Wie wil weten waarom het Midden-Oosten in brand staat, hoeft niet ver te zoeken. Dat geweld is voor een belangrijk deel te danken aan het steeds weer opduikende verlangen om de diepe maatschappelijke problemen op te lossen door terug te keren naar de ‘echte islam’, naar de vermeende gloriedagen van de Profeet en zijn gezellen. En dat terugkeren moet dan liefst zo letterlijk mogelijk. Maar dat verlangen om de islam te 'herstellen’ komt op zijn beurt weer ergens uit voort…. Ten eerste uit frustratie over het feit dat de islamitische wereld de afgelopen eeuw zo weinig vrede en vooruitgang heeft gekend. De islamitische wereld zou één (naar binnen toe) vreedzame oemma moeten zijn. In plaats daarvan vliegen staten en stammen elkaar voortdurend in de haren, net als in de vele treurige eeuwen ná die glorieuze jaren van de Profeet. Vandaar die nostalgie naar dat verleden (dat overigens nooit heeft bestaan). De ware oorzaak voor de chronische agressie en economische (en wetenschappelijke, politieke) achterstand in de regio is uiteraard géén gebrek aan geloof, maar wordt veroorzaakt door de instabiliteit van de regimes. Te veel islamitische staten zitten opgesloten in een deprimerende vicieuze cirkel: economische groei is alleen mogelijk bij politieke stabiliteit en een zekere mate van economische vrijheid; maar politieke stabiliteit is alleen mogelijk met behulp van repressie. Pogingen tot liberalisering leiden al te gemakkelijk tot anarchie en staatsgrepen. Die cirkel is weer het gevolg van een koloniale erfenis, namelijk de beroerde grenzen die de westerse mogendheden een eeuw geleden trokken.
LONGREAD - Informatief stuk over de interne en geopolitieke oorzaken achter de onrust in Macedonië.
(iets minder dan 2000 woorden … )
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
ACHTERGROND - De Russische inmenging in Oekraïne en de annexatie van de Krim betekenden een geweldige uitdaging voor het door de VS gedomineerde internationale systeem. De pogingen Rusland in het gareel te brengen hebben wereldwijde geopolitieke gevolgen, meent Hans van Zon.
Zoals Gorbatsjov bij de 25-jarige herdenking van het vallen van de Berlijnse muur stelde, heeft het uiteenvallen van Warschaupact en de Sovjet-Unie niet geleid tot een nieuwe veiligheidsstructuur in Europa, waar Rusland deel van zou uitmaken.
Volgens Gorbatsjov maakte het Westen misbruik van een uniek historisch moment waarin de VS de enige supermacht werd. Er werd geen rekening meer gehouden met legitieme Russische veiligheidsbelangen. Gorbatsjov noemde de NAVO interventie in Servië, die het afscheiden van Kosovo mogelijk maakte (1999). Hij noemde de NAVO uitbreiding in oostelijke richting en het plaatsen van een NAVO-systeem tegen ballistische raketten in een aantal voormalige Warschaupactlanden, welke het systeem van wederzijds verzekerde vernietiging ongedaan gaat maken en Rusland daardoor militair erg kwetsbaar maakt.
Rusland voelde zich in toenemende mate omsingeld door de NAVO en werd, naarmate het economisch sterker werd, steeds assertiever. Dat bleek in 2008 toen Georgië het perspectief van NAVO lidmaatschap kreeg aangeboden (evenals Oekraïne). Toen Poetin naar de opening van de Olympische Spelen in Beijing keek, opende Georgië de aanval op Zuid-Ossetië, een provincie van Georgië die zich al begin jaren negentig had afgescheiden en waar zich ook een Russische ‘vredesmissie’ ophield. Als Georgië NAVO-lid zou zijn geweest, zou de NAVO verplicht zijn geweest Georgië bij te staan toen Rusland terugsloeg.
OPINIE - Hoewel het mijn vak is, ben ik toch altijd weer verbaasd over de wijze waarop loze gebaren worden opgeblazen of een functie krijgen in de politieke strijd.
Vandaag buigen de regeringsleiders zich over een steun van 11 miljard euro voor Oekraïne. De kamer is het er mee eens, meldt de krant. Maar de CU heeft aarzelingen, want het wil niet dat Rusland geprovoceerd wordt: verstandige mensen toch bij de CU. Minister Dijsselbloem verklaart dat het geld er al was, dus eigenlijk is er niets aan de hand en doet de EU wat toch al de bedoeling was. Dat vindt Wilders wel weer leuk.
Oekraïne heeft, net als meer voorheen communistische landen, nog geen volwassen democratie, geen onkreukbare bureaucratie, geen balans tussen wetgeving, uitvoering en rechtspraak. Dat betekent dat er ruimte is voor maffiapraktijken, voor corruptie en voor ongebreidelde zelfverrijking. De inkomens- en vermogensongelijkheid in Oekraïne overtreft die in de VS en die bakken ze toch erg bruin.
Of het waar is, weet ik niet; maar het is aantrekkelijk om te denken dat de revolte op het Maidanplein met weerzin tegen corruptie en met een oprecht democratisch verlangen werd gevoed. Dat je daaraan, als westers politicus, retorisch steun verleent, valt nog te begrijpen. Dat deden we ook bij de revolte op het Tahrirplein in Egypte. Wij vinden democratie, een onkreukbare bureaucratie en een open samenleving de moeite waard. Maar vooral de moeite van de betrokkenen zelf.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Nog meer Poetin in Trouw: een lang opinierend stuk van Ekke Overbeek, waarin de vloer aan wordt geveegd met pacifistische, naieve West-Europese politici die het gevaar van Poetin maar niet willen onderkennen.
En waarin clubs als PVV en Front National neergezet worden als een soort vijfde colonne van Poetin.
OPINIE - De jager had het koud. De beer had honger. Beiden zwierven op de Krim door het bos en ontmoetten elkaar. Het waren een rustige jager en een sprekende beer, dus ze overlegden over hun probleem. De beer wist een mooi compromis, een win-win oplossing: ‘Ik eet jou op, dan zit jij lekker warm en heb ik geen honger meer.’
Het verhaal komt uit de Russische literatuur, maar de stijl van Poetin is te herkennen. Hij is voorzichtig, maar gaat voor resultaat. Zonder een schot te lossen heeft hij zijn eigen realiteit geschapen. Is het onbegrijpelijk?
Ik zie Hans van Baalen op het Maidanplein, met enige andere Europeanen, de menigte aanmoedigen en denk: ‘Jullie spelen met vuur.’ Er lag een overeenkomst die een dag later, niet na overleg, maar op straat wordt herroepen. Poetin heeft enge vriendjes en regeert in een soortgelijke stijl: met behulp van het fait accompli.
Maar heeft Hans van Baalen op school geschiedenis gehad? Rusland is een grote mogendheid met een invloedssfeer. Daarbinnen zijn grote mogendheden niet erg tolerant.
Rusland heeft altijd, in een soort geopolitieke reflex, gestreefd naar ijsvrije havens. Niet de dreigende deling van een oostelijke en westelijke Oekraïne, brengt de Russische Beer in actie, maar het mogelijke militaire gevolg op de Krim. Volgens Lavrov gaat het om bescherming van Russen, maar het lijkt mij veeleer de havens, de positie van de marine.
Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.
De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.
ACHTERGROND - Deprimerend praatje van defensiespecialist Gwynne Dyer waarin hij uitlegt hoe militairen en regeringen aankijken tegen de opwarming van het klimaat.
Het duurt even voor hij op gang komt, maar het is het waard om het helemaal uit te zitten.
TRIP – Kredietcrisis, terrorisme, clash of civilizations: alles komt samen in deze surrealistische clip. Voor als je houdt van paddenstoelen en Jezus in een bootje. I, pet goat II
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
