Alle achterkamertjes openbaar

Rutte, Verhagen en Wilders gaan het de komende dagen over ons hebben. Traditiegetrouw gebeurt dat achter gesloten deuren. Ze sluiten zich op in het Catshuis. Als je het over anderen wilt hebben, kun je daar geen pottenkijkers bij gebruiken natuurlijk. Ze gaan het niet over ons, maar over cijfertjes hebben? Jawel, en de cijfertjes die het illustere trio op hun rij zet, bepalen hoe ons leven de komende tijd er uit gaat zien. Toen Rutte I in oktober 2010 aan het werk toog, waren er 394 duizend werklozen. In januari van dit jaar waren er 487 duizend werklozen. Zo’n 93 duizend mensen hebben dus ervaren wat het voor hen betekent als het kabinet het over cijfertjes heeft. En dan hebben we het maar niet over de duizenden mensen wiens koopkracht achteruit is gegaan. Of de duizenden mensen die hun bibliotheken, buurthuizen, kinderspeelplaatsen of zwembaden zagen verdwijnen. Het is maar een greep uit de vele gevolgen van Ruttes cijfertjes. Ondertussen speculeren de media wat de heren zullen doen. Wie sluit welke compromissen? Hoe groot zullen de volgende bezuinigingen zijn? Zodra dat bekend is, volgen de analyses, die grotendeels ook speculatief zullen zijn. Omdat de heren er erg goed in zijn niet het achterste van hun tong te laten zien. Er is maar één manier om zelf een onafhankelijk oordeel van de besprekingen te maken: we moeten er zelf bij kunnen zijn.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

‘EU moet Victor Orban niet isoleren’

De Hongaarse premier Victor Orban is weinig geliefd in Europa. Hij zou ondemocratisch zijn. Toch moet de EU ervoor waken hem en zijn partij teveel te isoleren, betoogt Balázs Jarábik, directeur van het Kiev office of Pact, Inc., een NGO voor de ontwikkeling van media en civil society in Oost-Europa.

Viktor Orban`s FIDESZ party won a constitutional majority in the Hungarian parliament two years ago on a promise of purging the country’s politics of the remnants of communism. The prime minister had a point: unlike neighbouring Central European states, Hungary had moved from communism through compromise, not revolution, so many of the old system’s worst traits including rampant tax evasion and addiction to debt have been preserved or worsened. When Orban promised to “complete regime change”, he had the backing of most Hungarians, even if many suspected the prime minister’s political instincts, and worried that he lacked a clear programme and a team with the expertise to reform the country.

Two years later, Orban is in open conflict with his country’s opposition and much of the West. Critics hold him responsible for a series of confusing, counterproductive and sometimes contradictory economic measures, such as the de facto nationalisation of the private pension system. They also suspect him of trying to build a one-party state. The EU, too, is alarmed, and the European Commission initiated court proceedings against Hungary, chiefly over measures that curb the powers of the country’s central bank. But the West should resist the urge to isolate Viktor Orban, as it does with Belarus’ Alexander Lukashenko. Orban has genuine support from the majority of Hungarians, who believe that the country is on the wrong track and needs deep reforms. While many of the prime minister’s steps have been undemocratic, Orban has proven to be a pragmatist, capable of adjusting course. The EU’s goal in Hungary should be to steer his government away from damaging undemocratic ideas towards needed reforms.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-02-2022

Gerontocratie

In Cuba is het plan opgevat om de afdeling geriatrie van de Partido Comunista de Cuba langzamerhand te sluiten – de rebellen van 1959 zijn inmiddels tachtigers. De PCC wil natuurlijk vooral voorkomen dat de onvoorziene dood van een leider tot een machtsvacuüm zal leiden. Ik verwacht dan ook geen jonge leiders zoals de achtentwintigjarige Kim Jong-Un want communistische landen zijn berucht paternalistisch. Grotere Broer weet het altijd beter.

En niet alleen communistische landen. Italië is het Europese oudemannenland bij uitstek. President Napolitano is 86 jaar oud. Premier Mario Monti is 68. Ter vergelijking: de Duitse president Wulff is 52 en kanselier Merkel 57; De Franse president Sarkozy is 57 en premier Fillon eveneens; de Britse premier Cameron is 45 en Mark Rutte is 44. President Napolitano is dan ook het oudste staatshoofd van de Europese Unie. Koningin Elizabeth II van Groot-Brittannië (85) is de op één na oudste; de Griekse president Karolos Papoulias (82) is derde.

De leiders van de belangrijkste politieke partijen zijn Silvio Berlusconi (75), Umberto Bossi (70), Pier Luigi Bersani (60), Gianfranco Fini (60), Pierferdinando Casini (56) en Nichi Vendola (53) – die laatste twee worden dan ook nog altijd als jong gezien. In Nederland zijn alle fractievoorzitters in de Tweede Kamer, met uitzondering van Job Cohen (64) en Maxime Verhagen (55), jonger dan vijftig.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

Live: Viktor Orbán in het Europees Parlement

Aleksandr Loekasjenko van Wit-Rusland is op zeker de laatste dictator in Europa. Maar Viktor Orbán van Hongarije is misschien wel de eerste dictator in de Europese Unie? Deze middag spreekt de omstreden Hongaarse premier in het Europees Parlement. Het is een niet gepland bliksembezoek aan Straatsburg waarmee Orban de -in zijn woorden- ‘lastercampagne tegen zijn land’ probeert te stoppen. De rechts-populist gaat met commissie voorzitter José Barroso in debat over de anti-democratische maatregelen die hij in Hongarije doorvoert. In korte tijd herschreef Orban de Hongaarse grondwet, nationaliseerde privépensioenen, bracht alle media onder controle van een machtige media-autoriteit, stelde de Hongaarse nationale bank onder politieke controle, paste het kiesstelsel aan ten gunste van zijn regeringspartij en tastte de onafhankelijkheid van de rechtspraak aan. Vanaf 15:00 is het optreden van Orban hier live te volgen, om 16:45-17:30 geeft hij een persconferentie.

Niet boeiend? Dat zal ons nooit gebeuren? Bedenk dan dat Orban de democratische rechtsstaat kan afbreken dankzij een nipte electorale meerderheid van 54%. Hier in Nederland stemt ongeveer een vijfde deel van de kiezers op een vergelijkbare partij als de PVV, maar met een dalende welvaart zullen ook Nederlanders vatbaarder worden voor totalitaire ideologieën. Wij zijn allen Hongaren.

CC foto: Európai Bizottság/ Végel Dániel

Foto: copyright ok. Gecheckt 07-11-2022

Democratie is slecht. Het is tijd voor … de beslissingsmachine!

Democratie is leuk, maar kent ook vele problemen. In deze tijd ontkomen we er niet aan om belangrijke maatschappelijke beslissingen door machines te laten nemen, betoogt informatiedeskundige Frans Knibbe.

Democratie, de macht van het volk. Zo’n vijfentwintig eeuwen geleden, in de stadstaat Athene, bleek het een goed medicijn tegen tirannie te zijn. De directe democratie van Athene ontwikkelde zich tot representatieve democratie – geen referenda, maar bestuur via politieke partijen en volksvertegenwoordigers – en wordt nu wereldwijd gezien als het neusje van de zalm onder de bestuursvormen. Dit geloof gaat zelfs zo ver dat een land dat de democratische principes niet naleeft net zo lang met bommen of economische sancties bestookt mag worden totdat het ook in het democratisch gelid komt.

Is de faam van democratie terecht? Is het echt de beste manier om naties van miljoenen mensen te besturen? In ieder geval zijn er vele zwakke punten te vinden. Hieronder een tiental:

  • Bij verkiezingen mag men kiezen tussen een aantal politieke partijen. Elke partij staat voor een pakket principes en ideeën. De kans dat zo’n pakket exact overeenkomt met de principes van een individuele kiezer is zeer klein. Dus: Persoonlijke ideeën worden niet goed vertegenwoordigd.
  • Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

    Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

    Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

    Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

    Online petities halen zelden de politiek

    Ondanks dat online petities massaal ondertekend worden, halen ze zelden Tweede Kamerleden of bewindslieden. Dat blijkt uit een analyse van ANP en weblog Sargasso van drie miljoen handtekeningen, vrijgegeven door de populaire website petities.nl.

    Sinds 2009 zijn er 488 online petities gestart waarvan het uitdrukkelijk de bedoeling was dat ze aan een minister of de Tweede Kamer werden aangeboden. Tien zijn er daadwerkelijk aangeboden aan de Tweede Kamer. Navraag bij de woordvoerders van de ministeries van Binnenlandse Zaken, Veiligheid en Justitie en Volksgezondheid, Welzijn en Sport zeggen dat het er nog geen vijf per jaar zijn. Meestal verwijzen ze de indieners door naar de Tweede Kamer.

    Volgens Reinder Rustema, eigenaar van petities.nl, worden petities meestal gestart om media-aandacht te krijgen. Daarnaast onderschatten veel petitionairs hoe moeilijk het is om door middel van een petitie een onderwerp op de politieke agenda te krijgen. ,,Petities zijn onderdeel van een lobbyproces, je moet de weg weten op de vierkante kilometer Den Haag, om een petitie effectief te laten zijn. Indienen, handjes schudden, er achteraan bellen.’’

    Rustema vindt het jammer dat zo weinig petities een vervolg vinden. Hij wil daarom binnenkort voor een aantal petities het lobbywerk en indienen overnemen. ,,Petities zijn een belangrijk instrument om contact te leggen en onderhouden tussen politici en burgers over een maatschappelijke kwestie. De enige partij die structureel oppakt en gebruikt is de SP. Als vijftigduizend mensen zich om een maatschappelijke kwestie bekommeren, kan dat voor meer politici interessant zijn om te volgen.’’

    Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

    Sargasso, kennis en andere onzin

    In het ‘land van ooit’ zat de wereld overzichtelijk in elkaar. De openbaarheid was de dorpsomroeper, de krant, de roddel over de schutting. De overheid was georganiseerd, zoals door Kafka beschreven en door Weber voorgeschreven, met een toegewijd leger ambtenaren en een politiek verantwoordelijke aan de top. De mensen organiseerden zich door de krant (“de krant is een meneer”, zo leerde ons Jan Blokker), door pamfletten, door persoonlijke contacten via vergaderingen en demonstraties.

    Dat land herinner ik me nog heel goed. De kunst van het stencillen ben ik nog machtig, het pamfletten in brievenbussen doen, het rondrijden met een geluidswagen. De stencilmachine staat inmiddels in het museum. Geluidswagens kennen we niet meer. Pamfetten wel: de techniek heeft ze alleen maar mooier gemaakt, gemakkelijker te maken ook.  Ergens in de loop van de jaren negentig zette mijn werkgever een PC op mijn bureau en nam mij, bijna letterlijk, mijn fijnschrijver af. In 2001 begon Sargasso met een nieuw soort openbaarheid: de virtuele wereld van het net. Ik had er geen idee van. Ik pionierde in de jaren zeventig met kabeltelevisie, toen een heel moderne openbaarheid,  maar daarna heb ik de ontwikkeling niet meer gevolgd.

    Misschien is de echte sprong voorwaarts toch wel de ontwikkeling van de zoekmachines, al snel overwoekerd door Google. Daarmee kon Google “aandacht” verkopen: in ruil voor je aandacht kreeg je een gestructureerd antwoord op je zoekvraag. Je dacht kennis te verwerven, maar Google verkocht je aandacht aan adverteerders, die jou iets hadden aan te bieden. Gelukkig bedachten de eerste Sargasten dat internetters niet alleen suffe consumenten waren, maar dat het Internet ook mogelijkheden bood voor informatie, sociale organisatie en verheffing.

    Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

    In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

    Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

    In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

    Vorige Volgende