Taal wordt wapen in Israel
, door
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Taal
, door
De onvolprezen Tom Cochez van de dito Belgische website apache.be, heeft een indringend stuk geschreven omtrent taal – en hoe een morzel als Vlaanderen denkt er ideologisch mee denkt om te moeten gaan. Hij zet de illusie dat je een volk volgens taal kan afbakenen fijntjes op de helling.
Voor mij is het teken van ontwikkeling net het feit dat je in een land terecht komt en aan de terrastafeltjes alle talen door elkaar hoort. Een mens is toch dat inventieve hersendier, dat altijd wel z’n weg zal zoeken en vinden, taal van de morzel sprekend of niet? Tot spijt van wie het benijdt, maar op kale hoogvlakten, hetzij in Patagonië of tegen de Matterhorn – dààr is taal niet ontstaan. Wel in de modder van stedelijke Babylons, waar meningen en kleuren oneindig met elkaar in contact komen. Survival of the wittiest, and smartest. Wat zou ik er niet voor geven om rond te lopen in het Amsterdam van 1640, waar alle Joden van Europa, alle geloofsgezindten terecht konden in een machtige smeltkroes van belangen, tegenstrijdigheden, maar ultiem: samenwerkingen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
WW: Vliegende vinkengrammatica
, door
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland
Hoe meer dierenonderzoek er uitgevoerd wordt, hoe meer de Mens van haar voetstuk valt. Ze bedienen snoepmachines, lezen de Playgirl en maken zelfs rationele beslissingen. Maar taal, dat was toch ons ding? Natuurlijk zijn er allerlei dieren die in meer of mindere mate taalachtige communicatie bezigen, maar echt ingewikkelde taal, met een heuse grammatica was altijd aan ons mensen voorbehouden.
Helaas lijkt ook die vlieger niet meer op te gaan want naar nu blijkt lijken Bengaalse vinken in hun fluitgedrag wel degelijk een grammatica te gebruiken. Al eerder werden vogels ervan verdacht om hun getwitter volgens grammaticale regels de wereld in te sturen, en ook over het walvissengetoeter werden dergelijke claims gemaakt. Maar die beweringen bleven altijd tamelijk ongetest. Tot nu dus.
Om dit te testen splitsten de Japanse onderzoekers van de Universiteit van Kyoto onder leiding van Kentaro Abe opgenomen vogelzang in afzonderlijke ‘woorden’. Deze werden vervolgens in ‘grammaticaal juiste’ en ‘grammaticaal onjuiste’ varianten aan elkaar geknoopt en teruggespeeld voor de vogels. De vogels reageerden op de grammaticale versies en lieten de ongrammaticale onbeantwoord. Volgens Abe toont dit duidelijk aan dat de vinken bepaalde specifieke volgordes (zinsconstructies) wel als een zangroep herkennen en andere niet.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
WW: Baby’s zonder accent
, door
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Mijn vriendin gaf ooit balletles aan een viertalige vijfjarige. Haar moeder was Frans, haar vader Duits, thuis spraken ze Engels en buiten en op school Nederlands. Wat voor iedere volwassene een gekmakende situatie moet zijn was voor deze dreumes geen enkel probleem. Het ging haar zelfs zo soepel af dat de ouders een regel moesten instellen: als je een zin begint in een taal, moet je hem ook in dezelfde taal afmaken.
Dat het verwerven van een taal voor kinderen veel makkelijker is dan voor volwassenen is al langer bekend. In het bovenstaande voorbeeld gaat het niet om het aanleren van een tweede taal, maar om simultane tweetaligheid (of in dit geval meertaligheid): hierbij worden de talen tegelijk en direct na de geboorte aangeleerd. Bijkomend voordeel hierbij is dat er geen specifiek eentalig accent achterblijft. Het jonge kind kan alle taalspecifieke klanken produceren. Neurowetenschapper Patricia Kuhl was benieuwd hoe dit allemaal in zijn werk ging.
Uit eerdere observaties is bekend dat hele jonge baby’s gelijk reageren op alle wereldklanken: Westerse baby’s reageren net zo goed op Japanse “R”-geluiden als andersom. Maar een paar maanden later is dit wereld-taalgevoel door de nietsvermoedende ouders drastisch verminderd. Na een paar maanden moeder-gebrabbel reageren de Japanse baby’s veel beter op Japanse R-klanken terwijl de reactie van Westerse baby’s vermindert (en vice versa). Waar baby’s dus beginnen met gevoel voor alle talen worden de (door de moeder) niet-gebruikte klanken uitgefilterd en de taalspecifieke klanken versterkt.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Retoriek en realiteit
, door
“De politiek bevindt zich altijd in een spanningsveld tussen retoriek en realiteit. Dat kan niet anders. Wie draagvlak wil maken voor beleid, wie beleid wil laten werken, moet laten zien de realiteit te kennen. Maar hij moet ook een perspectief kunnen schetsen, de suggestie van een oplossing voor reële problemen. Daarbij is de retoriek een onmisbaar hulpmiddel: zonder retoriek geen overtuiging.” Deze woorden sprak Han Noten, senator voor de PvdA in de Eerste Kamer. En hij vervolgde, wat oppositioneler:
“Dit kabinet is als geen van zijn voorgangers gebaseerd op retoriek. Veel retoriek, voorzitter, buitengewoon veel retoriek, maar waar is de realiteit?”
Politiek is taal. Die taal is er niet milder op geworden. Is dat slecht? Betrekkelijk: als Wilders een minister “knettergek” noemt, of een begroting “een flutstuk”, dan verheldert dat. Maar het wordt lastiger als wordt gedemoniseerd: Pim Fortuyn kon het niet navertellen, Theo van Gogh evenmin. De eerste provoceerde links, de tweede de Islam. Gestoorde gekken pleegden de moorden, zeiden we, om te vermijden dat zij de eerste gevallenen werden in een burgeroorlog. Als nasleep daarvan wordt Wilders nog steeds beveiligd en week Ayaan Hirsi Ali uit naar de USA. De schietpartij in Tucson had mogelijk ook iets te maken met de giftigheid van de politieke debatten in Amerika.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Sargasso college | Bepaalt taal de wijze waarop we denken?
, door
Interessante lezing over wat het effect is van verschillende talen op de manier waarop we denken. Met een paar leuke en verrassende cases.
Sla stukjes 01 en 02 gerust over.
Quote du Jour | Tentsletje
, door
De Van Dale heeft ideetjes, en zeau koel man: “tentsletje” is HET WOORD VAN VLAANDEREN 2010! De shortlijst van verkozen woorden vindt u hier, maar deze wil ik u hier niet onthouden: sportelen! SPORTELEN! (braken doe je in het toilet.)
(schraapt keel:) wat bezielt die idioten zeg? Tentsletje? Dit woord is niet eens denigrerend voor meisjes en dergelijke, deze hele lijst is een gangbang op taal. Waar taal 10 jaar geleden ineens turbo moest zijn in Nederland, gaat de bergaf gewoon verder in het fiere Vlaanderen.
Nuja, het verval -of liever: de glorieuze verhèffing van de infantiliteit- is al langer bezig: woorden van vorige jaren waren: ontvrienden (2009), swaffelen (2008) en bokitoproof (2007).
Leg dat uit aan een asielzoeker of een Waal die strandt in dit Vlaanderland. Die door een bende hilarisch/hysterische idioten gedwongen zal worden om Nederlands te leren voor ze een huis kunnen huren.
Gij zult Nederlands spreken! 1ste les, zeg na: “ik swaffelde voor de Bokitoproofe tent van het tentsletje, en nu heeft ze me ontvriend”. “WTF?” “Ja, dit zijn de woorden van Vlaanderen!”.
Hopelijk komt een Kazak die Nederlands leert volgend jaar met een beter voorstel. (Hier wat tips van over de oceaan die wel om te lachen zijn.)
