Ongelijkheid doet roesten (3)

De ongelijkheid van kennis en informatie wordt door Google en Internet opgeheven, zo lijkt het op het eerste gezicht. Maar dat is niet zo. Google maakt een profiel, op basis van je zoekgedrag en levert op basis daarvan een persoonlijk antwoord op je vraag. Is dat een bezwaar? Ja, behoorlijk. Google is geen encyclopedie, met een voor iedereen op dezelfde wijze toegankelijke informatieschat. Daarmee worden mensen in hun (beperkte) kennis en opvattingen gesterkt en de confrontatie met afwijkende inzichten vermeden.De egalitaire samenleving, die de sociaal-democratie dichter bij wil brengen, wordt door Google misschien wel niet bevorderd. Google verkoopt geen informatie, geen resultaat op zoekvragen (want die is gelukkig gratis), maar Google verkoopt jouw aandacht, aan adverteerders. De crisis in de PvdA geeft mijn greep naar hun slogan “spreiding van kennis, macht en inkomen”, een verrassende actualiteit. Wat mij interesseert is wat de geldigheid van die doelstelling nu is en wat de voortgang geweest is. Anders gezegd: hebben we het nog over de wenselijke verhoudingen in de samenleving?  Cohen gaf een impuls aan het “VanWaarde-project”  van de WBS, een poging om oude waarden te moderniseren. Bij uitblijvend resultaat is dit mijn variant daarop.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ongelijkheid doet roesten

Een betere spreiding van kennis, macht en inkomen wilden we vroeger. Maar Joop den Uyl is er niet meer. Volgens Zygmunt Bauman is de situatie paradoxaal: “Nooit waren we zo vrij. Nooit hebben we ons zo machteloos gevoeld.” Daar zit iets in. Nu de SP de grootste partij dreigt te worden, komt de herinnering aan Den Uyl weer boven.

Kent de PvdA nog bevlogen socialisten? Misschien dat Hans Spekman het tij wat kan keren, maar erg positief is het beeld niet, voor traditionele partijen als CDA en PvdA. De VVD en de PVV doen het nog even redelijk, op basis van de neo-liberale winderigheid, maar voor hoe lang? De neo-liberale visie is een mislukking op het economische vlak en sociaal-psychologisch gevaarlijk, dus verandering kan niet uitblijven.

Obama richtte zich in zijn State of the Union bijna exclusief tot de middenklasse in Amerika. Dat is te snappen. Door de combinatie van belastinghaat, afkeer van overheidsuitgaven, stijgende zorgkosten en crisis, komen de middengroepen in Amerika in de knel te zitten. Want zij dragen de gevolgen.

Het is een vreemd schouwspel, ook in Europa: rechts heeft ‘oplossingen’ voor de problemen, maar de gevolgen daarvan komen toch vooral bij Henk en Ingrid terecht. Bezuinigen doen we op de zorg, op de regelingen voor de zwakken en de kwetsbaren, de uitkeringen bij werkeloosheid en invaliditeit. De schulden moeten op orde, maar de beperking van de overheidsuitgaven kost banen. Ook bij ons betalen de middengroepen de prijs voor de crisis. In Engeland worden rellen, gelijkend op die in de Franse voorsteden gezien en Cameron reageert als een neo-liberaal kind van zijn tijd: streng straffen, crimineel gedrag, de zweep er over. “Racaille”zei Sarkozy al.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Steeds minder jongeren werken voor hun geld

DATA - Jongeren tussen de 20 en 25 jaar kunnen steeds minder vaak rondkomen van een eigen verdiende inkomen. In afgelopen tien jaar is het percentage jongeren in deze leeftijdscategorie dat financieel onafhankelijk is gestaag afgenomen van 45,5 procent tot 32,9 procent.

,,De afname heeft te maken met het groeiend aantal mensen uit deze leeftijdscategorie dat gaat studeren. Het CBS laat inkomen uit studiefinanciering weg,” zegt Gabriëlla Brettonville van het Nibud. ,,Het betekent dus niet dat deze jongeren niet kunnen rondkomen, maar dat zij inkomsten uit andere bronnen dan werk hebben.”

De afname is zowel zichtbaar bij mannen als vrouwen in deze leeftijdscategorie. Bij mannen nam het percentage af van 50,1 tot 37,1 procent, bij vrouwen van 40,6 tot 28,7 procent. Dit blijkt uit een analyse door ANP en Sargasso.nl van donderdag verschenen cijfers over economische zelfstandigheid van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Bij vrouwen druist de lijn van de 20 tot 25-jarigen in tegen het verloop van de rest van de leeftijdscategorieën. Vrouwen tussen de 25 en 65 zijn in de afgelopen tien jaar veel meer financieel onafhankelijk geworden, gemiddeld van 45,9 naar 55,3 procent.

Mannen zijn nog altijd vaker financieel onafhankelijk dan vrouwen. Het gemiddelde percentage mannen boven de 25 dat financieel onafhankelijk is, is in tien jaar gedaald van 85 naar 81,9 procent.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rijken rijker? Reprise

Afgelopen woensdag plaatste ik een stuk over de inkomensverdeling in de VS en Nederland. Daar werd met name naar de hoge inkomens gekeken. Mijn conclusie was toen dat de situatie voor Nederland er wel netjes uit zag. Echter, met een slag om de arm. De gegevens gingen maar tot 1999.
Laat dat nou net een van de laatste jaren zijn waar het “netjes” bleef. Met dank aan reaguurder Jasper bleek uit een stuk van het CPB dat rond 2000 er een beweging ontstond waarin de rijken weer grotere stukken van de inkomenstaart verkregen.
Nu zijn de cijfers niet helemaal vergelijkbaar vanwege een andere definitie van inkomen. Maar dat heeft verder geen grote invloed op de trend.
Hier dus eerst een plaat op basis van de CPB cijfers op gelijke manier als in de vorige post weergegeven.


Maar het CPB verhaal heeft ook cijfers van de bovenste 0,5 en 0,1% van de inkomens, zeg maar de echte grootverdieners. En daar is de trend nog steviger. Bovendien begon het daar al eerder (vanaf 1993). De bovenste 0,1% zag in 10 jaar tijd haar inkomen relatief gezien verdubbelen. Waarschijnlijk een combinatie van loonmatiging bij de massa en doorgaande stijging bij de top.

Het zou interessant zijn als we nog verder zouden kunnen inzoomen. Maar cijfers zijn in Nederland nu eenmaal lastig te vinden op dit vlak.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rijken rijker?

DATA - Op de datablogsite van The Guardian stond eergisteren een stuk met data over de topinkomens. Hoe staat dat ervoor in de verschillende landen? Leuk onderwerp, zeker nu met die discussies over bonussen bijvoorbeeld.
Reflexmatig bekeek ik als eerste de animatie van de Verenigde Staten. Dat verloop is reden genoeg voor een revolutie zou ik zeggen. Nadat zo’n zeventig jaar lang de bovenste 1 en 10% een minder groot deel van het inkomen opslokten, draaide de trend plots om en zijn ze nu bijna weer terug bij waar ze in 1917 ook stonden. Ik heb de data zelf even in onderstaande grafiek samengevat (vanaf 1946 om het overzichtelijk te houden):

Best heftig dus. Maar hoe zit het dan met Nederland?

Helaas loopt de beschikbare data voor Nederland slechts tot 1999. Maar met een half oog kijkend naar vergelijkbare cijfers van het CBS, verwacht ik niet dat het de afgelopen 10 jaar erg anders is geworden.
In Nederland eet de bovenlaag van de inkomensgroepen eigenlijk sinds de jaren tachtig ongeveer hetzelfde deel van de taart op. De diverse kleuren kabinet hebben hier weinig aan veranderd.

Ik heb met opzet de schaal hetzelfde gemaakt als die van de VS. Goed voor het contrast.

En eerlijk is eerlijk, de uitkomst verbaasde me een beetje. Ik had niet een trend verwacht zoals in de VS. Maar ik had wel vanaf jaren tachtig een lichte verschuiving verwacht richting relatief meer inkomen voor de bovenlaag. Ik moet mijn beeld op dit punt dus aanpassen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het doolhof van de duurzame keuzes

Regelmatig raak ik verzeild in discussies over persoonlijke keuzes en klimaat en milieu. Dan moet ik me als eenzame structuralist teweer stellen tegen een overmacht aan individuele-verantwoordelijkheidsdenkers. Die stroming gaat ervan uit dat een goed geïnformeerd individu (waaronder de meeste van mijn zakelijke contacten, vakgenoten, vrienden en kennissen) de juiste keuzes maakt. Zo kan het in dergelijke discussies gebeuren dat ik stevig word aangesproken op mijn keuzes: Nou nou, jij hebt wel een snelle auto, zeg, mag dat wel in dat vak van jou? Moet jij niet in een Prius rijden? Goh, jij hebt nog aardig wat gloeilampen en halogeenspotjes in je huis. Ik had verwacht dat jij wel zonnepanelen op je dak zou hebben. En zo voorts.

Dan probeer ik maar weer eens uit te leggen hoe ik het zie, als milieukundige én als verantwoordelijk burger, waarvan de zielen in één borst samengesmolten zijn.
“Die snelle auto rijdt wel 1:17” – o, nou, dat is verrassend.
“Als ik autorijd is dat doorgaans voor langere afstanden naar onbereikbare oorden, terwijl een hybride auto vooral zijn winst in stadsritjes behaalt, die heb ik amper met als ik autorijd” – eh, tja, je hebt er kennelijk wel over nagedacht.
“Het merk is trouwens maar een van de twee autofabrikanten waarin een bekend duurzaam beleggingsfonds investeert” – echt, en zit mijn merk daar dan niet in? Dat verbaast me wel zeg.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Inkomensongelijkheid is slecht

SaillantLOGO Inkomensongelijkheid is slecht en het bewijs hiervoor is sterk.

Vele discussies over economie op Sargasso focussen zich uiteindelijk op hoe een maatschappij ingericht dient te worden: met een sterk sociaal vangnet en weinig ongelijkheid of omgekeerd? De eerste dag van het nieuwe jaar bracht mij in de vorm van de column van Nicholas Kristof in de New York Times het goede nieuws dat mij al een jaar ontgaan was. Vorig jaar is er een studie uitgekomen “The Spirit Level: Why Equality Makes Societies Stronger” van Wilkinson en Pickett. In dit boek wordt op basis van een overweldigende hoeveelheid statistisch bewijs door deze twee epidemiologen vastgesteld dat maatschappijen van ontwikkelde landen die meer gelijkheid kennen het op vrijwel alle sociale indicatoren beter doen.

Dus of het nu gaat over het aantal moorden, tienerzwangerschappen, geesteszieken, gevangenen, alcoholgerelateerde doden, mensen met overgewicht of het gemiddelde niveau van genoten onderwijs, hartfalen, levensverwachting, kindersterfte, geluk, innovativiteit en sociale mobiliteit: op al deze vlakken doen landen waar het inkomen meer gelijk is verdeeld het beter dan landen waar de ongelijkheid groot is. In andere woorden Scandinavië en Japan doen het het best, dan volgen Canada, Australië, Nieuw-Zeeland en de rest van West-Europa en onderaan staan de V.S., G.B., Portugal en (meestal) Singapore. Sterker nog deze correlatie geldt net zo goed voor Amerikaanse staten onderling. Hoe ongelijker het inkomen verdeeld is, hoe slechter staten het doen op alle belangrijke sociale indicatoren. Opmerkelijk genoeg geldt dit niet alleen voor degenen aan de onderkant van een meer ongelijke maatschappij, maar net zo goed voor degenen aan bovenkant. (Belangrijkste grafieken uit het boek.)

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wealth and power

monopoly geldWhat do you think when you read this?

“(1) super-rich financiers on Wall Street and top corporate executives have grown even richer than they were before the Great Recession, even though most Americans are getting poorer or losing their jobs and homes and savings, and more Americans are in poverty.

(2) Yet the lobbyists for the financiers and top corporate executives, and their Republican allies have blocked or tried to block every effort of the Administration to widen the circle of prosperity, including enacting a major jobs program, providing major relief for mortgage holders who are under water, helping working families afford college for their kids, making sure states and cities have enough money to pay our classroom teachers, and cutting taxes on average working people.

(3) They almost scuttled the effort to make sure health care would be affordable to average Americans.

(4) The super-rich say the nation can’t afford any of this because of budget deficits. Yet at the same time their platoons of lobbyists are fighting off efforts to treat their income as taxable earnings rather than capital gains. So last year the 400 richest families in America, with an average income of $300 million each, were taxed at an average rate of only 17 percent. That’s the same tax rate paid by a family earning $30,000.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende