Zelfs over de verkiezingsuitslag zijn we het niet eens

Niet alleen journalisten en politici, ook kiezers zelf interpreteren verkiezingsuitslagen op eigen wijze. Hoe dat werkt laten Tom van der Meer en Gijs Schumacher zien aan de hand van een onderzoek bij de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen. Hun bevindingen verschenen eerder op Stuk Rood Vlees. De duiding van een verkiezingsuitslag is in een gefragmenteerd meerpartijenstelsel als Nederland bepaald niet makkelijk. Alleen al de definitie van verkiezingswinst is onduidelijk in een meerpartijenstelsel. Natuurlijk, de kiezer heeft gesproken. Maar wat ‘de’ boodschap van ‘de’ kiezer is, is het verhaal dat politici en journalisten na de verkiezingen proberen te spinnen. Dat de kiezer niet met één mond spreekt en verkiezingen geen eenduidige interpretatie kennen, wordt daarbij nogal eens over het hoofd gezien. Dat gebeurde ook met de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen van 20 maart 2019. Om na te gaan hoe Nederlandse kiezers de verkiezingsuitslag van 20 maart interpreteren, hebben we respondenten in een peiling van Kantar een aantal (fictieve) krantenkoppen voorgelegd over de verkiezingsuitslag.

Foto: Martin Tod (cc)

Kunst op Zondag | Kunst hoef je helemaal niet te ‘snappen’

ANALYSE - Vandaag in Kunst op Zondag een gastbijdrage van Clinton P. Verdonschot, een artikel dat eerder verscheen op Bij Nader Inzien.

Toen afgelopen 5 mei Childish Gambino (a.k.a. Donald Glover) de single “This is America” uitbracht, ontplofte het internet. Iedereen, zo leek, had vrij genomen voor een bijzondere sessie muziekvideo bingewatchen. Dat leek mij niet eens zo gek: de eerste keer dat ik de clip zelf zag, voelde als een lawine van subtiele en minder subtiele verwijzingen naar de kwestie van racisme in de V.S. Ik heb meteen die avond de video nog minstens drie keer bekeken, daarna heb ik een nieuwsartikel gelezen over de vele verwijzingen in de clip, en toen heb ik de clip nóg maar een keer gekeken. Dit is de clip, voor degenen die hem nog niet hebben gezien:

Waar ik het nu vooral over wil hebben is dat nieuwsartikel en de talrijke interpretaties die worden aangeboden op YouTube. Die variëren namelijk van zinnige observaties tot wilde fan-theorieën over de ‘diepere’ betekenis van de song.

Nu wil ik niemand het plezier ontzeggen om eindeloos te speculeren over wat Childish Gambino misschien wel/niet bedoelde te zeggen met (bijvoorbeeld) zijn vreemde danspasjes, maar ik wil wel beargumenteren dat die mindset niet noodzakelijk is om de clip te bekijken. Met andere woorden, je hoeft de clip helemaal niet te zien als een uitdaging om allerlei verborgen verwijzingen te ontdekken. Sterker nog, ik denk dat die mindset je soms ook blind kan maken voor wat de kracht van een kunstwerk kan zijn.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Paolo Margari (cc)

Een gebaar is geen woord

COLUMN - Juristen leven in een heel andere wereld dan ik. Een heleboel discussies die deze lieden voeren gaan natuurlijk over taal – de interpretatie van dit of dat woord, van deze of gene zinsnede –, maar het soort argumenten dat ze daarbij gebruiken lijkt in geen velden of wegen op wat ik zelfs maar herken als een bijdrage aan een discussie.

Een artikel in NRC Handelsblad (achter betaalmuur) van vorige week staat vol instructief materiaal. Een Arnhemse rechter had op één dag zes zaken over ‘discriminatie’ op het programma gezet.

Ik moet toegeven dat het verslag ook niet altijd even duidelijk is:

Hoewel de vechtpartij begon omdat de jongens „faggot” en „flikker” riepen naar een homostel dat bij de groep studenten hoorde, worden zij niet vervolgd voor discriminatie. Hadden zij iets over álle homo’s gezegd, was discriminatie waarschijnlijk wel ten laste gelegd, zegt de officier achteraf. Toch neemt de rechter de aard van de uitingen wel mee. Homohaat is „treurig”, vindt hij.

Discriminatie

Ja, wat is het nou, denk je. Ook de officier vond homohaat vast “treurig”, maar zijn punt was nu juist dat het roepen van faggot en flikker niet iets zei over ‘álle homo’s’. Dat lijkt mij iets dat je gemakkelijk zou kunnen weerspreken: het feit dat woorden die homoseksuele man betekenen in een bepaalde situatie als scheldwoord gebruikt worden, betekent dat degene die die woorden (op dat moment) gebruikt duidelijk minder waardering heeft voor aanhangers van de gelijkgeslachtelijke liefde. In die zin is een homo uitschelden voor homo een uiting van homohaat.

Foto: Henri Louis Hirschfeld (cc)

Kunst op Zondag | Beste jazz covers

In popmuziek is het spelen van covers een normale zaak. Klassieke muziek bestaat uitsluitend uit het spelen van covers, luidde de stelling van vorige week.

De term ´covers´ wordt in de klassieke muziek niet gebruikt. Men spreekt van uitvoeringen. Zoals is popmuziek gediscussieerd kan worden wat een uitstekende cover is, zo wordt in de klassieke muziek wel eens gediscussieerd over wat de beste uitvoering van een bepaalde compositie is.

En in de jazz? Ook daar valt het woord ‘cover’ niet. Componist en uitvoerder zijn, net als bij popmuziek, vaak een en dezelfde persoon maar veel meer dan in pop en klassieke muziek, is het bij jazz het normaal dat elke heruitvoering van een compositie anders klinkt. Op de eerste plaats omdat improvisatie de basis van jazz is. Op de tweede plaats omdat jazzmusici hun solo’s nooit kopiëren.

Om diezelfde twee redenen spreekt men ook niet van covers als iemand anders aan de haal gaat met een nummer van de oorspronkelijke jazzmusicus/componist. De vraag van vandaag: wat vindt u de beste, mooiste of leukste uitvoering van een jazz nummer?

Wat voorbeelden van een paar bekende jazz standards. Die zijn wat toegankelijker en makkelijker te ‘coveren’ dan, bijvoorbeeld, free jazz.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: hans thijs (cc)

Kunst op Zondag | Beste klassieke covers

In popmuziek is het spelen van covers een normale zaak. Soms is een coverversie veel bekender dan het origineel. En altijd is er wel discussie of de coverversie beter, mooier of leuker is dan het oorspronkelijke nummer.

Hoe gaat dat in de klassieke muziek? In 2011 schreef De Speld “Concertgebouworkest speelt alleen maar covers”. Mahlers tweede symfonie, Mozarts Zauberflöte en Mozarts 21ste pianoconcert, bij elkaar 785 jaar oud, zijn alleen al in de 21ste eeuw in de Europese Unie zo’n 21.346 keer gespeeld, schertste De Speld.

In klassieke muziek spreekt men niet van covers maar van uitvoeringen. Als er al iets aan het originele werk wordt veranderd, bijvoorbeeld door een orkestwerk alleen met piano uit te voeren, spreekt men van een bewerking.

Hooguit spreken we over een cover als popmuzikanten aan de haal gaan met een klassiek werkje, hoewel strikt genomen dan de term “bewerking” op zijn plaats is. In Sargasso’s Lijst van beste covers (2007) stonden zes van dat soort covers, waaronder Emerson, Lake & Palmer met hun versie van Mussorgsky’s Schilderijententoonstelling en Frank Zappa met de Bolero van Ravel.

Zoals in popmuziek discussie kan ontstaan over covers, kan er in klassieke muziek soms stevig gedebatteerd worden over welke uitvoering de beste interpretatie van een bepaalde compositie is.

Reinbert de Leeuw werd bekritiseerd, maar vooral geroemd over zijn opvatting van het tempo waarin hij vroege pianowerken van Erik Satie speelde. Nu staat Reinbert de Leeuw te boek als één van de allerbeste vertolkers. Luister en vergelijk het met de interpretatie van Aldo Ciccolini, die zo´n twintig jaar voor De Leeuw alle pianowerken van Satie op de plaat zette.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Verklaring van Hans Jansen over Koranvers 2.256

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Jan-Jaap van Peperstraten, over de getuigenis van Hans Jansen in het proces van Wilders en zijn interpretaties van de Koran.

Een bladzijde uit de Koran (Foto: Flickr/Ranoush.)

Ik merk dat er bij mij omtrent de opmerkingen die door de arabist Hans Jansen als getuige-deskundige bij het proces tegen Geert Wilders gemaakt zijn, zoveel vragen spelen dat ik me gedwongen voel deze met u te delen. In concreto zijn er bij mij een aantal vragen gerezen omtrent het document dat vrij pontificaal op zijn site geplaatst is (.doc): “Tekst verklaring afgelegd als getuige-deskundige: de op verzoek van de rechter-Commissaris geschreven brief die op 6 oktober 2010 is voorgelezen op de Rechtbank in de zaak tegen Geert Wilders.” In dit document gaat prof.dr. Jansen in op een aantal punten uit de koranexegese, in het bijzonder het leerstuk van de abrogatie van (eerdere) Koranverzen door latere. Dit ogenschijnlijk obscure probleem is voor prof. Jansen van belang omdat hij in zijn getuigenis het volgende stelt:

1. Notitie over het Koranvers 2:256, ‘Er is geen dwang in de godsdienst’. De islam leert dat dit vers is ‘‘geabrogeerd’, dat wil zeggen: door latere openbaringen ‘opgeheven’.

Het Koranvers 2:256 in de meer gangbare Leemhuis-vertaling luidt als volgt:

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.