Zwolle en Groningen wordt aangeraden de sprinter te pakken, die om 8.44 uur zal vertrekken. Deze stopt, zoals het een sprinter betaamt, op elk station.

Even later rijd ik dwars door de bijbelgordel en doen wij elk plaatsje aan waar de SGP, met een instemmend knikkende Heer der Heerscharen naast zich, de scepter zwaait. Putten, Ermelo, Elspeet en Dathetmespeet. Er bevinden zich louter godvrezende mensen in de trein. En Zijn zegen rust nu duidelijk op ons. Alles gaat goed nu. Om 9.38 uur komen wij op station Zwolle aan.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het tikken van de klok

Wat is een vector? Ik zoek het op, maar veel wijzer word ik niet van dit soort taal, want er staat geen voorbeeld bij. Ik ben ook geen meetkundige, moet ik u bekennen. Meet- en wiskundigen zeggen altijd: wij denken in formules. Ik kan dat niet en ik weet vrij zeker dat u dat ook niet kunt, al weet u waarschijnlijk wel wat een vector is. Ik ben nu 58 jaar, in september word ik 59. Dat is oud, zeg zelf. Ik kijk alleen ’s ochtends nog in de spiegel om te controleren of er geen streepjes van mijn ballpoint op mijn gezicht zijn overgebleven. Hoeveel rimpels en uitzakkingen er te zien zijn, interesseert me niet. (Ik moet altijd ontzettend lachen om die foto’s van 60- en 70-jarige Amerikaansen die eruit zien als de uitgetrokken krokodillenversie van zichzelf. U vindt ze in Florida, op het strand, en ze acteren gewoon dat ze 40 zijn. Beentjes nog kwiek trappelend, strakke glimlach op het gelaat en hulde, wat een stevige borsten!)

Ik zal sterven zonder te weten wat een vector is of doet, ik zal vectorloos de kist in gaan. Het is niet anders. Twintig jaar geleden zou ik me er niet mee verzoend hebben, ik zou naar een bibliotheek zijn gegaan en ik zou het hebben uitgezocht. Dat doe ik nu niet meer.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Levensbedreigende dingen

RECENSIE – “Het tikken van de klok / had zich voorgoed op de voorgrond geplaatst”, schrijft Bernard Wesseling in het gedicht Het is geen feest tot de doemprofeet is langsgeweest (uit: Naar de daken, zijn nieuwste dichtbundel).

Nu stond het tikken van de klok eigenlijk altijd al op de voorgrond in de gedichten van Bernard, die ik alweer meer dan tien jaar geleden leerde kennen als stamgast en huisdichter van café Festina Lente (dat u weet dat mijn oordeel over deze wonderschone bundel wellicht gekleurd is door enige gevoelens van genegenheid). De gedichten die ik mij kan herinneren (uit zijn voordrachten en zijn ‘bekroonde eersteling’ Focus) en de twee romans die ik van hem heb gelezen (De Favoriet en Portret van een onaangepaste, dat ik hier ooit besprak) gingen al over dat wat nooit meer terugkwam. En stonden ook al bol van herinneringen aan momenten die voorgoed waren opgelost in de tijd en enkel nog in Bernards hoofd bestonden.

Het verschil met zijn vorige werk is dat in Naar de daken niet alleen het tikken van de klok op de voorgrond staat, maar vooral ook dat wat het tikken van de klok zo problematisch maakt: de dood. Het zijn niet alleen de momenten die nooit meer terug zullen komen en op z’n best als herinnering of gedicht blijven voortbestaan, het is dit keer een heel mens dat er niet meer is. Een heus leven. De herinneringen zijn er nog, maar die mens, dat leven, komt nooit meer terug.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hij had niks gewonnen

In Egmond aan Zee is één winkelstraat, de Voorstraat, waar je alles kunt kopen wat je maar wilt. Behalve computers, tv’s en ander witgoed. Ik heb er gisteren bijvoorbeeld een spijkerbroek, een paar boeken, wat ondergoed, een scholletje en een hapjespan gekocht. Van mijn vorige hapjespan was het glazen deksel stukgegaan (is het nu de deksel of het deksel?) en dat gebeurde door het volgende, tamelijk spectaculaire ongeval.

Ik moet het in mijn leven hebben van de routine. Laat ik die routines varen, dan gebeuren er verschrikkelijke, levensbedreigende dingen. Dan word ik een proleet of een alcoholist of dan spelen mijn ziektes allemaal op. Om vijf uur ’s middags begin ik met ‘het kookproces’, zoals ik dat in gedachten altijd noem, glimlachend, grijnzend.

(U zult wel denken: wat bazelt die kerel toch? Wat leren we hier nu van? Komt er nog een algemene opmerking over Arabië of over het begrotingstekort? Daarmee dringt u mij in de verdediging, want zulke opmerkingen heb ik nauwelijks ooit. Maar u moet maar denken: goed verdedigen is óók een kunst.)

Eergisteren, tijdens het kookproces. Ik had in mijn oude hapjespan wat stukjes kip, prei, rode paprika en wat kruiderij gedaan en dat stond gaar te worden. In een andere pan stond een portie sperziebonen te koken. Die zou ik er later bij doen, samen met wat stukjes ananas en ook wat macaroni. ‘Een voedzame maaltijd!’ zei ik in gedachten. Ik stond aan het aanrecht te bedenken wat voor saus ik er nu bij moest maken om het maaltje nog lekkerder te maken. Toen werd er aangebeld. Ik deed de deur open en daar staat Selim, mijn aardige Turkse buurman. (Als Turken met elkaar praten, versta je niets, maar je denkt dat ze over zeer belangrijke zaken ruzie staan te maken. Zelfs Selim, die toch een zachte natuur heeft, praat zo met zijn Turkse vrienden.) Hij is een jongen van 35, hij komt naar binnen en zegt: ‘Die Staatsloterij van jullie, dat is ook niks. Weer niets gewonnen. Wat ben je aan het koken?’ Ik haal het deksel van mijn hapjespan en zeg: ‘Een Hollandse lekkernij.’ Hij ruikt aan de maaltijd, en terwijl hij zegt: ‘Dat lijkt me lekker!’ laat ik het deksel uit mijn hand vallen. Het breekt in twee stukken op de vloer.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende