Kinderpardon: van politieke verantwoordelijkheid tot ambtelijke discretie

van Prof.Mr. Aalt Willem Heringa Vorige week werd er tussen de coalitiepartijen een nieuw akkoord gesloten over het kinderpardon. De zogenoemde discretionaire bevoegdheid inzake het kinderpardon zou weggaan van de minister en moeten worden overgeheveld naar de (directeur van de) IND. De vraag is echter, of dat nu juridisch kan? Dat lijkt in eerste instantie van niet. Immers, de IND is ook volgens de eigen website als uitvoeringsorganisatie onderdeel van het Ministerie van Justitie en Veiligheid Staatssecretaris M. Harbers is als bewindspersoon verantwoordelijk voor het werk van de IND. Wij zeggen als juristen dan dat de IND besluiten neemt in mandaat; dat wil zeggen namens de staatssecretaris. En een besluit van de IND geldt dan niet als besluit van de IND maar als besluit van de staatssecretaris. Hij is in dat geval het bestuursorgaan. En cruciaal is dat hij aanwijzingen mag geven, en zelf ook bevoegd blijft. Hoe kan dan de staatssecretaris buiten schot blijven? Niet via delegatie, want dat mag niet aan ondergeschikten.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Twitter Trends 2019 (cc)

Op naar een nieuw kinderpardon

OPINIE - Beter laat dan nooit, zullen we maar zeggen. De druk vanuit de (lokale) achterban werd D66, de ChristenUnie en het CDA uiteindelijk te veel. De regeringspartijen voelden zich schoorvoetend gedwongen het enige juiste te doen: het kinderpardon versoepelen, zodat er ook daadwerkelijk kinderen door gepardonneerd worden. Wel zo handig. En laat het dan vervolgens maar aan de VVD over om er een ‘eigen vluchteling eerst’-feestje van te maken door 250 vluchtelingen minder dan beloofd uit het buitenland te halen. Vluchtelingen die speciaal door UNHCR zijn uitgekozen omdat hun situatie het meest schrijnend is. Want je moet er toch iets voor terug krijgen hè, en doe dan maar iets waaruit blijkt dat je toch nog steeds een partij van klootzakken bent voor je klootzakkenachterban. Zo blijft het een beetje overzichtelijk.

Maar goed, we klagen uiteraard niet, want het netto resultaat is positief. Toch, linkse deugers als we zijn, kijken we ook even naar de toekomst, want dit nooit meer. Net zoals met dat vorige kinderpardon, ook dat nooit meer. En dat ervoor. Of in ieder geval niet deze kabinetsperiode. Of zoiets.

Want hoe gaan we voorkomen dat deze situatie nog een keer gaat optreden? Nou, door extra geld aan de IND te geven, natuurlijk. De organisatie krijgt er 13 miljoen bij om de achterstanden weg te werken. En achterstanden zijn er. Een asielzoeker die nu in Nederland aankomt zou zes dagen na binnenkomst een eerste gesprek moeten hebben, maar heeft dat eerste gesprek nu in mei 2020, toevalligerwijs nét het moment waarop de kids zo lekker aan het wortelen zijn in Nederland. En het is natuurlijk goedkoper, iemand een jaar lang onderdak en eten geven, dan voldoende personeel aan te nemen. Dat ook.

Rechtbank tikt Teeven opnieuw op de vingers: kinderpardon moet soepeler

De Volkskrant:

Het kinderpardon mag niet zo strikt worden uitgevoerd als staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie wil. De rechtbank Den Haag heeft gisteren bepaald dat het onterecht is een asielzoeker af te wijzen die niet in beeld was bij het Rijk, maar wel bij een gemeente.

Eerder:

Te weinig wettelijke basis voor Teevens sobere gevangenisregime

Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming: Volkert van der G. mag wél op proefverlof

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Kerkasiel

Voor de komende nacht van zondag op maandag had ik mezelf op de rol gezet om naar de Bethelkerk in Den Haag te gaan. Voor een doorlopende kerkdienst zijn naast predikanten immers ook kerkgangers nodig. Na het achterhoedegevecht van de Nashvilleverklaring liet de kerk ook weer eens zien dat ze tot de maatschappelijke voorhoede kan behoren. Het leek me wel wat om daar bij te zijn.

Het gaat niet door. Omdat de regering juist deze week uitkoos om overstag te gaan. Daar gaat mijn goede gevoel. Enfin, in ruil voor de permanente verblijfsvergunning voor een paar honderd kinderen vroeg de VVD compensatie: in de toekomst noooooit meer een kinderpardon. Zoals het na iedere kinderpardonronde klinkt, terwijl iedereen weet dat de stapel schrijnende gevallen vanzelf weer gaat groeien tot ze onhoudbaar is. Als het om rituelen gaat zijn politiek en kerk rivalen.

Foto: © DeGoedeZaak Campagne Ze zijn al thuis copyright ok. Gecheckt 13-10-2022

PVV’ers voor ruimer kinderpardon

Nu in Den Haag de coalitiepartijen een akkoord hebben gesloten over een nieuwe regeling voor een kinderpardon, lijkt de ergste spanning weg en hoopt de coalitie het debat van vandaag zonder verdere kleerscheuren door te komen.

De inhoud van het akkoord is, voor zover bekend, niet in overeenstemming met wat alle voorstanders van een ruimer kinderpardon beoogden. Het akkoord behelst o.a. dat er voor nieuwe gevallen géén kinderpardon komt.  De discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris wordt overgeheveld naar de IND, die 13 miljoen extra krijgt om de procedures te versnellen. Dat zal niet op het vertrouwen van alle Kamerleden kunnen rekenen. De Tweede Kamer heeft dus genoeg te vragen en kan het akkoord natuurlijk onvoldoende vinden. Wat er dan gaat gebeuren zullen we in de loop van de dag wellicht te weten komen.

De meeste partijen in de Tweede Kamer zullen ongetwijfeld op de hoogte zijn van hoe hun lokale collega’s er over denken. In ons onderzoek naar de ‘motie kinderpardon’ in gemeenteraden vonden we verdeelde fracties van VVD, CDA, D66 en CU. In een enkel geval zagen we ook verdeeldheid bij SP en 50PLUS.

Wat we niet verwachten was ook maar enige verdeeldheid bij lokale PVV-fracties. De PVV wist na de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in 30 gemeenten zetels te bemachtigen. Hoe is de PVV in die gemeenten met de ‘motie kinderpardon’ omgesprongen?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

‘Noodsignaal Teeven over asielzoekers is politieke framing’

Fred Teeven wist afgelopen week de aandacht slim af te leiden van alle perikelen rond het kinderpardon met zijn alarmerende bericht over een zondvloed aan Eritrese asielzoekers die ons land dreigen te overspoelen.

Dat betoogt politiek commentator Kees Boonman in het radioprogramma Radio EenVandaag.

Dit is een voorbeeld van politieke framing. Op een gegeven moment is er een discussie over het Kinderpardon. Eigenlijk vindt niemand het juist dat je kinderen die hier al heel wonen, en eigenlijk niet de juiste papieren hebben, toch terugstuurt naar een vreselijk land waar ze vandaan komen. (…)

En Teeven kreeg daar eigenlijk een beetje de wind van voren, vooral van de Partij van de Arbeid. In het Kabinet is daar afgelopen vrijdag een ontzettende heisa over ontstaan. De Partij van de Arbeid ligt sowieso een beetje op z’n rug en is heel gevoelig, zo voor de verkiezingen, voor nare onderwerpen. (…)

Nou, wat is er nou plots gebeurd? Is er een enorme migratiestroom uit Noord-Afrika, binnenkomend bij Italië, en die mensen reizen door naar Nederland, en er schijnen zo’n duizend asielzoekers per week hier het land binnen te komen.

Termen als ‘problemen’, ‘migratiestromen’, ‘alarmerend’: dat zijn begrippen die door de staatssecretaris ineens in een interview met Sven Kockelmann in het programma Een op Een heel duidelijk naar voren werden gebracht. Iedereen is zich doodgeschrokken. Het onderwerp ‘Kinderpardon’ – gevoelig onderwerp – is totaal verdwenen, en iedereen kijkt naar Teeven: ‘Doe iets! Doe iets want het loopt helemaal uit de hand!’

Nou, dat heet framing. Alle journalisten praten het na.

Foto: © DeGoedeZaak Campagne Ze zijn al thuis copyright ok. Gecheckt 13-10-2022

Veel gemeenten willen versoepeling van het kinderpardon

ONDERZOEK - In meer dan de helft van alle Nederlandse gemeenten is verruiming van het kinderpardon recent besproken. Bijna driekwart van deze gemeenten stemden vóór verruiming.

In de loop van 2018 kwamen in steeds meer gemeenten moties over het kinderpardon aan de orde. Die moties droegen de colleges van B&W op bij staatssecretaris Harbers aan te dringen op versoepeling van de regels voor het kinderpardon en zodoende te voorkomen dat zo’n 400 hier gewortelde kinderen het land kunnen worden uitgezet. In aanloop naar het Kamerdebat hierover op 30 januari 2019 hebben CDA, D66 en ChristenUnie het onderwerp hoog op de crisisagenda van de coalitiepartners gezet.

Wij hebben gekeken hoe de lokale politiek over versoepeling van het kinderpardon denkt. Daarvoor hebben we de raadsinformatie van alle 380 gemeenten onderzocht. Vanaf januari 2018 tot nu blijkt in 59% (223) van alle gemeenteraden het kinderpardon besproken te zijn geweest of op de agenda te staan. In bijna driekwart (164) van die gemeenten is de motie aangenomen.

© Sargasso 2019 Motie kinderpardon in Nederlandse gemeenten

Staatssecretaris Harbers heeft dus – als het goed is – sinds 1 januari 2018 van 164 colleges van B&W te horen gekregen dat zij willen dat het kinderpardon wordt versoepeld.

Foto: SP Groningen (cc)

Lili en Howick mogen toch blijven

NIEUWS - Het was bijna niet meer te verwachten, maar Lili en Howick mogen toch blijven. Nadat ze eerder waren ondergedoken en op de dag van uitzetting weggelopen (of weer ergens anders ondergebracht, dat weten we natuurlijk niet), strijkt staatssecretaris Harbers nu toch met de hand over het hart. Ahum.

Ontploffing

De sociale media en commentaren op opiniesites ontploften vandaag zo ongeveer, nadat er een zoektocht naar de kinderen was aangekondigd. Het woord klopjacht viel en #ikwerknietmee werd trending. Gisteravond was er bij Pauw ook grote verontwaardiging over de situatie.

Rond 15.30u zaterdagmiddag meldde Ron Fresen van het NOS op Twitter eerst dat er “koortsachtig overlegd werd” en even later dat ze mogen blijven. Onder die tweet vind je overigens ook weer een heleboel azijnzeikers die het de bijl aan de rechtsstaat vinden, maar dat zijn zoals we weten meestal luitjes die daar weinig van snappen.

De wet

De discretionaire bevoegdheid is juist in het leven geroepen omdat procedures en de wet nou eenmaal niet altijd voldoen. Die zijn vrij rigide. Zo kon de rechter in de laatste procedure de advocaat van de moeder niet anders dan in het ongelijk stellen – het argument was dat zij psychisch niet in orde is en dus niet in staat de kinderen te verzorgen – omdat ze geen officiële diagnose kon overleggen. Terwijl we allemaal wel kunnen bedenken dat zij daar inderdaad niet toe in staat is, gezien de omstandigheden waarin ze leeft. Ze heeft geen werk, geen fatsoenlijk onderkomen en heeft haar kinderen al een jaar niet gezien. Dat er geen arts is om een diagnose te stellen doet daar niets aan af.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Dominic Robinson (cc)

De geest van het pardon

OPINIE - In het toneelstuk Thomas More zet Shakespeare de hoofdpersoon tegenover een groep woedende opstandelingen, die de huizen van immigranten in brand willen steken. Volgens de rebellen is dat vreemde volk alleen gekomen om zich te verrijken op kosten van de Engelsen. More weet ze op andere gedachten te brengen, met een toespraak van een verbluffende actualiteit:

Stel je voor dat je ze het land uit krijgt
En dat je kabaal de Engelse majesteit overstemt,
En stel je voor dat die miserabele vreemden,
Met hun baby’s op hun rug en hun armzalige bagage,
Naar havens en kusten sjokken voor hun transport,
En dat jij daar zit als een koning in je dromen,
De overheid verstomd door jouw gebral,
En jij getooid met de plooikraag van je meningen;
Wat heb je dan bereikt? Nou, dit: je hebt bewezen
Hoe arrogantie en machtsvertoon kunnen winnen,
Hoe de rechtsstaat ondermijnd kan worden…

Eén van de ‘miserabele vreemden’ van nu is een meisje op ons gymnasium. Ze is dertien jaar geleden in Nederland geboren en is één van de uitblinkers in haar klas. Ze is nooit zelfs maar in Afrika geweest, maar de kans is reëel dat ze binnenkort daarheen uitgezet wordt.

De PvdA heeft zich bij de laatste kabinetsformatie sterk gemaakt voor een kinderpardon. ‘Als je langer dan acht jaar in Nederland woont en in ons land geworteld bent geraakt,’ schreef Hans Spekman in 2011, ‘dan hoor je hier thuis.’ Op 21 december 2012  twitterde Diederik Samsom: ‘Op laatste ministerraad voor Kerst is besloten tot het kinderpardon. Ontroerend moment, na al die jaren #trots.’ Toch staat onze leerling op de nominatie om op transport te worden gezet. Net als de autistische Eduard uit Amersfoort en nog veel meer succesvolle, honderd procent geïntegreerde scholieren, die de afgelopen maanden zijn uitgezet, soms met politiegeweld. Je kunt niet bepaald zeggen dat Samsom de Thomas More van deze tijd is geworden.

Foto: Floris Looijesteijn (cc)

Kinderpardon blijft kabinet zwaar op de maag liggen

ACHTERGROND - Er komt steeds meer steun voor een ruimer kinderpardon. Meer dan de helft van de burgemeesters heeft inmiddels de petitie getekend die hiervoor pleit.

Het kinderpardon wordt voor het kabinet steeds meer een molensteen. Dat geldt zeker voor de PvdA. Een groot deel van de achterban van de sociaal-democraten is ontevreden met het ‘halve kinderpardon’ waarvoor de partij inmiddels een waslijst aan ‘rechtse’ maatregelen heeft geslikt. Rutte en Teeven geven vooralsnog echter geen krimp.

Interessant is ook de ontwikkeling dat gemeenten steeds vaker aangeven niet het afvoerputje te willen zijn van het landelijke asielbeleid.

Zaterdagochtend hadden 206 van de 403 burgemeesters de petitie getekend. Ook acht op de tien raadsleden in Nederland steunen een verruiming van het kinderpardon, zo blijkt uit een onderzoek van Gemeenteraad.nl .

Teeven heeft laten weten niet van plan om de regels voor het kinderpardon te veranderen. Wel zal hij kijken naar schrijnende individuele gevallen, maar dat was al eerder afgesproken.

De helft van de aanvragen voor kinderpardon is afgewezen, waardoor 600 kinderen terug zouden moeten naar hun land van herkomst. Eén van de redenen voor een afwijzing is dat kinderen de hele tijd onder toezicht van het Rijk hadden moeten staan: kinderen die een tijdje onder toezicht van een gemeente hebben gestaan, zijn afgewezen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende