De vermogensrendementsheffing: De conclusie

Dit is het laatste deel van een korte serie over de vermogensrendementsheffing. Eerder heb ik toegelicht dat de plannen voor de wijziging van de heffing marktverstorende effecten zullen hebben en waarom ik de grondslag voor de heffing, het fictieve rendement, drie keer niets vind: Trends uit het verleden zijn slechte voorspellers, Schommelingen rond de trends mag je niet verwaarlozen, Het veronderstelde jaarlijkse beleggingsprofiel klopt niet. Ik zou nog vele weken kunnen doorgaan , bijvoorbeeld over de vragen waarom er geen vermogensbelasting wordt heringevoerd of hoe om te gaan met negatieve rendementen. Toch wordt het tijd voor een afsluiting. Het ministerie van Financiën probeert eigenlijk iets te berekenen wat helemaal niet te berekenen is.

Door: Foto: mystic_mabel (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

De vloek der vrijheid

COLUMN - Vrijheid is een groot goed. In de geschiedenis hebben vele mensen er hun leven voor gegeven. Nu we vrijer zijn dan we ooit waren, lopen we echter tegen de keerzijden van die vrijheid aan. Zoals in het beroemde voorbeeld van Odysseus, die zich vrijwillig liet vastbinden om de Sirenen te kunnen beluisteren, zijn we soms juist beter af als we onszelf vrijheid ontnemen.

De hoeveelheid keuzes die we dagelijks moeten maken is enorm toegenomen in onze complexe maatschappijen en veel mensen hebben moeite daarmee om te gaan. De psycholoog Barry Schwartz zegt zelfs dat we zonder extern opgelegde grenzen verlamd kunnen worden door alle keuzes die we moeten maken, en soms het liefst helemaal niet meer kiezen. Bovendien zwichten we vaak voor verleidingen en uitstelgedrag, ook al gaat dat tegen hun beter weten in.

In een recente studie naar uitstelgedrag laten de econoom Augenblick en co-auteurs bijvoorbeeld proefpersonen een lange termijnplanning maken voor een vervelende overschrijftaak. Mensen wijken systematisch af van hun planning, en op de dag dat het werk moet worden gedaan doen ze gemiddeld 9% minder werk dan gepland. Ook over snackgedrag is veel geschreven. Vijf hoogleraren voedingskunde publiceerden vorige week een manifest tegen snack-stellingen net voor de kassa, waar mensen zich aan ergeren omdat ze de verleiding vaak niet kunnen weerstaan.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-10-2022

Leven met nul procent rente

Welkom in de 0%-rentewereld: een case study.

Weet je wat het voor jou betekent, een rentetarief van 0,75% van de Europese Centrale Bank? Het betekent nul komma nog minder rente op je spaargeld en dat in aller eeuwigheid.

Minstens zo lang totdat alle staatsleningen op dit lage niveau zijn geherstructureerd. Ik spreek vanuit mijn ervaring in Japan. Daar liet de Bank of Japan zijn rentetarief in 1994 al onder de 1% zakken. De Japanners sloegen de 0,75 over en gingen meteen op 0,5% zitten. Tot de dag van vandaag is de rente er nooit meer bovenop gekomen, alleen maar lager. Er staan immers nog 30-jarige staatsobligaties met 9% rente uit, en die matureren rond 2020. Pas dan verwacht ik een substantiële renteverhoging. Hopelijk kan Japan dan teren op het goedkoop geleende geld en zijn immense overheidstekort terugvoeren. Wat dat concreet voor de Japanse spaarders betekent illustreer ik aan een case, die van mijn vriend Jiro.

Jiro opende in 1999 een bankrekening. De bank wilde van hem een borg hebben. 500.000 yen (toentertijd het equivalent van 3846 euro, cq. pakweg 8000 gulden) gingen op een spaarrekening. Die rekening heeft hij gelaten voor wat hij is. Na 13 jaar lui liggen heeft hij nu 504.485 yen te boek staan. Een fenomenale vermogensgroei: 0,89% winst in 13 jaar tijd. Beter dan Icesave, geef het toe. Maar sparen voor je oudedag? Jiro en zijn landgenoten zetten liever in op doorwerken. Hoe de rente op zijn spaargeld bij Japans grootste commerciële bank verliep laat het grafiekje hieronder zien. Tussen 2004 en 2012 schommelde hij tussen de 0,02 en 0,25 procent, en staat momenteel op 0,025. (De afschriften van vóór 2004 heeft hij niet in reikwijdte, sorry, maar geloof me, het was nooit meer dan 0,3%.) Japan kende in deze jaren nauwelijks inflatie, eerder tendens deflatie. Jiroʼs reële winst was dus 0,89%.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Het vitaliteitspakket – of om moe van te worden?

In 2012 begint de invoering van het nieuwe vitaliteitspakket’. Er komt een werkbonus voor 61-plussers, de mogelijkheid voor vitaliteitssparen wordt gecreëerd en bijscholing wordt extra gestimuleerd. Dat klinkt op het eerste gezicht goed, maar het vitaliteitspakket betekent vooral bezuinigingen op bestaande regelingen die veel gunstiger zijn.

Het vitaliteitspakket betekent namelijk het einde van vier regelingen, spaarloon, levensloop, hogere fiscale arbeidskorting voor ouderen en doorwerkbonus. Spaarloon was eigenlijk toch al op sterven na dood en zo vervangt dan het vitaliteitssparen eigenlijk de levensloopregeling en vervangt de werkbonus zowel de doorwerkbonus als ook de hogere arbeidskorting voor oudere werknemers. Het enige wat overblijft is  de extra stimulering voor scholing door een verlaging van de drempel voor fiscale aftrekbaarheid. Een snoepje voor iedereen die een keer op eigen kosten een cursus of een studie wil volgen.

Het belangrijkste verschil tussen vitaliteitssparen en levensloop is de omvang. Terwijl de levensloopregeling een maximum kent van 210% van het jaarsalaris, bij het modale inkomen van € 33.000 bruto per jaar dus € 69.300, is het maximum bij het vitaliteitssparen nog maar €20.000. Voor iedereen met een jaarsalaris van meer dan ongeveer € 10.000 bruto is dat dus een versobering en die bedraagt voor het modale inkomen ook alweer € 49.300 aan ruimte voor fiscaal aftrekbaar sparen. In dat geval blijft van de oude levensloopregeling dus minder dan een derde over.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Spaaroverschot zal rente laag houden

Een bijdrage van Heleen Mees, overgenomen van Me Judice.

De verwachting van het Internationaal Monetair Fonds is dat de wereldwijde spaarquote de komende jaren zal toenemen. Vooral de besparingen van opkomende economieën als China zullen disproportioneel worden geïnvesteerd in obligaties in plaats van risicokapitaal. Dit zal een drukkende invloed hebben op de rente op staatsobligaties, stelt Heleen Mees.

Na de sluiting van de financiële markten afgelopen vrijdag, kondigde kredietbeoordelaar Standard & Poor’s (S&P) aan dat het de beoordeling van de Verenigde Staten met een stap verlaagde naar AA+. Volgens de kredietbeoordelaar was het akkoord dat het Amerikaanse Congres eerder die week had gesloten over de verhoging van het kredietplafond ontoereikend om de Amerikaanse overheidsfinanciën op middellange termijn te stabiliseren. De andere grote kredietbeoordelaar Moody’s had eerder al aangegeven dat de AAA status voor de Amerikaanse soeverein te zullen handhaven, zij het met een negatief advies.

Terwijl de dollar flink in waarde daalde toen het Congres er een week eerder niet in leek te slagen om een akkoord over de verhoging van het schuldenplafond te bereiken, gebeurde dat niet met Amerikaanse staatsobligaties, de zogenoemde Treasuries. Iedere stijging van rente op kortlopende obligaties werd (meer dan) gecompenseerd door een daling van de rente op obligaties met een langere looptijd. In de eurozone zie je iets vergelijkbaars: een stijging van de rente in landen als Spanje en Italië leidt tot een daling van de rente in landen als Duitsland en Nederland.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het is de schuld van de schuldeneconomie

Sinds het uitbreken van de kredietcrisis benadrukken GroenLinks en D66 steeds stelliger dat de Nederlandse economie een schuldeneconomie is geworden. Het is een economie “waarin mensen op jacht naar meer consumptie steeds hogere schulden maken” zo stelt het laatste verkiezingsprogramma van GroenLinks. Zo’n schuldeneconomie is op lange termijn niet houdbaar en brengt zo de financiale veiligheid van mensen in gevaar. Ook D66 pleitte voor een verschuiving van schuld naar bezit.

En vanuit deze visie doet GroenLinks een aantal voorstellen voor hervorming van de economie: een reclameverbod op consumptief krediet, kredietverleners moeten zich financieel inzetten voor de schuldhulpverlening, een scheiding van consumentenbanken en handelsbanken (zodat de risico’s van de laatste, geen gevolg hebben voor de eerste) en het beperken van de schuldenaftrek voor het bedrijfsleven. En als klap op de vuurpijl, het geleidelijk afschaffen c.q. beperken van de hypotheekrenteaftrek. Deze regeling die zeker op dit moment het hebben van een schuld stimuleert boven het aflossen hiervan is voor GroenLinks en D66 een doorn in het oog. En ook de overheid moet minder schulden maken. Er moet flink op de grootte van de overheid bespaard worden omdat grote overheidstekorten financieel niet duurzaam zouden zijn.

Al met al moet de economie minder afhankelijk worden van schulden, zeker als we door een crisis heen zijn gekomen die het gevolg is van het feit dat heel veel mensen grote schulden aangingen (op de Amerikaanse huizenmarkt) zonder dat ze deze konden aflossen. Maar ook in Nederland viel een bank (DSB) die afhankelijk was van het (aggressief aanbieden van) consumptief krediet.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerquote | ‘Record rente (moet lager)’

‘De rente in buurlanden met de euro ligt 1 tot 1,5 procentpunt lager. Als de rente in Nederland 1 procentpunt lager was, hadden we 100 miljoen meer verdiend.’

Floris Deckers, de bestuursvoorzitter van Van Lanschot Bankiers, maakt zich kwaad over de spaaroorlog. Hij heeft een klacht bij de Europese Commissie neergelegd over de hoge rente van banken die staatssteun hebben gekregen (vrijwel alle Nederlandse banken behalve de Rabobank en Van Lanschot, volgens Decker): “Bij een laag risico, hoort een lage rente”.

Decker zal zich niet te populair maken bij de spaarzame burgers van Nederland, die de laatste maanden juist met een ongekend hard dalende spaarrente worden geconfronteerd. (Hij probeert weer wat populariteit te herwinnen door ondernemingen voor te houden dat zij niet profiteren van de lage ECB-rentes). Alleen al door de recente rentedalingen lijkt het mij zeer onwaarschijnlijk dat de EC veel werk gaat wijden aan deze klacht. Dus wat wil Van Lanschot nou eigenlijk? Sowieso lekker lage rentes, zodat hun vermogensbeheer weer aantrekkelijker wordt, en zij hoge rendementen kunnen voorspiegelen met navenante provisies? Of is het gewoon een afleidingsinterviewtje in de Volkskrant, om de aandacht weg te houden van de zakelijker berichtgeving (zoals ook in het FD, waar deze renterazernij niet aan bod komt) over het recent bekend gemaakte megaverlies van Van Lanschot Bankiers van 46,3 miljoen euro over het eerste halfjaar van 2009?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vrijmiboverweging | Ban de bonuskaart

ah-bonuskaart1Nee, niet uit privacy-overwegingen. Want die van mij staat op naam van een of ander ex-vriendin, jaartje of tien geleden. Ook niet omdat die RFID-chip er nooit is gekomen en ook niet omdat het hele systeem niet meer werkt, omdat kassa-personeel simpelweg een bonusknop bedient. Nee, AH moet gewoon stoppen met het weggeven van bonussen! Klanten raken getraumatiseerd, door alsmaar herinnerd te worden aan de bonuscultuur in het zakenleven.
De grootgrutter doet er goed aan zijn hele bonusbeleid als marketingstrategie zo snel mogelijk overboord te gooien. Ikzelf heb nu al de neiging om alle artikelen met het bonusetiket uit protest in de schappen te laten staan. Het is maar een kwestie van tijd of ook vanuit het AH-concern zullen de vette bonussen naar buiten lekken. Het bedrijf boert onverminderd goed, zodat de top van het management vast weer miljoenen aan prijsvoordeel kan opstrijken. Ergo: het begrip Bonus staat anno 2009 vrijwel alleen nog voor zelfverrijking…

Bovendien ben ik dat versleten giroblauw geval meer dan zat en de sleutelhangervariant ligt allang aan diggelen. Ik vraag me onderhand af of de afdeling marketingstrategie nog wel bij AH bestaat. In slaap gesukkeld door de zakelijke voorspoed misschien. Laat ik ze dan een handje helpen voor het te laat is en voordat het concern te lijden krijgt van crisisaankopen in de Dirks, de Lidl’s en de Aldi’s. Herintroductie van de Zegelkaart!

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

We sparen

NRC publiceerde afgelopen zaterdag een artikel over het spaargedrag van de Nederlanders. Daar stond een grafiek bij die zichtbaar maakte dat we sinds 1998 ruim twee maal zoveel spaartegoed hebben opgebouwd (zie na de meer…). Alleen was dat ongecorrigeerd voor inflatie. Dus vroeg ik me af of er werkelijk sprake was van een stijging. Naast een correctie voor inflatie (alles is nu in 2009 euro’s uitgedrukt) heb ik het gelijk ook maar per hoofd van de bevolking uitgerekend. Immers, de bevolking groeide. U ziet hier dus het spaartegoed in huidige euro’s per inwoner van Nederland.


Het moge duidelijk zijn dat er nog steeds een stijging is, hoewel minder stevig.
Omdat ik nu eenmaal al dit werk had verricht, kon ik niets anders dan er een postje van maken, toch? Ook als ik iets niet lek kan prikken, mag dat wel gezegd worden. Nu op zoek naar de schulden, want die moeten we er natuurlijk nog wel vanaf trekken. Dan krijg je waarschijnlijk een heel ander beeld.
nrc_spaar
Uiteraard kon dit alles alleen maar met behulp van de getallen van het CBS.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bij deze spaarbank loopt u veel risico

Nu de kredietcrisis stevig op gang is gekomen, is menigeen aan het denken geslagen hoe zoiets in de toekomst te voorkomen. Grootse plannen voor regulering en aanpassingen in stelsels circuleren momenteel tussen de wereldleiders.
Maar misschien is er een oplossing die heel eenvoudig is en gebruik maakt van de markt zelf, waar iedereen tot een half jaar geleden nog in geloofde.
Laat ik één van de onderliggende oorzaken van de kredietcrisis eerst even simpel weergeven. Veel banken en instellingen zijn gaan handelen in leningen (of producten gebaseerd op leningen) waarbij zowel de lening zelf een zwak punt was alsmede de verhouding tussen het uitgeleende vermogen en het eigen vermogen. Een bank hoort eigenlijk een minimaal aandeel spaargeld in de boeken te hebben waarmee ze leningen kunnen uitgeven. Die verhouding is zoek geraakt in de laatste 10 jaar.
Maar dat spaargeld zullen de banken altijd nodig hebben. Wat is er nu eenvoudiger dan een rating maken van een bank voor consumenten waarin staat hoe stevig een bank is? Een oordeel zoals we dat nu ook al kennen bij beleggingsproducten in Nederland.

Een bank die iedere spaareuro op hun rekening 10 keer verleend aan leningen en andere producten is kwetsbaarder dan een bank die dat maar 5 keer doet. En aan de diverse leningen zijn ook waarderingen te hangen. Hypotheken in een rustige markt zijn zekerder dan pakketten gebundelde leningen doorverkocht vanuit een andere plaats.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.