Persvrijheid onder druk in Zuid-Afrika

De economie van Zuid-Afrika gaat met sprongen vooruit, maar op het gebied van persvrijheid holt het land met even zovele sprongen achteruit. De Secrecy Bill , die president Zuma deze maand naar alle waarschijnlijkheid zal ondertekenen, kan ervoor zorgen dat de persvrijheid in het land verder afneemt, schrijft Eva de Vries. Het Centre for Film and Media Studies is gelegen op de Upper Campus van de University of Cape Town (UCT). De universiteit ligt op een heuvel tegen de Tafelberg aan. Studenten zitten op de trappen voor het koloniaal aandoende gebouw. Het uitzicht over de stad is wijds. Samen met vijf geïnteresseerde BYW-ers luister ik naar docenten media en journalistiek Martha Evans en Wallace Chuma. In een rap tempo nemen ze ons mee door de geschiedenis van de media in Zuid-Afrika. Tijdens Apartheid werden de media volledig gecontroleerd door de staat. Verzet werd hardnekkig de kop ingedrukt en kritiek op de regering was uit den boze. ‘Na de Mandela-mania, de optimistische periode van 1994 tot eind jaren ’90 waarin de onafhankelijke pers een opleving beleefde, belandde de media opnieuw in een dip,’ legt Evans uit. Zuid-Afrika blijkt verdeelder dan ooit en de budgetten van de ooit zo populaire kranten kelderen doordat advertentie-inkomsten afnemen. ‘Radio encommunity newspapers nemen echter een belangrijkere plaats in vanwege analfabetisme in het land en de vraag naar lokaal nieuws’, vult Chuma aan.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 23-02-2022

Italiaanse journalisten in de bak

ACHTERGROND - In Italië lopen journalisten nog steeds gevaar veroordeeld te worden wegens smaad. Zo blijft de corruptie onder de pet. 

De Italiaanse journalist Alessandro Sallusti is in september tot 14 maanden gevangenisstraf veroordeeld wegens smaad. In 2007 verscheen in het blad Libero, waar hij toen hoofdredacteur was, een column over een geruchtmakende rechtszaak waarin de  rechter abortus bij een 13-jarig meisje onbestraft had gelaten. In Italië is abortus nog steeds omstreden. De rechter, de arts en de ouders van het meisje verdienden volgens de anonieme columnist de doodstraf. Aangezien de krant de naam van de schrijver niet bekend wenste te maken (later bleek het een parlementslid te zijn van de partij van Berlusconi) werd de hoofdredacteur verantwoordelijk gehouden. In 2011 werd hij schuldig bevonden en na bevestiging van het vonnis in hoger beroep werd hij dit najaar vastgezet.

De veroordeling en de gevangenschap van Sallusti hebben tot woedende reacties geleid bij zijn collega’s. Absurd, middeleeuws, in strijd met de grondwet, dodelijk voor de vrijheid van meningsuiting; dat waren enkele reacties.

De ophef heeft er in elk geval voor gezorgd dat de Senaat op 27 november  gevangenisstraffen voor journalisten en hoofdredacteuren wegens smaad uit een nieuwe perswet heeft geschrapt. Een landelijke journalistenstaking werd afgeblazen. Sallusti vindt het nog niet voldoende. Vorige week zaterdag ontsnapte hij even aan zijn huisarrest als protest tegen de nieuwe wetgeving die veroordelingen wegens smaad nog steeds mogelijk maakt. Hij is opnieuw gearresteerd.

Foto: Enric Borràs (cc)

Palestijnse Autoriteit neemt het niet zo nauw met persvrijheid

De politie van de Palestijnse Autoriteit heeft maandag opnieuw iemand aangehouden wegens uitingen die de machthebbers niet bevielen. Human Rights Watch meldt dat Jamal Hlaihel werd opgepakt wegens een post op Facebook waarin hij kritiek uitte op de Palestijnse Autoriteit.

Hlaihel is de vierde in korte tijd die om de reden werd gearresteerd. Eerder werden twee journalisten en een docent aan de universiteit opgepakt. De docente, Ismat Abdul Khaliq, zit nog vast nadat ze op haar Facebook pagina een oproep had gedaan om de PA te ontbinden en president Abbas onder meer een ‘verrader’ en een ‘fascist’ had genoemd.

De journalist Yousef al-Shayeb werd vorige maand aangehouden, in verband met het feit dat hij in januari  in de Jordaanse krant Al-Ghad een artikel had gepubliceerd waarin hij de ambassade van de PA in Parijs beschuldigde van corruptie en van het bespioneren van de Palestijnse en islamitische gemeenschap. Hij werd tot twee weken veroordeeld omdat hij zijn bronnen niet wilde noemen. Maar maandag werd hij na acht dagen gevangenis toch op borgtocht vrijgelaten in afwachting van een proces. Al-Shayeb is intussen ook een juridisch gevecht aangegaan met de kant Al-Ghad, omdat die het artikel later zonder zijn medeweten rectificeerde en hem vervolgens ontsloeg.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verslaggeven in Israël wordt risicoberoep

Reporters without Borders (RwB) heeft op 3 november een open brief gestuurd naar de Israelische procureur-generaal Yehuda Weinstein om te protesteren tegen het feit dat de Israelische journalist Uri Blau een straf boven het hoofd hangt van zeven jaar gevangenis, wegens het illegaal in bezit hebben van documenten die licht wierpen op illegale praktijken van een Israelische generaal. Blau publiceerde hierover in zijn krant Haaretz in 2008. De journalist is voorgeleid op 23 mei en er wordt binnenkort een vonnis verwacht in de zaak tegen hem, volgens RwB.

De zaak draait om documenten die de jonge journaliste Anat Kamm onder ogen kreeg toen zij in haar diensttijd secretaresse was in het kantoor van generaal-majoor Yair Naveh, de toenmalige commandant van Israels Centrale Sector (waaronder ook de bezette gebieden vallen). Uit de documenten leerde Kamm dat generaal Naveh een uitspraak van Israels hooggerechtshof aan zijn laars lapte, waarin werd gesteld dat zogenoemde ’targeted killings’ (buitengerechtelijke terechtstellingen) van gevaarlijk geachte Palestijnen alleen zouden mogen als arrestatie niet mogelijk was en als er geen omstanders gevaar zouden lopen. Kamm speelde de documenten, waaruit bleek dat Naveh in Jenin leden van de Islamitische Jihad had laten doodschieten zonder dat was geprobeerd hen te arresteren, door aan Blau, die erover schreef.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Italiaanse knevelwet: Wikipedia op zwart

In plaats van zich in te zetten om de wel heel erg kwakkelende economie van Italië weer op gang te helpen, want “er is niets aan de hand”, aldus onze premier, wordt momenteel de nieuwe wet op de telefoontaps besproken. Afgeluisterde telefoongesprekken vormen de basis van alle processen tegen diezelfde premier en tevens van alle grote antimaffia-onderzoeken. Een wet om deze praktijk te verbieden of in te perken, is dus op zich al geen goed idee. Maar er is meer aan de hand.

Onder komma negenentwintig wordt meteen even de vrijheid van meningsuiting op internet de nek omgedraaid. De tekst luidt als volgt:

“Voor informatieve websites, daarbij inbegrepen kranten en tijdschriften die op elektronische manier worden verspreid, worden verklaringen en rectificaties binnen achtenveertig uur na verzoek gepubliceerd met dezelfde grafische kenmerken, dezelfde toegankelijkheid als de rest van de website en met dezelfde zichtbaarheid als het bericht waaraan deze refereren.”

Dit wil zeggen dat iedereen die zich beledigd voelt door een bericht op een website, een rectificatie krijgt. Er hoeft niet te worden aangetoond dat het geschrevene onwaar is en er komt geen onafhankelijke derde aan te pas om de gevraagde rectificatie te beoordelen.

Met andere woorden: als ik morgen schrijf dat Marcello Dell’Utri, een zeer invloedrijk politicus uit de kring rond de premier, veroordeeld is wegens banden met de maffia – een feit – en Dell’Utri maakt bezwaar, dan moet ik rectificeren. Een volstrekt onwerkbare situatie dus – niet alleen voor kranten met een online editie, maar ook voor bloggers en wellicht zelfs voor encyclopedische sites.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende