Het verschil tussen een land en een regime

Duitsers zijn in Nederland tot ver na de oorlog niet erg populair geweest. De haat tegen de oosterburen speelde mee bij voetbalwedstrijden. En de stereotype beelden van dikke, roodverbrande, bier drinkende mannen in zandkuilen aan het Noordzeestrand deden nog decennia na de bevrijding de ronde. Voor mij was Duitsland lange tijd bijvoorbeeld ook geen aantrekkelijk vakantieland en dat had alles te maken met een beeld van Duitsers dat – onbewust misschien, maar toch- terug te voeren was op de bezettingstijd. Duitsers of nazi's? Mijn beeld van Duitsland en de Duitsers is in de loop van de tijd door twee verschillende contacten gecorrigeerd. Op de eerste plaats door oud-verzetsstrijders. In hun verhalen waren niet de Duitsers de vijand, maar de nazi’s. Terecht natuurlijk. Hoeveel Duitsers, joden en niet-joden, zijn zelf niet het slachtoffer geworden van het naziregime? Natuurlijk kan de overweldigende steun van de Duitse bevolking voor het regime niet ontkend worden. Maar de misdaden van de nazi’s moeten op de eerste plaats toegerekend worden aan een barbaars regime dat ook de eigen bevolking onderdrukte. Wie ‘het volk’ als zodanig schuldig verklaart trapt in dezelfde val als de fascisten. De tweede correctie op mijn beeld van de Duitsers kreeg ik veel later toen ik in contact kwam met de Duitse Groenen. Hun standpunten, hun verhalen en de cultuur van hun partij leken – althans aan het begin van deze eeuw- als twee druppels water op wat ik tegenkwam bij GroenLinks. Ik ontmoette Duitsers die niet of nauwelijks verschilden van politiek gelijkgestemde landgenoten. Misschien gold dat wel voor alle Nederlanders en Duitsers? Rusland Over naar 2022. Wat doet de oorlog die Poetin in Oekraïne voert nu met onze beelden van Rusland en de Russen? Het lijkt wel alsof alle betrekkingen met het land verbroken moeten worden. Alles wat Russisch is wordt besmet verklaard en moet verbannen worden, tot schilderijen, componisten en katten aan toe. Afgezien van het feit dat dergelijke absurde maatregelen Poetin alleen maar in de kaart spelen, kun je je afvragen of de bedenkers hiervan niet even gestoord zijn als de Russische dictator. Waarom kunnen we –opnieuw- het verschil niet zien tussen een misdadig regime en het land, zijn bevolking en cultuur? 'Een tragische vergissing' Deze vraag zou ik ook kunnen stellen aan degenen die menen dat deze oorlog laat zien dat ‘het westen’ naïef is geweest. De vraag is namelijk of hier sprake is van een collectief wegkijken door de gehele westerse wereld of van een riskante strategie van aanwijsbare westerse machthebbers. Ja, het ressentiment van Poetin en zijn omgeving over vergane glorie is sinds het eind vorige eeuw min of meer  genegeerd door westerse regeringen en zakenpartners van de oligarchen. Maar was dat naïviteit of onderdeel van een heel bewuste politiek van achtereenvolgende regeringen van de VS en hun bondgenoten die zich beschouwden als de overwinnaars van de Koude Oorlog? En die politiek was in het westen in de afgelopen decennia bepaald niet onomstreden. Er is hier ook vaak genoeg voor gewaarschuwd. ‘Prominente westerlingen speelden een sleutelrol in het post-Sovjettraject van Rusland,’ schrijft Katharina Pistor: 'Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie 30 jaar geleden, overtuigden Amerikaanse economische adviseurs de Russische leiders om zich te concentreren op economische hervormingen en de democratie op een laag pitje te zetten – waar Poetin het gemakkelijk zou kunnen doven wanneer de tijd daar was.' Prioriteit was het incorporeren van Rusland en de satellietstaten in het westerse economische systeem. En in het militaire bondgenootschap. En daarin volgden vele Europese leiders de VS zonder meer. Dat er risico’s verbonden waren aan de uitbreiding van de NAVO was in het westen genoegzaam bekend. Zo beoordeelde de Amerikaanse diplomaat George Kennan, de architect van de Koude Oorlogstrategie van de VS, in 1998 de geleidelijke aansluiting van alle Oost-Europese landen bij de NAVO als een noodlottige koers: 'Ik denk dat de Russen geleidelijk nogal negatief zullen reageren en het zal hun beleid beïnvloeden. Ik denk dat het een tragische vergissing is. Hier was geen enkele reden voor. Niemand bedreigde iemand anders.' De overwinnaarsroes van Bush, Clinton, Blair c.s. bood kennelijk geen plaats voor deze simpele, inmiddels helaas al vele jaren achterhaalde, constatering. Geen isolatie van Rusland In onze geschiedenislessen leren we nog steeds over landen die oorlogen voeren. Het niet specificeren van het regime dat de verantwoordelijkheid draagt kan echter tot gevaarlijke generalisaties leiden over de bevolking van deze landen. De oorlog van het Poetin-regime tegen Oekraïne leert andermaal dat we hier moeten opletten om landen en regimes niet door elkaar te halen. Dat geldt voor het treffen van sancties en ook voor het onderhouden van relaties en het toegankelijk houden van de cultuur. Een totale isolatie van de Russische bevolking is alleen maar in het belang van Poetin en zijn oligarchenkliek die intussen, naar we mogen aannemen, al dan niet via de Amsterdamse Zuidas, hun schaapjes wel op het droge hebben gebracht. Laten we liever proberen wegen te vinden voor steun aan de duizenden demonstranten in Rusland tegen de oorlog van dit misdadige regime.

Door: Foto: Victoria Pickering (cc)

Closing Time | HOUSTON (Live)

, door

Een kijkje onder de motorkap van een vleugel, wat zit er allemaal in (en op en achter)? Volgens de tekst zitten er twintig muziekinstrumenten in, ik heb ze niet geteld. Het is haast meer een kunstwerk dan een muziekinstrument geworden.

Er is ook een making of van deze clip. Daarin is te zien hoe de aankoop van een oude tweedehands piano leidde tot dit multi-instrument: het binnenwerk werd eruit gesloopt, en de nieuwe instrumenten, die overal vandaan kwamen, werden erin gezet.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Owen (cc)

Kunst op Zondag | Bad neighbours

, door

Oorlog. De inspiratie voor een ‘normale‘ Kunst op Zondag is verdrongen door verbijstering. De toestand in de wereld? Ik heb er even niets aan toe te voegen.

We gaan luisteren naar ‘Bad neighbours’, gecomponeerd door Catherine Likhuta. Zij is in Kiev geboren en tegenwoordig wonend en werkzaam in Australië. Over dit muziekstuk schrijft ze zelf:

Ik ben geboren en getogen in Oekraïne, dus je kunt wel raden over welke slechte buren ik het heb… Het stuk is geïnspireerd op de invasie van Oekraïne in 2014 door de ultieme ‘slechte buur’ van Oekraïne en bevat talloze muzikale dialogen, ruzies en zelfs gevechten.
Het combineert een algemeen gevoel van spanning en vastberadenheid met momenten van verdriet en rouw. Maar bovenal gaat het om vechten voor vrijheid en onafhankelijkheid.

De 1e hoornsolist vertegenwoordigt Oekraïne en heeft verschillende solomomenten die voor mij klinken als het zingen van Oekraïense volksmelodieën.

Van hetzelfde stuk is ook een versie voor twee hoorns en piano, bespeeld door Catherine Likhuta. Meer muziek van haar op haar Youtube-kanaal.

Foto: Bert Kaufmann (cc)

De oorlog en de verhouding tussen oost en west in de EU

, door

Poetin lijkt met de Russische inval in Oekraïne EU-landen en NATO-partners dichter bij elkaar te hebben gebracht. De Europese Unie zal niet meer hetzelfde zijn, hoe het conflict ook gaat aflopen. Voormalig kanselier Angela Merkel noemde de aanval „een ernstige cesuur in de Europese geschiedenis van na de Koude Oorlog”. De oorlog betekent een breuk in de politieke verhoudingen op het Europese continent en ook in de verhoudingen tussen de Oost- en de Westeuropese landen. Terwijl Hongarije en Polen in de afgelopen jaren langzaam maar zeker afstand hebben genomen van EU-partners in West-Europa is hun positie dankzij de buitenlandse vijand Poetin wezenlijk veranderd. De Oosteuropese EU-landen vormen nu het front tegen de buitenlandse vijand die de gehele EU bedreigt. Wat gaat dit op termijn betekenen voor hun positie in de Europese Unie?

De dreiging van een buitenlandse vijand kan de eenheid binnen de Europese Unie versterken. Maar Poetins oorlog kan ook de nationalistische stromingen in de Oost-Europese EU-landen sterker maken. Eindelijk krijgen we gelijk, zegt het Estste parlementslid en ex-directeur van de inlichtingendienst Eerik Niiles Kross:

Dit is het soort oorlog waar Estland op hoopte, in 1945 en de jaren daarna, totdat bijna alle hoop verloren was. Het is een oorlog waarin westerse democratieën eindelijk opkomen voor de verdediging van gerechtigheid, vrijheid en hun waarden. Alle volkeren ten oosten van de rivier de Oder hebben plotseling het gevoel dat er een last van onze schouders is gevallen. “Nu zullen ze ons eindelijk begrijpen”, voelen wij Esten. Nu hoeven we niet langer – beschaamd – uit te leggen dat er misschien inderdaad een ernstig gevaar uit Moskou komt.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | A Good Day To Bury Bad News

, door

Voor de mensen die het indertijd niet mee hebben gekregen, “A good day to bury bad news” stond centraal in een schandaal in de Britse politiek tijdens 9-11. Een altijd alerte spindokter, Jo Moore, bedacht bij de aanslagen op de Twin Towers dat dit wel een hele mooie dag was om wat slecht nieuws de deur uit te doen. Nu kun je denken “ach die mevrouw is gewoon goed in haar werk en er heel erg aan toegewijd”, maar toen haar memo uitlekte waarin ze schreef dat dit “a good day to bury bad news” was, waren toch heel veel mensen boos. Ik vermoed door de combinatie van enerzijds een soort van ellendige gevoelloosheid dat dít is waar je aan denkt als een gebouw met meer dan 3000 mensen de lucht in vliegt, met algemeen gebrek aan integriteit en het actief tegenwerken van transparantie en controleerbaarheid van de overheid.

Foto: Loco Steve (cc)

Selectieve solidariteit

, door

In een week tijd is de wereld verschoven. Een grootmacht viel een buurland binnen, er woedt oorlog in Europa. Gelukkig krijgt Oekraïne van alle kanten steun – zowel van burgers elders als van andere landen en van supranationale organisaties. Je mag hopen dat dat genoeg is, en intussen innig hopen dat Poetin niet helemaal doordraait.

Deze oorlog zal hoe dan ook het wereldtoneel veranderen. Nu de EU, Canada, het VK en de VS een groot deel van de Russische banken van Swift uitsluiten, en daarmee hun internationale betalingsverkeer blokkeren, heeft China het plan opgevat om een ‘eigen’ Swift te ontwikkelen. Vrijdag dacht ik nog dat Rusland zo in de armen van China gedreven zou worden, maar zelfs China lijkt nu afstand te nemen van Rusland, terwijl Xi Jinping zijn collega-dictator bij de Winterspelen nog op een warm tête-à-tête trakteerde.

Terwijl Poetin de nieuwe politieke paria van de wereld is geworden, sluit de EU de rijen. Niet eerder was de Europese Unie zo snel en eendrachtig over straffe sancties. Zelfs Polen, dat al jaren met uittreding uit de EU flirt en recent – samen met Hongarije – nog vond dat de Europese Commissie en het Europees Hof hun rug op konden, trekt de banden met de EU aan. Bondgenootschappen tussen landen worden razendsnel geherwaardeerd.

Foto: Elena Mozhvilo (Unsplash)

‘Hopelijk overleven we dit’

, door

LONGREAD - Viktor en Ada en hun vierjarig zoontje zitten vast in een schuilkelder van hun huis in Kyiv, terwijl explosies om hen heen klinken. Sinds het uitbreken van de oorlog heb ik elke dag contact met ze.

‘Het is afschuwelijk wat hier gebeurt. Vanmorgen werden we wakker van enorme explosies hier in Kyiv. We zijn ongedeerd, maar het is heel erg eng.’ Viktor is een stoere man, hij praat normaal in understatements. Als iets heel erg eng is, dan moet hij onbeschrijflijk bang zijn.

In 2014 ontmoet ik hem en zijn vrouw Ada in Barcelona, in een veel te warme rij voor een toeristische attractie. Als de rij maar niet opschiet raken we met elkaar aan de praat. Ze vertellen dat ze uit Oekraïne komen. Juist is op dat moment de onrust op de Krim volop in het nieuws. Ik vraag ze ernaar. Nuchter haalt Viktor zijn schouders op: ‘We wonen in Kyiv, ver weg van de Krim.’

We houden contact via sociale media. Op Instagram post Viktors Instagram vooral foto’s van stoere avonturen in de sneeuw en in het water. Ada post foto’s van vakanties, en zo zie ik dat twee jaar na onze ontmoeting hun zoontje is geboren. Hij gaat als baby mee op hun reizen door Europa. Napels, Rome, Warschau en nog meer. Altijd keren ze weer veilig terug naar Kyiv.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Quote du Jour

Quote du jour | Juichen voor de invasie

, door

QUOTE - Dit voorspelt niet zo veel goeds voor de toekomst van de Balkan:

Newspapers that support the Serbian government hailed the Russian invasion of Ukraine on their front pages on Friday, 24 hours after Russian President Vladimir Putin launched his military assault.

…

Mainstream Serbian media, which are usually pro-Putin, continued to support him after he recognised the independence of two breakaway regions of eastern Ukraine, Donetsk and Luhansk, on February 21.

Tabloid Informer went the furthest on Tuesday, publishing a front-page headline that claimed that “Ukraine attacked Russia”.

Foto: Gerard Stolk (cc)

MeNSeNSmokkel

, door

Gisteren kondigde de NS aan dat mensen uit Oekraïne de komende tijd gratis met de trein kunnen reizen. Het kan verkeren. Nog maar drie maanden geleden werd je door het OM voor het gerecht gesleept als je een vluchteling uit een land waar Poetin verschrikkelijk huishoudt een lift gaf, nu bieden onze Nationale Spoorwegen aan iedereen te vervoeren die een paspoort heeft uit een ander land waar Poetin verschrikkelijk huishoudt. Ik zou me als veroordeelde ‘mensensmokkelaar’ toch wel ernstig genaaid voelen.

Het is natuurlijk wat er altijd zou moeten gebeuren in zulke gevallen. Maar pas nu een land met mensen die op ons lijken wordt aangevallen buitelen we nationaal en internationaal over elkaar heen met steunbetuigingen, en doen organisaties en bedrijven aan wedstrijdjes Poetin-distantiëren alsof de Olympische Spelen niet al decennia moreel failliet zijn.

Toegegeven, deze oorlog raakt ons meer persoonlijk, het gaat hier ook om ónze veiligheid. Eigen oorlog eerst, we zijn de regio tenslotte. Maar het contrast tussen de kilte waarmee Syriërs en Afghanen werden ontvangen en de warme ontvangst voor mensen uit Oekraïne maakt toch wel een beetje misselijk.

Wat niet wegneemt dat ik het alle vluchtelingen van harte gun, gratis reizen met de trein. Ik raad wel een aanloopje aan, anders kom je – ook met Oekraïens paspoort – niet door het poortje. En als het niet lukt, kan je altijd nog gaan liften. Oh wacht…

Waan van de dag

Demonstranten in Minsk tegen de oorlog

, door

Ook in Belarus gingen mensen de straat op om te protesteren tegen de oorlog in Oekraïne.

Zij willen niet medeverantwoordelijk zijn voor de invasie van Rusland in hun buurland. ‘Our people don’t want to be aggressors‘.

“Vandaag lanceren de Wit-Russen een campagne van vreedzame ongehoorzaamheid en verzet. We zullen protesteren tegen de oorlog en het gebruik van ons leger om Oekraïners aan te vallen”, zei Svetlana Tikhanovskaya die vanuit Litouwen de oppositie leidt.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Mededeling

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Vorige Volgende