De omvang en impact van de financiële en economische crises kunnen nog steeds niet helemaal worden vastgesteld; de crises zijn nog niet gestabiliseerd. Wel is duidelijk dat telkens weer nieuwe dieptepunten worden bereikt en negatieve verwachtingen worden overtroffen: het is moeilijk om te pessimistisch te zijn. Alle seinen staan op rood. Om er maar eens een paar te noemen. Huizenprijzen dalen 'over de hele linie', zoals uit onder andere The Economist's house-price indicators blijkt. Ook de huizenprijzen in Nederland zullen (verder) dalen, wordt algemeen aangenomen. Investeringen blijven achter en het consumenten- en producentenvertrouwen in de eurozone is in de maand november ingezakt tot het laagste niveau sinds 1993 (zie o.a. dit artikel). Ook de Chinese export leidt boven verwachting onder de financiële en economische malaise. Dit terwijl de sociale en politieke stabiliteit in China in belangrijke mate afhankelijk zijn van de economische groei die kan worden gerealiseerd. In China wordt politieke stabiliteit gekocht, maar dat terzijde.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Jan Ploeter Balkenende bracht het onlangs in zijn gereformeerde grafrede: “Nederlanders hoedt U, wij gaan volgend jaar in een recessie!” Onheil en nóg eens onheil, vindt-ie prachtig. En dat alleen maar omdat het CPB weer een nieuw plaatje voor 2009 heeft ingezongen. Dit planbureau doet dit op gezette tijden en het gekke is: er komt altijd weer iets anders uit. Half jaar geleden was het nog lichte groei, paar maanden later nulgroei en nu dan driekwart procent krimp in 2009! Ai ai, driekwart procent! We gaan met z’n allen naar de kloten, omdat we op het niveau blijven steken van begin 2008! Maar toen hadden we het toch goed hier, was er toch niks aan het handje?
Sterker nog: dankzij krimp en lage olieprijs sprokkelt de koopkracht er in 2009 minstens een procentje bij. En de eerste renteverlaging wordt ons inmiddels ook in de schoot geworpen. Wat nou krimp. Voorzover die er komt betreft dat het economische verkeer, wat hier en daar tot ontslagen zal leiden. Maar het betreft niet de portemonnee van de doorsnee Nederlander. Die verheugt zich op flinke kortingen aan de pomp en op het feit dat eerder prijsdalingen dan prijsstijgingen in het verschiet liggen. Schoorvoetend hebben de banken hun rentes licht neerwaarts aangepast en wie nog even wacht, die kan daar weer voor een 10 jaarshypotheek van 5 procent terecht. Iedereen spaart zich momenteel vanwege ‘naderend onheil’ helemaal suf, de banken zo spekkend met miljarden die op een gegeven moment toch weer moeten gaan rollen. BTW niet omhoog, WW-premie omlaag. Wat nou krimp.
‘We zijn voorbereid op zwaar weer’, stelt Balkenende. ‘De omzetdalingen bij bedrijven zijn van ongekende omvang. We moeten er rekening mee houden dat herstel de komende jaren uitblijft.’ (Volkskrant)
Premier Balkenende en vicepremier Bos waarschuwden vrijdag voor een recessie. Inmiddels praten beleggers al over mogelijke faillissementen van bedrijven. De Volkskrant deed onderzoek aan de 22 verzekeringspremies die beleggers betalen om zich in te dekken tegen een faillissement. Hoe hoger de premie hoe groter de kans dat een bedrijf haar schulden niet kan betalen. De grootste kanshebbers volgens deze redenering zijn chipfabrikant NXP en staalfabrikant Corus. Gaan we de komende jaren afscheid nemen van een stukje nationale trots: onze (Brits-Indiase) Hoogovens bij IJmuiden?
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
‘De crisis van de Amerikaanse auto-industrie kent drie schuldigen: fabrikanten die voor de easy buck gaan met producten die niet toekomstbestendig zijn, de politiek die de trucks en SUV’s niet durfde aan te pakken, en een consument die met zijn hormonen denkt, in plaats van met zijn verstand’.
Nee, hier geen superdeskundige aan het woord, maar gewoon een bovenmodale columnist met een goed journalistiek geheugen. Het feit dat de drie grote fabrikanten van VS-benzineslurpers (Ford, General Motors en Chrysler) 17 miljard dollar aan steun in de schoot krijgen geworpen (en van Obama nog eens eenzelfde bedrag eisen als hij aan het bewind komt) heeft nogal wat commotie veroorzaakt. Ook internationaal wordt deze stap fel bekritiseerd. Immers, deze fabrikanten zijn tegen beter weten in gewoon bakken blijven bouwen met een kolk in de tank. Lieten zich vervolgens deklasseren door Japanse en Europese merken, die wél doorhadden dat zuinig de trend zou worden.
En dan te bedenken dat dit niet de eerste keer is. Ook na de oliecrisis van 1973 (even nostalgisch terugdenken aan de autoloze zondag van Den Uyl) lieten de Amerikanen het bij een mislukt experiment van ‘compact cars’, om alras weer terug te keren naar de Hummer-tanks en superspacy SUV’s. Misschien zijn Amerikaanse mannen generiek toch kleiner geschapen en dient de grootte van hun mobiel ter compensatie van een en ander. Anders is niet goed te verklaren waarom de zaken zijn gegaan zoals ze zijn gegaan.
Onder het mom van ‘gebrek aan vertrouwen en dientengevolge hoge interbancaire tarieven’ blijven de Nederlandse banken hoge rentes berekenen voor zowel kortlopende als langlopende leningen. Ook na een drietal renteverlagingen door de ECB en de vele miljarden die Bos in het bancaire systeem heeft gepompt, blijft de situatie zo goed als onveranderd. De historisch massieve renteverlaging van 0.75 procentpunt van vandaag zal, hoor ik een analist van ABN Amro op de radio zeggen, weinig invloed hebben op de hoogte van bijvoorbeeld een hypotheek van tien jaar vast: ‘Daar bepaalt de kapitaalmarkt de rente en is de basisrente van de ECB nauwelijks van invloed’. Maar is dat wel zo, of is hier sprake van verhulde kartelvorming, waarbij banken onderling de stilzwijgende afspraak hanteren om geen prijzenslag op de markt van hypotheken en investeringskredieten te starten? Om zodoende collectief te profiteren van enorme rentemarges?
Er is een adequate manier om daar achter te komen. Tenslotte heeft minister Bos met de overname van Fortis-ABN Amro een staatsbank gecreëerd en zit de staat nu ook in enkele raden van bestuur van grote banken. Wat ligt er meer voor de hand dan dat Bos ‘onze’ staatsbank (met Gerrit Zalm vanaf januari aan het roer) en zijn invloed bij de andere banken aanwendt, om de grotendeels weggevallen concurrentie weer aan te zwengelen? Met een EU-basisrente van 2,5 % en een door de banken gehanteerde beleningsrente van rond de 6 % moeten er toch wat bellen gaan rinkelen in Den Haag. Op deze manier komt er natuurlijk geen reet terecht van de ECB-policy om de economie aan te jagen.
Wat moeten al die kleinkapitalisten die, al dan niet verzameld in beleggingsclubjes, alleen nog kunnen kiezen tussen minder en nog minder? De AEX is immers een glijbaan geworden met natte zeep: naar boven klimmen is godsonmogelijk geworden. Dus hier de golden tip: ga in the booze. Het vloeibaar goud uit de Schotse Hooglanden – de Scotch Single Malt Whisky – gaat het helemaal maken. Rendementen van rond de 25 procent en dat in een tijd dat het grootkapitaal aan implosie tenonder dreigt te gaan.
Maar goed dat ik vandaag de radio aanzette, want een dezer dagen hoop ik mijn Icesave-tegoeden terug te ontvangen. En het geld moet dan weer groeien. Er blijkt dus een fervente whisky-liefhebber in het vrome Lisse te zijn die een jaar geleden in zijn eentje deze whisky-beurs heeft opgezet. En inmiddels heeft hij voor een slordige 2 miljoen aan sterke drank in de kluis liggen, toebehorend aan een legertje investeerders. De duurste fles schijnt zo’n 50.000 euro waard te zijn. Oftewel: wat de gek ervoor geeft.
Volgens de man van de whisky-beurs zijn het goede tijden voor een investering, aangezien veel Schotse distilleerderijen niet meer bestaan en hun laatste vaten uit de 50’s en 60’s nu noodgedwongen gebotteld moeten worden. En elders blijkt dit alcoholische nat erg gewild. In India, zo horen wij, is het spul ongemeen populair onder studenten.
Toehappen dus op de WWI, waar voor rond de 1.6 miljoen aan handel te vinden is. En op celebrity parties kun je mooi voor de dag komen met je eigen ‘Whisky Portfolio’, nietwaar. Met een paar duizendjes kom je al een heel end. Een Balblair van 26 jaar oud heb je al voor 109 euro, terwijl die van 33 jaar al 276 euro moet kosten! Mooie diepte-investering dus.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.