Eendracht maakt maar een beetje macht

Een beetje progressieve partij is altijd dwars. Dat hebben PvdA en GroenLinks in ieder geval goed begrepen. Geheel tegen de tijdgeest van versplintering in, gaan ze de komende verkiezingen samen in. Met forse meerderheden stemden leden van GroenLinks en PvdA voor deelname aan de verkiezingen met een gezamenlijke kandidatenlijst en verkiezingsprogramma. In de laatste Peilingwijzer komt de combinatie PvdA/GL op minimaal 23, maximaal 27 zetels. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 haalden ze 17 zetels (PvdA 9, GL 8). Op een enkel uitzondering na hebben fusies van politieke partijen tot winst geleid. Maar die winst was altijd vrij bescheiden. Wat de Peilingwijzer nu aangeeft is fors veel meer dan bij eerdere fusies is voorgekomen. Fusies sinds 1945 1946 PvdA: fusie van Sociaal-Democratische Arbeiders Partij (SDAP), Vrijzinnig-Democratische Bond  (VDB) en de Christelijk-Democratische Unie 1948 VVD: opvolger van de Partij van de Vrijheid (PvdV), die weer een voortzetting was van de vooroorlogse Liberale Staatspartij (LSP), een fusie van vijf partijen. Samen met en het Comité ter voorbereiding van een Democratische Volkspartij (voormalige leden van de VDB) werd de VVD opgericht. 1973 CDA: Fusie van Katholieke Volkspartij (KVP), Anti-Revolutionaire Partij (ARP) en Christelijk Historische Unie (CHU). 1990 GroenLinks: Fusie van Communistische Partij Nederland (CPN), Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP), Politieke Partij Radikalen (PPR) en Evangelische Volkspartij (EVP) 2000 ChristenUnie: Fusie van Gereformeerd Politiek Verbond (GPV) en Reformatorische Politieke Federatie (RPF). Fusies en resultaten Wat was het verkiezingsresultaat na de fusies? We vergelijken de uitslagen van de laatste Tweede Kamerverkiezingen van voor een fusie met die van de eerste verkiezingen na de fusie. En om aan te geven waar de gefuseerde partijen nu staan, zetten we de verhoudingen sinds de verkiezingen van 2021 er bij. Wat aantal stemmen betreft was de CDA-fusie het succesvolst. Maar relatief was dat stukken bescheidener en heeft het de PvdA zelf helemaal niet geholpen. Het aantal gewonnen zetels was dus even bescheiden. In de tabel hieronder is ook de laatste Peilingwijzer opgenomen, waarbij het totaal van 27 zetels gelijkelijk is verdeeld is over PvdA en GL Kijken we naar wat de Peilingwijzer over alle partijen zegt, dan levert de fusie van PvdA en GL zeker een hele aardige winst van + 10 zetels op. Maar dat verbleekt onmiddellijk bij de 22 zetels winst die de BBB vermoedelijk gaat maken. Kortom: van louter een fusie alleen zal een eventuele winst voor PvdA en GL niet komen. Het zal dus toch van de inhoud afhangen. Of van Frans Timmermans.

Door: Foto: Mikael Blomkvist, via Pexels.
Waan van de dag

Jesse Klaver wil ‘nieuw gezicht’, krijgt Frans Timmermans?

, door

Jesse Klaver wil zelf geen fractievoorzitter worden, want hij wil ‘plaatsmaken voor een nieuw gezicht’. Ik vraag me af of hij zich daarbij Frans Timmermans had voorgesteld.

Het lijkt er daarmee op dat juist de nieuwe combinatie op links met een PvdA-oudgediende aan de startstreep van de verkiezingscampagne zal verschijnen, waar veel van de andere partijen kiezen voor ‘nieuw elan’ (kuch). Aan de andere kant kan GroenLinks zich met de ‘Green Deal’-eurocommissaris bijna geen groenere kandidaat wensen. Kan Timmermans op het nationale podium het kunstje herhalen dat hij deed tijdens de vorige Europese verkiezingen, toen hij ruim 18% van de stemmen binnen haalde?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Juan Enrique Gilardi (cc)

Laat links BBB de hand reiken

, door

COLUMN - Het stikstof-dossier lijkt Nederland in een impasse te brengen. Een wat onverwachte samenwerking kan het begin van een oplossing zijn.

Als Rutte erop uit was ons weer even te doen vergeten met wat voor problemen hij Nederland allemaal heeft opgezadeld dan is hij daar in geslaagd. Een scheefgegroeide woningmarkt, een disfunctionerende belastingdienst, een schreeuwend lerarentekort, maar natuurlijk vooral de behandeling van Groningers, van ouders in het toeslagenschandaal en van vluchtelingen. Maar al die onder zijn leiding veroorzaakte problemen worden nu aan het zicht onttrokken door het stikstof-dossier. En vooralsnog wijst niets erop dat Rutte bij machte is om ons daaruit te halen.

Over links of over rechts?

Over links, of over rechts. Daar ging het in de duidingen van de verkiezingen over. Maar misschien wel het beste antwoord op de vraag hoe we uit deze impasse komen is over links en over rechts.

Linkse partijen en de (kiezers van de) BBB hebben meer raakvlak dan je op het eerste gezicht zou denken. Want voor welke mensen verwacht je dat linkse partijen opkomen? Voor de kleine man of vrouw die niet word gehoord en die niet kan opboksen tegen de grote maatschappelijke en economische krachten waar hij of zij geen invloed op heeft? Als ik Josse de Voogd zo goed parafraseer dan zijn dat de mensen die ook aangetrokken worden door de BBB.

Foto: Baudouin (cc)

Linkse senaatsfusie? Niet doen. In ieder geval niet zo!

, door

GroenLinksers kunnen in juni stemmen over een plan om de volgende senaatsfractie te laten fuseren tot één geheel. Dit GroenLinks-lid zal van de gelegenheid gebruik maken om ‘nee’ te stemmen. Zelfs leden die een fusie met de PvdA wel zien zitten, moeten zich echt even achter de oren krabben voor ze ‘ja’ zeggen tegen een voorstel waarmee de partij een fusie wordt ingerommeld.

Een fractiefusie voorstellen voor de Eerste Kamer is allereerst raar omdat er eerst wordt gevraagd naar de belangstelling voor zo’n stap en daarna pas wordt gekeken naar de inhoud. Daarbij is het gek om hier in de senaat mee te beginnen, die via een getrapte verkiezing wordt samengesteld. Wil je als partij echt weten wat de kiezers vinden van deze verstrengeling, dan moet je dus om te beginnen zorgen dat de fracties in de provincies fuseren, om de leden van die nieuwe fracties vervolgens de kans te geven op één lijst van GroenLinks- en PvdA-senatoren te laten stemmen.

Maar dat ligt niet voor. De partijleiding van GroenLinks heeft leden gevraagd of ze een fractiefusie met de PvdA zouden steunen. Punt.

‘Kijk maar wat je kiest’

De vraag waarom we dat zouden moeten willen, wordt in de toelichting bij het referendum niet beantwoord. Het bestuur verklaart zichzelf neutraal. En dat stoort me behoorlijk. Door een houding van ‘kijk maar wat je kiest’ wekt het partijbestuur namelijk onbedoeld de indruk dat het ze niet zo veel kan schelen wat er gebeurt. Een fusie in de senaat is immers een grote stap in de richting van het einde van GroenLinks, die alleen met forse averij terug te draaien zal zijn. In de ogen van de fusievoorstanders komt er dan iets beters in de plaats, maar de vraag ‘wat dan?’ is nog lang niet beantwoord.

Foto: Thangaraj Kumaravel (cc)

De PvdA heeft een nieuwe leider, hoe is het met de ideeën?

, door

COLUMN - Wat wil de PvdA? Iets met sociaal? Iets met zwakke mensen en gelijkheid? lets waarover ze soms zingen, iets met solidariteit? Dat zingen over solidariteit gaat bij de PvdA zoals kinderen Engelse liedjes zingen: de melodie klopt wel, maar de betekenis lijkt ze vaak te ontgaan.

Eerlijk gezegd staat niets uit het PvdA programma me voor ogen. Niets dat in het collectieve geheugen staat gegrift als punten waar die partij zich de laatste jaren hard voor heeft gemaakt. Bij de SP denk je, hoe eendimensionaal ook, toch vooral aan de zorg. Renske Leijten heeft dat iets verbreed met het toeslagenschandaal. De PvdA had meer te maken met het veroorzaken van het toeslagenschandaal. En het is te waarderen dat Asscher daarom wel is opgestapt, maar mosterd na de maaltijd levert inhoudelijk niet veel op.

Hoewel ik niet precies zou kunnen zeggen wat linkse politiek definieert krijg ik wel het idee dat in de wereld om ons heen linkse thema’s voor het oprapen liggen. En je hoeft om leider van de PvdA te zijn niet, zoals Ploumen blijkbaar veronderstelt, op alle onderwerpen ‘leidend en opinievormend’ te zijn. Voor een kleine partij als de PvdA is het goed genoeg om enkele onderwerpen eruit te kiezen. Het is de kunst die goed te kiezen. Enkele voorstellen.

Foto: Logo GroenLinks Zin in de Toekomst Graphic design Robert-Jan Hoesman. copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Weg met de focus op de PvdA, leve linkse samenwerking

, door

Op het GroenLinks-congres van zaterdag 12 februari liggen verschillende moties voor over linkse samenwerking. Er zijn meerdere moties van werkgroep RoodGroen, die mikken op het opheffen van GroenLinks. Er is een motie over een brede linkse paraplusamenwerking (door ondergetekende) en ook nog een van het partijbestuur die verder “onderzoek” wil doen naar samenwerking met de PvdA. Het focussen op de PvdA door het partijbestuur, en al helemaal RoodGroen, getuigt van kortzichtigheid, doet geen recht aan het Nederlandse kiesstelsel en doet geen recht aan GroenLinksleden en kiezers.

Op de eerste plaats de inhoud: zijn er overeenkomsten met de PvdA? Ja, natuurlijk. Maar net zo goed met andere progressieve en linkse partijen. En verschillen zijn er ook. De mate van systeemkritiek, de focus op groen of rood, de focus op een groeiende economie of een welzijnseconomie, het veel sneller omarmen van maatschappelijke bewegingen als KOZP en vuurwerkverboden, om er maar een paar te noemen. Dan heb ik nog niet eens over soorten kiezers. GroenLinkse kiezers willen vrijzinnigheid, willen groen, zijn jong, stedelijk. De PvdA is letterlijke een uitstervende partij.

Als je kijkt naar de Nederlandse politiek is doen alsof je als GroenLinks met de PvdA samen een groot links progressief blok voorstelt echt onzin. Dan laat je namelijk allerlei stemmen, op PvdD, Bij1, SP, en zelfs D66 op punten buiten beschouwing. Terwijl je die allemaal nodig hebt om de macht van Rutte, boeren, grootkapitaal, racisme en big tech te verbreken. Een blok met PvdA en GroenLinks zou electoraal dan ook niets uithalen. Misschien eenmalig, maar daarna rennen kiezers meteen weer weg naar andere linkse partijen, zeker als je in een rechtse regering stapt. Dat is het Nederlandse systeem.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: risastla (cc)

Vijftien linkse thema’s

, door

Vorige week presenteerden GroenLinks en PvdA een ‘progressief oppositieakkoord‘. De partijen komen daarin met een toekomstvisie aan de hand van vijftien plannen voor Nederland. Op zich is het natuurlijk prima dat links probeert samen te werken. Maar de taal zou wat mij betreft wel een slagje helderder mogen. Hieronder mijn commentaar op de vijftien thema’s en doelstellingen uit het oppositieakkoord met in cursief enkele vragen en bedenkingen. En vervolgens in vet voorstellen voor de richting van een verfijning of uitwerking.

  • We laten een schone en leefbare planeet achter voor onze kinderen. Doelstelling 2030: We halen de doelstelling van Parijs en beperken de opwarming van de aarde tot maximaal 1.5 graad.

    • Daarmee is de wereld het vrijwel eens. Uiteraard maakt een halve graad verschil, maar de sturing van het resultaat is geen kwestie van fijnregeling. Dat overkomt ons.  Als we een beetje in de buurt komen, mogen we blij zijn. Kortom: wat is er links, behalve dat je iets meer je best zult doen?

    Onze partijen zouden zich meer moeten bekommeren over echte prestaties die te leveren zijn in ons land, ondanks de internationale onzekerheden.

  • Iedereen heeft recht op een fijne en betaalbare woning Doelstelling 2030: Mensen geven maximaal een kwart van hun inkomen uit aan wonen.

    • Live kijken: GroenLinksGesprek over de formatie

    , door

    VIDEO - GroenLinks voert vandaag (vanaf 10:30 uur) een gesprek met de leden over eventuele verregaande samenwerking met de PvdA in een nieuw kabinet. Het gesprek is live mee te kijken. Niet alle GroenLinksers staan te springen om deze linkse samenwerking, lees hier bijvoorbeeld de opinie van Huub Bellemakers die stelt dat de groene ideologie fundamenteel anders is dan de sociaaldemocratie. Om 12 uur begint de ledenvergadering van de PvdA die hier live is mee te kijken.

    Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

    Mededeling

    Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

    Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

    Doneer!

    Mededeling

    Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

    In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

    Volgende