KRAS | Leden

Politieke partijen kampen, net als kerkgenootschappen en sportverenigingen, al jaren met teruglopende aantallen actieve leden. Daar staat tegenover dat er steeds meer actieve niet-leden zijn die vol passie hun misnoegen uiten over al dan niet vermeende matige prestaties van die partijen/kerken/clubs. Wanneer je daar dan als actieve burger iets van zegt in de sfeer van 'ga zelf eens wat doen dan', ben je "de elite", die zich vervreemd heeft van "het volk". Als actief lid van zowel een partij als een kerk behoor ik tot een soort dubbele elite, wiens minachting voor het klootjesvolk welhaast mythische proporties moet bereiken. Zelf vind ik van niet, maar dat is ongetwijfeld ook een vorm van arrogantie. Mijn enige kans om nader tot het volk te komen is alles uit mijn handen laten vallen en voortaan vanaf de zijlijn luidruchtig commentaar leveren.

Door: Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten
Foto: United Nations Photo (cc)

Zonneschijn

, door

COLUMN - In mijn omgeving wordt nogal geprutteld over de paus. Hij deugt niet, want zijn hele instituut is achterhaald; het pausdom is inherent ouderwets en conservatief. Het is een argument dat me bevreemdt: van de kerk moet ik bitter weinig hebben, maar ik ben niettemin opgelucht dat we van Wojtyla en Ratzinger af zijn en er, kort na deze dodelijk conservatieve paus, eindelijk iemand aan het hoofd van het Vaticaan kwam te staan die zich wat meer om de wereld, haar misdeelden en haar misstanden bekommert.

Zijn stringente veroordeling van het gebruik van condooms maakte dat paus Wojtyla medeverantwoordelijk werd voor de aidsramp die zich met name in Afrika voltrok, een ravage die honderdduizenden doden en evenzovele wezen in haar kielzog heeft nagelaten. Zijn clerus heeft hij op schandalige wijze de hand boven het hoofd gehouden toen de verhalen loskwamen over misbruik van kinderen door priesters. Rome heeft rechtszaken geschikt, schadevergoedingen betaald, en toen de mediarel te groot werd, uiteindelijk schuld bekend: maar bijna alle schuldigen en medeplichtigen heeft Wojtyla gewoon intern herplaatst, vaak op minder zichtbare maar niet minder invloedrijke posities.

Bergoglio heeft vrede met voorbehoedsmiddelen wanneer die iemand tegen ziekte beschermen, hij heeft het katholieke standpunt op scheiding flink versoepeld, hij bepleit waar hij kan scholing, arbeidsrechten en bestrijding van armoede. Hij vaart uit tegen neoliberaal kapitalisme, dat hij ‘modern kolonialisme’ noemt. Hij bepleit zorg om het milieu en matiging in consumptie.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: FaceMePLS (cc)

Gregoriaans

, door

COLUMN - In de Volkskrant van afgelopen 27 januari pleit hoogleraar internationale politiek en geschiedenis Olaf van Boetzelaer ervoor om in de katholieke eredienst “de gregoriaanse gezangen weer eens een plaats” te geven, “zodat hun unieke sacrale werking weer gevoeld kan worden”. In combinatie met gedegen geloofsonderricht op katholieke scholen door competente docenten en de herinvoering van de Tridentijnse mis (ook in het Nederlands) zou dit het tij voor de katholieke kerk kunnen keren. Dat tij lijkt die kerk niet gunstig gezind: in 1961 ging nog 84% van de katholieken ter kerke, nu is dat nog maar 6%.

Van Boetzelaers analyse over de oorzaken van de teruggang die hij zo betreurt daargelaten, denk ik dat de die herinvoering van het Gregoriaans een onzalig idee is. Ik zing zelf Gregoriaans, twee keer per week, dus ik weet waar ik over spreek. Ik herken me in van Boetzelaers karakterisering van het Gregoriaans als een rijke en kostbare traditie. Vrijwel de gehele westerse klassieke muzikale traditie is begonnen met en gebaseerd op het Gregoriaans.

Maar het Gregoriaans is ook – en vooral – een traditie voor hard-core katholieken. Die hard-corekatholieken hebben de tijd en de kennis om zich in een dode taal als het Latijn te verdiepen. Ze zijn muzikaal genoeg ingewijd om toonsoorten die al sinds de Middeleeuwen niet meer gebruikelijk zijn te verteren. Ze worden niet horendol van melodieën die van ieder metrum verstoken zijn. En ze zijn geschoold genoeg om zich iets te kunnen voorstellen bij muzikale ‘tekstuitbeelding’.

Foto: Patrick Rasenberg (cc)

Brief aan Paus Benedictus XVI

, door

BRIEF - De dreiging van een paus met een klein jongetje op schoot op internet. Dát klinkt als een reden om te breken met zevenhonderd jaar traditie.

Geachte plaatsbekleder van Jezus Christus,

Religies fascineren me. Ik vind het onbegrijpelijk dat mensen vol overgave hun leven kunnen wijden aan zoiets vaags en ontastbaars als een god. Ik ben nogal praktisch en realistisch ingesteld en kan er met mijn verstand niet bij dat er miljarden mensen zijn die kritiekloos alles maar aannemen wat hun geestelijk leiders hen opdragen.

Als leider van de rooms-katholieke kerk bestaat de kudde die uw woord volgt uit ruim 1,1 miljard schapen. Nu zullen die niet allemáál direct in de sloot springen als u ze dat opdraagt, maar het is hoe dan ook nogal een verantwoordelijkheid die u draagt. Vanuit dat oogpunt is het een wijs besluit dat u ermee stopt op het moment dat u zichzelf niet meer fit for the job acht. Toch vind ik het erg vreemd dat uw besluit wereldwijd niet meer vragen heeft opgeroepen.

Uw aanhang bestaat niet uit de meeste kritische geesten der aarde. Toch zouden zij op zijn minst een aantal praktische bezwaren moeten hebben bij uw aftreden. Zo bent u bij uw aantreden onder andere benoemd tot plaatsbekleder van Jezus en opvolger van Petrus. Zijn dat titels die je zomaar naast je neer kunt leggen? Hoe kan uw opvolger deze titels dragen zolang u nog leeft? Was die blikseminslag niet het ultieme teken van Gods misnoegen?

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 24-02-2022

Moraal zonder religie I De religie van de afkeer

, door

OPINIE - In deze zevendelige serie op zondagochtend probeert Klokwerk er vrij filosoferend achter te komen of er zoiets mogelijk is als een moraal zonder religie. In dit eerste inleidende deel echter verwondert hij zich met name over de vreemde moraal van het katholieke geloof en alle andere geloven die gebaseerd zijn op de Thora.

Bij hitte zijn zij nog prettig, onze kerken. Maar in de winter kunnen ze akelig guur zijn. De hoogte en het kale steen maken een knus klimaat binnen maar lastig. De bouw maakt stoken peperduur.

Maar er is nog wel meer mis met onze kerken. Wie onbevangen een katholieke kerk zou binnentreden zou zich waarschijnlijk niet alleen verwonderen over de kostbaarheden, maar vooral over de lugubere obsessie met het portretteren van lijdenswegen.

Lijden

Het katholieke geloof gaat uit van het lijden. Jezus Christus wordt zelden als een gezonde man afgebeeld. Hij is meestal aan alle kanten bebloed en geschramd, ziet lijkbleek, en zijn ribben zijn te tellen. Soms hangt hij aan een kruis, soms wankelt hij rond met dat kruis op zijn magere schouder, zijn ogen opgeslagen naar de doornen kroon die in zijn voorhoofd prikt. Andere keren ligt hij levenloos en vuil in een lendendoekje in de armen van zijn moeder, die op haar beurt in hevige smart haar ogen ten hemel heeft gericht. Eigenlijk zijn vrijwel alleen de beeldjes van het kleine Christusje die we af en toe aantreffen er de getuigen van dat de Here in zijn vleselijke bestaan ook betere tijden heeft gekend.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Brief aan de Paus

, door

Geachte heer Benedictus,

u was in het nieuws deze week. Hoewel ik over het algemeen wat chagrijnig word als het over u gaat, toverde u ditmaal een glimlach op mijn gezicht. U pleitte namelijk voor ‘diepgaande vernieuwingen’ van de kerk. Nou! Daar pleit ik ook al jaren voor, dus u begrijpt mijn enthousiasme!

U had niet echt een goede week uitgezocht voor uw openbaring. Althans, niet als het de bedoeling was om de aandacht van het Nederlandse publiek te krijgen. Als hier namelijk twee dagen op rij de wissels vastvriezen, krijgen we namelijk massaal elfstedenkoorts. Je zou denken dat iedereen inmiddels wel weet dat voor die wissels maar één nachtje vorst nodig is, en voor die tocht minstens twee weken, maar goed. Hoop doet leven.

U raakte hoe dan ook nogal op de achtergrond met uw diepgaande vernieuwingen. Vol goede moed ging ik zelf dan maar op zoek naar resultaten. Deze week zou immers een kerkelijke conferentie met wijze mannen hebben plaatsgevonden waar die door u gewenste vernieuwingen moesten worden verwoord. Toen ik de volgende passage las in het Reformatorisch Dagblad, was mijn teleurstelling zo mogelijk groter dan die van Erben Wennemars toen hij hoorde dat de tocht niet doorging.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Elke bandiet zijn koosjere lied

, door

Een kerk in Alabama pleit voor alternatieve straffen – verplicht een jaar kerkbezoek. Een aanlokkelijk idee, vindt gastauteur Mohammed Benzakour.

Job was intensief in het nieuws. De ene (met s) werd de hemel in geprezen omdat ie de mensheid ‘technologisch beschaafder’ had gemaakt, de ander (zonder s) werd aan de schandpaal genageld omdat ie ‘te beschaafd’ is, en weer een andere (de Bijbelse) is van stal gehaald als strijdwapen tegen de onbeschaafdheid.

Job is van alle markten.

Maar deze laatste Job, de Bijbelse, is boeiend. In het Amerikaanse Bay Minette (Alabama) zijn een aantal geestelijken de operatie ‘Restore Our Community’ gestart. De bedoeling is (tenzij de rechter roet in ‘t eten gooit) dat boeven voortaan mogen kiezen tussen celstraf of 1 jaar kerkbezoek.

Aardig idee leek me, jail or Job, bajes of bijbel, maar ‘t stuitte meteen op weerzin en hoongelach. Een laffe manier van zieltjeswinnerij! Hoezo scheiding van kerk en staat! Schande dat dit bolwerk van kinderverkrachters en bloedgieters zich over onze boefjes ontfermt!

Gutgut, de kerk kan ook niks meer goed doen, terwijl het toch echt wel Jezus was die zei dat ‘tollenaars en hoeren’ zullen voorgaan in het koninkrijk Gods.

Toch heb ik ook m’n bedenkingen. Want behalve dat de predikanten onbedoeld de indruk wekken dat kerkgang een vorm van boetedoening is, geloof ik niet dat je iemand in de Here krijgt door hem protocollair en bij decreet elke zondag braaf vooraan op de bankjes laat zitten met gekamde haartjes en een net pak. Vraag het aan Wolkers en ’t Hart.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lieve vrienden van Radio Maria…

, door

Roberto de Mattei is een vermaard Italiaans historicus. Hij schreef boeken over Pius de Negende (1846-1878), en over het tweede Vaticaanse concilie (1962-1965), en nog een aantal andere – een draagt de titel ‘Turchia in Europa. Beneficio o catastrofe?’, een andere ‘Evoluzionismo: il tramonto di un ipotesi’. De eerste titel spreekt voor zich. Voor het begrip van de tweede moet u weten dat ’tramonto’ het Italiaanse woord voor ‘zonsondergang’ is. U begrijpt waar dit heengaat. De Mattei mag dan een babyboomer zijn (bouwjaar 1948), maar dan wel op z’n Italiaans. U moet weten, in Italië is het natuurlijk ook 1968 geweest, maar dan wel op z’n Italiaans. En voor velen die nu de touwtjes in handen hebben is die hele vlieger van 1968 überhaupt nooit opgegaan. Voor sommigen in het land – welopgeleide mensen heb ik het over – is de tijd zelfs stil blijven staan in de negentiende eeuw. Of ver daarvoor. Roberto de Mattei is zo iemand. Roberto ontkent de evolutie. Roberto vindt de tsunami in Japan een straf van god. En Roberto heeft een column bij – godbetert – Radio Maria.

Op Radio Maria zegt hij dan ook voortdurend hele verstandige dingen. Neem nou die column, eerder dit jaar, op 19 januari, waarin Prof. Roberto spreekt over de ondergang van het Romeinse Rijk. Wij luisteren naar zijn belezen woorden:

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Volgende