Alternatief

Ik slaap slecht. Altijd al gedaan. Zolang ik me kan herinneren lig ik vele nachten urenlang naar een plafond te staren, bekaf, maar slapen ho maar. Bedenk een oplossing en ik heb het geprobeerd. Blokje om, geen tv en alcohol voor het slapengaan, boekje lezen, suikervrij eten, de hele rambam. Niets hielp. Uiteindelijk heb ik ook nog zo’n slaaponderzoek in het ziekenhuis gedaan. Nog nooit zo goed geslapen. De dokter voelde zich genaaid en ik dacht alleen maar dat ik daar iedere nacht wel wilde komen liggen. De nacht na het onderzoek lag ik gewoon weer met de ogen open. Zo gaat dat. Uiteindelijk kwam ik bij een natuurarts terecht. Desperate times call for desperate measures. De man kon mij helpen, zei hij. Ik geloofde alles op dat moment, dus dat uurtarief van de goede man nam ik voor lief, net als de vieze drankjes die ik maar moest drinken. Na twee weken moest ik terugkomen. Dat deed ik. Ik had nog geen minuut extra geslapen. Hij keek nog eens naar mijn tong, voelde nog maar eens aan mijn pols en schreef me een ander vies drankje voor. Na twee weken kwam ik terug met wallen tot op de knieën. Ik was inmiddels wat pissig aan het worden. De man zou mij helpen, daar betaalde ik grof voor en hij kwam niet over de brug.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

‘Alternatieve geneeskunde moet door artsen benut worden’

Aldus een rapport van de onderzoeksorganisatie ZonMw. Er volgt nog wel de nuancering dat het dan moet gaan om aanvullende zorg waarvan de effectiviteit is bewezen.

Waarna de hoogleraar chirurgie Hans Jeekel doodleuk stelt dat de argumenten van tegenstanders over homeopathie eerst bewezen moet worden. Tot die tijd wil hij de homeopathie nog een kans geven.

Kan iemand al het onderzoek van de beste man even tegen het licht houden? Volgens mij werkt het in de wetenschap namelijk andersom.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-10-2022

Homeopathie

ACHTERGROND - Deze column maakte onlangs flink wat discussie los onder de lezers van Sargasso. Waarom promoot de Gemeente Amsterdam, zo vroeg Karin Spaink zich af, een geneeswijze die – zo is keer op keer aangetoond – enkel als kwakzalverij kan worden gekarakteriseerd?

Een andere, minstens zo interessante vraag is waarom, als homeopathie inderdaad niet werkt, de economische vraag naar homeopathische behandelwijzen blijft bestaan. Voor een antwoord hierop kunnen we terecht bij deze paper (pdf) van Werner Troesken.

Patentgeneesmiddelen

Troesken onderzocht de dramatische groei van de Amerikaanse markt voor zogenaamde patent medicines (wondermiddeltjes, zeg maar) tussen 1810 en 1939. Terwijl het reële BNP in deze periode met een factor vijf toenam, besteedden Amerikanen aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog per hoofd van de bevolking maar liefst 114 keer zo veel aan dergelijke middeltjes dan aan het begin van de negentiende eeuw. En dat terwijl geen enkel patentgeneesmiddel de beloofde werking had.

Sommige verklaringen voor het succes van patent medicines liggen voor de hand. Een groot aantal middelen bevatte alcohol, morfine of cocaïne. Dus ook al werkten de middelen niet als geneesmiddel, gebruikers gingen zich er wel degelijk iets beter door voelen. Bovendien spendeerden met name de grotere fabrikanten van patentgeneesmiddelen aanzienlijke bedragen aan reclame en promotie. Veel moderne advertentie- en verkooptechnieken zijn oorspronkelijk ontwikkeld door fabrikanten van patent medicines.

Foto: copyright ok. Gecheckt 12-10-2022

High-tech kwakzalverij

Privéklinieken bevelen via advertenties al jarenlang gezondheidschecks aan. Laat je controleren en weet waar je aan toe bent! Doe een full body scan! Wees aanstormende ziektes te snel af, spoor ze met onze hulp op en druk ze bijtijds de kop in!

Je ziet het subiet voor je. Je ligt onder een apparaat dat zachtjes zoemend – je moet immers wel kunnen hóren dat het iets doet! – heel wetenschappelijk je lichaam aftast en je medisch evalueert. Even later deelt iemand je à raison van 250 euro je de uitslag mee. We hebben niets gevonden, hartelijk gefeliciteerd! Of waarschijnlijker: alles is globaal prima maar qua vitamine Z of mineraal Y bent u wat zwakjes, daar kunt u beter nu alvast iets aan doen. Toevallig hebben wij daar deze exclusieve pillen voor, komt dat niet mooi uit? Ja hoor, we accepteren credit cards.

Full body scans doen het voorkomen alsof een generaal onderzoek – een scan zonder enige focus – allerlei onvermoede ziektes en afwijkingen op het spoor kan komen. Dat nu is klinkklare onzin.

Zelf kan ik bogen op twee serieuze en welbekende ziektes. De diagnose ervan vergde niettemin, ook na duidelijke klachten, minutieus en gericht onderzoek, plus specialistische kennis. Een full body scan had ik in beide gevallen met vlag en wimpel doorstaan: juist omdat die naar alles kijkt en dus naar niks in het bijzonder.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Supermodel promoot neushoorn stroperij

Ontmoet de Trut du Jour : Elle Macpherson. Dit (ex-)supermodel, rolmodel, ondernemer, gidsgriet en presentatrice van Britain’s Next Top Model gebruikt graag een snufje gemalen neushoornpoeder om zich beter in haar 47-jarige vel te voelen, zo onthulde ze in een twitter-interview. Wie denkt dat kwakzalverij waarvoor bedreigde diersoorten worden uitgemoord alleen is besteed aan ethisch onverschillige consumenten in Azië heeft het mis. Ook in potentie goed geïnformeerde Australiërs als Macpherson alias “The Body” verlagen zich blijkbaar tot deze kwalijke archaïsche praktijken? Hebben de alarmerende berichten over de neushoorn-stroperij Macpherson dan nooit bereikt? Ze kan zich moeilijk verschuilen achter haar blonde lokken, want deze beelden begrijpt zelfs een kind van vijf. Er zijn bloggers die denken dat ze het allemaal niet zo heeft bedoeld. Maar als je de smaak van de capsules: “a little bit like crushed bone and fungus” kan omschrijven weet je dondersgoed waar je het over hebt.

Natuurorganisaties sturen soms acteurs en artiesten de jungle in om kennis te maken met bedreigde natuur (zie: Carice, Julia). Ik zou Elle Macpherson wel eens willen zien grienen naast een stervende Javaanse neushoorn [grafisch beeld]. Mooie emotionele televee zou dat zijn. Catwalk Conscience soort van, Reinout Oerlemans weet er vast een internationaal verkoopbaar format van te maken. (bron: mongabay)

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.