En nu iets heel anders?

Een verzuchting van een radeloze kiezer: Ik zou deze keer echt niet weten op welke partij ik ga stemmen. Repliek van een naïeve optimist: Stem dan eens op een nieuwe partij. Antwoord: Nee, dat heeft geen zin. Maar als ik dat zou doen, dan zou ik op de Piratenpartij stemmen. Misschien zijn er (veel) meer radeloze kiezers. Echte alternatieven hebben ze niet. Zelfs niet bij al die enthousiaste democraten die zelf een partij oprichten en pretenderen iets geheel anders te bieden. Maar liefst 160 nieuwe partijen deden mee aan de na-oorlogse verkiezingen. Dat is een gemiddelde van 8,7 nieuwkomers per verkiezing. Altijd nog goed voor gemiddeld 3,5 zetels per verkiezing. Gevestigde partijen dienen daar toch rekening mee te houden. Het kan ze net die een of twee zetels van de ultieme overwinning afhouden. Het gaat maar om gemiddeld 3,64 procent van de stemmen en van al die 160 nieuwe partijen hebben er slechts 12 één of meer zetels gehaald, toen ze de politieke arena betraden. Acht partijen haalden pas na één of meerdere verkiezingen hun eerste zetels. Zes partijen kwamen 0,050% stemmen tekort om een zetel te halen. Doe dus niet al te schamper over democratische debutanten, vooral ook omdat er ineens een geduchte concurrent tussen kan zitten.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 17-03-2022

Geen uitweg uit de crisis zonder democratie

, door

De eurocrisis zal niet opgelost worden met behulp van Europees spierballenvertoon alleen. Belangrijker nog is de versterking van de Europese democratie. Gastredacteur Klokwerk doet drie voorstellen.

Na de val van het kabinet is het voor sommige politici weer vrij trappen naar de EU. Sowieso was de EU de kiezer al veel langer niet bepaald sexy. Vreemd? Helemaal niet. De organisatie van de EU toont zich aan alle kanten zowel ondemocratisch als incompetent. Weinig kiezers die voor die combinatie zullen vallen, nietwaar? En toch is het zich afkeren van de EU iets wat de crisis alleen maar kan verergeren. De enige oplossing uit de economische én de politieke crisis van de EU is een centrale vorm van democratie.

Iedereen is het hierover eens: wanneer de EU meteen daadkrachtig had kunnen ingrijpen in Griekenland, dan was de hele economische crisis die in de rest van de wereld inmiddels langzaam lijkt uit te razen ook in Europa al lang voorbij geweest. Dit kon echter niet omdat het binnen de EU ontbrak aan mandaat. Een jaar lang hebben we daarom kunnen zien dat de regeringsleiders van de EU uitblonken in incompetentie om met echte oplossingen te komen. Onderling probeerden ze elkaar de hete aardappel toe te schuiven, en onder het schuiven bleek die aardappel steeds heter te worden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

De toekomst van de liberale democratie

, door

Voor de 90ste verjaardag van Foreign Affairs schreef Francis Fukuyama een artikel over de toekomst van de liberale democratie. Een vertaling verscheen in de Groene Amsterdammer. In beide gevallen is echter registratie nodig om het te lezen, of je probeert nog een papieren editie te scoren. Het is een goed artikel dat de uitdagingen van de moderne, met name westerse, maatschappij goed weergeeft.
In onderstaand interview komen de meeste van de punten uit het artikel ook voorbij. Over alle lessen die Fukuyama ook geleerd heeft sinds zijn “end of history” 15 minutes of fame. Gelardeerd met interessante observaties over de (recente) geschiedenis.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stemmen of meedoen?

, door

Ter voorbereiding van de verkiezingen in september, gaat u zich natuurlijk terdege voorbereiden op uw stemkeuze. Of gaat u meedoen?

Op dit moment zijn er 27 politieke partijen geregistreerd voor de Tweede Kamer. Of ze ook allemaal op uw stembiljet verschijnen moeten we afwachten.
Er is nog de kans dat nieuwe partijen zich melden. Hoewel een officieel ontbindingsbesluit nog niet is getekend, is daar wel haast bij. Wanneer de Tweede Kamer officieel ontbonden wordt verklaard, is nog niet bekend, maar daarna heb je 40 dagen de tijd om je politieke partij aan te melden en een kandidatenlijst in te leveren.

Tegen een luttele 12265 euro kun je de trotse lijsttrekker van een nieuwe partij worden. Terzijde: vertrouwt de Kiesraad de Nederlandse banken niet helemaal? De waarborgsom moet je storten bij de Royal Bank of Scotland.
Je hebt dus zeker 1227 mensen nodig die lid willen worden en een tientje storten. Dat moet lukken als je aardig wat volgers op je sociale media hebt.

Maar waarom zou je? Er zijn al partijen genoeg en tegenwoordig kun je daarin ook infiltreren door mee te doen met de G500. Toch zijn er bij elke verkiezing altijd wel een paar lieden die hun burgerlijke verantwoordelijkheid ook eens in praktijk willen brengen.
Gemiddeld doen er 23 politieke partijen mee aan de verkiezingen. Slechts 10 halen daadwerkelijk zetels in de Tweede Kamer. In de afbeelding onderaan zie je een overzicht vanaf 1918, het jaar waarin de evenredige vertegenwoordiging en het stemmen op personen praktijk werd. Het overzicht kun ja nazien in dit exceldocument.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

Kwakgeschiedenis: het Griekse erfgoed

, door

De wetenschappelijke methode, onze vrijheid, de experimentele wetenschap, de democratie, rationaliteit, wiskunde, wijsbegeerte… het wordt allemaal maar toegeschreven aan de oude Grieken en het is bijna allemaal niet waar.

Over het algemeen gaat de drogredenering als volgt: wij hebben X, de Grieken hadden ook X, dus wij hebben het van de Grieken. Dat X ook bij andere volken kan zijn voorgekomen wordt vaak genegeerd (wiskunde is hier een voorbeeld), zoals men ook vaak over het hoofd ziet dat X vergeten kan zijn geraakt en herleefd kan zijn, zonder dat er een direct verband is (democratie).

Verder is maar de vraag of de Grieken X wel echt op hun culturele repertoire hadden, want misschien is ons voorbeeld van een Griekse X wel niet-representatief. De experimenten van Archimedes zijn bijvoorbeeld nogal uitzonderlijk en kunnen niet worden beschouwd als bewijs dat de Grieken de experimentele wetenschap hebben uitgevonden. Dat onze natuurwetten weinig gemeen hebben met de wet van Archimedes, zal ik dan nog buiten beschouwing laten. Kortom, veel veronderstelde ontleningen zijn gebaseerd op drogredeneringen.

Sprekend over drogredeneringen. Dáár hebben de Grieken nu wél als eersten over nagedacht, en veel van wat Aristoteles erover zei is nog steeds actueel. Vandaar dat ik graag verwijs naar deze infographic, waarop ze handig worden uitgelegd.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-09-2022

Gevaarlijke Amerikanen

, door

Democracy Now! is een kleine network die lekker tegen de stroom inzwemt. Deze week was er een mooie aflevering met daarin een klokkenluider die de NSA heeft verlaten. William Binney, zo heet de man, doet een boekje open over de mate waarin de NSA niet alleen het buitenland in de gaten houdt, maar vooral ook onschuldige Amerikanen. Hij is al jaren in gevecht met de NSA.

Nog boeiender is het interview met journalist Laura Poitras die iedere keer op de luchthaven wordt ondervraagd. Ook Jacob Applebaum, een belangrijke medewerker van WikiLeaks, wordt telkens apart genomen. Hun verhalen tonen hoe de vrijheden in Amerika langzaam eroderen.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

Breekbare democratie

, door

Een mooie omschrijving van het begrip democratie is “ dat het iets heel breekbaars is, dat uit tal van kleine, fragiele mechanismes en praktijken bestaat. Eén daarvan is er voor zorgen dat alle stemmen geteld worden.” Het is een mooie formulering van Snyder: stemmen tellen doen we wel, maar wat gebeurt er met al die kleine en fragiele mechanismes, die onze democratie vormen, nu het overleg op het Catshuis wordt voortgezet?

Ik denk dat de rechtstatelijkheid, de rechtsgelijkheid en de privacy onder druk blijven. De oorzaak daarvan is de combine met de PVV en de lichtzinnigheid van de VVD. Daarnaast groeit het hervormingsprobleem: de combinatie is niet erg progressief of modern. De minimalistische samenwerking van de regering Rutte met de Staten Generaal kan geen stevige crisisinterventies opleveren?
Het stuk van Ramsey Nasr in de NRC van 24 maart gaat ook over het bederf van deze regeringscombinatie: ‘Nederland is een natie aan het worden zonder normen en cultuur’. Frits Abrahams vindt hem maar een beetje chagrijnig, (NRC, 26 maart) want dit blijft toch een prima landje om in te wonen? Zou dat nog waar zijn?

Timothy Snyder is gesprekspartner van Tony Judt, in zijn laatste boek, “Denken over de Twintigste Eeuw”. Judt reageert met de gedachte van Churchill dat democratie het slechtste systeem is op alle andere na, maar noemt die gedachte maar beperkt waar. “Een democratie roest van binnenuit tamelijk snel weg. Dat gebeurt linguïstisch, of retorisch, hoe je het ook wilt noemen, en dat is de Orwelliaanse taalkwestie. Ze roesten weg omdat de meeste mensen er eigenlijk weinig om geven.” Dat lijkt me het probleem waar Ramsey Nasr op wijst: we zijn onvoldoende zuinig op de democratie die we hebben. En het roesten gaat voort.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Brinkman ervaart het nu ook: er is geen politieke middenweg

, door

Het schisma tussen Brinkman en Wilders toont het democratische dilemma van het populisme. De keuze is tussen een sterke leider en ruim baan voor de vrije volkswil. Wat Brinkman persoonlijk heeft ervaren, is op grote schaal gebeurd: het vertrouwen in een politieke middenweg is verdwenen. Dat stelt politiek filosoof en publicist Gerard Drosterij.

Wil een alleenheerser zijn macht behouden dan zal hij vrijdenkers moeten weren en samenscholingen voorkomen. Mensen in zijn buurt dienen vreemden voor elkaar te blijven, want opbloeiende vriendschappen verzwakken slechts de ondubbelzinnige loyaliteit voor de alleenheerser. Aldus Aristoteles 2300 jaar geleden.

Hero Brinkmans frontale botsing met Geert Wilders kwam dus niet als een verrassing. Waar een alleenheerser regeert, daar zal ooit iemand opstaan die het niet meer pikt. Maar Brinkmans pleidooi voor openheid in de PVV was voor Wilders een onmogelijke eis. De deur op een kier zetten, was hem wagenwijd openen.

Het schisma tussen Brinkman en Wilders toont het democratische dilemma van het populisme. Voorop staat het belang van het volk, een belang dat lang door de elite is gedwarsboomd. De populist wil het volk van het elitaire juk bevrijden en kan dat op twee manieren: of de volkswil ondubbelzinnig door een sterke leider laten verwoorden, of juist vrijbaan geven aan die volkswil. In principe is er geen tussenweg mogelijk. Immers, de vijand is juist de vertegenwoordigende democratie.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende