ZZZ | Staat eigenaar sociale huurwoningen, doel 40%

In het kader van Zonnige Zomerse vergeZichten over mooie nieuwe progressieve idealen: Laat de staat de volledige voorraad sociale huurwoningen overnemen en vervolgens zorgen dat minimaal 40% van de woningvoorraad uit sociale huurwoningen bestaat. Het was zo'n typisch Nederlandsche constructie, die woningbouwverenigingen. Oorspronkelijk gestart door fabriekseigenaren om hun werknemers dicht bij te kunnen huisvesten (want vervoer toen lastig). Maar toen men heel sociaal bedacht dat het voor de maatschappij beter zou zijn als er voor meer mensen goede en betaalbare huisvesting zou komen, pakte de staat niet door. Nee, dat ging indirect door garantstellingen voor financiering en zo. En lokale deelname (gemeenten). Om ze vervolgens weer wat verder te verzelfstandigen en een hele bak niet werkbare regels te verzinnen die enorm inefficient zijn. Typisch Nederlands, beetje aan de markt overlaten en zelf geen verantwoordelijkheid nemen. Maar goed, niet handig. Gewoon de boel opkopen, onderbrengen in 1 organisatie direct onder het ministerie van volkshuisvesting, en als wettelijke taak meegeven dat ze minimaal 40% van de woningvoorraad voor sociale huur beschikbaar moeten houden. Gelijk landelijke of regionale wachtlijsten. En gemeentelijke vergoedingen afhankelijk maken van hun aandeel lokaal of zo. Veel efficiënter. Geen dik betaalde bestuurders meer, geen speculatie, niet de grenzen opzoeken, niks. Gewoon zorgen dat alle mensen die ervoor in aanmerking komen goed en betaalbaar kunnen wonen. Minder daklozen, minder gezondheidsproblemen, minder stress (heb ik wel voldoende banen om deze absurde huur te betalen omdat er niets anders beschikbaar is), minder opvoedproblemen, etc... Gewoon doen.

Door:
Foto: CorporatieNL (cc)

De bezem door alle woonsubsidies: Meer woningbouw en eerlijke woonlasten voor iedereen

, door

ANALYSE - Het plan van de PvdA voor de sociale woningbouw is een typisch staaltje ‘too little too late’. Dit plan kan zoveel beter. Een analyse van de problemen op de Nederlandse huizenmarkt, en wat hieraan te doen.  

Woonakkoord

De verkiezingen komen er weer aan, en afgelopen week kwam de PvdA met een plan om de kiezer te paaien als de partij die out of the blue het hele huurwoningenstelsel wil veranderen.

Ik waardeer de poging, maar enig cynisme is hier wel op zijn plaats. Door het drie jaar terug gesloten woonakkoord tussen PvdA, VVD, D66, ChristenUnie en SGP werd immers de situatie op de markt voor sociale huurwoningen ernstig verslechterd. Woningcorperaties werden gedwongen hun woningen te verkopen, te bezuinigen op het bouwen van woningen, of de huur te verhogen – en dat laatste mocht dan alleen op zo’n manier dat de toch al zo geringe doorstroming op de markt van sociale huurwoningen verder geblokkeerd werd.

Het plan van de PvdA

Maar we laten we dit cynisme voor de goede orde eens varen, om het plan op zich te kunnen bekijken. Op het eerste gezicht lijkt het sympathiek: de PvdA wil de huursubsidie afschaffen, en in plaats daarvan alle huren inkomensafhankelijk maken: een huur mag maximaal een bepaald percentage van het inkomen van mensen bedragen. Verder willen ze subsidie voor de armere woningbouwverenigingen om te bouwen, en de verplichting voor gemeenten om dit bouwen af te dwingen.

Quote du Jour

Quote du Jour | Sociale huurwoningen in de uitverkoop

, door

Waar Dekker volhardend de belangen van de Nederlandse volkshuisvesting heeft verdedigd, gooit Blok die belangen te grabbel door tienduizenden huurwoningen voor buitenlandse beleggers tegen ondergewaardeerde prijzen in de verkoop te zetten.

Allerlei wooncorporaties zitten in zwaar weer omdat ze na de privatisering van de woningmarkt zijn gaan avonturieren. Om de sector “financieel gezond te maken”, stimuleert de Minister voor Wonen en Rijksdienst de verkoop van sociale huurwoningen op de vrije markt. Aan buitenlandse investeerders wel te verstaan.

Foto: Kort - illustratie Sargasso

KORT | Huurverhoging in blauwe envelop

, door

OPINIE - Het is een beleid dat een Havo-scholier bedacht lijkt te hebben. Maar in de Tweede Kamer is er een meerderheid voor. Misschien dat VVD en PvdA nog een paar senatoren hebben die wel bij hun volle verstand zijn.

Een verhuurdersheffing van 2 miljard, ten laste van mensen die met huurtoeslag eerst tegemoet worden gekomen, is krankzinnig. Vroeger heette het dat we geen geld moesten rondpompen.

Daar maken we nu 350 miljoen minder van: maar de investeringslust van de corporaties zal hierdoor niet toenemen. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw zit nog te rekenen, maar kan zichzelf maar beter opheffen, want garanties op leningen lijken onmogelijk.

De huren moeten omhoog, want mensen moeten kopen, omdat de koopmarkt niet meer werkt. Als je een kleuter de markt uitlegt, krijg je dit soort redeneringen. Markten kunnen zo werken als zij perfect zijn; als ze dat niet zijn, is een goede analyse nodig alvorens iets te doen.

De inkomensafhankelijke zorgpremie was een schandelijke pseudobelasting, deze huurverhoging heeft dezelfde gebreken. Geld dat in de woningexploitatie wordt verdiend, hoort daar  volgens de woningwet te blijven. De huuraanzegging moet maar in een blauwe envelop.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Toezicht, de staat en Vestia

, door

ANALYSE - Het rapport over Vestia van de commissie-Hoekstra is recent naar de Tweede Kamer gestuurd. Minister Blok gaat erover nadenken. Maar tot verandering zal het rapport niet leiden: daarvoor was de opdracht die de commissie mee kreeg niet goed genoeg geformuleerd.

Als ik zwaar tafel, slaap ik daarna slecht. Dan droom ik dat ik minister Blok voor Wonen en Rijksdienst ben. Ik moet dan iedereen toespreken: huurders, die hun huur niet meer kunnen betalen. Ontslagen ambtenaren en bouwvakkers, woedende starters die hun financiering niet rond krijgen. Ik snap veel van geld, maar moet duiken voor rotte eieren.

Dan word ik zwetend wakker. Geen idee hoe ik die woningmarkt weer in beweging en de rijksdienst weer op orde krijg. Dan denk ik: gelukkig dat ik geen minister ben en nog gelukkiger dat ik geen Blok heet. Of het goed met hem afloopt weet ik niet. Hij slaagt erin de Eerste Kamer tot woede te brengen  over de hypotheekregels. Dat is geen belofte voor wat er nog komt.

Verzelfstandiging en toezicht

Enkele decennia geleden vonden we de overheid te groot. Organisaties konden het wel zelf, niet alles moest door de staat worden aangestuurd en gecontroleerd. Het zijn ook nu nog vertrouwde zinnetjes, al ligt het neo-liberale denken wat achter in de etalage. Maar verzelfstandigen is al twintig jaar modern.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Netherlands Architecture Institute (NAI) (cc)

Sluipmoord op de sociale woningbouw

, door

ANALYSE - De opwinding van inkomensafhankelijke zorgpremie is nog maar net bedaard, of de volgende affaire dienst zich aan: de sluipmoord op de sociale woningbouw.

Is dat een hyperbool van Wilders? Nou nee, ik durf het eigenlijk wel zo te formuleren. Maar een moord per ongeluk is toch hoogstens doodslag? En het probleem is toch niet anders dan bij de zorgpremies, slechte berekeningen, onvoldoende uitwerking, onvoldoende inschatting van de gevolgen?

Wat doet zich voor? Heeft het nieuwe kabinet echt nagedacht over de vastzittende woningmarkt en het vlot trekken daarvan? Ik probeer mijn strenge oordeel, “sluipmoord” te verklaren.

Sociale woningbouw

Er is in ons land sociale woningbouw sinds 1901. Sindsdien is er een woningwet, is de status van de woningcorporaties wettelijk geworden, hebben gemeenten een taak in het huisvesten. Soms was het Rijk bemoeizuchtig, soms scheutig met subsidies, soms niet.

Het systeem, waar de gehele wereld naar komt kijken, heeft ons een woningvoorraad van ongeveer 2.4. miljoen corporatiewoningen opgeleverd, met voor het grootste deel betaalbare huren.

De woningcorporaties zijn daarvan eigenaar. Dat is niet onlogisch: de subsidies zijn volgens de regels ontvangen en besteed, de woningen worden over het algemeen conform de regels verhuurd en verstandig geëxploiteerd.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Crimineel verdienen in de bouw

, door

Als je je geld verdient in het vastgoed, is de kans dat je niet deugt nogal groot. De Vastgoedfraude is een mooi boek van Vasco van der Boon en Gerben van der Marel. Er zijn inmiddels ruim 75.000 van verkocht, dus  de bekendheid van de zaak is aanzienlijk.  Het Financieel Dagblad heeft een omvangrijk dossier opgebouwd, dat dagelijks groeit: de genoemde auteurs werken ook bij die krant. De verdachten doen er voor de rechter nog een schepje bovenop door hun openheid.

Andere berichten zijn er ook: de fiscus legt navorderingen op die er niet om liegen: in circa vijftig procent van de onderzochte, normale transacties is iets mis! Dat heeft te maken met de ingewikkelde fiscaliteit en regelgeving, waardoor je al fout zit als je in deze wereld  een pink optilt. Maar dat betekent niet dat je de ogen moet sluiten voor een twijfelachtige moraal.

Dertig jaar geleden vroeg ik de directeur van mijn woningcorporatie, waarom niet meer panden werden aangekocht in de stadsvernieuwing. Zijn repliek was eenvoudig: “als meer dan 13 keer de jaarhuur  als aankoopprijs wordt geboden, dan haken wij af”. Mijn vervolgvraag was voorspelbaar: “wie doet dat dan?” Het antwoord ook: dubieuze tussenpersonen, waarschijnlijk met de opdracht drugsgeld wit te wassen. Zit de vermenging van onderwereld en bovenwereld zo in elkaar?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dromen van wonen

, door

bouwvalDaadkracht is de boodschap van deze coalitie. Echt imponerend willen de daden nog niet worden: we roken aan de bar, rijden met 130 naar huis en timmeren een inbreker naar buiten. Maar met het strafbaar stellen van illegaal verblijf, een PVV ideetje, wil het nog niet zo lukken. Dat is ook prima, want wat moet je met 50.000 nieuwe criminelen erbij?

De regering Rutte heeft niet per definitie ongelijk, vind ik. De VVD en het CDA waren keurige partijen, hetgeen niet zo maar weg kan zijn. Beleid mag worden gemaakt op het vlak van de huren, huurtoeslag en doorstroming, zolang de sociale doelstelling van de huisvesting in stand blijft. Dat mag zelfs als er niets gedaan wordt aan de subsidie op villa’s door de hypotheekrente aftrek. Als het verstandig beleid is, mag het ook krachtdadig zijn. Liberaler kan ik het toch niet maken. Maar helaas: de vorige regering deed bijna alles fout, maar had nog gevoel voor de sociale kant van het wonen.

In 1902 werd met de woningwet een begin gemaakt met de sociale volkshuisvesting. Dat beleid werd gebouwd op de wantoestanden van de revolutiebouw uit de 19e eeuw. Voor Nederland is dit een geweldige overheidsinterventie geweest. Het leverde op: De grootste voorraad goedkope huurwoningen van de ons omringende landen; Een egalitaire samenleving en een geemancipeerde arbeidersklasse, zonder extreme achterstandsbuurten; Een behoorlijk niveau van wonen, ook door die minst verdienenden.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.