Een eer voor iedereen

In deze reeks van artikelen nemen we begrippen onder de loep die gebruikt worden in het discours over migranten in Nederland, en met name over eergerelateerd geweld. Die termen zijn bijna allemaal erg vaag. Dit heeft grote gevolgen die we onder ogen moeten zien. In de eerste vier bijdragen (hier, hier, hier en hier) beschrijf ik welke problemen er zijn met de termen cultuur, eer, eergerelateerd geweld en nieuwe termen als Schadelijke Traditionele Praktijken. Definitieproblemen De Nederlandse overheid heeft in de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (2013) een bestrijdingsprogramma van eergerelateerd geweld opgenomen. Echter, bij gebrek aan definities moeten de overheidsinstanties en hulpverlening met culturenlijstjes en signalenlijstjes werken om mogelijke eerzaken te determineren. Zo kunnen ze zonder onderzoek o.a. het label ‘eergerelateerd’ aan een zaak toekennen. Of een zaak wel of niet als eergerelateerd gelabeld wordt heeft vooral gevolgen voor burgers met een niet-westerse migratie-achtergrond en nagenoeg niet voor autochtone burgers.

Door: Foto: © Sargasso logo 3 serie cultuur eer
Foto: John (cc)

7 argumenten voor rapporteren over criminaliteit en herkomst nader bekeken

ANALYSE - Er zijn verschillende redenen aan te voeren om criminaliteitscijfers uit te splitsen naar herkomst, zoals in de rapporten van WODC, CBS en SCP regelmatig wordt gedaan. Tom van Messel en Gwen van Eijk bespreken de meest gehoorde argumenten.

Twee weken geleden riepen organisaties Ocan, SMN en IOT kabinetsleden op om de overheidscommunicatie over criminaliteitscijfers en herkomst aan te passen. Aan deze oproep ging een en ander vooraf. Onder andere is aan onderzoeksinstituten zoals het CBS, het SCP en het WODC gevraagd – per brief en tijdens gesprekken – om hun overwegingen bij de rapportages toe te lichten. In totaal publiceerden zulke instituten in de afgelopen tien jaar (tenminste) 47 rapporten waarin criminaliteitscijfers worden uitgesplitst naar herkomstland.

Onze observaties over de toelichtingen die vanuit deze onderzoeksinstituten werden gegeven komen aan bod in een volgend artikel. In dit artikel gaan we eerst in op enkele veelgehoorde argumenten om criminaliteitscijfers wél uit te splitsen naar herkomstland. De zeven koppen hieronder zijn gebaseerd op talloze feitelijke voorbeelden van argumenten vóór uitsplitsing naar herkomst, bijvoorbeeld uit regeringsnota’s of politieke debatten.

#1 “Je moet problemen kunnen benoemen”

Het argument ‘problemen benoemen’ kwam onlangs nog voorbij in de gemeenteraad van Leeuwarden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Je bent zelf aan het radicaliseren

Mooie column van Mieke van Stigt op Sociale Vraagstukken:

“Niet de radicale islam, maar de radicalisering van de Nederlandse cultuur is het grootste probleem waar we nu mee te maken hebben. Niet alleen (alsof dit niet genoeg zou zijn) vanwege de flagrante schendingen van de fundamentele rechten van de mens, maar vanwege de vérgaande gevolgen voor een nieuwe generatie Nederlanders. Zij weten zich op voorhand uitgesloten van onze samenleving vanwege de volstrekt bedorven sfeer in de media, politiek en op straat.

Juist het uitsluiten van groepen Nederlanders zorgt voor een sfeer van onveiligheid, aan beide kanten. In plaats van te kijken naar onze gemeenschappelijke toekomst, kijken we nu naar elkaar, angstig, ongerust, boos. En ondertussen gebeurt er te weinig voor onze grootste problemen: het milieu, de zorg, het onderwijs, de sociale onzekerheid van flexwerk. Daar moeten we ons collectief tegen verzetten. In het belang van toekomstige generaties. In het belang van ons allemaal.”

Foto: © Sargasso logo 2 serie cultuur eer

Met ‘Schadelijke Traditionele Praktijken’ de mist in

In deze reeks van artikelen nemen we begrippen onder de loep die gebruikt worden in het discours over migranten in Nederland, en met name over eergerelateerd geweld. Die termen zijn bijna allemaal erg vaag. Dit heeft grote gevolgen die we onder ogen moeten zien.

In de eerste drie bijdragen (hier, hier en hier) concludeer ik dat de overheid geen duidelijke definities hanteert van de termen ‘cultuur’, ‘eer’ en ‘eergerelateerd geweld’ en dat dit tot onaanvaardbare gevolgen leidt.
In deze bijdrage het probleem dat er nieuwe concepten worden bedacht die toegedicht worden aan cultuur, eer of beide.

‘Conceptuele mist’

Onderzoekers Ten Boom en Wittebrood (2019) waarschuwen voor een ‘conceptuele mist’ wanneer geweld van allerlei categorieën en typen klakkeloos onder één overkoepelende noemer (zoals ‘afhankelijkheidsrelaties’) wordt gebracht.
In een dergelijke conceptuele mist dolen we al rond in verband met ‘eergerelateerd geweld’.

Een noemer voor vele begrippen

Van ‘eergerelateerd geweld’ wordt gezegd dat het een reeks van ernstige misstanden omvat, variërend van gedwongen huwelijken, huwelijkse gevangenschap, achterlating (= gedwongen achterblijven in het buitenland), vrouwelijke genitale verminking, maagdenvlieshersteloperaties tot eerwraak.

De meeste hulpverleners en politiemensen vinden echter elk van deze begrippen op zich al erg complex. Wanneer je ze vraagt naar de criteria die men hanteert om een gedwongen huwelijk vast te stellen, is het antwoord meestal dat dat ‘lastig’ is en ‘een grijs gebied’.

Foto: © Sargasso logo serie cultuur eer

Eergerelateerd geweld: kun je werken met meerdere definities?

ANALYSE - Gastbijdrage van Rob Ermers. In deze reeks van artikelen nemen we begrippen onder de loep die gebruikt worden in het discours over migranten in Nederland, en met name over eergerelateerd geweld. Die termen zijn bijna allemaal erg vaag. Dit heeft grote gevolgen die we onder ogen moeten zien.

In de eerste twee artikelen (hier en hier) beschrijf ik welke problemen er zijn met de termen cultuur en eer. Een belangrijke conclusie is dat er geen toepasbare definities zijn van deze begrippen. In dit derde artikel bespreek ik de term ‘eergerelateerd geweld’.

Sinds medio 2013 hanteert de overheid een Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Ook zaken rond eergerelateerd geweld vallen onder deze wet. Of een zaak wel of niet als eergerelateerd gelabeld wordt heeft vooral gevolgen voor burgers met een niet-westerse migratie-achtergrond. Het wordt eentonig, maar ook de definitie van eergerelateerd geweld ligt niet vast, zelfs niet binnen de overheid. Hoe kan dat?

De consequenties van de classificatie

De begrippen eer en eergerelateerd geweld worden in de praktijk, ook internationaal, vrijwel uitsluitend geassocieerd met niet-westerlingen. Wanneer een zaak geclassificeerd wordt als ‘mogelijk eergerelateerd’ treedt er via de Meldcode Huiselijk Geweld een speciaal protocol in werking.

Jeugdbeschermers bijvoorbeeld, die normaal gesproken wettelijk verplicht zijn de ouders volledig te informeren van een probleem of kwestie over hun kind, hoeven dat in geval van een ‘mogelijke eerzaak’ niet. Ze hoeven de ouders zelfs niet te vertellen waar het kind op dat moment verblijft. Ook wordt de politie er vaak direct bij gehaald.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: © Sargasso logo serie cultuur eer

Onderzoek naar eergerelateerd geweld gaat mank

LONGREAD, ONDERZOEK - Een gastbijdrage van Rob Ermers, gastonderzoeker aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij houdt zich bezig met de multiculturele samenleving, geeft trainingen en lezingen over aan eer gerelateerd geweld en publiceert over dit onderwerp. Zijn recentste publicatie is Honor Related Violence. A New Social Psychological Perspective (Routledge, London).

In deze reeks van artikelen nemen we begrippen onder de loep die gebruikt worden in het discours over migranten in Nederland, en met name over eergerelateerd geweld. Die termen zijn bijna allemaal erg vaag. Met naar mijn mening grote gevolgen die we onder ogen moeten zien.

In het eerste artikel beschreef ik hoe de term cultuur wordt gebruikt. Maar er is nog een andere notie waarover veel onduidelijkheid heerst: eer.

De begrippen eer en eergerelateerd geweld worden in de praktijk uitsluitend geassocieerd met mensen met een migratie-achtergrond. Vaak wordt eraan toegevoegd dat eergerelateerd geweld cultureel bepaald is, waarmee dan bedoeld wordt ‘niet-westers cultureel’.
Maar hoe zit dat precies? En hoe functioneert de aanpak van eergerelateerd geweld?

Eer en cultureel geweld

Eer is in Nederland – en trouwens in heel West-Europa – de laatste twintig jaar belangrijk geworden vanwege de aanpak van eergerelateerd geweld. Geweld is natuurlijk vreselijk en moet met alle macht bestreden, en liever nog voorkomen worden. Dat ontkent niemand.

Foto: Maryland GovPics (cc)

Aannamen over ‘cultuur’ zetten hulpverleners op het verkeerde been

ANALYSE - door dr. Rob Ermers.

Je leest wel eens uitspraken als: ‘in de Koerdische cultuur heeft een meisje niets te zeggen over met wie ze trouwt’ en ‘in de islam zijn vrouwen ondergeschikt’. Maar ook ‘in de westerse cultuur zijn mannen en vrouwen gelijk’. Wat is er mis met zulke uitspraken?

Niet alleen gewone burgers, maar ook onderzoekers, maatschappelijk werkers, jeugdbeschermers, politiemensen en officieren van justitie doen dergelijke uitspraken over de cultuur en religie van mensen. Ook in rapporten worden ze gepresenteerd als algemene, vaststaande feiten.

Maar kloppen deze uitspraken voor elke Koerdische, voor elke westerling en elke moslim wel? En: zijn ze gebaseerd op wetenschappelijke inzichten? Mag je ze bijvoorbeeld gebruiken in een risico-analyse voor familie X?

Een wetenschappelijke basis is belangrijk, omdat politiemensen, maatschappelijk werkers en jeugdbeschermers net als bijvoorbeeld artsen en psychiaters risico-inschattingen opstellen. Ze proberen te bepalen waarom individuen zich in het verleden op een bepaalde manier gevaarlijk hebben gedragen, en of ze dat in de toekomst wellicht weer gaan doen. Dat is belangrijk, maar ook moeilijk werk.

De term ‘cultuur’ is een probleem

Professionals hebben een diepgaande invloed op het leven van de burgers. Ze besluiten tot aanhouding van mensen, adviseren of handhaven gebieds- of contactverboden, leggen behandelingen of toezicht op, of halen kinderen weg bij hun ouders. Zelf zijn ze vaak geen wetenschappers, maar hun afwegingen moeten wel zijn gebaseerd op wetenschappelijke inzichten, duidelijke criteria en beproefde methodieken.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Joe Catron (cc)

Ons en iets

Zoveel verkiezingsdebatten, zo weinig variatie. De nieuwsrubrieken lieten vooral politici aan het woord die tegen elkaar opboden over de radicale islam. Al wie moslims collectief verdacht wilde maken, kreeg vrij spel. Rutte, Buma, Segers, Van der Staaij, Baudet, Roos – ze mochten allemaal op tv uitleggen hoe kwalijk de islam was en dat ‘onze’ cultuur en ‘onze’ waarden en normen’ ernstig onder die enge moslims te lijden had. Wilders – te laf om zelf mee te debatteren – deed alles in tv-spotjes, interviews en acties nog eens moddervet over.

Impliciet spraken genoemde heren stuk voor stuk over een ‘ons’ waarin geen enkele plaats was ingeruimd voor anderen dan zijzelf. Buma eigende zich de vrouwenemancipatie toe (daar deed het christendom volgens hem al ‘eeuwenlang’ aan). De VVD deed alsof ze de rechten van minderheden altijd centraal hadden gesteld. De PVV en de splinterracisten deden alsof ze enorm voor homorechten waren, omdat dat ze een fijne stok opleverde om moslims mee te slaan.

Ik schaamde me dood. Zo’n Nederland – wit, blank, mannelijk, kortzichtig, bang en benepen – is niet mijn Nederland. Sterker, zulke heren sluiten ‘mijn’ Nederland uit: ze erkennen niet dat je anders mag zijn dan de goegemeente.

Foto: copyright ok. Gecheckt 20-09-2022

En dan, wat is cultuur nog in dit land?

OPINIE - Rifapen, dobbernegers, haatbaarden,  testosteronbommen, kopvodden, geitenneukers, hoerroepers, zandnegers, vrouwenhaters, rapefugees, pedoprofeet, haat-imam, klaagneger, asieltoeristen, Gutmenschen, woestijnnazi’s, moslimhoer, slachtofferexhibitionisten, asielshopper-invasie, haatbaardzeugen, beroepsgekwetsten, ‘racisme’-schreeuwers, allochtonenPVV, haatsmurfen, asieltsunami, woestijngeloof, uitzwaai-pagina, sharia-driehoek, haatsnee…

Er wordt de laatste tijd nog wel eens – en met graagte – op gewezen dat onze joods-christelijke cultuur onder druk staat.

Als u het mij vraagt is die al lang bezweken.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

De erfenis en de generaties

COLUMN - Duitsland heeft geen jeugd meer. Dat is het verbluffende resultaat van een enquête onder 3000 Duitsers.

Eerder schreef ik hier over de studie “Das Vermächtnis” in Die Zeit. Ik kocht het nummer van 3 maart om de rapportage van het onderzoek te volgen.  Het verhaal heet “Generation Gibtsnicht” en behandelt een verdwenen tegenstelling tussen de generaties. ‘De oudjes tikken zoals de jonkies en de jonkies zoals de oudjes’, zo vat ik onderzoekster Jutta Allmendinger samen.

‘Vroeger hadden de ouderen het verstand en nu ik oud ben hebben de jongeren het verstand’, zei mijn schoonvader toen ik trouwde. Dat was in 1969. Het illustreerde de generatiekloof. Met dat gevoel ben ik ook opgegroeid.

Volgens Die Zeit zijn de ooit kenmerkende verschillen tussen generaties verdwenen.

Voor Duitsland is dit verbazingwekkend: nergens ter wereld hadden generaties meer met elkaar af te rekenen als de volwassen Duitsers, op zijn best meelopers met Adolf Hitler, met hun kinderen van na de oorlog. Aan het einde van de jaren zestig kwam een studentenbeweging en buitenparlementaire oppositie op gang, waar gezagsdragers nog nachtmerries van hebben. Oud nazi’s werden door de Baader Meinhof groep vermoord, de film “Deutschland im Herbst”, gaf een somber tijdsbeeld.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende