Vivienne Westwood overleden, 81 jaar. In 2016 bezochten M&M Londen. Beetje de stad verkennen, lopen over het Beatles zebrapad en the Tower Bridge, en we bezochten ook The Tate Modern, waar ik me halverwege het bezoek afvroeg waarom het eigenlijk The Tate Modern heette, want eigenlijk had ik het allemaal al eerder gezien. Misschien was Londen niet meer zo hip and happening meer als in de sixties en de seventies, toen Pop en Punk daar de toon aangaven. En we gingen ook nog even, op bescheiden schaal, shoppen. Bij mij bestond dat uit een bezoek aan een boekwinkel om daar de Engelse vertaling van De Avonden van Gerard Reve aan te schaffen, net uit. Tot mijn verrassing kende de verkoper het boek. Voor M. bezochten we Camden Market, dat gezellige allegaartje van punk, gothic, emo en metalmode, voor wat kleurrijke panty’s (keuze genoeg) en een knalgele jas. Allemaal alleszins betaalbaar. Maar. Er stond nog een adres op M.’s to visit list: het modehuis van culticoon Vivienne Westwood. Nee, gewoon dat je het gezien hebt. Dat je weet wat er hangt. Er hoeft niet gelijk iets aangeschaft te worden, gewoon, kijken, is bijzonder toch? Sex Pistols, Malcom McLaren, Johnny Rotten, gescheurde kleding, veiligheidsspelden, zij is wel beeldbepalend geweest – kom op, het is geschiedenis. 430 King’s Road, dat was het adres van het modehuis. Dat was vast een groot gebouw, breed, hoog, grote etalages, lichtbak aan de gevel, herkenbaar van een grote afstand: Vivienne Westwood. Ik keek naar de winkels en volgde de nummering, we kwamen dichterbij. Raakten hier vroeger die Teddy’s of Mods slaags met de punks, of tussen welke andere subculturen ging het hier toen? Maar hoe kan dat nou, hier was al nummer 440, waren we er al aan voorbij gelopen, dat kon toch niet? Of zou de winkel verhuisd zijn? Ik besloot in de Oxfam winkel, 432 King’s Road, te vragen of zij misschien – ‘Vivienne Westwood? I don’t know, but could it be that funny little store next door?’ Funny litte store? Viviene Westwood? We verlieten de winkel: die Londenaren weten niet eens wat een legende is en dat die bij hen in de straat een modehuis had, tsss. Het pand naast de Oxfam, was een kleine winkel, beetje scheefgezakt en had amper een etalage. Boven in de pui was een grote klok met wijzers en op de wijzerplaat de getallen 1 tot en met 13, ‘Worlds End’, stond er op. Stond dit pand er net ook al? Er trok een lichte huiver over mijn rug, dit kleine scheve huisje, met Harry Potter allure, dit was de winkel van Vivienne Westwood. We keken elkaar aan, haalden diep adem en stapten de scheve wereld van Westwood binnen. Terwijl M. door de rekken met jurkjes en truitjes ging, trok ik mijn man-van-de-wereld-gezicht. Nee hoor, niets aan de hand, ik zie wel vaker kleding met scheuren voor 699 pond. En zou Sid Vicious hier ook rondgelopen hebben? De verkoper was een jongeman aan wie de tattoo-, piercing-, strechshop een goede klant had. En waarschijnlijk kon hij ook met een van die strechknoppen in mijn beurs kijken: ‘There is a treasure-box with comfortable prized items.’ Punk was vroeger dan misschien iets van the working class, armoede die sexy, cool en hip werd gemaakt, hier was dat absoluut niet het geval. Zelfs die aanbiedingenbak was ver boven mijn budget. Wat deed ik hier? De winkel was van binnen net zo scheef als de buitenkant al deed vermoeden. Aan je evenwicht bewaren had je hier een dagtaak als je hier werkte. Je moest steeds je benen iets verplaatsen en je ogen op iets anders richten. Buiten was misschien alles recht en strak, hier waren vibes, hier hingen de creaties van Vivienne Westwood, gescheurd, met ruit. Extravagant met rebel-attitude, Brits excentriek. M. vond niets van haar gading in de collectie, het was het allemaal net niet, zoiets zei ze toen. We stapten weer de funny little store uit, en Londen in, gekke stad waar de klok 13 keer sloeg en de auto’s links reden.
Moslims zijn gemiddeld jonger dan andere consumenten en ze geven wereldwijd 230 miljard dollar per jaar uit aan mode. Er valt veel geld te verdienen voor ontwerpers die erin slagen kleding te maken die zowel islamitisch als modern is.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
DATA - Het straatbeeld in Nederland wordt steeds saaier. Begin jaren zeventig had driekwart van de nieuwe auto’s in Nederland nog een kleurtje. Tegenwoordig is driekwart van de nieuwe auto’s zwart, grijs of wit.
Alle gemotoriseerde voertuigen in Nederland moeten bij de Rijksdienst voor Wegverkeer (RDW) worden geregistreerd. Sinds kort stelt de RDW een deel van die registratie als Open Data beschikbaar. Daarmee kun je niet alleen kijken uit welk bouwjaar een kenteken komt, maar ook leuke analyses doen met de gehele set aan gegevens.
Wij hebben gekeken naar de basiskleur waarmee een auto op kenteken wordt gezet. Zit daar in de tijd gezien nou verandering in?
Zie hier de analyse over de laatste veertig jaar, vanaf 1973 dus:
Wat ziet u hier? We hebben per jaar de auto’s opgeteld per kleur waaronder ze geregistreerd staan. En dan hebben we dat verdeeld zodat het samen steeds 100% is. Zo kan je zien welke kleuren dominant waren in ieder jaar. Zwart, grijs en wit zijn in 2013 dus samen goed voor bijna 80% van de verkochte auto’s.
Bij mode is het bekend dat er meer zwart is als er een crisis is. Maar de trends hier lijken over langere periodes te ontwikkelen. De kleurrijke jaren zeventig zijn evident. Maar de economische voorspoed van de jaren negentig leveren toch minder kleurrijke auto’s op.
COLUMN - Waarin Johnny Volente de modewereld probeert te doorgronden en uiteindelijk de trendwatcher in zichzelf ontwaart.
Wijnrood wordt de kleur van deze herfst, kopte Elsevier. Hoewel het me werkelijk geen fluit interesseert, besloot ik om er eens op te letten. Na drie weken herfst moet ik teleurgesteld concluderen dat ik geen opvallende toename in wijnrode kleding heb gesignaleerd. Daarbij moet ik aantekenen dat ik in een bejaardenbuurtje woon. Hier is de kleur van de herfst al zeker drie decennia lichtblauw met bloemetjes.
Elsevier schrijft zoiets natuurlijk niet zomaar. Ik ga de boel niet factchecken, maar ik geloof best dat Gucci, Carven en Haider Ackermann inderdaad alle drie wijnrood in hun modeshows lieten zien. Het kan natuurlijk per ongeluk een keertje gebeuren dat alle modehuizen dezelfde kleur kiezen, maar dergelijke overeenkomsten komen net even te vaak voor om vol te kunnen blijven houden dat er sprake is van toeval. Dat de grote modekoningen onderling afspraken maken, is eveneens uitgesloten. Geloof me, ik ken die types.
Modehuizen zijn geen buiten de maatschappij staande partijen die in achterkamers beslissen wat de kleur van de herfst wordt. Ze hebben een heel leger trendwatchers in dienst en die zagen het wijnrood al jaren aankomen. Onderbewust was die trend namelijk al ingezet. De modehuizen versterken het alleen maar, daarbij geholpen door de media.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
VOORBESCHOUWING – Vanavond is modegoeroe en trendwatcher Lidewij Edelkoort de vierde Zomergast van Jan Leyers. Een mooi moment om het even over het fenomeen mode te hebben.
Mode is een eigenaardig fenomeen. Dankzij mijn werk bij een voormalig postordebedrijf ben ik daar veel meer mee bezig dan voorheen. Zoals dat gaat als je ergens wat meer vanaf weet, zie ik ineens veel meer. Pas nu ik weet dat pastelkleuren een trend zijn, zie ik dat het stikt van de pastelkleuren in het straatbeeld. Om maar iets te noemen.
Ik zie ook ineens hoeveel slachtoffers er rondlopen. Vooral onder vrouwen, maar ook steeds meer onder mannen. Mijn hart bloedt als ik weer eens een seksegenoot zie rondwandelen op mannenuggs met daarboven peperdure jeans die zorgvuldig van gaten voorzien zijn, een vintage armyjasje, een knaloranje T-shirt en een zorgvuldig getrimde baard. Heb je pak ‘m beet 600 euro uitgegeven om er als een designzwerver uit te zien.
Als baarddrager steekt het me dat de baard een trend aan het worden is. Ik had eigenlijk gedacht dat ie nooit meer modieus zou zijn en dat ik dus lekker als een anachronisme door de Westerse samenleving kon wandelen. Maar de baard is verdomme terug. En dan ben je, als baarddrager, ineens iemand die de mode volgt. Terwijl ik me daar juist aan wilde onttrekken. Afgelopen donderdag nog zat ik in de trein met een modieuze baardaap. Hij had knalgele schoenen van New Balance aan, donkere jeans, een gewatteerde donkerblauwe jas, een Scandinavian trekkersrugzak, een met zijn gele schoenen matchende koptelefoon… en een volle baard. Hij knikte even, in de veronderstelling dat wij gelijkgestemden waren. Ik begon te huilen.
Meng een paar liter suikerwater, groene thee en het micro-organisme gluconacetobocater xylinus dat cellulose produceert, en maak je eigen kleding. Door de mix van bacteriën te laten gisten, ontstaat er een gefermenteerde ‘huid’ van enkele centimeters dik. Deze kan je vervolgens in bijna elke gewenste vorm modelleren. De Britse modeontwerpster Suzanne Lee creëert op deze manier haar eigen kleding. Deze zogenaamde Biocouture is gemaakt van een biologisch en duurzaam materiaal dat in principe iedereen thuis in de badkuip kan kweken.
Ze sprak over de ontwikkeling van de nieuwe stof tijdens haar Tedtalk Grow your own clothes. Het materiaal genereert zichzelf zolang je het maar levend houdt. Bij een scheurtje in de stof is het een kwestie van natmaken, waardoor het kledingstuk zichzelf heelt. Verdere experimenten zijn wel nodig, want het materiaal is nog niet buigzaam genoeg en niet waterbestendig. Zweten of in de regen lopen in Biocouture is er dus nog niet bij. Een team van biochemici, biologen en microbiologen helpt Lee de stof verder te ontwikkelen en het materiaal zonder toevoeging van chemicaliën te verbeteren.
Lee ziet haar werk niet als een kunstproject. Naast het maken van kleding zijn er in haar ogen nog meer mogelijkheden om deze techniek toe te passen. Zo lijkt het materiaal qua structuur erg veel op leer. Het zou bijvoorbeeld als alternatief gebruikt kunnen worden voor stoelen, banken en auto-interieur. Daarnaast wil ze met haar Biocouture de mode-industrie verbeteren door de weggooicultuur van kleding tegen te gaan. Ook wil ze de modewereld meer diepgang geven door onderzoek te doen naar nieuwe materialen. Er is door de snelle opvolging van collecties geen tijd meer voor research, aldus Lee. Sommige merken, waaronder Issey Miyake en Kuyichi, werken wel met milieuvriendelijk en organisch materiaal, maar dat zijn uitzonderingen. Het is volgens Lee noodzakelijk dat er nieuwe materialen worden ontwikkeld die dezelfde eigenschappen hebben als de stoffen van vandaag. Als in de toekomst olie schaars wordt, zal de prijs van petrochemische vezels zoals plastic, nylon en polyester stijgen. Hierdoor zal synthetische kleding onbetaalbaar worden.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Bovenstaande filmpje over de kleding van politici zag ik op Slate. Op zich geen diepgaand vertoog, maar wel één dat allerlei interessante vragen oproept.
Ik vraag me bijvoorbeeld af of de saai geklede democratische politicus niet ook een feedbackloop creëert, die mannenmode nu al anderhalve eeuw gevangen houdt in variaties op zwarte en grijze pakken. Immers, als de hoogst geplaatste mannen in een maatschappij pakken dragen, dan zullen allen die lager sociaal op de ladder staan dit gaan overnemen in de hoop ook wat van dat statusvoordeel mee te pakken. Zo blijft het pak dé outfit voor de man die hogerop wil komen.
Als je bijvoorbeeld Lodewijk XIII vergelijkt met Lodewijk XIV, dan zie je dat het er vroeger in de herenmode veel heftiger aan toe ging, zowel wat betreft de stijl als de veranderingen hierin. Sinds de opkomst van de democratie kan een man met veel minder kastruimte toe, maar het is ook een beetje saai allemaal (hoewel zo’n Lodewijk-outfit niet lijkt aan te raden bij temperaturen boven de 15°C.)
Je kan je ook afvragen waarom sommige politici zich onttrekken aan die dresscode. Dat lijkt me voor de hand liggend. Met de Hans Spekmantrui laat deze politicus zien: “Ik ben geen onderdeel van het systeem, ik ben onafhankelijk.” Dat is gemakkelijk (nou ja, gemakkelijk, je moet er wel Hans Spekmantruien voor dragen) gepakte winst op andere politici. Het is tegelijkertijd ook een serieuze handicap op weg naar de echte top: zou jij Spekman in zijn trui als premier met de koningin op de foto willen zien?
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
