Pronks afscheidsbrief is baken in zee

Hoe verhoudt de afscheidsbrief Jan Pronk van de PvdA zich tot het beleid van minister Ploumen (PvdA), en welke belangrijke waarschuwingen krijgt Ploumen mee van Pronk? Evert Jan Brouwer analyseert. Zeven maanden had Jan Pronk nodig voor zijn besluit. Op 29 oktober presenteerden Rutte en Samsom hun regeerakkoord Bruggen Slaan, op 28 mei publiceerde Jan Pronk zijn afscheidsbrief van de PvdA. Als je een halve eeuw actief partijlid bent geweest, beslis je dat niet op een namiddag. Het was een pittige brief. Rutte en Samsom werd heel wat aangewreven: ze zijn hoogmoedig, kortzichtig, arrogant en zelfgenoegzaam. Daarnaast verweet Pronk Samsom beginselverzaking. Hij had het beginsel van solidariteit, ook internationaal, opgeofferd aan een snelle uitruil tussen PvdA en VVD.

Door: Foto: soulsoep (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Belasting betalen geeft warm en solidair gevoel

COLUMN - Pepijn van Houwelingen schreef gisteren in de Volkskrant dat solidariteit ‘uitsluitend’ iets is dat men in kleine kring en in vrijheid kan ervaren. De grootschalige, abstracte verzorgingsstaat met haar afgedwongen bijdrage zouden we dan ook niet meer als solidariteit moeten zien. Weinig mensen zullen, wanneer ze op hun loonstrookje zien wat er verplicht wordt afgeboekt ten behoeve van de verzorgingsstaat, een ‘warme, solidaire ervaring’ beleven, aldus Van Houwelingen. Het stuk mag gelezen worden als aanvulling op het betoog van Halbe Zijlstra in NRC Handelsblad van enkele weken terug, waarin de VVD’er beweert dat de huidige verzorgingsstaat met haar ‘afgedwongen solidariteit’ de samenleving de vrijheid ontneemt om uit ‘echte solidariteit uit welwillendheid’ voor de zwakkeren op te komen.

Hoewel ik sympathie heb voor elk pleidooi voor kleinschalige initiatieven – van voedselbank tot broodfonds – snap ik niet goed waarom het organiseren van solidariteit via de overheid niet ‘echt’ zou zijn. En ook niet waarom we zo’n punt moeten maken van de dwang die daar noodzakelijkerwijs bij komt kijken.  

We hebben er in Nederland in alle vrijheid voor gekozen om grofweg 45 procent van ons inkomen bij elkaar te leggen en dat door een door ons controleerde en ingestelde overheid te laten uitgeven (politie, wegen, scholen) en doorgeven (WW, bijstand, zorgtoeslag). Het huidige systeem is uitgebouwd en gecontroleerd door twintig Tweede Kamers die we zelf gekozen hebben (rekenend vanaf de invoering van de noodwet-Drees uit 1947).

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 18-10-2022

Maakt CPB terecht verwijt aan laagopgeleiden over zorgkosten?

ANALYSE - Doet het CPB tegenwoordig aan politiek? De policy brief over zorgkosten doet dat wel vermoeden.

Het CPB publiceerde maandag een zogenaamde policy brief over toekomstige zorgfinanciering. Het CPB concludeert hierin dat de solidariteit in de zorg onder druk staat door stijgende zorguitgaven. Het zorggebruik neemt immers vooral toe onder laagopgeleiden. Hoger opgeleiden maken daarentegen minder vaak gebruik van de zorg, terwijl zij steeds meer moeten bijdragen aan de zorgkosten van anderen. Zodoende suggereert het CPB dat het geen kwaad zou kunnen de collectieve zorgkosten te verlagen, ‘bijvoorbeeld via een grotere rol voor private zorg.’

Binnen de regeringscoalitie zijn inmiddels de eerste strubbelingen ontstaan over de aanbevelingen van het CPB. SP-Kamerlid Renske Leijten noemt het advies van het CPB een ‘politieke stellingname.’ Is dat verwijt terecht?

Een nadere beschouwing van twee citaten uit de policy brief van het CPB laat zien dat dit best wel eens het geval zou kunnen zijn. Zo lezen we op pagina 5:

Uit eerdere studies (RIVM, 2010, Kunst e.a. 2007) is bekend dat mensen met een lage opleiding minder gezond zijn en meer zorg gebruiken dan mensen met een hoge opleiding.

Iets later, op pagina 7, komt de aap echter uit de mouw:

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

Honkvaste Europeaan moet wel solidair zijn

Een van de grote onderliggende oorzaken van de eurocrisis is dat Europa geen ‘optimaal muntgebied’ is: Europese landen maken niet dezelfde conjunctuur door en missen de flexibiliteit om zich aan ‘asymmetrische schokken’ aan te passen, flexibiliteit die ze nodig hebben omdat ze in een muntunie de wisselkoers en de rente als aanpassingsmechanismes uit handen geven. Stel dat land X qua competitiviteit uit de pas loopt en niemand haar producten meer wil kopen (waardoor handelstekort, werkloosheid en overheidstekort gierend uit de hand lopen), dan kan het land drie dingen doen:

(1) de lonen verlagen

(2) werkloze X-landers in een ander land aan het werk zetten, of

(3) de hand op houden bij andere landen.

Helaas zijn in Europa de lonen niet flexibel genoeg, en is de onderlinge “fiscale” solidariteit (nog) ver te zoeken. En vandaag blijkt uit cijfers van Eurostat eens te meer dat Europeanen niet bereid zijn om elders in de EU aan de slag te gaan.

Slechts 2,5 procent van de Europeanen woonde in 2011 in een ander EU land, een percentage dat de laatste crisisjaren ook vrij stabiel blijft (zelfs inclusief de migratiestroom vanuit nieuwe lidstaten). Elk jaar verhuist slechts 1 op de 500 Europeanen binnen de EU. Arbeidsmobiliteit is slechts weggelegd voor een kleine elite en een klein groepje arbeidsmigranten. Dit steekt schril af bij de VS: 30 procent van de Amerikanen woont in een ander staat dan de geboortestaat, en elk jaar verhuist ongeveer 1 op de 30 Amerikanen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Verval is onomkeerbaar

De Dichter des Vaderlands kan tekeergaan wat hij wil, maar als het waar is wat hij schrijft, dat we ‘ziek, nihilistisch, narcistisch en gestoord’ zijn en onze politieke leiders slechts excelleren in een decadent isolationisme (zie NRC-Handelsblad d.d. 26 maart jl.), dan heeft het geen enkele zin om tekeer te gaan. Dat doe je niet bij een opa die op sterven ligt.

Feit is dat moreel verval, zoals alle verval, eenrichtingsverkeer is. Een doodlopende weg bovendien. Je kunt het verval hoogstens vertragen, de ondergang uitstellen. Dat weet Ramsey Nasr ook. Wat hij bekritiseert is dan ook niet zozeer het verval op zich, maar de wijze waarop we haar beklagen. ‘Normloosheid spreidt zich uit als een olievlek over onze politiek, onze media en heel onze cultuur. Moet kunnen. Maar dan moeten we ook ophouden met het geëmmer over onze nationale cultuur. Het is het een óf het ander.’

Toch lijkt hij erin te geloven het tij te kunnen keren. Waarom anders zo moralistisch ten strijde trekken?

Joseph Roth noemt in zijn roman De kapucijner crypte, die gaat over het verval van het Oostenrijks-Hongaarse rijk vlak voor de Eerste Wereldoorlog, nog enkele andere eigenschappen. Hij heeft het over de ‘sceptische lichtzinnigheid’, de ‘melancholieke waanwijsheid’, de ‘zondige nonchalance’ en de ‘hoogmoedige verlorenheid’ van de aristocratische en artistieke kringen. Allemaal tekenen van decadentie, de naderende ondergang. Een beeld dat veelvuldig in het boek terugkomt: ‘Boven de glazen waar we overmoedig uit dronken, kruiste de onzichtbare dood reeds zijn knokige handen.’ Het is de onafwendbaarheid van de ondergang.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vertrouwen, solidariteit en het begrotingstekort

Zouden ze dit stuk ook in het Catshuis gelezen hebben? In Engeland vindt een meerderheid dat men nu best wel stevig in de uitkeringen mag snijden. En volgens zou een peiling in Nederland niet eens een heel ander beeld opleveren.
Dus politiek gezien is het voor alle partijen te doen om daarmee het tekort snel omlaag te brengen en nog wat ruimte over te houden om te scoren op onderwijs, veiligheid of zorg.
Makkie, die tussenformatie.

Of toch niet?

Het sentiment aangaande uitkeringen is de laatste jaren behoorlijk aan het omslaan. Afgezien van de ouderen en de mensen die echt ziek zijn, zijn het gewoon luilakken, profiteurs en oplichters die hun hand ophouden. Daar hoef je niet solidair mee te zijn. Zeker niet als je zelf hardwerkende Nederlander bent. Het is immers jouw geld waar ze van profiteren.
De individualisering laat zich hier ook voelen. En een gebrek aan inzicht in de werkelijke omvang van het profiteren zit niet in de weg. Een paar voorbeelden, vaak indirect, uit de omgeving zijn genoeg om dit beeld te versterken.
De anderen, die zijn niet te vertrouwen. En dus is de roep tot opsporen van fraude luid. En dat is een fijne om als politicus op te pakken. En verschijnen er dus vanzelf krantenberichten dat er weer fraude gevonden is. En dat versterkt dan het beeld dat het inderdaad alleen maar erger wordt. Ad infinitum. Tot er geen uitkeringen meer zijn.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

The share experiment

Dit is een artikel van osocio.org

This is why I started Osocio. And what I miss in today’s life and politics: solidarity.
The video is part of a campaign from the Spanish Acción contra el Hambre (Action Against Hunger).

“In a world which has the capacity to feed twice its population, 3.5 million children still die of starvation every year. We should learn.”

They launched this experiment named Experiment Comparte (The Share Experiment) to study the behavior of children when faced with an uneven reality. To share or not to share? The answer for children comes naturally: out of 20 kids who participated, all of them decided to share.
The video is also part of the campaign website where visitors can interact and donate. Easy to do, and appealing to create awareness.

They also use Twitter and Facebook to strengthen the campaign.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De kromme redenering van De Krom

DATA - Het argument van De Krom dat de solidariteit bij het verstrekken van bijstandsuitkeringen in het geding is, slaat nergens op, zegt Flip van Dyke. Het aantal bijstandsuitkeringen is sterk afgenomen en dat terwijl de werkende beroepsbevolking is toegenomen.

VVD staatssecretaris De Krom van Sociale Zaken wil de bijstand aanpakken. Er kunnen 150 tot 200 duizend van de 355.000 mensen in de bijstand aan het werk. Het ondergraaft volgens de staatssecretaris ook de solidariteit bij de steeds kleiner wordende groep mensen die wel werken en de uitkeringen betalen.

Als politici dit soort dingen roepen dan is het nuttig om eens de cijfers nader te bekijken.

1. De bijstand, beroepsbevolking, werkloosheid.

Onderstaand figuur geeft het aantal bijstandsuitkeringen verstrekt aan mensen jonger dan 65 jaar. Over het aantal 65plussers straks meer.

We zien het aantal uitkeringen –de blauwe lijn- gestaag dalen naar een kleine bobbel  rond 2005, om dan weer verdere te dalen gevolgd door een scherpe stijging weer de laatste twee jaren.

Het werkloosheidspercentage steeg flink na 2001 tot boven de 6% rond 2005. Daarna en scherpe daling, gevolgd door een scherpe stijging. Opmerkelijk is dat het aantal bijstandsuitkering rond 2005 nauwelijks reageerde op die stijging van de werkloosheid, maar dat die stijging in 2010 wel sterk was.  Vermoedelijk is de oorzaak de wijzingen in de WW in 2006 waardoor mensen eerder in de bijstand komen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Steeds minder hardwerkende Nederlanders?

DATA - Als argument voor zijn plan om meer mensen uit de bijstand aan het werk te krijgen droeg staatssecretaris de Krom het volgende aan:
Het ondergraaft volgens de staatssecretaris ook de solidariteit bij de steeds kleiner wordende groep mensen die wel werken en de uitkeringen betalen.
Nu doelt hij daarvoor deels op de toekomst (2040), maar tegelijk wekt hij ook de indruk dat dit een trend is die reeds gaande is.
Tijd om in de data te duiken dus. Hieronder het resultaat op basis van de gegevens van het CBS:


Afgezien van de lichte daling de laatste twee jaar als gevolg van de crisis gaat de lijn vooral langzaam omhoog. Ook in absolute getallen loopt het aantal werkende mensen op. In 1996 (niet in de grafiek) waren het er 6,185 miljoen (40% vd bevolking). Eerste kwartaal 2011 waren het maar liefst 7,359 miljoen (44% van de bevolking).

Staatssecretaris de Krom is dus onterecht bezig de mythe van de zielige, steeds kleiner wordende groep hardwerkende Nederlanders te versterken. Ja, zo help je de solidariteit wel om zeep.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zelf sparen voor latere zorg

Dit stuk hebben we overgenomen van Me Judice.

De kosten van de gezondheidszorg blijven sterk doorgroeien, onder andere door de vergrijzing. Een slinkende groep werkenden moet daardoor de zorgkosten dragen van een groeiende groep gepensioneerden. Dat kan anders, namelijk door de zorg minder via een omslagstelsel te betalen. Door mensen verplicht te laten sparen voor latere zorg worden de zorgkosten meer door de zorggebruikers gedragen. Dat vereenvoudigt de uitdaging de stijgende zorgkosten te financieren, stellen Werner Brouwer, Arjen Hussem, Niels Kortleve, Martin van Rijn.

Grenzen betaalbaarheid en solidariteit in zicht
De oplopende zorgkosten blijven de gemoederen bezighouden. Minister De Jager noemde ze onlangs zelfs zijn grootste financiële zorg. Groter nog dan de huidige financiële crisis. Maar bijna elke maatregel om zorgkosten te besparen stuit vanwege de gevolgen op maatschappelijke en politieke bezwaren. Want wie wil er nu een kleiner zorgpakket, een hogere eigen bijdrage of langere wachtlijsten? Alhoewel ook aan (sommige van) deze zaken ongetwijfeld niet valt te ontkomen, lijkt een verdere kostenstijging onafwendbaar.

Tegelijkertijd lijken de grenzen aan de betaalbaarheid van en de solidariteit binnen de zorg in zicht te komen. Dat komt mede door de manier waarop we de zorg nu financieren. Het invoeren van een (verplichte) vorm van zorgsparen voor latere zorg kan een deel van de oplossing bieden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende