Persvrijheid Archives - Page 4 of 12

Foto: Antonio Marín Segovia (cc)

Vonnis Amerikaanse rechter een opsteker voor Julian Assange

21 augustus 2019 , 08:00 , door Gastauteur

NIEUWS - De Democratische Partij heeft van de rechter nul op rekest gekregen in een zaak tegen Trump, Wikileaks en Rusland. De uitspraak van de rechter in deze zaak biedt perspectieven voor Julian Assange, schrijft Boudewijn Chorus op Klokkenluiders & Persvrijheid. Ondertussen ziet het er voor Chelsea Manning aanzienlijk minder goed uit.

De uitspraak op 30 juli jl. van een federale rechter in de VS in de zaak over de ‘gehackte’ mails van een campagnemanager van Hilary Clinton lijkt om twee redenen van groot belang voor Julian Assange. Assange zit in het Verenigd Koninkrijk een straf uit van vijftig weken omdat hij de voorwaarden voor zijn borgtocht had geschonden door toevlucht te zoeken in de ambassade van Ecuador in Londen en zich zo aan de Britse justitie te onttrekken. Na zijn arrestatie in april dit jaar diende de Amerikaanse justitie een uitleveringsverzoek in bij de Britten. De VS willen Assange vervolgen voor de publicatie via WikiLeaks van talrijke ‘staatsgeheime’ documenten en voor samenzwering tegen de staat, een berucht element uit de anti-spionagewetgeving in de VS op basis waarvan indertijd bijvoorbeeld ook Daniel Ellsberg, onthuller van de Pentagon Papers over de oorlog in Vietnam, werd aangeklaagd. Sinds diens vervolging mislukte, leek het pleidooi van Ellbergs verdedigers dat de grondwettelijk gegarandeerde persvrijheid van hoger belang kan zijn dan het publiceren van staatsgeheimen vrij algemeen aanvaard en werden aanklachten op basis van de Espionage Act uit 1917 nog maar zelden gebruikt. Tot aan de berechting van klokkenluider Bradley Manning, die in 2013 ook daadwerkelijk werd veroordeeld op basis van deze wetgeving, zij het niet voor hulp aan de vijand en niet voor het publiceren van staatsgeheimen. Desondanks haalt justitie in de VS dit artikel nu toch weer van stal om Assange uitgeleverd te krijgen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Roel Wijnants (cc)

AIVD klaagt journalist aan

10 juli 2019 , 11:00 , door Jos van Dijk

ANALYSE - Bedreiging van journalisten en klokkenluiders: wordt het een trend?

De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) heeft een kort geding aangespannen tegen Volkskrant-journalist Huib Modderkolk. De AIVD zag zich ook “gedwongen” aangifte te doen tegen Modderkolk vanwege het “voornemen” staatsgeheimen openbaar te maken. De journalist heeft een boek geschreven over digitale spionage dat binnenkort zal worden gepubliceerd. De AIVD heeft de tekst gezien en op verzoek van de dienst heeft Modderkolk enkele aanpassingen gemaakt. Modderkolk: ‘De punten die ze overtuigend hebben gebracht, heb ik aangepast, maar een aantal punten waren niet overtuigend en het blijft een journalistieke afweging. Als ik nog meer informatie moet weghalen komt de geloofwaardigheid van het boek in het gedrang. Dat betekent dat er vrij weinig overblijft van wat ik over een bepaalde operatie kan schrijven. Bovendien zie ik niet hoe mensen door deze informatie alsnog in gevaar kunnen komen’. Verder zegt hij: ‘De AIVD heeft de kans gehad me van meer informatie te voorzien om me op andere gedachten te brengen.’

Maar daar wilde de AIVD niet aan. Volgens de dienst gaat het om ruim tien woorden die staatsgeheime informatie bevatten. ‘Ze kunnen niet op deze manier gepubliceerd worden, want dat betekent mogelijk levensgevaar voor een bron. Onze wettelijke plicht is het beschermen van onze informatie en bronnen,’ aldus een woordvoerder.

Foto: Jeanne Menjoulet (cc)

Franse journalisten onder druk gezet door geheime dienst

7 juni 2019 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Frankrijk is op weg naar een autoritaire staat.

Acht journalisten in totaal zijn vorige maand door de Franse geheime dienst opgeroepen voor verhoor vanwege publicatie van gevoelige informatie. De journalisten Geoffrey Livolsi en Mathias Destal van de onafhankelijke nieuwssite Disclose en Benoît Collombat van Radio France kregen te horen dat ze mogelijk vervolgd worden voor hun onthullingen over geheime wapenleveranties aan Saoedi-Arabië. De regering probeert hen zo te dwingen om hun bronnen prijs te geven.De journalisten hebben geweigerd de vragen van de geheime dienst te beantwoorden. Ze zien dit onderzoek als een aanval op de persvrijheid. Naast hen zijn ook journalisten van Le Monde en het tv-programma Quotidien verhoord voor andere zaken. Volgens Reporters Sans Frontières is deze intimidatiepoging van de autoriteiten bedoeld om onderzoeksjournalisten af te schrikken zaken te publiceren die burgers behoren te weten.

De groene Europarlementariërs Yannick Jadot en Sven Giegold hebben gezamenlijk opgeroepen de wapenleveranties aan Saoedi-Arabië in overeenstemming met eerdere uitspraken van het Europarlement te stoppen en de persvrijheid te respecteren. In Frankrijk heeft president Macron eerder verklaard dat de wapens die Frankrijk levert niet ingezet zouden worden in de oorlog van de Saoedi’s in Jemen. Zijn eigen geheime dienst heeft echter vastgesteld dat dit wel het geval is. En de onthulling daarvan heeft geleid tot het onderzoek van de dienst waarin de journalisten zijn verhoord.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Fredrik Lundhag (cc)

Wat wil de Amerikaanse overheid van Chelsea Manning?

28 mei 2019 , 08:00 , door Jos van Dijk

ANALYSE - Chelsea Manning (links op de foto) zit opnieuw achter slot en grendel omdat ze niet wil getuigen voor een Grand Jury. Haar principiële weigering steekt een spaak in het wiel van de beoogde vervolging van Julian Assange.

Chelsea, voorheen Bradley, Manning was tot 2010 een data-analist in het Amerikaanse leger, werkzaam in Irak. In 2010 lekte ze honderdduizenden diplomatieke en militaire documenten aan klokkenluiderswebsite WikiLeaks uit verontwaardiging over het gebrek aan moreel besef dat ze aantrof in het handelen van het Amerikaanse leger. Een van de bekendste documenten die in de openbaarheid kwam was een video waarop te zien is dat onschuldige burgers vanuit een helicopter rücksichtslos worden neergeschoten.

Over haar toenmalige motieven zei ze:

….. toen ik in Irak zat en dagelijks de geheime militaire rapporten las begon ik te twijfelen aan het morele karakter van waar we mee bezig waren. Rond deze tijd realiseerde ik me dat we bij onze pogingen om het hoofd te bieden aan het risiko dat de vijand voor ons oplevert onze menselijkheid zijn kwijtgeraakt. We hebben er bewust voor gekozen om zowel in Irak als in Afghanistan het menselijk leven zonder waarde te verklaren. Als we onschuldige burgers doodden kozen we ervoor om, in plaats van de verantwoordelijkheid voor ons gedrag te accepteren, alles te verbergen achter het gordijn van de nationale veiligheid en de geheime inlichtingen om publieke aansprakelijkheid te ontlopen.

Foto: Robert Thivierge (cc)

Een onveilig klimaat voor journalisten

11 mei 2019 , 08:00 , door Jos van Dijk

VERSLAG - Ter gelegenheid van de Dag van de Persvrijheid publiceerde de Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ) een nieuw onderzoek naar bedreigingen, intimidaties en geweld waar journalisten mee te maken hebben. Twee jaar geleden is er al eens onderzoek op dit gebied gedaan door voormalig ombudsman Alex Brenninkmeijer en Marjolein Odekerken. De resultaten waren volgens de NVJ tamelijk verontrustend. In het nieuwe onderzoek van Odekerken en Laura Das was de focus gericht op vrouwen en online pogingen tot intimidatie. De helft van de vrouwelijke journalisten in Nederland heeft daar ervaring mee vanwege hun werk. Vooral vrouwen met een migratieachtergrond en freelancers melden vervelende incidenten.

Het onderzoek werd woensdag j.l. gepresenteerd op het Festival van het Vrije Woord in Hilversum waarna een forum de resultaten besprak. Opvallend is het verschil in bedreigingen tussen mannen en vrouwen. Mannelijke journalisten hebben ook te maken met bedreigingen, en soms zelfs fysiek geweld. Misdaadverslaggevers Paul Vugts en John van den Heuvel hebben zelfs politiebescherming. Vorig jaar zijn de gebouwen van de Telegraaf en Panorama door criminelen vernield (een van de redenen waarom Nederland een plaats is gezakt op de Persvrijheidsmonitor). Maar de bedreigingen van mannen betreffen vrijwel altijd wát ze schrijven of filmen, terwijl vrouwen online geconfronteerd worden met seksistische en racistische uitingen vanwege hun identiteit. NRC-columniste en forumlid Clarice Gargard: ‘De boodschap is eigenlijk dat ik niet thuis hoor in het publieke debat.’ De vertegenwoordigster van SOFO, een door de OVSE geïnitiëerd programma voor de Safety of Female Journalists Online, zei het zo: mannelijke journalisten worden aangevallen op hun standpunt, vrouwen omdat ze een überhaupt een standpunt naar buiten brengen; en des te vaker naarmate het een dissident standpunt betreft.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Foto: Pedro Szekely (cc)

Orbán wil Sloveense pers breidelen

12 april 2019 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Slovenië is verwikkeld in diplomatieke conflicten met twee buurlanden.

De Hongaarse premier Orbán heeft zich gestoord aan de cover van het Sloveense tijdschrift Mladina. De cartoon toont hem in karikatuur, de nazi groet brengend, temidden van enkele Sloveense politici van de SDS, een rechtse oppositiepartij die geliëerd is aan Fidesz. Mladina hekelt de invloed van Fidesz in Slovenië. Relaties van de Hongaarse partij zouden investeren in media die gecontroleerd worden door de SDS. Op 22 maart schreef het blad over de schorsing van Fidesz als lid van de Europese Volkspartij, een ‘halfzachte’ maatregel die tot stand kwam door de bemoeienis van Sloveense EVP leden. De cartoon op de cover die bij dat artikel hoorde riep een woedende reactie op vanuit buurland Hongarije. ‘Dit overschrijdt de persvrijheid’ schreef de Hongaarse ambassade aan het Sloveense ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘Wij verzoeken u stappen te nemen om iets dergelijks in de toekomst te voorkomen.’

Slovenië heeft het verzoek afgewezen. Mladina heeft de brief van Hongarije op de cover van de volgende editie gezet. Hoofdredacteur Grega Repovž schrijft dat een land dat van een buurland vraagt op te treden tegen journalisten een serieuze bedreiging vormt voor de hele regio.

Foto: Peter Tkac (cc)

Slowakije stemt tegen corruptie

22 maart 2019 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Een links-liberale verkiezingsoverwinning in Oost-Europa.

Slowakije ligt tussen Polen en Hongarije, twee EU-lidstaten die zich in illiberale richting ontwikkelen. Vorige week heeft het land laten zien dat er in de regio ook nog steeds gewone liberalen te vinden zijn. Zuzana Čaputová, een juriste die zich sterk heeft gemaakt voor de bestrijding van corruptie won met overmacht de eerste ronde van de presidentsverkiezingen. Čaputová is nieuw in de politiek, eerder gelauwerd voor acties tegen het illegaal dumpen van bedrijfsafval en verder bekend als verdediger van LGBT-rechten. Op de achtergrond speelt nog steeds de verontwaardiging over de moord op de journalist Jan Kuciak en zijn vriendin, vorig jaar februari (foto). De moord leidde tot de grootste demonstraties in Slowakije sinds de onafhankelijkheid en het aftreden van de sociaaldemocratische premier Robert Fico. Vlak voor de verkiezingen werd bekend gemaakt dat justitie de vooraanstaande zakenman en multimiljonair Marián Kočner als opdrachtgever voor die moord verantwoordelijk houdt. Kuciak was hem op het spoor gekomen in een corruptiezaak. Čaputová was Kočner eerder ook al eens tegengekomen in een rechtszaak.

Tweede ronde

Čaputová moet het volgende week in de tweede ronde opnemen tegen Maroš Šefčovič, een van de vice-presidenten van de Europese Commissie. Hij wordt gesteund door de sociaaldemocratische partij SMER, die nog steeds in de regering zit. In de eerste ronde kreeg Šefčovič slechts 18.7% van de stemmen tegen Čaputová 40,6%. Maar hij zou haar alsnog kunnen verslaan als hij de stemmen krijgt van de andere kandidaten, waaronder voormalig justitieminster Stefan Harabin (14,4%) en de kandidaat van een extreemrechtse partij Marian Kotleba (10,6%). Zowel Šefčovič als Harabin en Kotleba proberen nu de liberale, pro-westerse Čaputová weg te zetten als extreem-links. In de meest recente verkiezingspeiling gaat ze ondanks dat aan kop met 60,5 % van de stemmen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: NATO North Atlantic Treaty Organization (cc)

Servië demonstreert tegen nieuwe dictatuur

15 februari 2019 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Demonstraties tegen de regering Vučić breiden zich uit. Tegen ‘een constant klimaat van angst waarin alle kritiek is gesmoord.’

In reactie op de mishandeling van een oppositionele politicus door de politie in Krusevac vond op 8 december vorig jaar de eerste demonstratie plaats van de beweging ‘1 van 5 miljoen’. De beweging groeide nadat op 12 december een aanslag werd gepleegd op Milan Jovanović, een journalist die onderzoek deed naar corruptie. Daarvoor zijn nu een burgemeester van een voorstad van Belgrado en een politieagent gearresteerd. Aanvankelijk waren de bijeenkomsten alleen in Belgrado. In januari breidden de demonstraties op zaterdagen zich uit naar dertig steden, inclusief de Servische gemeenschap in Kosovo.

Het protest is in het algemeen gericht tegen de zittende regering van Aleksandar Vučić, die sinds 2014 aan de macht is, eerst als premier en sinds 2017 als president. Volgens Jelena Anasonovic, een 24-jarige studente die de demonstraties mede organiseert, „creëren Vucic en zijn partij een constant klimaat van angst waarin alle kritiek is gesmoord”. De eisen van de demonstranten lopen uiteen van hervormingen in het kiesstelsel tot toegang tot de door de regering gedomineerde media en het oplossen van de moord op de gematigde Servische politicus uit Kosovo Oliver Ivanovic, nu een jaar geleden. Uiteindelijk draait het om de val van het regime Vučić. Die heeft gezegd dat hij geen enkele van de eisen van de demonstranten zal inwilligen ‘zelfs als het er vijf miljoen zijn’. Sindsdien demonstreren de Serviërs onder het motto ‘1 van 5 miljoen’.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rana Ayyub wint Free Press Award

4 november 2018 , 11:00 , door Jos van Dijk

VERSLAG - Minister Stef Blok heeft vrijdag in het Vredespaleis in Den Haag de Free Press Award voor de moedigste en meest vasthoudende journalist van het afgelopen jaar uitgereikt aan de Indiase journaliste Rana Ayyub (Foto v.l.n.r. Stef Blok, Rana Ayyub en moderator Aldith Hunkar).

Rana Ayyub heeft zich onderscheiden door haar moed en vasthoudendheid. Ze onthulde de betrokkenheid van de regering-Modi bij buitengerechtelijke moorden die werden gepleegd op protesterende moslims. Sinds het verschijnen van haar boek over deze zaak wordt Rana via social media, haar telefoon en email continue met de dood en verkrachting bedreigd.

De Nigeriaan Kemi Busari kreeg de Newcomer of the Year-Hans Verploeg Award. Busari (22), ging undercover en onthulde fraude en afpersing bij het uitgeven van paspoorten. Zijn publicaties leidden tot een verbod op contante betaling bij de uitgifte van paspoorten.

De Nederlandse radiomakers Mijke van Wijk en Mirjam van Biemen wonnen de Best Report Award met hun documentaire over de Nederlander Tim Boekhout van Solinge die in het Braziliaanse Amazonegebied strijdt voor behoud van het tropische regenwoud.

Speciale gasten op de bijeenkomst in het Vredespaleis waren Paul Caruana Galizia uit Malta, zoon van een vorig jaar bij een bomaanslag omgekomen journaliste, en Martin Turcek uit Slowakije, collega van Ján Kuciak die in februari met zijn vriendin Martina Kušnírová in koelen bloede werd vermoord. De Nederlandse journalisten Jeroen Akkermand (RTL) en Paul Vugts (Het Parool) kwamen ook aan het woord.