Tweespalt – Vreedzame atoomrel?

Atoomrel (Telegraaf) Vreedzaam protest (Greenpeace) "Activisten van GreenPeace hebben een kuil gegraven onder de rails van de trein die kernafval van Borssele naar Frankrijk zou brengen. De actievoerders werden gestoord en namen de benen. Daardoor is Nederland een ramp bespaard gebleven" "Het spandoek ontvouwen ging niet door omdat een Greenpeace-medewerker werd opgepakt bij het verstoppen van het doek onder de grond. Dit protest heeft het transport geen moment in gevaar gebracht."   De krant van Wekker Nederland weet het zeker: Greenpeace activisten wilden een trein met nucleair afval laten ontsporen door een kuil onder de rails te graven. Maar volgens de milieuorganisatie was het enkel de bedoeling om een spandoek tijdelijk te verbergen. Jammer voor Greenpeace dat deze uitleg de miljoenen Telegraaf lezers niet zal bereiken en Gekker Nederland vandaag bij de koffieautomaat jeremieert over 'de bijna-atoomramp'. Basisweg bedankt, u blokkeert wederom de weg naar een schoner en veiliger Nederland.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Blufpoker

Opvallend, hoe Rechts de afgelopen weken iedere discussie over de ideologische overeenkomsten tussen de slager van Utoya, Anders Behring Breivik, en Geert Wilders in de kiem tracht te smoren.

Opmerkelijk, aangezien dezelfde rechtse ideologen die nu luidkeels roepen dat het maar om een gestoorde eenling gaat en dat je de islamcritici die Breivik veelvuldig instemmend citeert niet met zijn daad in verband mag brengen, de afgelopen tien jaar aan iedereen, of die het nu horen wilde of niet, verkondigden dat een dierenactivist Fortuyn had vermoord omdat Links onze poldermessias had gedemoniseerd, en dat de islam zelve de voornaamste voedingsbron vormde voor islamistisch geweld en terreur.

De aanslagen van elf september, de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh: ze fungeerden als wissels die de politieke en maatschappelijke discussie over Links, immigratie en de islam een definitieve richting in stuurden: Jazeker, meneer! Er was een botsing van beschavingen, de kogels kwamen van Links, de barbaren waren al binnen de poorten en de multiculti-knuffelende elite had ze binnengelaten.

Het is treffend hoe elke grootschalige gebeurtenis onmiddellijk door alle richtingen wordt geclaimd en gepolitiseerd. Of het nu massale plunderingen in Britse steden betreft, mediaberichten over Marokkanenterreur in Helmond, de terroristische moord op 91 socialistische jongeren in Noorwegen of een lokaal parkeerregiment: rechts en/of links springt er bovenop om het aan te voeren als het bewijs van hun gelijk. Elk nieuwsbericht wordt zo een speelkaart waarop ideologische spelers inzetten.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Is framing een rechtse hobby?

Wilders is de Hollandse koning van het framen. Denk aan kopvoddentax, Marokkaans straattuig of massa-immigratie uit moslimlanden. Het ene denkraam (frame) werkt beter dan het andere. Kopvoddentax ging net wat te ver en was daardoor contraproductief. Toehoorders waren zich bewust van Wilder’s tactiek en verontwaardigd over het gehanteerde taaltrucje. Massa-immigratie is effectiever. Alle PVV’ers gebruiken consequent het woord massa-immigratie, zodat weinigen zich nog afvragen of het woordje ‘massa’ er wel voor hoort. Het is zo effectief, dat ook niet-PVV’ers het woord in de mond nemen. Een effectieve frame werkt in op je onbewuste. Zijn windmolens schone energie of draaien ze op subsidie? De vraagformule framed het antwoord. Taal beïnvloedt je onbewuste, het stuurt je denkrichting en het creëert de werkelijkheid.

Succesvolle rechtse frames
Als ik naar frames uit het verleden kijk, dan zijn het de rechtse frames die zijn blijven hangen. Wiegel maakte Den Uyl uit voor Sinterklaas. Het kwartje van Kok kent iedereen nog, terwijl een litertje Euro 95 inmiddels bijna 4 oud-Hollandse guldens kost. Pim Fortuyn sprak over de puinhopen van Paars en de Islamisering van Nederland, dat laatste nam ene Geert Wilders later over. Balkenende noemde Bos een draaier en won de verkiezingen. De PvdA is al langdurig het mikpunt van framers, afgelopen verkiezingen nog. Alle rechtse media zetten de sociaaldemocraten stelselmatig weg als regenteske potverteerders. Alle politici ter rechterzijde beschuldigen de PvdA dat zij ‘de rekening doorschuiven naar de volgende generatie’. Als je naar de feiten kijkt blijkt dat mee te vallen. Sterker nog: de staatsschuld onder linkse kabinetten stijgt niet harder dan onder rechtse kabinetten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tegengaan islamisering geen doelstelling?

Hét symbool van de -kuch - islamisatie, de minaret (Foto: Flickr/mshamma)

Afgelopen week werd een motie aangenomen die benadrukt dat iedereen in ons land gelijk behandeld dient te worden. Alleen de usual suspect PVV en de SGP (!) stemden tegen. Hieronder de laatste twee paragrafen van de motie:

overwegende, dat maatregelen, en in het bijzonder die maatregelen die asiel, immigratie, gezinsmigratie, inburgering en diversiteitbeleid betreffen, gericht zijn op het uitbannen van misbruik en misstanden en niet mogen leiden tot ongelijkwaardige behandeling van mensen,

verzoekt de regering in woord en daad uit te dragen dat het tegengaan van islamisering geen doelstelling van beleid is.

Een mooie motie, 7.797.927 stemmers geven tegen 1.618.074 stemmers – om het even in de huidige tijdsgeest te verwoorden – aan dat ze hun paranoïde angsten van islamisatie niet delen. Althans dat denk ik, want dat is niet wat de motie zegt. De motie zegt namelijk dat het tegengaan van islamisering geen doelstelling van beleid is, en dat is vreemd. Want ik ben er redelijk zeker van dat als je initiatiefnemers van de motie zou vragen of islamisering überhaupt bestaat, dat zij ontkennend zullen antwoorden. Er wordt dus in een motie opgeroepen om iets dat er niet is niet te bestrijden.

Wat is er hier gebeurd? Simpel: de oppositie heeft een frame van de PVV overgenomen. Een succesvol frame dat stelt dat Nederland islamiseert terwijl daar geen aanwijzingen voor zijn. Door het zo in de motie te verwoorden en het woord over te nemen geeft de oppositie eigenlijk aan dat er islamisatie bestaat, maar dat ze er niets tegen wenst te doen. Deze motie is dan ook een overwinning voor de PVV, en geen afstraffing.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De droste-frame van de PVV

Geert Wilders (Foto: Flickr/pietplaat)Een paar dagen geleden doken er opeens overal berichten op met de titel: “Kamervragen over ‘anti-PVV-cursus’ Erasmus Universiteit”. De PVV was weer eens woedend en stelde voor subsidie aan de Erasmus-universiteit te onttrekken.

De bron van de rel is een webredacteur van de NRC, die zijn stukje over het evenement als volgt laat beginnen:

In de Remonstrantse Kerk aan het Museumpark in Rotterdam organiseerden cultuurcentrum Arminius en de Erasmus Universiteit woensdagavond een volledig gesubsidieerde workshop om hoogopgeleide, linkse mensen PVV-retoriek te leren bestrijden.


Dé vraag die meteen opborrelt is natuurlijk: waar gaat het over? Waar is een link naar de aankondiging van de workshop? Waar is het wederhoor van het Erasmus? Het antwoord is simpel, het is er niet. Nu is het stuk van webredacteur Steven de Jong duidelijk opinie, dus is wederhoor daar minder van belang, maar de daaropvolgende stortvloed aan van elkaar overgenomen artikelen hadden ook een broertje dood aan de journalistieke mores. Ja, het AD voegde later een stukje toe, maar dat was pas uren nadat het artikel was verschenen en nadat het merendeel van de lezers het ongenuanceerde stuk hadden gelezen.

De avond ging over framing, een debattechniek waarbij je woorden en beelden zo kiest, dat daarbij impliciet een aantal aspecten van het beschrevene worden uitgelicht. Daarbij nodigen frames uit om overgenomen te worden door je tegenstanders. Een mooi voorbeeld van framing was de Amerikaanse term ’tax relief’, wat niet alleen het doel – belastingverlaging – in zich droeg, maar ook de impliciete beschuldiging dat de huidige belastingen onaanvaardbaar hoog waren. Toen dit – Republikeinse – frame was overgenomen door de democraten was er geen redden meer aan.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoe frame je Rutte-1?

Machiavelli (Foto: Kaj Leers)
Het is armoe troef bij de oppositie sinds de bekendmaking van de regeer- en gedoogakkoorden die het kabinet van premier Mark Rutte schragen. De oppositiepartijen buitelen over elkaar heen in nietszeggendheid. Tot nu toe zijn alleen de SP en – min of meer – D66 in staat geweest de akkoorden inhoudelijk neer te sabelen middels leuke vondsten of keiharde sneren, oftewel ‘frames’.

“Boterzachte bezuinigingen.” “Dit kabinet laat de hypotheekrenteaftrek en de kilometerheffing ongemoeid.” “Echte hervormingen blijven uit.” “Dit kabinet bezuinigt geen 18 miljard maar hooguit 10 miljard.”  “Het buitenland zal hier niet blij van worden.” “Het kabinet staat met de rug naar de toekomst.”

Zomaar een handje uitspraken van leiders van oppositiepartijen uit diverse mediaoptredens. Het blijkt maar weer hoe slecht linkse partijen zijn in het neerzetten van een frame, het in negatieve doch speelse bewoordingen vangen van een (beleids-)voorstel van een concurrerende partij. Want geen van deze kritische woorden blijft hangen bij de doelgroepen die de partijen proberen te bereiken. Dat, of het op die manier verwoorden van de kritiek versterkt alleen maar de positie van het kabinet onder kiezers.

Ga maar na. Boterzachte bezuinigingen? Hervorming hypotheekrenteaftek en kilometerheffing gaan niet door? Echte hervormingen blijven uit? Het kabinet bezuinigt eigenlijk niet zo veel? ” O”, denkt de argeloze kiezer, “dus het valt allemaal heel erg mee. Da’s mooi!” Het buitenland? “Wat kan mij het buitenland nou schelen?” Het kabinet staat met de rug naar de toekomst? “Als die toekomst is dat de hypotheekrenteaftrek wordt afgeschaft, de kilometerheffing wordt ingevoerd, de pensioenleeftijd naar 67 gaat en de basisbeurs wordt omgezet in een leenstelsel, dan vind ik het prima dat het kabinet daar met de rug naartoe staat!”

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Framing in de praktijk

Vorige week is het onderwerp framing al een aantal keren voorbij gekomen hier op GC. Het is in de politiek extreem belangrijk hoe je naar de werkelijkheid kijkt, welk frame of denkraam je gebruikt.

Een fascinerend praktijkvoorbeeld is te vinden op de linkse Amerikaanse website Think Progress. Zij hebben de handen weten te leggen op een memo (.pdf) van de Republikeinse onderzoeker Frank I. Luntz over de te volgen strategie op het onderwerp gezondheidszorghervorming.

Ons advies: bewaar de pdf goed en turf hoe vaak je de standaardzinnen uit Luntz’ memo uit de mond van Republikeinen hoort in de komende maanden. Want het zijn snelle leerlingen daar in de GOP, zoals ook blijkt in het onderstaande filmpje:

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige