Moord en aardbeien in Gaza

Afgelopen donderdag werden twee Arabieren bij de grens van Gaza door het Israëlische leger uitgeschakeld. Een terreureenheid die op een voertuig van het IDF heeft geschoten, zegt het Israëlische leger. Nathan Stuckey, die regelmatig vanuit Gaza bericht voor de International Solidarity Movement, sprak met de familie. Die vertelt een heel ander verhaal. Nasr Ibrahim Alean was een 23-jarige boer uit Beit Lahia. Op 3 November 2011 werd hij vermoord. Hij was bezig aardbeien te plukken in zijn veld toen hij in het been werd geschoten door het Israëlische leger. Hij riep zijn vriend van 22, Mohammed Aboe Helmeyyah, om hem te helpen. Mohammed probeerde hem in veiligheid te brengen, maar beiden werden gedood door een raket van een Apache-helikopter. Nasr is niet de eerste boer in Gaza die door het IDF is vermoord, en hij zal waarschijnlijk ook niet de laatste zijn. Nasr werd vermoord terwijl hij aan het werk was in een veld dat op 500 meter afstand ligt van de grens. Buiten de "bufferzone" dus die de Israëli's hebben opgelegd, en die in werkelijkheid een 300 meter wijde zone des doods is die Gaza omringt.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Aanslag niet in Gaza beraamd’

Iets dat niet de kranten heeft gehaald – niet in Israel en niet hier. Uit een rapport van het Israelische leger over de gebeurtenissen op 18 augustus,toen diverse aanvallen plaatsvonden in Israel in de buurt van Eilat waarbij acht Israeli’swerden gedood, blijkt dat de aanvallers inderdaad niets te maken hadden met Gaza. Israel had dat toen beweerd en voerde onmiddellijk na de aanval een bombardement uit in Rafah in de Gaza-strook, dat de opmaat werd voor een bloedige periode in Gaza 31 slachtoffers vielen.
Israel heeft nooit bekend gemaakt dat het fout zat met die aanval. Het desbetreffende rapport is geheim gehouden, zo lees ik bij blogger Richard Silverstein (Tikun Olam). Silverstein kent Hebreeuws en volgt dit soort nieuws altijd goed. Hij haalt de militaire correspondent van Yediot Ahronot, Alex Fishman, aan die verslag doet van een bijeenkomst van een hoge Israelische afgezant in Cairo met de leider van de Opperste Militaire Raad in Egypte, de (de facto Egyptische leider) maarschalk Tantawi. De bijeenkomst vond plaats  nadat de Israelische ambassade in Cairo door een boze menigte was belegerd, omdat de Israeli’s tijden de achtervolging van de aanvallers in Eilat ook per ongeluk vijf Egyptische politiemannen hadden gedood.  Het belangrijkste doel van de bijeenkomst met Tantawi was het uit de wereld helpen van de spanningen die daardoor waren gerezen tussen Israel en Egypte.
Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Luisteren naar het lijdend voorwerp

Vrijdag werd de lang voorziene knuppel in het hoenderhok gegooid: de PNA (Palestijnse Nationale Autoriteit) onder leiding van Mahmoud Abbas legde de Palestijnse aanvraag voor VN-lidmaatschap op tafel. De VN Veiligheidsraad gaat erover stemmen: alleen bij een meerderheid van stemmen en het uitblijven van een (Amerikaans) veto zal Palestina worden toegelaten als volwaardig VN lidstaat.

De speech van Abbas (Abu Mazen) was duidelijk: genoeg is genoeg. De Palestijnse burgers en politici hebben inmiddels alles geprobeerd wat in hun macht lag om het conflict te beëindigen. De afgelopen 63 jaar wisselden vreedzaam verzet, gewapend verzet, ontwapening, onderhandelingen, juridische procedures en zelfs de acceptatie van vele nederzettingen elkaar af. Niets van dit alles bracht het einde van de bezetting of de terugkeer van vluchtelingen dichterbij. De verstreken tijd heeft slechts meer nederzettingen, meer militair geweld en onderdrukking opgeleverd, onder toeziende blik van iedere aangestelde mediator, onderhandelaar en VN vergadering.

De Palestijnen hebben lang genoeg geleden onder bezetting en gewacht op bevrijding en terugkeer. Ze eisen nu op waar ze recht op hebben, aldus Abbas, die voor hem ongebruikelijk gepassioneerd bewoordingen gebruikte in zijn speech. Ook zei Abbas dat de Palestijnen een religieuze framing van het conflict, zoals die door de Israëlische regering geïntroduceerd is, niet accepteren. Even maakte zijn grijze muis imago gisteren plaats voor een op-de-strepen houding. Diverse intermezzo’s van (staande) ovaties doorkruisten zijn toespraak.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Gaza Bajes

Behalve de bombardementen, beschietingen, doden, gewonden, en angst was afgelopen week vooral een tijd van koffiedik kijken; zou er een groot offensief op de Gazastrook worden uitgevoerd, of niet? Er waren voldoende signalen voor beide opties en er veel mensen analyseerden er op los, om daarmee toch een gevoel van overzicht of controle op de omgeving te voelen. Langzaam lijkt de situatie in en rondom de Gazastrook nu te kalmeren, onder andere door bemiddeling van Egypte bij het bewerkstelligen van nieuwe wapenstilstanden. De tweede van deze week ging gisteren in en de grootste Palestijnse facties zijn ‘aan boord’. Nu is het afwachten. Het tweede staakt-het-vuren lijkt tot nu toe stand te houden en ik zie hoe de mensen om mij heen voorzichtig wat ontspannen. Maar nog niemand is er echt gerust op. Daarvoor zijn deze week teveel afschuwelijke herinneringen en trauma’s van de laatste onverwachtse oorlog (Cast Lead) intens herleefd.Meerdere malen werd me aangeboden om mee te gaan in een van de konvooien die buitenlandse inwoners voor dag en dauw over de grens met Israel brachten. Dat vond ik geen optie. Een van de internationale observanten raadde me daarop met klem aan om niet de straat te gaan, tenzij absoluut noodzakelijk en dan alleen in een auto. Tjah, wat heet noodzakelijk? Ik beperkte mijn route tot huis-werk-winkel. Na een aantal dagen van relatieve rust in mijn wijk had ik daar wel genoeg van en begon ik weer met vrienden af te spreken. De afgelopen week heb ik geen angst gevoeld, maar vooral bezorgdheid om families in de gevaarlijkste gebieden en frustratie over de zinloosheid en onrechtvaardigheid van het geweld om mijn heen.Mijn hersenen maken overuren in een poging mijn nieuwe leefomgeving te doorgronden. Door veel mensen hier wordt me op het hart gedrukt om ‘de werkelijke situatie’ van hun Gazastrook naar buiten te brengen. Volgens hen krijgt de buitenwereld een verkeerd beeld voorgeschoteld van de leefomstandigheden in deze smalle kuststrook. “De één schetst een beeld van hongersnood en de ander doet alsof alles in orde is. We willen gewoon onze rechten en vrijheid!” zegt een mondige jongerenwerkster vol passie.

Diezelfde schreeuw om vrijheid weerklinkt overal. De mensen hier zijn (ongelofelijk) gefrustreerd over twee dingen: het feit dat van de Gazastrook een openluchtgevangenis is gemaakt en de omstandigheden waaronder ze gedwongen in die gevangenis moeten leven. Ze zijn collectief bestempeld als een stelletje boeven en de sleutel van hun cel is al jaren zoek.

Je moet je voorstellen dat je bewegingsruimte beperkt wordt tot twee keer oppervlakte Texel. Zelfs al zou het hier een aards paradijs zijn, dan nog wil je weleens wat anders, je horizon verbreden. Het hoge ‘hutje mutje’ gehalte -met 1.6 miljoen inwoners behoort de Gazastrook tot de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld- versterkt heeft claustrofobische gevoel nog verder.

Toen twee weken geleden een algehele ‘black out’ van de communicatielijnen (telefoon, internet, elektriciteit) plaatsvond, was het gevoel van isolement en machteloosheid compleet. Er was enigszins paniek; velen vreesden voor een invasie van het Israëlische leger. Een leger dat vervolgens, zoals het enkele jaren eerder al deed, ongezien en ongestoord zijn gang zou kunnen gaan in de dorpen en steden hier. Veel mensen zijn de hele nacht opgebleven, op de uitkijk, wachtend op wat komen ging. Enkele Blackberry telefoons die nog op internet konden, vormden de enige overgebleven connectie met de buitenwereld. Op die manier konden mensen buiten de Gazastrook ons op de hoogte brengen van wat er zich eventueel om ons heen afspeelde. Intern konden we niet met elkaar communiceren. Dat is het toppunt van isolatie. Later bleek dat graafwerkzaamheden van Israëlische legerbulldozers in de periferie van Gaza de oorzaak waren van de black out.

Omdat ik wil begrijpen hoe dat voelt, dat jarenlange gedwongen isolement, blijf ik maar vragen stellen. Tijdens een van m’n urenlange koffie-klets-sessies weet Mohammed, een jonge student Engelse literatuur zijn gevoelswereld goed onder woorden te brengen. In alle rust, met een vriendelijke maar serieuze blik vertelt hij over de dagelijkse beslommeringen en hoop en verwachtingen voor de toekomst. Als ik vraag naar zijn grootste ergernis, antwoordt hij ‘de stroomuitval in Gaza’. Waarom weet ik niet, maar dat antwoord verwachte ik niet. Vervolgens vertelt hij hoe internet en televisie zijn wereld verruimen, zijn nieuwsgierigheid bevredigen en voor afleiding zorgen. Tijdens de urenlange stroomuitval (die soms wel een dag duurt) wordt zijn link met de buitenwereld vervangen door de stank van benzine en (nog erger) het oorverdovende monotone gebrom van generatoren. Deze machines leveren niet genoeg stroom om de ‘luxe apparaten’ in het huis van zijn familie aan te laten. Wanneer we verder praten over de toekomst wordt zijn vriendelijke glimlach langzaam vervangen door een verdrietige, lege blik. Meteen heb ik spijt van mijn directe vragen.

Even later wandelen hij, zijn beste vriend en ik over straat, op zoek naar een volgende pitstop (de overheerlijke Palestijnse koffie valt het best te vergelijken met benzine; gitzwart en verdikt). Ik vraag naar hun favoriete ‘hang outs’. Ze denken allebei lang na en komen tot de conclusie dat ze die niet (meer) hebben: ze zijn het hier helemaal beu. Iedere dag is een kopie van de vorige, in hetzelfde kleine wereldje. Nog zo’n claustrofobisch element, dringt het tot me door.

Net als veel andere jongeren die aan één van de drie universiteiten in Gaza studeren, wil Mohammed zijn studie vervolgen in het buitenland. De toelating en beurs voor een Britse universiteit heeft hij al op zak. Nu moet hij ‘alleen’ nog op tijd de Gazastrook uit zien te komen. Zijn enige kans om de Gazastrook te verlaten is de grensovergang met Egypte (bij Rafah). Met hem staan nog 13.000 anderen op de wachtlijst om via die weg naar het buitenland te reizen, velen op weg naar familie, of behandeling in een Egyptisch ziekenhuis. De openingstijden van de grenspost en het aantal personen dat er per dag doorgelaten wordt, zijn vrij onvoorspelbaar. Het kan dus weken of maanden duren voordat je eventueel de Gazastrook uit kunt reizen. Maar degene die hun universiteit in het buitenland bereiken, ervaren niet alleen euforie. Veel van hen keren noodgedwongen jarenlang niet terug naar hun familie en vrienden in de Gazastrook. Anders lopen ze –vanwege vertragingen bij het uitreizen via Rafah- het risico een volgend semester van hun studie te missen. Voor degenen die deze maand (tijdens Ramadan en de zomervakantie) toch hier doorbrengen is het een tijd van emotionele herenigingen. Ik ben al menigmaal ontroerd door zulke mooie en tegelijkertijd verdrietige familiemomenten.

In het volgende blog vertel ik meer over de leefomstandigheden in deze bajes.

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

In Gaza: schuldig tot het tegendeel bewezen is

Lydia de Leeuw werkt sinds kort voor een mensenrechtenorganisatie in Gaza Stad en zal geregeld voor Sargasso bloggen. We wilden haar eerste verhaal dit weekend plaatsen. Dat ging over haar kennismaking met de Gaza Strook en haar eerste indrukken. Het liep anders. Hier haar verhaal over de gewelddadigheden, waar ze midden in is beland. Hier vindt u haar blog of volg haar op @lydiadeleeuw.

Donderdagochtend. Ik zit achter mijn computer te werken aan een rapport wanneer Muna, een  collega, binnenkomt voor onze steevaste ochtendbabbel. Ze vraagt of ik al gehoord heb van de aanslagen in Israël en kijkt bezorgd. Kort erna lees ik het nieuws over de bussen en auto’s met soldaten en burgers die zijn aangevallen in de zuid-Israëlische stad Eilat.

De mensen om me heen maken zich geen illusies: “zelfs al zouden de daders van Mars komen, dan nog krijgen wij de schuld, en zal de Gazastrook aangevallen worden” heb ik enkelen al horen zeggen. En inderdaad, later die middag wijst Ehud Barak, de Israëlische minister van Defensie zonder enige bewijzen, onschuldpresumptie of uitleg de beschuldigende vinger richting de Gazastrook.

Degene die het zich kunnen veroorloven sloegen direct aan het hamsteren: autobezitters stonden in de rij bij benzinestations, telefoonkaarten werden in stapeltjes gekocht, net als brood en droog of ingeblikt voedsel. Toen begon het akelige ‘wachten’ op de onvermijdelijke wraakactie van het Israëlisch leger. Zonder schuilkelders, luchtalarmsysteem, of toevluchtsoord.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Vergelding’

Hoewel Israel nog steeds niet de bewijzen heeft getoond dat de plegers van de aanslagen van donderdag 18 augustus uit Gaza afkomstig waren (wie het waren is nog steeds onduidelijk; behalve voor de blijkbaar helderziende Israelische inlichtingendiensten), was de afgelopen twee nachten het toneel van de gebruikelijke vergeldingsbombardementen op Gaza waarmee Israel pleegt te antwoorden in dit soort gevallen.

Het is moeilijk te beschrijven wat die vergeldingsbombardementen inhouden. voor de 1,6 miljoen inwoners van de Strook die geen kant op kunnen. Wie het op twitter volgde (wat ik donderdagnacht deed) kreeg wel een beeld van de opeenvolgende inslagen die hele wijken op hun grondvesten laten schudden, terwijl het geweld van alle kanten kwam: F-16’s die overvlogen, Apache-helikopters die raketten afvuurden, salvo’s van kanonneerboten vanuit zee en (naar werd aangenomen) ook nog granaten die werden afgevuurd door tanks. En dat urenlang. Je reinste terreur, zinloze oorlogsmisdaden die behalve doden (acht deze nacht) en gewonden (onduidelijk hoeveel) en de gebruikelijke vernielingen, ook de nodige psychische schade toebrengt aan vooral kinderen, maar hen niet alleen (lees er de rapporten van diverse instanties maar op na).

Het geheel begon overigens in het begin van de avond met een beschieting vanuit de lucht van het huis van de familie Sha’ath in Rafah, waarbij zes mensen werden gedood. Onder hen waren de leider van de Volksverzetscomités (Popular Resistance Comittees, PRC) Kamal al-Nairab, zijn adjunct Imad Hammad, en drie andere leden van de PCR werden gedood. Israel had beweerd dat de PCR verantwoordelijk waren geweest voor de actie in Zuid-Israel. Onder de slachtoffers van deze aanval was overigens ook de tweejarige Malik Sha’ath, de zoon van een van de andere omgekomen PRC-leden, Khaled Sha’ath. Hij vierde gisteren zijn tweede verjaardag, tevens dus zijn laatste. (AFP meldt dat de PCR expliciet heeft ontkend dat het iets met de aanslagen in Eilat te maken had. Dat gebeurde vrijdag bij de begrafenis van de slachtoffers. Andere groepen als Hamas en de Islamitische Jihad distantieerden zich al eerder van de aanslagen).

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende