Opruimen

Nadat we Christiane's huis na haar overlijden eindelijk leeg hadden – het heeft ons al met al tien weken gekost – ben ik in mijn eigen huis aan de slag gegaan. De exemplaren die ik uit de bibliotheek van Chris had meegenomen, pasten niet meer in mijn boekenkast; mijn eigen boeken pasten er eigenlijk al een paar jaar niet allemaal meer in. In het afgelopen jaar was er een boel blijven liggen. Overal bevonden zich stapels papier en knipsels, de tuin had een grote beurt nodig, en de tuinstoelen waren helemaal grijs uitgeslagen. Mijn schoenenrek was veranderd in een stofnest, de kledingkast hing bomvol. En waar moest ik al die geërfde fotolijstjes laten? Ik had amper plek op mijn muren.

Door: Foto: Nico Veenkamp (cc)
Foto: darren webb (cc)

Kiezen

, door

COLUMN - Waarin de auteur na een aanvankelijk onverschillige houding tegenover sekse-identiteit met haar neus op de feiten gedrukt werd door de sekseverandering van Marjolijn Februari.

In Amsterdam hangen momenteel affiches met daarop een groot portret. De afgebeelde heeft een kort kapsel, een stevige kaak, een onvervaarde blik, plus een gezicht waarvan je niet meteen weet of het nu een mevrouw of een meneer toebehoort. Onder de foto staan twee niet afgestreepte vakjes: hokje ‘Man’, hokje ‘Vrouw’. We moeten kennelijk kiezen wat de sekse van de geportretteerde is.

Steeds als ik langs dat affiche kom, vul ik ’m niet in maar áán. Ik zet een ferme streep in het denkbeeldig vakje ‘Nou en?’ Want of iemand een mevrouw of een meneer is, is zelden mijn eerste preoccupatie. Of ze goed zijn in hun vak, iets zinnigs te vertellen hebben, onderhoudend of betrouwbaar zijn, is belangrijker dan hun sekse. Bovendien vind ik een beetje verwarring over uiterlijke kenmerken juist prettig: een aantrekkelijk teken dat we allerergste vormen van seksescheiding gelukkig achter de rug hebben.

Da’s allemaal heel liberaal van mij. Modern ook, alsdat we de seksen toch bijna voorbij zijn. Maar daaronder gaat stiekem een blasé standpunt schuil: een geslachtsverandering, dat hóeft toch tegenwoordig niet meer? Dat heb toch nergens meer voor nodig?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sarah Macmillan (cc)

Voorzorg

, door

COLUMN - Afwijkingen opsporen is het devies, in medische zaken. We zijn gaan geloven dat elke meetbare waarde in ons lichaam zich aan een algemeen gemiddelde hoort te houden, en elke afwijking van dat hypothetische gemiddelde op een ziektebeeld wijst.

Het devies bij een afwijking is: ingrijpen, ook al heb je momenteel nergens last van. Afwijken van de standaard betekent dat er iets mis is: al heb je nu niks, het bewijst dat je later iets kunt krijgen, en dus dat je nu maatregelen moet nemen!

Ga statines slikken, bijvoorbeeld, want je cholesterol was wat hoog. En je weet toch dat er een verband bestaat tussen cholesterol en vaat- of hartziektes?

Wat zelden iemand hardop zegt, is dat sinds de introductie van statines de grens van wat een ‘veilig’ cholesterolgehalte wordt geacht, drastisch is verlaagd. De afgelopen twintig jaar is de risicogroep opgerekt, en worden elk jaar aan meer mensen statines voorgeschreven.

Dat noemen we preventie. Zonder statines is de kans dat deze mensen hart- en vaatziekten zouden krijgen, een stuk hoger, menen we, en voor hun eigen veiligheid definiëren we de risicogroep graag breed. Want wie wil er nou doodgaan aan hartfalen? Bovendien is voorkomen toch goedkoper dan genezen?

Foto: copyright ok. Gecheckt 18-03-2022

Ga stemmen

, door

Uit protest overwegen veel mensen nu niet te stemmen. Verkiezingen halen toch niks uit, redeneren ze. Occupy Utrecht organiseerde zelfs een publieke verbranding van stemoproepen.

Wegblijven is werkelijk het allerlamste protest denkbaar. Dat stemmen niet idioot veel uithaalt, snap ik ook wel. Maar wegblijven betekent helemaal dat je niet wordt gehoord. Je zei immers niks! En hoezo, wegblijven uit protest? Niemand gelooft toch dat politici zich een hoedje schrikken wanneer er vandaag minder kiezers komen opdagen dan de vorige keer?

Wie tegen de huidige manier van politiek bedrijven is, moet snappen dat zélfs een opkomstdaling van twintig procent makkelijk kan worden weggemasseerd. En juist omdat u wegbleef, kan niemand vaststellen waarom u wegbleef. Dat ondermijnt uw protest nogal. Was het mooie weer de reden dat u verstek liet gaan, of juist de regen? Was u ziek, of op vakantie?

Over wegblijvers kun je alles zeggen. Derhalve zal abstinentie worden weggepraat. Daar sta je dan: heb je ‘bewust’ niet gestemd, maar nergens iemand te vinden die je afwezigheid in het stemhokje als pertinent zal duiden – want het is in niemands belang om die afwezigheid, zelfs indien die collectief is, als politiek protest te duiden.

Wegblijven bij verkiezingen bestendigt hooguit het idee dat burgers zich steeds minder voor politiek interesseren. Wegblijven geeft politici het gevaarlijke gevoel dat er toch niet op ze wordt gelet, en dat ze ‘dus’ kunnen doen wat ze willen.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 13-10-2022

Piraat Spaink verliest de buit uit het oog!

, door

Afgelopen week nam Karin Spaink met een felle column afscheid van GroenLinks. Via de website van de partij diende Jorrit Nuijens, fractievoorzitter GroenLinks Amsterdam Centrum, haar van repliek met een open brief.

Beste Karin,

Omdat we samen op de kieslijst van GroenLinks Amsterdam Centrum staan (het Parool, 4 Maart 2010), voel ik me geroepen om je te schrijven over je afscheid van onze partij in het Parool van 31 Juli. Wat jammer om te lezen, en wat schrijf je weer prachtig. Scherp als een piraten-sabel zeg maar.

Roerend spreek je in je column over het “verkwanselen van alles waar GroenLinks voor stond”, en dat is retorisch natuurlijk prachtig. ’t Is theatraal, het bekt lekker, spaart geen kolen en geen geiten. Genieten dus, voor grage lezers zoals ik. Politiek is het echter onwaar.

Dramatisch is je hardheid voor Jolande Sap, maar goeddeels onverdiend. Zonder oog voor kiezerswinst toonde ze de civil courage om als enige linkse partijleider te onderhandelen over het Lenteakkoord. Ze onderhandelde niet alleen, maar wist daar verschrikkelijke bezuinigingen op sociaaleconomisch gebied en in de zorg terug te draaien, en ook nog eens te zorgen voor een aantal vergaande vergroenende maatregelen.

Voor alle lage en middeninkomens was het Lenteakkoord een verbetering, mede dankzij de door jou -terecht- bewonderde Ineke van Gent. Niet slecht, als oppositiepartij met tien zetels.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022

De man die benen maakte

, door

Er was eens een man, een coureur, die besloot benen te maken voor mensen die dat nodig hadden. Uiteindelijk kreeg hij een heus ballet.

Ik ben altijd jaloers geweest op schrijvers die verwondering kunnen scheppen uit de dagelijkse dingen. Karin Spaink – die ook op Sargasso blogt (en nee dit is geen superobjectief verhaal) – slaagt daar vaak goed in. In de kleine XS4ALL-publicatie Wie is U? schreef ze een boeiende geschiedenis over de telefoon. Daarin liet ze zien dat naar mate de telefoon kleiner en draadlozer werd, bellen steeds meer een privé-aangelegenheid werd. Totdat er een ommekeer kwam met de mobiele telefoon, waarmee de privésfeer juist weer uitdrukkelijk in de publieke ruimte werd gebracht.

Spaink toont zich weer een goed verteller in haar nieuwe boek De Benenwagen: het succesverhaal van de Canta. Canta’s zijn die vaak rode gehandicaptenwagentjes die zo normaal zijn in ons straatbeeld, dat je ze niet eens meer ziet. Het aardige is echter dat deze Canta’s een typisch Hollands fenomeen zijn. Ze worden gemaakt door ‘s-Neerlands grootste autoproducent Waaijenberg, het bedrijf van oud-coureur Dick Waaijenberg.

Spaink rijdt zelf in zo’n wagen. Voor haar was de Canta niet minder dan een bevrijding. Ze had weer benen. Dat is de rode draad in het boekje: hoe een innovatief idee van een betrokken coureur zoveel mensen hun vrijheid teruggaf. Voor Spaink zelfs de vrijheid om in het wagentje naar Berlijn te crossen met haar vriend.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Promoot een sekte

, door

De Amsterdamse lokale omroep Salto ruimt zendtijd in voor Scientology. Karin Spaink is geschokt.

Iemand vroeg me of ik wist dat Salto (de lokale omroep van Amsterdam) geregeld zendtijd inruimt voor Scientology, de sekte die tien jaar lang oorlog tegen mij heeft gevoerd. Nee, dat wist ik niet. En ik had het ook niet verwacht.

Scientology is immers berucht. De sekte tracht critici de mond te snoeren door die kapot te procederen. Scientology houdt er strafkampen op na waar mensen worden uitgehongerd, intimideert haar leden, steelt documenten bij overheidinstanties, pleegt inbraken bij ministeries en rechtbanken, luistert mensen af, voert smaad- en lastercampagnes tegen critici, melkt haar leden financieel uit, chanteert haar leden, probeert critici via onnavolgbare opzetjes in de gevangenis te krijgen, doet valse aangiftes, steelt vuilniszakken en achtervolgt mensen in de hoop iets ‘bruikbaars’ op het spoor te komen, dwingt leden om met hun familie te breken, ontduikt de belasting, stopt verkrachting in de doofpot, eist abortus van de vrouwelijke leden van haar elitetroepen, onthoudt doodzieke leden urgente medische zorg, stopt mensen in isolatie, probeert critici uit te schakelen door ze valse bommeldingen en beschietingen in de schoenen te schuiven, schrijft leden hoogst schadelijke doses vitaminen voor, en vervalst haar eigen boeken (financieel, historisch en ideologisch) met hetzelfde pandoer als waarmee ze eerder de biografie van haar oprichter L. Ron Hubbard had herschreven.

Foto: Jay Phagan (cc)

Kijklust en cameratoezicht

, door

Vrouwen zijn in de publieke ruimte onderwerp van kijklust. Niet door nafluitende mannen, maar door bewakingscamera’s. Dit is slechts een van de perverse gevolgen van cameratoezicht, stelt Karin Spaink. Het artikel is ook in Parool verschenen.

Onderzoek wijst steevast uit dat bewakingscamera’s criminaliteit niet doen afnemen. Dat we er niettemin zo dol zijn, is te wijten aan twee kapitale, elkaar tegensprekende denkfouten: enerzijds gaan we ervan uit dat mensen volkomen rationeel zijn, anderzijds dat ze zich niet aanpassen.

Geweld op straat is bij uitstek irrationeel: geen aanvaller of hooligan die eerst zijn pakkans berekent voordat-ie los gaat. Dieven zijn wél calculerend, maar geven hun stiel heus niet op vanwege camera’s. Ze zetten een muts of capuchon op, of verleggen hun werkterrein. (De stijging van gewelddadige overvallen in woonhuizen houdt rechtstreeks verband met de betere beveiliging van drukke straten, banken en winkels.)

Cameratoezicht heeft pluspunten. Wanneer mensen weten dat ergens bewakingscamera’s zijn, voelen ze zich vaak veiliger. En soms – hoewel minder vaak dan we denken – vergemakkelijken camerabeelden de opsporing. De vraag is wel of een illusie plus gering rendement de inzet van zoveel geld en menskracht legitimeert.

Dat prangt des te meer omdat cameratoezicht principiële nadelen heeft. Ons beeld van misdaad verschuift erdoor naar lijfelijke criminaliteit, naar spektakelmisdaad. Fraude, oplichting, omkoping, chantage, belastingontduiking – kortom: witteboordencriminaliteit – vang je niet met camera’s; zulke misdaden raken letterlijk uit ons zicht.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.