Ik heb gelogen, zegt de jongen die ’terugkwam uit de hemel’
, door
Het was immers dat of compleet van het padje af.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Foto:
Gerard Stolk (cc)
Kadaverdiscipline, cliëntelisme en uitsluiting
, door
ANALYSE - Doodeng was het, de manier waarop de spoedvergadering van de PvdA-fractie met Selçuk Öztürk en Tunahan Kuzu eindigde. “Moge Allah je straffen,” beet Öztürk zijn fractiegenoot Ahmed Marcouch toe. Een symbolisch moment dat volgens een aantal fractieleden het breekpunt vormde. Samsom greep het bij RTL Late Night met beide handen aan: het was volgens hem ‘bedreigend’ geweest. De twee fractieleden hadden zichzelf als fundamentalisten in feite buiten de seculiere PvdA geplaatst. Hij moest de orde van de sociaaldemocratische waardengemeenschap verdedigen. Het maakt ook in één klap duidelijk waar dit om gaat: Turkse Nederlanders die hun buitenlandse groepsbelang boven het algemene nationale belang plaatsen.
Fractieberaad
Wat gebeurde er nu eigenlijk? Op donderdagavond kwam de PvdA-fractie in de Tweede Kamer bijeen in een spoedvergadering die uitliep op het vertrek van Öztürk en Kuzu uit de fractie, hetzij op eigen initiatief, hetzij gedwongen door de meerderheid van de fractie. Ze waren niet bereid om eerder geuite kritiek op partijgenoot en minister van integratie Lodewijk Asscher in te trekken en zich te conformeren aan de partijlijn op het gebied van integratie. Daarover had het fractiebestuur eerder die avond met partijvoorzitter Hans Spekman vergaderd, en dat had een verklaring opgeleverd die de dissidenten moesten ondertekenen. Dat weigerden ze, en ook het aanbod van Samsom om namens hen te verklaren dat er één partijlijn was en dus geen kritiek vanuit de fractie op Asscher, sloegen ze af.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 11-02-2022
Midterm 2014 | Arkansas: de uitstervende Southern Democrat
, door
ACHTERGROND - Het Zuiden van de VS is conservatief, christelijk en dus Republikeins. Althans, dat denken veel Europeanen. De eerste twee karakteristieken zijn juist, de conclusie echter gaat niet altijd op, schrijft Jeroen Langelaar.
Nergens is het fenomeen southern Democrat in 2014 beter zichtbaar dan bij de verkiezingsrace in Arkanas. Daar vecht de evangelische, wapenbezittende Democraat Mark Pryor voor behoud van zijn seat tegen een aan Harvard afgestuurde Republikein die Tom Cotton heet. Jawel. Welkom in het Diepe Zuiden!
Traditie
Net als veel andere staten in de Amerikaanse Bible Belt kent ook Arkansas een lange Democratische traditie. Acht van de laatste tien gouverneurs waren Democraten, onder wie David Pryor – de vader van de huidige Senator – en natuurlijk the man from Hope, Bill Clinton.
Voor oudere, blanke inwoners daar voelt stemmen op een Republikein nog altijd als verraad aan hun voorouders – die de pest hadden aan die partij. Het was immers onder auspiciën van de Republikeinse president Lincoln dat tegen het eind van de Burgeroorlog het Zuiden werd geplunderd en verbrand, de weduwen verkracht en de slaven werden bevrijd.
Republikeinser
Honderd jaar later waren het opnieuw de Republikeinen, in de persoon van president Eisenhower, die federale troepen naar Little Rock moesten sturen om de veiligheid te garanderen van negen zwarte kinderen tijdens hun gang naar een blanke school – tot woede van racistische Democraten, die scheldend en tierend langs de weg stonden.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Chassidische krant verwijdert Merkel uit foto mars verdediging vrijheid van meningsuiting
, door
Chassidische krant verwijdert Merkel uit foto mars verdediging vrijheid van meningsuiting. En de andere vrouwen ook trouwens.
ht @siemvaessen
Foto:
Colin Campbell (cc)
Tolkien, Hulspas en Holman
, door
Voor mijn eindexamen las ik The Lord of the Rings van Tolkien. En nog een bulk andere boeken, maar daar heb ik het nu niet over. Een leuke herinnering is dat mijn docent en ik na afloop van het examengesprek nog even koffie dronken en spraken over, jawel, literatuur. In het Nederlands en niet in mijn moeizame Engels, maar het was een gelijkwaardig gesprek waarin mijn leraar serieus informeerde naar mijn literaire oordeel.
Ik herinner me niet wat ik toen heb gezegd over Tolkien, maar weet wel dat mijn docent uitlegde dat de Germaanse achtergrond van de verhalen hem weinig deed, en dat we zoekend concludeerden dat een liefde voor Tolkien eigenlijk een heel subjectieve zaak was. Je deelt zijn “Germaanse gevoel” of niet. Ik ben dat gevoel kwijtgeraakt, maar ik vond het leuk dat ik later in Oxford in café The Eagle and Child bleek te zitten aan de tafel waar Tolkien elke week was neergestreken met C.S. Lewis en enkele andere literatoren. Ik kan begrijpen waarom er mensen zijn die een soort Tolkien-religie hebben, zoals de media vorige week berichtten.
Of beter: begrijpen kan ik het niet, zoals ik ook niet begrijp wat het is om boeddhist of mormoon te zijn. Of minister-president trouwens, of striptekenaar of gamelanspeler. Maar ik kan me er wel iets bij voorstellen dat mensen iets diepers zien in Tolkiens vertellingen. Zeker The Silmarillion hééft iets. Godsdienstwetenschapper Markus Davidsen is gepromoveerd op de tolkienisten en dat leidde vorige week tot een bescheiden mediahype. Veruit het dodelijkste commentaar kwam van Marcel Hulspas:
Foto:
Adam Rifkin (cc)
Rondzingende verhalen
, door
ACHTERGROND - In mijn KTB-cursus – over de onderlinge verbanden tussen de bijbel, de koran en de wijdere wereld waarin beiden zijn ontstaan – gebruik ik een aan Salman Rushdie ontleende metafoor om mijn cursisten uit te leggen hoe die wijdere wereld eruit zag: een Zee van Verhalen. De bijbel vormt in die Zee van Verhalen een eigen baai, net als de koran en net als een boel andere – veel minder bekende – verhaaltradities die in het Midden Oosten een rol spelen en gespeeld hebben. Wie dat wilde, kon uit de Zee van Verhalen iets plukken dat in zijn kraam te pas kwam. Soms werd een verhaal uit een andere traditie gekopieerd. Veel vaker werd op een bestaand verhaal gevarieerd: details werden verder uitgewerkt, soms werd de hele pointe van een verhaal veranderd of zelfs omgedraaid.
Voor dat verschijnsel heeft Carel ter Linden de prachtige term ‘rijmende verhalen’ gemunt. Rijmende verhalen werden gemaakt voor een publiek dat verondersteld werd het rijm te herkennen. Een simpel voorbeeld: baby Mozes werd door zijn moeder niet voor niets in een biezen arkje gelegd. De eerste verteller van het verhaal ging ervan uit dat de toehoorder zich zou realiseren dat hier iets werd verteld dat rijmde op de ark van Noach.
Er was een – buitenbijbels – verhaal over Jezus die uit klei vogeltjes maakte en die vervolgens tot leven wekte. Iets wat natuurlijk alleen God zelf kon en dat was het punt ook. Dat verhaal werd in de koran opgenomen, maar met een twist: Jezus kon zoiets alleen met Gods verlof, zoals hij ook alleen zieken kon genezen en doden tot leven kon wekken met Gods verlof. Wie het oorspronkelijke verhaal kende, herkende de boodschap meteen: dat een mens dingen kon die alleen God kon, wilde nog niet zeggen dat hij God wás, daar zat Gods verlof nog tussen.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Ultraorthodoxe joden op Texel
, door
Driehonderd ultraorthodoxe joden uit de hele wereld kwamen afgelopen zaterdag naar, of all places, een camping op Texel. Omdat voorman Eliezer Berland tijdelijk daar was neergestreken.
Berland is al twee jaar op de vlucht op de vlucht voor de Israëlische justitie. Hij zou meerdere vrouwen hebben aangerand. En zoals dat dan gaat binnen religieuze groepen, variërend van rare sektes tot de Katholieke Kerk:
De 77-jarige rabbi wordt door justitie in Israël verdacht van ontucht, maar volgens zijn aanhangers is hij juist een toonbeeld van heiligheid.
Foto:
Post-Atheïst
Post-atheïst | Framing
, door
COLUMN - Amsterdam, een nachtcafé in een van de “negen straatjes”, en ik kan mijn geluk niet op. Ik zit tegenover de aantrekkelijkste vrouw van de stad en wat meer is, ze luistert geboeid naar wat ik vertel over het boek dat ik net ben begonnen te schrijven. Dat gaat over een simpele vraag: als Jezus en Paulus joden waren, waarom is het christendom dan geen joodse stroming meer? Het antwoord is niet simpel en ons gesprek duurt tot na sluitingstijd.
Dat was kort na mijn dertigste verjaardag. Dat ik er kort voor mijn vijftigste aan terugdenk, is omdat ik het boek dit weekend heb afgerond. Nu moet het zijn publiek gaan vinden, moeten er persberichten worden geschreven en moet een presentatie worden georganiseerd. De vraag is dus: hoe presenteren we het boek zó dat het de aandacht trekt en dat het onderwerp, om zo te zeggen, opnieuw kroegconversatie wordt?
Het probleem is dat de media – of het nu gaat om boekrecensies, interviews of wat dan ook – ingewikkelde onderwerpen vaak presenteren in vertrouwde interpretatiekaders. Zulke frames zijn nuttig, omdat een journalist zich dan kan concentreren op het allerbelangrijkste en onuitgelegd kan laten waarom dit onderwerp nieuws is. Zo past de informatie in duizend woorden of drie minuten zendtijd.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 04-10-2022
De waanzin die religie heet
, door
OPINIE - In de tweede helft van de vorige eeuw leek religie definitief op zijn retour. Samen met Fukuyama’s ‘eind van de geschiedenis’ was ook de georganiseerde godsbelevenis een gepasseerd station. Exit de hocus pocus van wonderbaarlijke verschijningen en blinde gehoorzaamheid aan onzichtbare machten die onzinnige handelingen en rituelen vereisen om gunstig gestemd te worden.
Niets van waar. Religie is ‘hot’, alom en vooral dwingend aanwezig.
In het Midden Oosten proberen bebaarde, gemaskerde en met Kalasjnikovs zwaaiende boze mannen een heus middeleeuws kalifaat te vestigen, waar de rechten van wie niet tot de eigen groep hoort systematisch vertrapt worden en vrouwen onzichtbare, tweederangs burgers zijn.
Maar ook in de Verenigde Staten timmeren christenfundamentalisten naarstig aan de weg. Daar vinden we meer neoliberale varianten van het geloof. De religieuze component lijkt vooral ingegeven door de financiële behoeften van de predikant en de belangen van de conservatieve en ultrarijke elite. Van buiten ziet het er soms uit als Disneyland, maar die façade verbergt extreme dwingelandij en ultieme bekrompenheid. Volgelingen deinzen niet terug een abortuskliniek op de korrel te nemen, of een daar werkende arts om te leggen.
Qua intellectuele bagage hebben deze christenen net zoveel te bieden als hun islamitische tegenhangers. Alles wat er te weten valt – zo meent in ieder geval de fundamentalist – staat in enkele eeuwenoude obscure en cryptische geschriften. De schrijvers hiervan heten geïnspireerd te zijn door goddelijke influistering. Nadat deze eenmaal op papier was gezet, is het oorverdovend stil geworden. Eeuwenlang hebben wij taal noch teken vernomen. Dit weerhoudt gelovigen niet, ondanks het ontbreken van nieuwe aanwijzingen, overal de goddelijke aanwezigheid te zien.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.