De Russische inmenging in Oekraïne en de annexatie van de Krim betekenden een geweldige uitdaging voor het door de VS gedomineerde internationale systeem. De pogingen Rusland in het gareel te brengen hebben wereldwijde geopolitieke gevolgen, meent Hans van Zon. Zoals Gorbatsjov bij de 25-jarige herdenking van het vallen van de Berlijnse muur stelde, heeft het uiteenvallen van Warschaupact en de Sovjet-Unie niet geleid tot een nieuwe veiligheidsstructuur in Europa, waar Rusland deel van zou uitmaken. Volgens Gorbatsjov maakte het Westen misbruik van een uniek historisch moment waarin de VS de enige supermacht werd. Er werd geen rekening meer gehouden met legitieme Russische veiligheidsbelangen. Gorbatsjov noemde de NAVO interventie in Servië, die het afscheiden van Kosovo mogelijk maakte (1999). Hij noemde de NAVO uitbreiding in oostelijke richting en het plaatsen van een NAVO-systeem tegen ballistische raketten in een aantal voormalige Warschaupactlanden, welke het systeem van wederzijds verzekerde vernietiging ongedaan gaat maken en Rusland daardoor militair erg kwetsbaar maakt.
Nog meer Poetin in Trouw: een lang opinierend stuk van Ekke Overbeek, waarin de vloer aan wordt geveegd met pacifistische, naieve West-Europese politici die het gevaar van Poetin maar niet willen onderkennen.
En waarin clubs als PVV en Front National neergezet worden als een soort vijfde colonne van Poetin.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
OPINIE - Hoewel het mijn vak is, ben ik toch altijd weer verbaasd over de wijze waarop loze gebaren worden opgeblazen of een functie krijgen in de politieke strijd.
Vandaag buigen de regeringsleiders zich over een steun van 11 miljard euro voor Oekraïne. De kamer is het er mee eens, meldt de krant. Maar de CU heeft aarzelingen, want het wil niet dat Rusland geprovoceerd wordt: verstandige mensen toch bij de CU. Minister Dijsselbloem verklaart dat het geld er al was, dus eigenlijk is er niets aan de hand en doet de EU wat toch al de bedoeling was. Dat vindt Wilders wel weer leuk.
Oekraïne heeft, net als meer voorheen communistische landen, nog geen volwassen democratie, geen onkreukbare bureaucratie, geen balans tussen wetgeving, uitvoering en rechtspraak. Dat betekent dat er ruimte is voor maffiapraktijken, voor corruptie en voor ongebreidelde zelfverrijking. De inkomens- en vermogensongelijkheid in Oekraïne overtreft die in de VS en die bakken ze toch erg bruin.
Of het waar is, weet ik niet; maar het is aantrekkelijk om te denken dat de revolte op het Maidanplein met weerzin tegen corruptie en met een oprecht democratisch verlangen werd gevoed. Dat je daaraan, als westers politicus, retorisch steun verleent, valt nog te begrijpen. Dat deden we ook bij de revolte op het Tahrirplein in Egypte. Wij vinden democratie, een onkreukbare bureaucratie en een open samenleving de moeite waard. Maar vooral de moeite van de betrokkenen zelf.
OPINIE - De jager had het koud. De beer had honger. Beiden zwierven op de Krim door het bos en ontmoetten elkaar. Het waren een rustige jager en een sprekende beer, dus ze overlegden over hun probleem. De beer wist een mooi compromis, een win-win oplossing: ‘Ik eet jou op, dan zit jij lekker warm en heb ik geen honger meer.’
Het verhaal komt uit de Russische literatuur, maar de stijl van Poetin is te herkennen. Hij is voorzichtig, maar gaat voor resultaat. Zonder een schot te lossen heeft hij zijn eigen realiteit geschapen. Is het onbegrijpelijk?
Ik zie Hans van Baalen op het Maidanplein, met enige andere Europeanen, de menigte aanmoedigen en denk: ‘Jullie spelen met vuur.’ Er lag een overeenkomst die een dag later, niet na overleg, maar op straat wordt herroepen. Poetin heeft enge vriendjes en regeert in een soortgelijke stijl: met behulp van het fait accompli.
Maar heeft Hans van Baalen op school geschiedenis gehad? Rusland is een grote mogendheid met een invloedssfeer. Daarbinnen zijn grote mogendheden niet erg tolerant.
Rusland heeft altijd, in een soort geopolitieke reflex, gestreefd naar ijsvrije havens. Niet de dreigende deling van een oostelijke en westelijke Oekraïne, brengt de Russische Beer in actie, maar het mogelijke militaire gevolg op de Krim. Volgens Lavrov gaat het om bescherming van Russen, maar het lijkt mij veeleer de havens, de positie van de marine.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
ACHTERGROND - Deprimerend praatje van defensiespecialist Gwynne Dyer waarin hij uitlegt hoe militairen en regeringen aankijken tegen de opwarming van het klimaat.
Het duurt even voor hij op gang komt, maar het is het waard om het helemaal uit te zitten.
In Brussel heerst opluchting dat er ter elfde ure toch een omvangrijk en veelomvattend akkoord is gesloten. Er is echter weinig reden voor opluchting. Europa is, in navolging van de VS, geconfronteerd met een harde realiteit.
Opvallend aan het akkoord is dat de Griekse staatsschuld is gehalveerd. Normaal gesproken spreek je dan van een faillisement, maar omdat banken ‘vrijwillig’ hun verlies pakken, mag het niet zo heten. Opvallend vond ik ook het bedelrondje dat de EU-landen bij Brazilië, China en het IMF maken.
De Britse filosoof John Gray sprak net na de bankenval in 2008 zijn verwondering uit over de grote val de Verenigde Staten. Ja, het is al langer bekend dat de VS hun hegemonie verliezen, maar dat het zo snel kan gaan, had hij in ieder geval niet verwacht. De afgelopen drie jaar heeft deze opvatting gesteund. Je hoeft geen Otto von Bismarck te heten om te zien dat de strategische positie van de VS in de wereld een paar flinke klappen heeft gekregen.
Europa is al honderd jaar in verval, tenminste op internationaal-politiek gebied. Je hoefde ons niet te bellen als er ergens wat powerplay tentoongespreid moest worden – wie moest je immers bellen? Maar we konden onszelf tenminste nog wel op de borst kloppen dat Europa toch nog wel economisch gezien het grootste jongetje van de klas was. En dat gaf in ieder geval achter de schermen een hoop leverage.
Ze noemen het Culturomics 2.0: verbanden zoeken tussen de toon van nieuwsberichten, de lokatie en de uiteindelijke politieke gebeurtenissen. De supercomputer Nautilus op de universiteit van Illinois analyseerde drie immense nieuwsarchieven voor een periode van dertig jaar: het New York Times archief (1945-2005), de Summary of World Broadcasts (1979-2010) en het engelstalige archief van Google News (2006-2011). Meer dan 100 miljoen artikelen en radio transcripties in allerlei talen werden doorgewerkt. Het model zocht op woorden die een stemming uitdrukken, bijvoorbeeld: vreselijk, gruwelijk, hoopvol, trots en woede. Het resultaat: achteraf kan op basis van de toon in nieuwsberichten nauwkeurig worden aangewezen wanneer revoluties en oorlogen uitbreken (en wanneer net niet). De Balkan Oorlog, de Arabische Lente, maar ook de Japanse aanval op Pearl Harbour zijn met terugwerkende kracht duidelijk te herkennen aan een scherpe daling in de toon van het nieuws. Hoe negatiever en hoe sneller de daling voor een bepaalde lokatie hoe groter de kans op wapengekletter aldaar. De studie laat ook zien dat de afgelopen 30 jaar de media wereldwijd negatiever zijn geworden, een trend die doemdenkers hoop moet geven.
Naast analyse van de toon in nieuwsberichten is er ook gekeken naar de geografische verbanden. Het model zou zo uit de nieuwsarchieven de verblijfplaats van Osama Bin Laden op 200km nauwkeurig hebben bepaald. Terwijl de bewuste stad Abbottabad voordat Bin Laden daadwerkelijk gepakt werd maar één keer genoemd is in al die artikelen ligt de lokatie precies tussen twee grote Pakistaanse steden: Islamabad en Peshawar die vaak genoemd werden samen met Osama Bin Laden. Maar volgens het model was er ook gerede kans dat ‘de grootste terrorist ooit’ in de Verenigde Staten (38 %), Iran (33% ), Afghanistan (28%) en de Filippijnen (20 %) verbleef.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
TRIP – Kredietcrisis, terrorisme, clash of civilizations: alles komt samen in deze surrealistische clip. Voor als je houdt van paddenstoelen en Jezus in een bootje. I, pet goat II
