Ga open RIVM

Het RIVM is heel druk bezig met hun centrale rol in de aanpak van de coronacrisis. En hoewel ik het, als leek, niet steeds eens ben met de keuzes die ze maken, ben ik wel blij dat er experts aan het roer staan en we in ieder geval een aanpak hebben die lijkt te werken. Dus ik doe mijn best om niet te hard te "zeuren" over hoe het beter zou kunnen. Maar nu we een andere fase in lijken te gaan, is het wel het moment om kritiek te uiten op een punt waar hun expertise kennelijk niet helemaal up to date is. En dat betreft het delen van data. Hoewel het RIVM schoksgewijs inmiddels aardig gegroeid is in haar rol om de belangrijkste cijfers enigszins begrijpelijk te publiceren en transparanter te worden, verzaken ze structureel in het werkelijk beschikbaar maken van alle data die ze hebben. Voordat ik in ga op de tekortkomingen eerst even uitleggen waarom het belangrijk is dat alle beschikbare data als open data gepubliceerd wordt door het RIVM.

Door: Foto: NIAID (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Data for the people

, door

Heel ambtelijk Nederland is aan het zwoegen om alle toezeggingen over open data waar te maken. En wat doet het CBS? Die publiceert publieke data onder embargo! Het moet niet gekker worden.

Naast de enorme berg data die het CBS uiteraard wel direct de wereld in slingert, hebben ze een paar keer per week een datasetje dat kennelijk mediageniek is. Dat setje is dus al klaar en dat sturen ze dan naar wat redacties. Die kunnen daarmee een artikel klaarzetten en dan lekker in de ochtendspits publiceren. Intussen maakt dan het CBS de data midden in de nacht publiek.
Zie bijvoorbeeld afgelopen nacht:

 
 
 
 

Some are more equal than others. Dat is dus publieke data, betaald met publiek geld, bedoeld voor een publieke functie. Maar eerst moet daar commercieel en/of publicitair iets mee gewonnen worden?
Volgens mij is het niet aan het CBS om te bepalen wie bepaalde data eerder mag zien dan anderen. Als ze het hebben en het is publiceerbaar, is het openbaar. Klaar. Geen speciale gunsten voor specifieke groepen graag.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oud nieuws, nieuwe inzichten

, door

DATA - De Koninklijke Bibliotheek in Den Haag is al een aantal jaren bezig met een bijzonder project. Alle historische kranten zijn ingescand, en zodanig bewerkt dat ze volledig doorzoekbaar zijn (via Delpher.nl).

Dat is een enorm rijke bron aan data. Wie zijn familiegeschiedenis onderzoekt, kan in deze database vrij gemakkelijk oude familieadvertenties terugvinden. In een paar minuten vond ik zo het woonadres van mijn grootouders in de Tweede Wereldoorlog: in die tijd werden verhuizingen nog aangekondigd in de krant. Maar ook alle foto’s met bijschriften zijn doorzoekbaar.

De KB gaat verder met innoveren, en heeft nu een website gemaakt met allerlei tools die wetenschappers kunnen gebruiken voor analyses.

De complete database met foto’s uit kranten is doorzoekbaar en er zijn grafische tools om gegevens in beeld te brengen. De toepassingen zijn legio: zo deed men onderzoek naar de perceptie van Europa in De Telegraaf, de verslaggeving rondom politiek. Daarbij worden resultaten van zoekwoorden in ANP nieuwsberichten en Tweede Kamerhandelingen in één venster getoond.

Ik testte de tool waarmee je zinscombinaties kunt tellen. De grafiek toont de relatieve frequentie van namen van universiteiten door de jaren heen. UvA en VU (dichtbij de krantenredacties?) worden het vaakst vermeld.

Foto: r2hox (cc)

Alle data open data

, door

OPINIE - Als een product gratis is, dan ben jij het product dat wordt verkocht. Tijd voor een andere kijk op klantdata vindt Sander Zwaard.

Tegenwoordig denkt zo’n beetje ieder bedrijf rijk te worden aan het vermarkten van klantdata. Het is niet voldoende om producten te verkopen die consumenten nuttig, handig of leuk vinden. Het doel van veel bedrijven is ook om ‘klantenprofielen’ aan te leggen, zodat een ander bedrijf kan zien wat een klant allemaal nog meer zou willen kopen.

Baggerdata

Best leuk, maar in de meeste gevallen zijn dat soort profielen pure bagger. Als ik voor de verjaardag van een kennis babykleertjes koop, heb ik echt geen behoefte om tot in lengte van dagen platgespamd te worden met babyaanbiedingen. En nadat ik een boormachine heb gekocht, heeft het ook niet zoveel zin meer om me nog eindeloos te bestoken met advertenties van boormachines.

Maar er zijn ook gevallen waarbij grote hoeveelheden ‘klantdata’ best nuttig kan zijn. Tomtom gebruikt hun navigatiekastjes bijvoorbeeld ook om de actuele verkeersdrukte te bepalen. En dat geeft naast aardige plaatjes (aardige plaatjes) ook nuttige informatie. Niet alleen over files, zodat je voor je rit kunt kiezen welke route je kunt nemen. Als een navigatiesysteem je kan waarschuwen dat je over 500 meter op een stilstaande file inrijdt, dan is ‘handig’ een understatement.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Open Knowledge (cc)

Betrek burgers bij politiek met technologie

, door

OPINIE - Nederlandse burgers willen graag meer betrokken worden bij nationale politieke besluitvorming. Digitale technologie kan hierbij helpen, zo laten buitenlandse voorbeelden zien.

Auteurs: Ira van Keulen en Arthur Edwards

Dinsdag 19 januari debatteerde de Eerste Kamer over de invoering van een Staatscommissie Bezinning parlementair stelsel. Deze commissie gaat onderzoeken hoe het Nederlandse parlementaire stelsel, dat dit jaar haar 200ste verjaardag viert, toekomstbestendig te maken. Belangrijke vraag daarbij is hoe burgers beter kunnen worden betrokken bij politieke besluitvorming. De kansen die digitale instrumenten bieden, mogen daarbij niet ontbreken.

Het Comité GeenPeil haalde onlangs meer dan 427.939 handtekeningen op voor een nationaal referendum over een verdrag tussen de EU en Oekraïne. Bestuurlijk Nederland was verrast. Zo’n hoeveelheid –  twee pallets met 140 dozen A4’tjes –  was niet voorzien. Dit onderstreept de conclusies van allerlei rapporten, kranten en peilingen: veel burgers zijn ontevreden over de manier waarop politieke besluiten worden genomen. Ze nemen geen genoegen meer met de vierjaarlijkse gang naar de stembus. De meerderheid van de Nederlanders wil meer directe invloed op politiek en beleid.

Denk- en daadkracht

In de lokale politiek krijgen burgers dat ook steeds vaker. Al dan niet gedwongen door bezuinigingen, maken Nederlandse gemeenten inmiddels volop gebruik van de denk- en de daadkracht van burgers. Gemeenten intensiveren burgerparticipatie met hulp van open dataportalen of netwerkbesluitvorming. Ze organiseren G1000-bijeenkomsten, laten het beheer of de controle van dorps- en wijkbudgetten aan burgers over, en faciliteren allerlei burgerinitiatieven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Toegankelijkheid open data overheid blijft achter

, door

ONDERZOEK - De Nederlandse overheid lijkt geen gebruik te maken van de open data die zij zelf beschikbaar stellen, blijkt uit onderzoek van de Open State Foundation

De onlangs gelanceerde upgrade van het open dataportaal van de overheid (data.overheid.nl) bestaat voor een groot deel uit verwijzingen naar datasets van het Centraal Bureau voor de Statistiek (3.623) en het Nationaal Georegister (2.560). De kwaliteit is ten opzichte van vorig jaar weliswaar verbeterd maar nog steeds werken van de datasets naar het Nationaal Georegister 888 (34,6%) links niet. Het Centraal Bureau voor de Statistiek scoort het best in de kwaliteit, alle links werken. Van de 345 overige datasets hebben 31 datasets geen enkele werkende link (8,9%). Uit het onderzoek van de Open State Foundation blijkt dat 14% van de opengestelde datasets niet toegankelijk is doordat zij geen één werkende link hebben.

Er zijn weinig tot geen datasets te vinden van de grootste ministeries. Ook decentrale overheden hebben de weg naar het dataportaal van de rijksoverheid nog niet gevonden. Uitgezonderd 16 datasets van de Europese Commissie, zijn er op het portaal 329 datasets van ministeries, gemeenten en een aantal andere overheidsorganisaties te vinden. Hiervan bestaat iets minder dan de helft uit datasets van ministeries en zijn 141 datasets van 13 gemeenten te vinden.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: -JvL- (cc)

Navelstarend debat over eigen functioneren Tweede Kamer

, door

OPINIE - Deze week vergadert de Tweede Kamer, in een besloten vergadering, over haar eigen functioneren. Het gaat misschien over iets als minder spoeddebatten. Het gaat niet over haar eigen laksheid om de data over haar functioneren goed en toegankelijk open te stellen voor de burgers die ze vertegenwoordigt.

Het is voor een Nederlander thuis makkelijker te achterhalen hoe een willekeurig Brits lagerhuislid gestemd heeft over de vossenjacht dan of de D66 voor of tegen het sluiten van nertsfokkerijen heeft gestemd. U kiest om de zoveel jaar uw de zoveel jaar een volksvertegenwoordiger maar kunt absoluut niet controleren wat deze volksvertegenwoordiger met uw stem gedaan heeft.

Al in 2005 (!) schreven we vanuit Sargasso een open brief naar de Tweede Kamer over deze situatie. Als antwoord kregen we dat er een nieuw systeem zou komen, Parlis. Het duurde tot 2012 voor daar iets van naar buiten kwam. En toen werd het weer stil. Nog steeds is dit systeem niet beschikbaar voor de burgers. Nog steeds is het niet mogelijk om eenvoudig te zien wat een partij of politicus nu of in het verleden heeft gezegd of gestemd. Nog steeds is het een gesloten bolwerk dat kennelijk niet wil dat iemand meekijkt in de echte keuken.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende