PS2015: Welke coalitie dan wel?

Welke coalitie heeft straks wel een meerderheid in zowel Eerste als Tweede Kamer, vraagt Tom van der Meer zich af. Wie het eerste verkiezingsdebat van PS2015 heeft gekeken, heeft gemerkt dat de campagne niet gaat over provinciale maar over nationale onderwerpen. En niet in de laatste plaats om de vraag of Rutte II – gesteund door VVD, PvdA en de ‘Constructieve 3’ – zijn meerderheid in de Eerste Kamer zal behouden. Met een schuin oog op de peilingen concludeerden onder meer Brinkman (CDA), Kox (SP) en Faber (PVV) dat kiezers de verkiezingen van de Provinciale Staten gebruiken om af te rekenen met de zittende regering. Dat heet dan een ‘duidelijk signaal van de kiezer’. Maar als de verkiezingen dan inderdaad genationaliseerd zijn, is het merkwaardig dat de werkelijke hamvraag dan niet wordt gesteld. Die hamvraag luidt: Wat dan wel?

Door: Foto: Gerard Stolk (cc)
Waan van de dag

‘De chemie tussen VVD en PvdA lijkt uitgewerkt’

, door

Tien punten voor het cliché, maar afgezien daarvan toch een lezenswaardig verhaal over de toenemende spanningen tussen PvdA en VVD.

Wat op de achtergrond meespeelt, zijn de komende Statenverkiezingen. De PvdA wil de onvermijdelijke nederlaag beperken door zich meer links te profileren. En tegelijkertijd wordt de PvdA, dankzij het (ongetwijfeld) afnemende aantal zetels in de Eerste Kamer, als coalitiepartner steeds minder interessant voor de VVD.

En dan krijg je dus spanningen.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Herfstakkoord is uitbreiding coalitie

, door

ANALYSE - Het is natuurlijk spannend hoe de Begrotingsafspraken 2014 door de wandelgangen gedoopt zullen worden. ‘Herfstakkoord’ is al bezet. ‘Fundatieakkoord’ verwart parlementaire arbeid met plaatselijk toerismebeleid. ‘Mannenbroedersakkoord’ is te geestig, en ‘Crematoriumakkoord’ zal de spin vanuit de voorstanders niet overleven. Maar belangrijker dan dat: wat is het precies? Het aanlijnen van drie nieuwe bedrijfspoedels of een gelegenheidsdeal, zoals het Woonakkoord was?

Het plaatje van de persconferentie wekte een weinig bescheiden indruk: Pechtold, Slob en Van der Staaij runnen nu de show. Samsom en Zijlstra stonden aan de zijkant klappen te incasseren. Hun begroting kon wel degelijk anders en beter. Meer banen, meer onderwijs, meer lastenverlichting – allemaal mogelijk voor wie even wil doorrekenen. Rutte en Dijsselbloem stonden er zo mogelijk nog bedremmelder bij. Voor de goede orde: Rutte is de minister-president van dit land. Dijsselbloem is de minister van Financiën en voorzitter van de Eurogroep. Van der Staaij runt een club met drie zetels en zat onlangs in Straatsburg te klagen dat zijn fundamentele mensenrecht op het weren van een skeelerende superwoman geschonden was.

Wat over de aard van de nieuwe constructie gecommuniceerd wordt, is veel minder snoevend. D66, SGP en CU benadrukken dat zij geen nieuwe gedogers zijn. Zij zullen dit kabinet nog op talloze onderwerpen te vuur en te zwaard bestrijden, zo luidt de belofte. Anderzijds is er de principiële voorkeur vanuit dit kabinet om ook volgende begrotingen met behulp van dezelfde zijwieltjes in het Staatsblad te krijgen. Het motorblok van het regeringsbeleid, het sociaal-economische deel, is het beleid van een supercoalitie geworden. Die kan hoogstens groter worden. Mogelijk krijgt het CDA het toch te kwaad met de gedachte dat zij tussen Wilders en Roemer de zijlijn bevolken. Heel erg geloofwaardig is het tenslotte niet om uit naam van het ‘radicale midden’ afstand te nemen van beleid dat verder gesteund wordt door alles wat zich in het politieke midden bevindt.

Foto: marie-ll (cc)

Samenwerking in Kamer: coalitie versus oppositie

, door

ANALYSE - Of een partij tot coalitie of oppositie behoort, lijkt belangrijker dan politiek-inhoudelijke verschillen, blijkt uit analyse van Tom Louwerse.

In april zette ik het stemgedrag in de Tweede Kamer op een rijtje. Daaruit bleek dat coalitiepartijen VVD en PvdA vaak hetzelfde stemmen. Dat is niet heel verwonderlijk gezien het feit dat de twee partijen samen de regering vormen. Ze moeten een redelijke mate van overeenkomst in het stemgedrag hebben om het kabinet niet in de problemen te brengen.

Dat hoeft natuurlijk niet te betekenen dat ze niet op andere manieren hun eigen profiel kunnen versterken. Eén van de manieren waarop dat kan is door moties in te dienen samen met oppositiepartijen. Op die manier kan de PvdA bijvoorbeeld laten zien dat ze nog steeds een centrum-linkse partij is. Maar gebeurt dat ook? Wie werkt met wie samen als het gaat om het indienen van moties en amendementen?

Gezamenlijk ingediende voorstellen

In bovenstaande figuur staat de mate van samenwerking tussen de partijen. Van de voorstellen die  50PLUS heeft medeondertekend is bijvoorbeeld 39% ook medeondertekend door D66. Een hoog percentage, onder andere een gevolg van het feit dat 50PLUS als kleine partij niet heel veel voorstellen heeft ingediend (102). Van de door D66 ondertekende voorstellen (412 in totaal) was bijvoorbeeld maar 10% ook door 50PLUS ondertekend.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Niet bewindspersonen maar politieke partij is aangeschoten wild

, door

ANALYSE - Om de balans in de coalitie te houden, moet de VVD binnenkort toch echt een keer een PvdA-bewindspersoon redden.

Samsom ging op stap om de kritische achterban te helpen met het verwerken van een hard, rechts standpunt: de strafbaarheid van illegaliteit. En tweemaal moest de PvdA diep door de knieën om VVD-bewindspersonen in het zadel te houden. Dat deed Ed Groot (in casu Weekers) en Jeroen Recourt (in casu Teeven) bijzonder wankel. Maar ze deden het. Met veel oppositie tegen, maar met steun van de sociaal-democraten, mochten  beide heren ondanks een motie van wantrouwen na een lang debat daadwerkelijk over tot de orde van de dag gaan.

Aangeschoten wild, mompelden commentatoren. Verzwakt, onder het vergrootglas. Het CDA beloofde binnen enkele weken terug te zijn in de Kamer om Weekers/Teeven opnieuw op de gril te leggen.

De aangeschoten-wild-analyse is logisch, klinkt overtuigend en is waar en niet-waar tegelijkertijd. Niet de bewindspersonen zijn aangeschoten wild en verzwakt, de partij waartoe ze behoren – de VVD – is aangeschoten wild of, beter: een kat in het nauw. De partij is als een toom eenden die angstig opvliegt nadat de eerste schoten (allemaal mis, maar serieus genoeg) hebben geklonken. De PvdA rommelde zich stuntelig door de debatten (ze gaven veel te  vroeg steun aan falende staatssecretarissen), maar in macropolitiek perspectief betalen deze investeringen zich ruimschoots terug.

Foto: copyright ok. Gecheckt 24-10-2022

Het wordt Rutte II

, door

Het blijft nog enige uren koffiedik kijken, maar op basis van de laatste peilingen is er maar één coalitie mogelijk. We doen een slag in de lucht.

Paars III hangt in de lucht, maar het wordt Rutte II. PvdA en VVD worden gedwongen samen te werken en een meerderheid in de Tweede Kamer is alleen mogelijk met D66 of het CDA. Met D66 als partner komt Rutte II echter een paar zetels tekort in de Eerste Kamer. Dus mag het CDA weer aanschuiven.

Een unicum, want nooit eerder zaten VVD, PvdA, CDA en D66 gezamenlijk in een kabinet. Het dichts bij deze variant kwam Drees I (1948 – 1952), waarin KVP, CHU, PvdA en VVD aan de opbouw van het naoorlogse Nederland werkten. Ook kabinet Den Uyl 1972 – 1977) kwam in de buurt met de PvdA, KVP, ARP, D66 en PPR.
Daarna bleef altijd een van de vier buiten boord, waarbij de Paarse kabinetten uniek waren, omdat het CDA ineens niet mee mocht doen.

Rutte wordt weer premier, omdat de VVD net aan de grootste partij wordt. Diederik Samson mag, als vice-premier, in de voetsporen van Wouter Bos treden. Het zou een aardige grap zijn als Samson fractievoorzitter bleef en Job Cohen als vice-premier naar voren schuift.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

De multi-coalitie

, door

In de aanloop naar de verkiezingen in september, kun je bij Sargasso weer op zoek naar jouw favoriete coalitie. Met de CoalitieChecker kun je zien hoeveel zetels de door jouw gewenste coalitie in de peilingen heeft.

Tot nu toe is er geen enkele combinatie van drie partijen, die een ruim voldoende Kamermeerderheid zal halen. Het is begrijpelijk dat er naar een coalitie van drie partijen wordt uitgekeken, want sinds de vorming van het CDA hebben er nooit meer partijen in een kabinet gezeten.
Voor die tijd is het acht keer voorgekomen dat er 4 of 5 partijen in een kabinet zaten. De zogenaamde Kunduz-coalitie bestaat wel uit vijf partijen. Die combinatie staat in de Sargasso CoalitieChecker momenteel op net 75 zetels. Geen meerderheid dus.

Wie een coalitie van 4 partijen zoekt die een meerderheid van 88 zetels scoort en waarbij de PVV wegens wangedrag is uitgesloten, heeft de keuze over  “links” of over “rechts” te gaan.

Een combinatie met de PvdA levert vier mogelijkheden op, waar in alle gevallen VVD en SP nodig zijn.
Wie de VVD als uitgangspunt neemt, krijgt vijf opties te zien, waar slechts 1x de PvdA niet in voorkomt, maar SP wel in alle vijf gevallen nodig is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Brief aan Abdullah Gül

, door

Geachte heer Gül,

U heeft aardig wat losgemaakt in Nederland. Door met de Koningin in Limburg te gaan lunchen heeft u politiek Limburg en zelfs Nederland op zijn grondvesten doen trillen. Ik weet niet zo goed of u kunt overzien welk een slachtveld u hier heeft achter gelaten, dus ik zal het even uitleggen.

Ik zal even bij het begin beginnen. Wij hebben in Nederland dus twaalf provincies, die elk hun eigen algemeen bestuur hebben; de Provinciale Staten. De leden van de Provinciale Staten, kiezen vervolgens het dagelijks bestuur; de Gedeputeerde Staten. De gedeputeerden zijn geen lid van de Provinciale Staten, maar wel van een politieke partij. Limburg, de provincie waar we het nu even over gaan hebben, heeft vijf gedeputeerden, waarvan er één lid is van de VVD, twee van het CDA en twee van de PVV. Volgt u het nog? Mooi.

De PVV is de partij van die malle Wilders, u kent hem inmiddels wel. Hij is bang voor iedereen die ten Zuiden of Oosten van Maastricht woont en dus ook voor u. Hij noemde u christen-pester, koerden-mepper, hamas-vriend. En als hij dat vindt, vindt zijn partij dat ook, dus die twee gedeputeerde Limbo’s wilden niet met u lunchen. Totdat ze begrepen dat Koningin Beatrix er ook bij zou zijn (de meeste PVV-ers zijn niet zo snel van begrip), want toen vonden ze u opeens niet meer zo eng en zaten ze aan tafel voordat iemand het in de gaten had.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Alle achterkamertjes openbaar

, door

Rutte, Verhagen en Wilders gaan het de komende dagen over ons hebben. Traditiegetrouw gebeurt dat achter gesloten deuren. Ze sluiten zich op in het Catshuis. Als je het over anderen wilt hebben, kun je daar geen pottenkijkers bij gebruiken natuurlijk.

Ze gaan het niet over ons, maar over cijfertjes hebben? Jawel, en de cijfertjes die het illustere trio op hun rij zet, bepalen hoe ons leven de komende tijd er uit gaat zien. Toen Rutte I in oktober 2010 aan het werk toog, waren er 394 duizend werklozen. In januari van dit jaar waren er 487 duizend werklozen. Zo’n 93 duizend mensen hebben dus ervaren wat het voor hen betekent als het kabinet het over cijfertjes heeft.
En dan hebben we het maar niet over de duizenden mensen wiens koopkracht achteruit is gegaan. Of de duizenden mensen die hun bibliotheken, buurthuizen, kinderspeelplaatsen of zwembaden zagen verdwijnen. Het is maar een greep uit de vele gevolgen van Ruttes cijfertjes.

Ondertussen speculeren de media wat de heren zullen doen. Wie sluit welke compromissen? Hoe groot zullen de volgende bezuinigingen zijn? Zodra dat bekend is, volgen de analyses, die grotendeels ook speculatief zullen zijn. Omdat de heren er erg goed in zijn niet het achterste van hun tong te laten zien. Er is maar één manier om zelf een onafhankelijk oordeel van de besprekingen te maken: we moeten er zelf bij kunnen zijn.

Bij andere democratische vergaderingen is dat heel gewoon. De Tweede Kamer kent de publiek tribune en plenaire vergaderingen worden ook rechtstreeks uitgezonden. Ook sommige commissievergaderingen zijn online direct bekijken.
De Eerste Kamer kent ook een publieke tribune, maar geen online optie. Commissievergaderingen zijn niet openbaar.
Bij Provinciale Staten en gemeenten is de openbare toegankelijkheid wisselend. Raadsvergaderingen zijn altijd openbaar, maar de vergaderingen van Gedeputeerde Staten en colleges van B&W weer niet. Wel is het in toenemende mate mogelijk vergaderingen van PS en gemeenteraden live te volgen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende