'Stel dat je in 1922 al zou hebben voorzien wat Hitler allemaal zou aanrichten, zou je 'm dan vermoorden?' Wie heeft dat gedachtenexperiment in een of andere vorm nooit eens uitgevoerd? Het vormt zelfs de plot van een Stephen King-roman. Voor de meesten van ons geldt dat, zo we het al niet als onze morele plicht zouden beschouwen een Hitler voortijdig uit te schakelen, we dit dan toch in ieder geval zouden kunnen billijken als een daad die moreel te rechtvaardigen valt. De politieke moord valt te rechtvaardigen; in theorie dan. In de praktijk blijken de dingen wat meer diffuus, getuige de morele verontwaardiging over de geplande vervroegde vrijlating van Volkert van der Graaf, later dit jaar. Geen mens kan immers in de toekomst kijken. Ja, in de fictie. Op dat cruciale punt schiet het gedachtenexperiment schielijk tekort in haar verhouding tot de alledaagse werkelijkheid.
Aldus de NOS.
In de woorden van Fortuyn:
[…] als premier zal ik vurig voor uitbreiding van Europa pleiten, vooral vanwege de veiligheid en stabiliteit. [Fortuyn] noemde Europa een uniek politiek project dat door de Europese bevolking moet worden gedragen. “Als dat niet gebeurt, zal alles uiteenvallen wat is opgebouwd.”
h/t Emile M
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
COLUMN - Vele jaren geleden, toen wij nog jong waren en de wereld nog onschuldig was, stelde Silvio Berlusconi zich kandidaat voor het Italiaanse premierschap. De clublokalen van zijn voetbalclub, AC Milan, werden de lokale hoofdkwartieren van een politieke partij, Forza Italia. Zijn televisiezenders droegen de blijde boodschap uit.
Ik kende veel Italianen die het ballonnetje meteen doorprikten. Ze hebben gelijk gekregen. Ik heb er ook gekend die, niet eens naïef of nodeloos cynisch, wilden geloven dat iemand die als zakenman succes had, ook leiding zou kunnen geven aan een rijksoverheid. Zo’n raar idee was het immers niet: er zijn wel meer politici uit het bedrijfsleven gekomen en daartussen waren er die het aardig deden.
Welke standpunten Berlusconi had, werd me ondertussen nooit echt duidelijk. Behalve dan dat hij zijn ambt gebruikte om juridische vervolging te vermijden. Veel lijn heb ik verder niet in zijn beleid kunnen ontdekken. ‘Forza Italia’ was de perfecte naam van zijn partij. Holler kon een slagzin niet zijn.
Toen kwam Pim Fortuyn.
Wat je ook van hem mag denken, hij hád hart voor de publieke zaak. En de TV hield zo veel van hem dat ze hem zijn gang liet gaan. Het is mijn stellige overtuiging dat als Paul Witteman in het televisiedebat van 6 maart 2002 wat neutraler was geweest, Fortuyn voor een Volkert van der G. minder bedreigend zou hebben geleken.
Sinds donderdag heb ik een auto. De eerste auto in mijn leven. Met als gevolg dat ik weer eens naar de radio luister.
En zo kwam het dat ik vrijdagavond rond de klok van half zeven ineens aan het luisteren was naar Joost Eerdmans die als Wakkere Nederlander een radioprogramma onder de titel Avondspits presenteert. Daarin poneert hij een stelling waarop luisteraars kunnen reageren.
Stelling van afgelopen vrijdagavond: dat Rotterdamse uitgaansgelegenheden vaak Marokkanen en Antillianen weigeren is geen racisme maar gezond verstand. Je kon reageren door te bellen en door te reageren op Twitter met #eens of #oneens.
De argumenten die Joost naar voren bracht, waren 1) uitgaansgelegenheden willen geld verdienen, dus zijn ze er helemaal niet bij gebaat om mensen puur uit racistische motieven te weigeren, 2) portiers zijn zelf vaak Marokkaans of Antilliaans, en 3) Marokkaanse en Antilliaanse meisjes worden zelden geweigerd. Eerdmans erkende dat portieren ongetwijfeld wel eens beoordelingsfouten maakten, maar volgens hem lagen daar geen racistische motieven aan ten grondslag. Daar zou Joost best wel eens gelijk in kunnen hebben, maar dat betekent nog niet dat het niet racistisch is. Volgens mij kun je best een racistische daad plegen zonder dat daar racistische motieven aan ten grondslag liggen. Noem het voor mijn part onbedoeld racistisch. Of zelfs ongewild racistisch.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
VPRO bleek begin 2002 een lang interview met Pim Fortuyn gemaakt te hebben. Ze zetten, 3 dagen voordat het 10 jaar geleden is dat Pim Fortuyn werd doodgeschoten, het ruwe materiaal online.
Het A-woord zoemt weer rond. Het komt naar voren als eis aan de nieuwe PvdA-partijleider en als verklarende factor van de snelle opkomst van Pim Fortuyn en het succes van Rutte als premier. Deskundigen wijzen naar ‘authenticiteit’ als de belangrijkste eigenschap die een leider in de politiek dezer dagen moet bezitten. Want als je niet authentiek bent, kun je geen kiezers aan je binden, is de communis opinio. Maar wat authentiek lijkt, is dat niet per se.
Wat wordt bedoeld met ‘authentiek’? Wouter Bos zei in een retrospectief op het fenomeen Fortuyn dat zijn belangrijkste les was geweest dat je als politiek leider iets van jezelf moet laten zien, want kiezers willen weten hoe je als mens in elkaar zit. Fortuyn had dat goed begrepen en sindsdien is de politiek niet meer hetzelfde, aldus Bos. In een recent tv-profiel over Rutte, werd de verklaring voor zijn succes ook vooral toegeschreven aan zijn authenticiteit. De definitie van het begrip ‘authentiek’ verschilt, maar men lijkt het er over eens dat het gaat om talenten en karaktereigenschappen die iemand van nature heeft.
Authentiek betekent echt. Maar wat is echt? Echt bestaat niet volgens de psycholoog Jung. Vanaf onze vroegste jeugd worden we op allerlei manieren geconditioneerd om ons met anderen te kunnen verstaan. Dat begint al in het gezin, later op school, vervolgens in ons werk etc. We ontwikkelen wat hij noemde een ‘persona’, een soort rol, afhankelijk van waar en met wie we zijn, waardoor ons gemakkelijk in een situatie kunnen handhaven. Gelukkig maar zei Jung, want anders was het voor ons onmogelijk om met elkaar samen te zijn en samen te werken. Om in de politiek te functioneren moet je de mores omarmen die daar gelden en de rol van politicus spelen. Dat is geen verraad aan jezelf maar een voorwaarde. Dat de situatie waarin je je bevindt, invloed heeft op je gedrag is niets nieuws. We weten allemaal dat een pianospelende Rutte thuis niet dezelfde is als premier Rutte. Daar kijkt niemand van op. Hij heeft pas een probleem als kiezers Rutte de pianist en Rutte de premier als onverenigbaar met elkaar gaan zien.
“Deze Kalf staat ook voor het overwinnen van angsten ..want die heb ik nogal ..en afgezien dat ik die heb heeft Nederland die ook ..we worden tegenwoordig geïnjecteerd met angst ..een paar maanden geleden las ik een artikel waarin minister Verhagen aangaf dat de angst voor buitenlanders heel begrijpelijk is ..nou meneer Verhagen ..en met u ook Geert Wilders en al die mensen die achter u staan ..ik ben een Nederlander ..ik ben heel trots op mijn Marokkaans bloed ..ik ben een moslim en ik heb een fokkin Gouden Kalf in mijn hand!
Nasrdin Dchar wint een Gouden Kalf voor Beste Acteur en spreekt een ontroerend dankwoord uit waarin hij de verziekte sfeer in de Nederlandse samenleving vlijmscherp duidt, maar waarin ook de veerkracht van Nederlandse moslims en hoop op een betere toekomst weerklinkt.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Op 20 augustus 2001 verklaarde Pim Fortuyn de politiek in te willen gaan. Achteneenhalve maand later al werd hij in Hilversum doodgeschoten door Volkert van der Graaf en werd het Binnenhof in Den Haag belegerd door zijn woedende aanhang. Het zijn beelden die ik niet gauw vergeet – de moord zowel als de eerste reacties erop waren diep schokkend.
Fortuyn leverde met zijn in 1997 uitgegeven boek Tegen de islamisering van onze cultuur een vroege bijdrage aan wat we nu het islamdebat noemen, maar het kreeg aanvankelijk weinig aandacht. Al meteen in augustus 2001 geeft hij in het Rotterdams Dagblad de richting van zijn denken aan, in woorden die nog altijd snoeihard zijn: “Ik ben ook voor een ‘koude oorlog’ met de islam. De islam zie ik als een buitengewone bedreiging, als een ons vijandige samenleving.” En begin september: “Je moet de moskeeën zien als mantelorganisaties … in de moskeeën worden martelaars gefokt.” Op de elfde van diezelfde maand vlogen twee vliegtuigen in de Twin Towers en leek professor Pim gelijk te krijgen. De achterlijke cultuur (ook dat zijn woorden van Fortuyn) had zich van zijn slechtste kant laten zien. Met het zogenaamde islamdebat is het sindsdien niet meer goed gekomen.
Een gastbijdrage van Sebastiaan van der Lubben. Het stuk staat ook op zijn eigen blog.
Anthony Weiner (46), Congreslid voor het 9e district van New York, heeft een foto van zijn erectie in onderbroek met 50.000 volgers gedeeld. Je zou het een moedige poging kunnen noemen om seksuele taboes in Amerika te doorbreken. Feit is dat de erectie niet voor het publiek, maar een select gezelschap was bedoeld. Weiner maakte de foto, drukte op verzenden, kreeg de schrik van zijn leven, verwijderde de foto allengs en begon toen te liegen. Pas toen, bij de leugen, is het schandaal in alle hevigheid losgebarsten.
Weiners verweer, ‘mijn account is gehackt’, smolt al snel als sneeuw voor de zon. In de schandalogie (de leer van (politieke) schandalen) wordt dat een tweede orde probleem genoemd. Een schandaal doorloopt namelijk fasen: de vaststelling van het feit en de eerste reactie (eerste fase), het vervolgonderzoek en de confrontatie met de uitkomst daarvan (tweede fase). Een schandaal kan in de eerste fase blijven ‘steken’. In casus Weiner zou hij er met een bekentenis van af kunnen komen. ‘Ja, ik fotografeer graag mijn erectie en deel die foto met een selecte groep dames.’ Weiner verkoos een leugen en toen die niet bleek te kloppen, had hij plots twee problemen: niet alleen een vreemde hobby, hij was ook nog eens onbetrouwbaar.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
