Kunst op Zondag | B(l)a(a)smuziek

Na de ode aan schuifmuziek en de trompet maken we vandaag een drieluik compleet met de tuba. En om niet meteen met al te “moeilijke” muziek te komen: als een vioolstukje van Paganini op trompet kan (in onze vorige KoZ door Alison Balsom vertolkt), waarom dan ook niet op tuba? Hier in een uitvoering door de in 2006 overleden Griekse tubaïst Giannis Zouganelos. https://www.youtube.com/watch?v=p8B6q3UIt4Q Behoorlijk virtuoos en toch niet beroemd geworden als de “Paganini van de tuba”. Als zodanig zijn de Amerikaan Harvey Philips en de Fransman Thomas Leleu wel bekend. Harvey Philips speelt tuba achter de paarlen poorten.

Door: Foto: keith ellwood (cc)

Closing Time | Just A Closer Walk with Thee

, door

Tussen de ontelbare uitvoeringen van de ‘uitvaart’-gospel  ‘Gewoon een loopje dichter bij u’ kwamen we deze hartverscheurende trombone tegen. Geblazen door Gunhild Carling.

Je kunt het geloven of niet, maar het levert fraaie muziek op.

De geschiedenis van dit liedje gaat ver terug voordat de eerste platenopnames populair werden. Luister eens naar twee opnames uit 1941 van de Selah Jubilee Singers en Rosetta Sharpe.

Mocht u denken: dat liedje ken ik… Dat kan kloppen als u trouwe bezoeker van Sargasso bent. In 2018 lieten we een klarinettiste aan ‘het woord’: Doreen Ketchens.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Chris Beckett (cc)

Kunst op Zondag | Toeter

, door

Ter aanvulling op onze dagsluiters, dé muziekhoek van Sargasso, wat meer kunst en muziek (waar we hier slechts een enkel keertje over schreven).

In vervolg op de Closing Time met trombone brachten we vorige week een ode aan schuifmuziek. Vandaag nog wat koperen blaasmuziek. Gewoon uit bewondering voor wat er uit een pijp metaal kan komen.

Lucian Berio heeft bewezen prachtige solostukken te kunnen componeren (de Sequenzas). Hij heeft voor de meeste orkestinstrumenten een Sequneza gecomponeerd. Uit de strijkersgroep is er een Seqenza voor viool, een voor altviool en een voor cello (die later is bewerkt voor contrbas). Voor alle houtblazers is er een Seqeunza.

Voor de koperblazers is er dus de Sequenza voor trombone. Maar niet voor hoorn, niet voor tuba. En voor trompet kwam er pas een Sequenza na lang aandringen van de directeur van het Los Angeles Philharmonisch Orkest.

In Sequenza X wordt de trompet begeleid door de piano, die tot klinken wordt gebracht door de trompet. In de ‘jijbuis’-filmpjes is het slecht te horen, maar de trompet toetert af en toe in de open vleugel en brengt zo de snaren aan het trillen. Voor een fraaie analyse, tekst en uitleg klikt u hier.

Foto: Chris Beckett (cc)

Kunst op Zondag | Schuifmuziek

, door

Onze dagsluiters vormen dé muziekhoek van Sargasso en in Kunst op Zondag weiden we daar een enkel keertje over uit.

Maar ik hou van blaasmuziek, bekende ik in deze Closing Time met trombone. Eerder had ik van dezelfde componist (Berio) al een stukje fagot en hobo doorgegeven.

Ik hou bovenal van koperen blaasmuziek en dus kom ik, zoals in die Closing Time verkondigd, terug op de trombone. Het klinkt heel goedkoop als ik zeg: laat die maar schuiven, maar de voor die schuiftoeter zo karakteristieke, deuntjesoverstijgende kwaliteiten, tref je weinig bij andere instrumenten aan.

Met de juiste muzikanten is duidelijk te maken wat die eigenaardige kwaliteiten zijn. Met de uiterst selectieve concerten hieronder doe ik zoveel andere schitterende trombonisten te kort, maar de ruimte is nu eenmaal beperkt,

Om meteen op deze reactie door te gaan: Hier Conny Bauer, solo tijdens de Groninger Zomer Jazz Fietstoer 2017.

Dat doet me denken aan een andere Duiste trombonist.

De in 2005 overleden Albert Mangelsdorff. Beroemd geworden met zijn multiphonics (door een toon te blazen en tegelijk te zingen ontstaan boventonen).

Albert Mangelsdorff – Do Your Own Thing,

Wordt u er wat nerveus van? Dan klinkt u zo:

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.