Neem mijn content, betaal voor mijn creativiteit

Een van de sectoren die niet zeurt over doorwerken na je 65e is de creatieve sector. Ik heb nog nooit een muzikant uitgeblust onderuit zien zakken en verzuchten: ‘zo, nu speel ik geen nóót meer!’ (deden sommige muzikanten dat maar). Het zelfde geldt voor schrijvers en journalisten. Wij gaan door tot ná onze dood. De uitgeverijen en de zoeklichtvereniging Stichting Brein beginnen hun 'strijd tegen piraterij op e-books'. Die 'strijd' is nogal overdreven, zeg ik als schrijver. Vanwege gratis versies van e-books (illegaal of niet) van Harry Mulisch of Dan Brown zijn die schrijvers heus niet van de een op de andere dag straatarm. Het zou de populariteit zelfs nog kunnen vergroten.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Italianen opgelet: Is ‘Sonia Rossi’ echt?

fuckingberlinVakantietijd is dé tijd voor sensatielectuur. Sensatielectuur vereist sensationele behandeling. Ongeveer een jaar geleden kwam bij het Duitse uitgeefconcern Ullstein het boek Fucking Berlin uit. Het concept deed de Duitse kassa’s rinkelen. Een autobiografie van een studente wiskunde van Italiaanse komaf bekostigt haar studie met het werk in de prostitutie. Teilzeit Hure, zo vertelt het omslag gewichtig. Tot zover weinig opmerkelijks.

Het boek is sinds kort in Nederland uit bij TM Publishers. De redactie van BNN’s Spuiten en Slikken Zomertour zocht haar op voor een interview, dat de omroep gisteravond uitzond. Net als in haar boek vertelt Rossi in dit interview hoe ze als studente naar Berlijn kwam en afgleed richting seksindustrie. Van de ene industrie naar de andere: ik verdenk de uitgevershuizen van een fraai staaltje marketing – leugens, mogelijk. Er zitten haken en ogen aan het verhaal van deze nieuwe ‘schrijfster’.

Sonia Rossi komt uit een klein dorpje op Sicilië, zo vertelt de biografie. Naar eigen zeggen sprak ze de Duitse taal niet en kon zij geen aanspraak maken op enige studentenfinanciering. Ze ontwikkelde zich van onschuldige webcamgirl tot hoer teneinde haar hoofd boven water te houden. Interviews met de schrijfster gaan steevast gepaard met pruiken en zonnebrillen. De naam ‘Sonia Rossi’ is uiteraard een pseudoniem.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weten we nog wel wat een roman is?

schrijversindedopEen goed teken dat Dimitri Verhulst de Libris Literatuurprijs 2009 heeft gewonnen met Godverdomse dagen op een godverdomse bol. Dan beperken we ons weer tot waar het om gaat: letters op papier die beroering brengen. De man of vrouw die er achter schuilt komt op de tweede plaats. Misschien dat deze benoeming de storm laat overwaaien die ontstaan is rond die andere, meer besproken Libris-genomineerde. Cabaretier / programmamaakster Anousha Nzumé trekt zich de inhoud van Robert Vuijsjes debuut Alleen maar nette mensen aan. Volgens Nzumé zet Vuijsje met zijn boek de zwarte vrouw in een verkeerd daglicht. Als reactie hierop schreef ze een nogal verwarrende brief op poten in de Volkskrant van afgelopen zaterdag. Daarin doet ze opmerkelijke uitspraken, waarvan de zin: ‘Zijn seksistische roman ontkent mijn bestaan’ de romankunst niet alleen te veel macht toekent, maar zelfs beledigt.

Maandagavond kreeg Nzumé’s tirade een staartje met haar optreden in De Wereld Draait Door. Het werd de cabaretier bijna te veel. Ze viel hierbij zelfs presentator Matthijs van Nieuwkerk aan, omdat hij volgens haar in een eerdere uitzending te jolig en grof had meegepraat over zwarte vrouwen met schrijver Vuijsje. (Ze moest eens weten. Een paar minuten later zou men in een gesprek met Vuijsje op het andere net in de aankondiging van Netwerk net zo kolderiek reppen over de billen van negerinnen). Vriendinnen van Nzumé zaten ook in de zaal. Één van hen gaf aan het boek ‘abject’ te vinden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Quote du Jour | De bestseller-BV Patterson

“Patterson may lack the name recognition of a Stephen King, a John Grisham or a Dan Brown, but he outsells them all. Really, it’s not even close. (According to Nielsen BookScan, Grisham’s, King’s and Brown’s combined U.S. sales in recent years still don’t match Patterson’s.) This is partly because Patterson is so prolific: with the help of his stable of co-authors, he published nine original hardcover books in 2009 and will publish at least nine more in 2010.”
(Jonathan Mahler)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Knallen of vallen: Nederlandse literatuur heeft geen alternatief

zwaagJoost Zwagerman schrijft het boekenweekgeschenk 2010. Het thema van de boekenweek in 2010 is ‘Het kind, de jeugd, de jongere’. De auteur mag de jeugdigheid bezingen van het CPNB. Volgende week is er overigens een speciale viering van Zwagermans generatieroman Gimmick! in Paradiso, met gastoptreden van Katja Schuurman. De afterparty wordt verzorgd door Joost van Bellen en de presentatie ligt in handen van Matthijs van Nieuwkerk. De werkelijkheid is dat Zwagerman zijn agenda weer mag vullen om in de polder de peroxidekapsels, bodywarmers en pittige brilletjes te aanschouwen. Literatuur en jeugdigheid is immers een zondige combinatie in dit land.

Tot op zekere hoogte kan ik me scharen achter Jeroen Brouwers’ pamflet Sysiphus’ Bakens dat onlangs verscheen, al zou ik mezelf niet in de positie brengen om zelfs de politiek (Brouwers over Plasterk: ‘Een ijdele flapdrol, die zich opblaast als een feestcondoom’) verantwoordelijk te stellen voor de literaire armoede. Het ligt niet alleen aan de markt en haar lezers. De schrijvers zelf zijn laf. En zelden jeugdig, overigens.

Misschien is jeugdigheid niet het juiste woord en moet ik mijn heil zoeken bij de termen frisheid, experiment, verrassing. Het heeft immers niets te maken met leeftijd om een lans te breken voor een ander geluid in de letteren. Het mooiste voorbeeld hiervan is de 79-jarige Britse schrijver J.G. Ballard (het begint zo’n beetje mijn stokpaardje te worden). Ballard schreef in de jaren 90 over de keerzijde van technologische superparken aan de Franse zuidkust in Super-Cannes, en bijna twintig jaar eerder maakte hij de onnavolgbare ‘roman’ The Atrocity Exhibition (1969), een wrede collage van dictaten en flarden over Hiroshima, de moord op Kennedy en andere uitwassen van de moderne tijd (Zoals het verhaal Why I want to fuck Ronald Reagan). De zuiderburen hebben de verrassende toon van Paul Mennes, die bovendien niet onverdienstelijk voor het theater schrijft; Ook heeft België Peter Verhelst die met Zwerm (2005) een modern epos schreef vol regeringsgeheimen en conspiracy. Spanje heeft de boze Ray Loriga. De Duitsers hebben popliteratoren als Christian Kracht en de Fransen hebben als toppunt de dwarse Michel Houellebecq wiens houding en voorkomen je misschien kan haten, maar aan eigenzinnigheid ontbreekt het hem niet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Jan Siebelink is James Last en andere literaire look-a-likes

Omdat boekenlezen eigenlijk iets uit de tijd van de stoomwals is, maken we het voor de leek makkelijk. Een variant op de who’s who in de letteren van HP/De Tijd, maar dan verklaard aan de hand van zijn of haar look-a-likes. Een willekeurige selectie.

Jan Siebelink – James Last
siebelinkjameslast

Zowel Jan als James is populair bij de verstikte dorpen rond de Veluwe. Onder de toonbank wordt hun werk massaal verkocht in Ermelo, Harderwijk, Putten en Nijkerk. SGP-er Bas van der Vlies luistert vermoedelijk zelfs op zondag in Maartensdijk naar James Last en als zijn vrouw naar bed is, knielt hij in het geniep op een Bed stron – eh, violen.

Gerbrand Bakker – Erasure
bakkererasure

Hoewel je denkt voor wat cock and bum fun altijd aan de fleecetrui van de warme Bakker te mogen trekken, kent Bakker geen genade. ‘Die man moet dood!’ kan hij in zijn stamkroeg verkondigen als de schaatsen die dag teveel hebben gekneld. Kijkt soms net zo gekweld als de heren die ooit een hit hadden met ‘Sometimes’. Bakkers vele herdrukken en vertalingen doen het echter beter dan het oeuvre van het synthesizerduo. Van een Schijt Aan Gerbrand Bakker-dieet, als variant op Sonja Bakker, hebben wij dan nog niet gehoord.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.