Haatincidenten gericht tegen moskeeën, een historisch overzicht

door Ewoud Butter Sinds 2010 houd ik op Republiek Allochtonië een lijst bij met haatincidenten gericht tegen moskeeën. In dit artikel geef ik behalve een update van deze lijst ook een korte historische schets. Deze begint in 1976. In dat jaar werd voor de eerste keer in Nederland een moskee in brand gestoken. Het gebeurde onder het toeziend oog van het publiek en een journalist. Het gebeurde tijdens rellen in Schiedam in augustus 1976. Een verslaggever van Het Vrije Volk was aanwezig en deed verslag in de krant van 9 augustus 1976: “Na een weekeinde van rellen was het vannacht rond één uur weer rustig in de Schiedamse binnenstad. (..) Zaterdagavond hadden alle Turkse cafés en winkels in de stad al zeer nadrukkelijk bezoek gehad van in groepen stenen gooiende jongelui. De moskee kwam gisteravond aan de beurt. Niemand in Schiedam had een deugdelijke verklaring voor het feit dat er zó plotseling rassenrellen van Nederlanders tegen Turken uitbraken. (..) De enig mogelijke aanleiding zien gemeentebestuur en politie in de kermismoord van vrijdagavond. Een jongen werd er doodgestoken door een Turk, aldus de eerste verklaring van de Schiedamse politie. Later werd dit bericht gecorrigeerd en sprak de politie over de dader als een „Zuideuropees type", maar mogelijk was het, kwaad toen al geschied. (..). Vroeg op de avond, na afloop van de kerkdienst in de moskee, gingen de ruiten van het pand er al aan.  Groepjes, jongelui hadden al lange tijd rond het gebedsgebouwtje lopen drentelen. (..) Al gauw ging er door de menigte wachters rondom de moskee het gerucht dat ze het pand in brand zouden gaan steken. Het wachten was nog op een lont die aan het bierflesje vol benzine bevestigd moest worden. Politie, althans geüniformeerde was niet te zien. Om even over elf uur was het zo ver. Het pilsflesje kreeg eerst nog even een plaatsje tegen de zijgevel van het pand. Maar al snel maakten zich een stuk of drie jongens, uit de grote groep los. Ze liepen, naar de overkant, staken de lap die uit het flesje hing aan, en wierpen het vlammende ding door het al stuk gegooide raam naar binnen. Mensen vluchtten, de straten in, niemand dacht er aan de jongens in de kraag te pakken. Het duurde nog een paar minuten tot een zwaarbesnorde Turk uit een naastgelegen pand naar buiten kwam, met zijn schoen de voordeur van de voormalige winkel forceerde en naar binnen ging. De vlammen waren op dat moment een halve meter hoog en hadden bijna de gordijnen bereikt. Met enkele omstanders wist de Turk het vuur te blussen door er een paar kleden overheen te gooien.” De rellen in Schiedam naar aanleiding van een kermismoord zouden drie dagen duren. Het ging niet alleen om acties tegen de moskee.

Twee derde Nederlandse moskeeën heeft te maken met geweld

Een van de oorzaken is het ‘anti-islamklimaat’ in Nederland.

Meer achtergrond hier.

Een paar kanttekeningen: vooralsnog gaat het om een beperkte steekproef:

Van de 70 moskeeën, inclusief 4 organisaties, die een vragenlijst over tegen hen gerichte agressie hebben beantwoord, heeft twee derde (48) verschillende vormen van agressie meegemaakt en één derde (22) niet.

Het gaat bovendien om de afgelopen tien jaar en het omvat incidenten variërend van ingegooide ruiten tot herhaalde pogingen tot brandstichting.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zorg wordt een religieuze zaak

crosspost_logo_klCrosspost: Het nu volgende stuk van Christian verschijnt simultaan op Sargasso en GeenCommentaar.

Als de overheid al het maatschappelijke werk dat Nederlandse moskeeën verrichten professioneel zou moeten laten doen, kostte dat 150 miljoen. Voor kerken kwam een sommetje vorig jaar alleen al in Rotterdam tot bijna 120 miljoen (.pdf). De verwachting is dat dit alleen maar gaat toenemen.

De sterke opmars van kerken en moskeeën in de maatschappelijke zorg is een neveneffect van de zorgexplosie, een gevolg van de vergrijzing. De overheid kan het niet meer aan en richt zich vooral op de materiële zorg. De wet maatschappelijke opvang (wmo) heeft de verantwoordelijkheid voor veel van de overige zorg de samenleving ingepompt. Er wordt een groot beroep gedaan op vrijwillige inzet van burgers.

De kerken, samen verreweg de grootste vrijwilligersorganisatie van Nederland, zijn in het gat gesprongen, met de moskeeën in hun kielzog. Daarbij manifesteren ze zich meer en meer op de professionele zorgmarkt, waar ze dankzij hun vrijwilligers relatief efficiënt kunnen opereren. Soms leidt dat tot een rel, zoals onlangs toen Youth for Christ een contract voor jongerenwerk in Amsterdam in de wacht sleepte, maar het is een logische consequentie van het beleid. Kerken ontfermen zich niet meer uitsluitend over de ‘moeilijke zorg’ die professionele organisaties traditioneel niet wilden hebben, zoals daklozen en verslaafden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zorg wordt een religieuze zaak

Logo SGC klein (Illustratie: Crachát)

Crosspost: Het nu volgende stuk verschijnt simultaan op Sargasso en GeenCommentaar.

Sint-Nicolaas Kerk vlakbij de Wallen in Amsterdam (Foto: Flickr/Akbar Simonse)

Als de overheid het maatschappelijke werk dat Nederlandse moskeeën verrichten professioneel zou moeten laten doen, kostte dat 150 miljoen. Voor kerken kwam een sommetje vorig jaar alleen al in Rotterdam tot bijna 120 miljoen (.pdf). De verwachting is dat dit alleen maar gaat toenemen.

De sterke opmars van kerken en moskeeën in de maatschappelijke zorg is een neveneffect van de zorgexplosie, een gevolg van de vergrijzing. De overheid kan het niet meer aan en richt zich vooral op de materiële zorg. De wet maatschappelijke opvang (wmo) heeft de verantwoordelijkheid voor veel van de overige zorg de samenleving ingepompt. Er wordt een groot beroep gedaan op vrijwillige inzet van burgers.

De kerken, samen verreweg de grootste vrijwilligersorganisatie van Nederland, zijn in het gat gesprongen, met de moskeeën in hun kielzog. Daarbij manifesteren ze zich meer en meer op de professionele zorgmarkt, waar ze dankzij hun vrijwilligers relatief efficiënt kunnen opereren. Soms leidt dat tot een rel, zoals onlangs toen Youth for Christ een contract voor jongerenwerk in Amsterdam in de wacht sleepte, maar het is een logische consequentie van het beleid. Kerken ontfermen zich niet meer uitsluitend over de ‘moeilijke zorg’ die professionele organisaties traditioneel niet wilden hebben, zoals daklozen en verslaafden.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Onzuiver onderzoek naar angst voor moslims

Als blogger is het makkelijk schrijven over zaken die je evident fout (of goed) vindt. Het wordt lastiger als je twijfelt. Maar omdat het hier draait om een dubieus onderzoek naar een onderwerp dat de gemoederen zeer bezig houdt en omdat ik denk dat er “misbruik” gemaakt wordt van het onderzoek leg ik het hier toch even neer.
Het betreft een onderzoek gedaan op verzoek van Netwerk/Visie naar de houding van met name orthodox-christenen t.o.v. moslims. Dit werd vorige week al gepresenteerd.
Dit keer kan ik geen gaten schieten in de aanpak van het onderzoek zelf. Het is een representatieve steekproef en alles is gewogen en gecorrigeerd volgens de regels van het spel. Intomart heeft dit heel netjes uitgelegd.
Maar ik worstel met de manier waarop de vragen geformuleerd zijn. Van de beschikbare vragen is de eerste heel acceptabel:
Uitzonderingen daargelaten zijn de moslims in Nederland even vredelievend als andere mensen die in Nederland wonen?
(Maar ze kunnen kennelijk niet vredelievender zijn dan de andere Nederlanders?)

Maar dan wordt het in mijn ogen sturender. Enerzijds door gebruik van het woordje “te”, anderzijds door de negatieve stellingname in de vraag. Hier de verzameling meest opvallende vragen:
Moslims krijgen in Nederland te veel ruimte om hun geloof uit te dragen?
Er moet een stop op de bouw van grote gezichtsbepalende moskeeën in Nederland worden ingesteld?
Door de groei van het aantal moslims in Nederland wordt de Nederlandse cultuur bedreigd?
Ik verwacht dat de groei van het aantal moslims in Nederland een bedreiging gaat worden voor de godsdienstvrijheid?

Neem nou die vraag over die moskeeën. Als je een willekeurige groep Nederlanders zou vragen “Er moet een stop komen op de bouw van grote gezichtsbepalende fabrieken in Nederland” krijg je mogelijk hetzelfde resultaat als in dit onderzoek. Zou je de vraag echter open stellen als “Hoe denk u over het bouwen van nieuwe moskeeën in Nederland”, dan komen er vast hele andere antwoorden uit.
En dat het belangrijk is vragen goed te stellen om te weten wat de mensen echt denken, blijkt wel weer uit het feit dat de PVV (wie anders) gelijk met de antwoorden aan de haal ging middels kamervragen. Fraai citaat hieruit:
Bent u bereid om uw integratiebeleid zodanig aan te passen dat het beter aansluit bij de realiteitszin van de Nederlandse bevolking

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.