RECENSIE - Han van der Horst relativeert alle recente ophef over nepnieuws met een uitgebreide geschiedenis van misleiding van de publieke opinie van de oudheid tot heden.
Desinformatie is zo oud als de wereld. Leugen, bedrog en misleiding horen nu eenmaal bij onderlinge relaties tussen mensen en dat weten we al eeuwen. We zijn er zelf mede schuldig aan: ‘De wereld wil bedrogen worden’, luidt het gezegde.
In Nepnieuws, een wereld van desinformatie gaat historicus Han van der Horst met grote stappen door de geschiedenis om te laten zien dat nepnieuws zo oud is als de mensheid. Aan de hand van voorbeelden uit de tijd van de Assyriërs tot en met de periode van de Koude Oorlog laat hij zien hoe machthebbers hebben geprobeerd hun positie en reputatie in stand te houden door het volk te misleiden. En niet zelden dienden al die verdraaiingen, vervalsingen, geruchten en gruwelverhalen als katalysator voor het op gang brengen van een gewapend conflict. Liegen als voorbode van oorlog. Het geeft te denken.
Nepnieuws is een tamelijk eclectische geschiedenis van politieke communicatie en propaganda in de context van de ontwikkeling van media. In de beschrijving van tal van bekende en minder bekende voorbeelden uit de hele geschiedenis heeft Van der Horst zich bepaald niet ingehouden. Propaganda is wel de centrale noemer, maar je kunt met dit boek ook je kennis ophalen over hoogtepunten uit de westerse politieke geschiedenis en de geschiedenis van de massacommunicatiemiddelen. Lees bijvoorbeeld het verhaal hoe de kranten zich aanvankelijk hebben ontwikkeld: als brenger van puur zakelijk nieuws en als tegenhanger van de vele gekleurde schotschriften uit die tijd.