BETRAPT BIJ HET KOPEN VAN WEEKEND!

Hierbij het derde deel van de behandeling van de voorstellen van de Nationale Conventie. (Zie toelichting bij deel 1)

3. Experimenteer met de invoering van burgerfora.

Toelichting Nationale Conventie:
Nieuwe vormen van burgerparticipatie kunnen burgers directer bij de politiek betrekken. De Nationale conventie adviseert te experimenteren met de instelling van ‘burgerfora’ die burgers in de beleidsvoorbereidende fase een rol geven.

Burgerfora verschillen van referenda omdat nooit de hele bevolking aan de politieke besluitvorming in een forum kan deelnemen. Bovendien hebben burgerfora geen besluitvormend karakter. Daar staat tegenover dat burgerfora veel mogelijkheden bieden voor inhoudelijk debat, een grondige belangenafweging en afgewogen oordeelsvorming.

De term ‘burgerfora’ is een verzamelnaam voor een methode, waarbij:
– een groep burgers wordt uitgenodigd na onderling debat een oordeel te geven over een publiek vraagstuk;
– burgers de mogelijkheid hebben experts en belanghebbenden te horen;
– na intensieve informatie- en argumentenuitwisseling, burgers een afgewogen oordeel vormen en advies uitbrengen aan de besluitvormers.

Onder burgerfora vallen allerlei innovatieve vormen van burgerparticipatie, zoals burgerpanels, burgerjury’s en deliberatieve peilingen. Een burgerjury bestaat uit een representatief panel van burgers. Zij komen voor kortere of langere tijd bijeen om onderwerpen op verschillende beleidsterreinen te bespreken en te beoordelen.
Daarna brengen zij een advies uit. Een deliberatieve peiling vindt plaats onder een representatieve groep burgers die éénmalig bijeen komt om over een specifiek onderwerp van gedachten te wisselen en te adviseren.In het buitenland, waaronder Canada en Denemarken, zijn al veel positieve ervaringen opgedaan met burgerfora, zowel op nationaal als lokaal niveau. In Nederland hebben we minder ervaring met burgerfora. Het Burgerforum Kiesstelsel, waarin 140 burgers adviseren over de toekomst van het kiesstelsel, is het eerste experiment op nationaal niveau.

Hierbij het tweede deel van de behandeling van de voorstellen van de Nationale Conventie. (Zie toelichting bij deel 1)

2. Stel adviesorganen van de regering voor minimaal eenderde samen uit uitvoerders van het primaire proces op het terrein waarover advies wordt uitgebracht.

Toelichting Nationale Conventie:
De last van regels en beleid kan ook worden verminderd door er voor te zorgen dat regels en beleid beter aansluiten bij de behoeften van degene die er dagelijks mee te maken hebben. Honderdduizenden professionals als leraren, verpleegsters en politieagenten houden zich beroepshalve met de publieke zaak bezig. Zij hebben een schat aan kennis over praktijksituaties die bruikbaar is voor de ontwikkeling van beleid en het stellen van regels. Deze kennis dringt vaak onvoldoende of te laat door bij beleidsmakers en de politiek. De Conventie pleit ervoor daarin verandering in brengen, door meer uitvoerders zitting te laten nemen in adviesorganen.
Een belangrijke functie van adviesorganen is vergroting van de externe oriëntatie van de overheid. Specifieke kennis van uitvoerders in adviesorganen mag daarbij niet ontbreken.
Nu zijn ze doorgaans samengesteld uit wetenschappers en (oud-)bestuurders.
Om bruggen te slaan tussen beleid en uitvoering is ook het inzicht en de kennis van uitvoerders nodig.

Uitvoering:
Kan zonder (grond)wetwijziging.

Vorig jaar liepen er twee trajecten die te maken hadden met bestuurlijke vernieuwing. We hadden het Burgerforum Vernieuwing Kiesstelsel en we hadden de Nationale Conventie. Het resultaat van beiden lijkt een zachte dood te sterven. Het nieuwe parlement heeft meer belangstelling voor een enkele dode door paddo’s en het koest houden van hondjes dan voor vernieuwing van de democratie. Dat is jammer, maar niet verrassend. Iedere instantie heeft weerstand tegen zijn eigen verandering.

Maar het zou jammer zijn als de erfenis van afgelopen jaar zo maar zou verdwijnen. Daarom begin ik hier een korte serie om in ieder geval de voorstellen van de Nationale Conventie voor het voetlicht te brengen. Het zijn er 25. Dus krijgt u ook 25 afleveringen, waarschijnlijk min of meer dagelijks.

1. Benoem een ‘minister X’ met ruime bevoegdheden om een ‘operatie Kafka’ te starten voor vereenvoudiging van regels.

Toelichting Nationale Conventie:
Operatie Kafka:
De Conventie stelt een Nederlandse ‘Operatie-Kafka’ voor, die tegen het veelkoppige monster van bureaucratische uitwassen ten strijde trekt. Er moet een aparte minister worden benoemd, die als taak heeft ruimte te scheppen voor een actieve samenleving.
Zo is er één aanspreekpunt en wordt versplintering over loketten en ministeries voorkomen. Hij krijgt bevoegdheden collega-ministers rechtstreeks aan te spreken en staat in nauw contact met burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties.