Macht Archives - Pagina 2 van 6

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het einde van de megamachine – Fabian Scheidler

1 december 2018 , 08:00 , door Gastauteur

RECENSIE - door Addie Schulte, redacteur van Boekenstrijd.

© Uitgever Lemniscaat B.V., boekomslag Het einde van de megamachine Vijfduizend jaar geleden werd de aanzet gegeven voor de vernietiging van de natuur, de onderdrukking en gewelddadige dood van tientallen miljoenen mensen en de vervreemding van nog veel meer mensen. Wat wij beschaving noemen, is een grote machine die steeds meer verslindt. De landbouw, het schrift en het bewerken van metaal waren stappen van de mensheid, maar vooral stappen achteruit. Er kwam een systeem op gang die leidde tot kolonisering, genocide, onderdrukking en ecologische catastrofe.

Zo schetst historicus en filosoof Fabian Scheidler in de eerste pagina’s van zijn boek de opkomst van ‘de megamachine’. Dat is het wereldwijde economische, financiële, sociale systeem dat als een machine lijkt te werken. Die machine berust op fysieke macht, structureel geweld en ideologische macht.

De macht van het lineair denken

Een sterk punt aan dit boek is de aandacht voor de wisselwerking tussen fysieke macht (vaak door politieke organen uitgeoefend), de structurele economische factoren en de ideeën, de cultuur, de rechtvaardiging van de macht. Ieder op zich is niet voldoende, ze hebben elkaar nodig om als machinerie te kunnen werken. Hij maakt onder andere gebruik van het werk van Immanuel Wallerstein en Michael Foucault.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Waan van de dag

Nieuwe versie handboek “hoe verzet tegen iets groots te organiseren”

4 december 2014 , 15:45 , door Steeph

Nieuwe versie handboek “hoe verzet tegen iets groots te organiseren”. Ideas for Change is een actuele opvolger van Rules for Radicals.

Foto: Senate Democrats (cc)

Verrassend verzet

14 april 2016 , 08:00 , door Karin Spaink

COLUMN - De gruwel achter de Panama Papers is dat de vrijgekomen documenten aantonen hoe absurd veel geld er wordt weggesluisd en onttrokken aan de belastingdiensten, en dus: aan publieke gelden. Elk jaar zien overheden zich langs slinkse wegen miljarden ontnomen worden. FACT, de Financial Accountability and Corporate Transparency Coalition, heeft becijferd dat er wereldwijd ongeveer 21 biljoen dollar in mantelbedrijven zit weggestopt – meer dan het bruto nationaal product van de hele VS (dat bedraagt 18 biljoen).

Die weggesluisde biljoenen is geld dat niet kan worden besteed aan onderwijs, zorg, huisvesting, onderzoek, cultuur, politie, sociale zekerheid en meer van dergelijke nuttige publieke zaken. Met hun offshore constructies bestelen slinkse zakenlui de staat, en daarmee uiteindelijk ook ons, de gewone burgers. Eens temeer daar de staat haar fondsen toch ergens vandaan moet halen, en dan de belastingen uit arren moede maar weer eens verhoogt. Piketty zei het al: de rijken zuigen de burgers uit, en de afstand tussen rijk en arm neemt rap toe.

Maar niet alle rijken wensen dit vermaledijde spel nog langer spelen.

In New York publiceerden een groep van bijna vijftig miljonairs een open brief, waarin ze nogal verrassend om een belastingverhoging vroegen. Onder hen bevinden zich erfgenamen van Disney en Rockefeller. De reden: een serie belastingmaatregelen die de staat New York tijdelijk heeft ingesteld, loopt in 2017 af. ‘Wanneer die tijdelijke maatregelen komen te vervallen,’ schrijft de groep, ‘worden de gezamenlijke belastingen voor de middenklasse komend jaar met 1 miljard euro verhoogd, terwijl miljonairs als wij samen dan 3,7 miljard dollar minder belasting hoeven te betalen.’

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Revolte

1 februari 2016 , 08:00 , door Christian Jongeneel

U heeft het waarschijnlijk al wel meegekregen, maar voor de zekerheid herhaal ik het nog even: ook als de PVV minder dan 76 zetels haalt bij de eerstvolgende verkiezingen, heeft de grote blonde leider gelijk en dus recht op de macht. Anders komt er een revolte of zo. En u weet wat dat betekent: dan moet overal een piemel in. Of varkenskoppen, of vuurwerkbommen of whatever.

Ik waag me aan een voorspelling: ze gaan hem laten zweten. Nou Geert, je bent de grootste, maak jij even een ontwerp regeerakkoord? Hier heb je het lijstje met onze wensen. O ja, en onze breekpunten. Houd je ook rekening met een meerderheid in de senaat? En bedenk dat wij het akkoord langs een partijcongres moeten leiden, dus geen lelijke dingen over moslims of Europa. De revolte van het establishment zal minder luidruchtig zijn, maar zeker zo meedogenloos.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour

Quote du jour | Five questions

14 maart 2014 , 10:00 , door Joost

If one meets a powerful person–Adolf Hitler, Joe Stalin or Bill Gates–ask them five questions: “What power have you got? Where did you get it from? In whose interests do you exercise it? To whom are you accountable? And how can we get rid of you?” If you cannot get rid of the people who govern you, you do not live in a democratic system.

Brits Labour-politicus Tony Benn (1925-2014), die eerder vandaag overleed, in een toespraak tot het House of Commons (2001).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Top 100 bedrijven wereldwijd minder sterk

22 juli 2015 , 17:10 , door Steeph

DATA - Jaarlijks publiceert Fortune de Global 500. Een lijst met de 500 grootste bedrijven ter wereld, gerekend naar omzet. Met de bovenste 100 uit die lijst hebben we in het verleden al gekeken naar hun relatieve gewicht in de wereldeconomie.
Vandaag kwam de nieuwste versie online. Tijd voor een update.

Het relatieve gewicht is het laagste sinds 2004.

Paar punten aangaande de totstandkoming:
– Global 500 2015 gaat over de cijfers van 2014 en staat dus in grafiek op 2014. Zelfde verschuiving voor voorgaande jaren.
– Bij wereld GDP is gekozen voor die van de Wereldbank. Die wordt ieder jaar overgenomen en vastgelegd. Het gaat dus niet om de cijfers in huidige dollars.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022

Voedsel of vrijheid?

4 september 2014 , 07:00 , door Vice Versa

COLUMN - Wat is belangrijker: voedsel of vrijheid? vraagt Jan Pronk zich af. Maar is deze vraag wel zo simpel als ze lijkt?

Wat is belangrijker: voedsel of vrijheid? Voedsel natuurlijk; dat spreekt vanzelf. Wat heb je aan vrijheid, als je omkomt van honger? Vrijheid voor stervenden is leeg. Je moet eerst overleven, bestaan en echt leven, voordat je vrijheid op waarde kunt schatten.

‘Op waarde schatten’, die term laat zien dat de keuze tussen voedsel en vrijheid te maken heeft met waarden. Maar wanneer het om waarden gaat, spreekt niets vanzelf. Bij het wegen van waarden kunnen meningen verschillen. Weegt vrijheid zwaarder dan gelijkheid, of vrijheid van meningsuiting zwaarder dan non-discriminatie?

Bij de keuze tussen voedsel en vrijheid is voedsel een metafoor. Het gaat om welvaart in het algemeen. Welvaart omvat alle mogelijke basisvoorwaarden om te bestaan: water, gezondheid, een dak boven het hoofd en een omgeving waarin men kan overleven en in het eigen levensonderhoud voorzien. Toegang tot voorzieningen die deze basisvoorwaarden garanderen hoort tot de Economische en Sociale Rechten van de Mens. Die zijn na lange onderhandelingen binnen de VN vastgelegd, nadat eerder de Burgerlijke en Politieke Rechten – zoals het recht op vrijheid – waren overeengekomen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: COG LOG LAB. (cc)

Moraliteit en ongelijkheid

23 april 2014 , 07:00 , door Jeroen Laemers

OPINIE - Naar aanleiding van dit stukje, waarin ik beschreef hoe stinkend rijke topmannen van grote Amerikaanse tech-bedrijven onderling illegale afspraken maakten om de lonen van hun werknemers zo laag mogelijk te houden, zou je kunnen gaan denken dat dit soort praktijken het gevolg is van ordinaire hebzucht.

Steve Jobs, de man van 8,3 miljard, had nog niet genoeg en wilde méér en méér.

En zo past Jobs’ vermeende hebzucht prima in het dubbele cliché van de hebzuchtige rijke en de luie arme; bij het idee dat iemands morele instelling de oorzaak is van de sociaaleconomische positie waarin hij of zij uiteindelijk terecht komt.

Hiermee houden we onszelf echter voor de gek.

Een paper van Mathilde Almlund e.a. concludeert onder meer:

Measured personality traits […] are not fixed and can be altered by experience and investment.

Hoewel persoonlijkheidskenmerken (en dus ook bijvoorbeeld hebzucht en luiheid) wel degelijk effect hebben op sociaal-economische uitkomsten, zijn dit zaken die – in tegenstelling tot intelligentie – kunnen worden aan- of afgeleerd.

Of in de woorden van Adam Smith:

The difference of natural talents in different men is, in reality, much less than we are aware of; and the very different genius which appears to distinguish men of different professions, when grown up to maturity, is not upon many occasions so much the cause, as the effect of the division of labour. The difference between the most dissimilar characters, between a philosopher and a common street porter, for example, seems to arise not so much from nature, as from habit, custom, and education. When they came into the world, and for the first six or eight years of their existence, they were perhaps, very much alike, and neither their parents nor playfellows could perceive any remarkable difference.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Journalistiek als afleidingsmanoeuvre

9 december 2013 , 07:00 , door Jona Lendering

OPINIE - Nelson Mandela is dood en het is geen al te wilde veronderstelling dat de NOS en RTL cameraploegen sturen naar de uitvaart. Die zullen mooie plaatjes terugsturen, zeker, maar ze zullen niets toevoegen aan het nieuws. Er is namelijk geen nieuws.

Er wordt immers een politicus begraven die zijn macht al enige jaren geleden heeft afgestaan. Mandela had allang geen invloed meer op wat er in de wereld gebeurde. Omdat het symbool-Mandela de man overleeft, hoeft ook daarvoor geen camerateam naar Zuid-Afrika. Natuurlijk zullen de politici die elkaar ontmoeten zaken doen, échte zaken, maar ze zorgen er wel voor dat bij die dealtjes geen journalist staat. Resteert het iconische plaatje van de handdruk van Obama en Rouhani, en om dat de wereld rond te doen gaan volstaat één fotograaf.

Het gaat me niet om de geldverspilling en ik schrijf dit niet als de zoveelste bijdrage aan het uitgekauwde debat over de financiering van de publieke omroep. Wat me stoort is het bombardement aan non-nieuws dat we dagelijks over ons uitgestort krijgen. Het feitelijke nieuws bij de uitvaart van Mandela bestaat uit de afspraken die achter de schermen worden gemaakt. Obama geeft Poetin de vrije hand om Assad te steunen, mits Rusland zijn steun aan het Iraanse nucleaire programma staakt. China zal minder territoriale aanspraken stellen in de Oost-Chinese Zee als Japan instemt met een handelsverdrag. De OAE stuurt extra troepen naar Mali als Frankrijk extra visa voor Afrikaanse immigranten afstaat. Dat werk, dat is het nieuws. De uitvaart is de afleidingsmanoeuvre van de eigenlijke goocheltruc. De journalisten staan erbij en kijken ernaar.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.