Goed volk | Een christelijk Boeddhaverhaal

Prins Siddhartha Gautama, de historische figuur waar het boeddhisme op gebaseerd is, leefde een kleine vijfhonderd jaar vóór Jezus van Nazareth in het huidige Nepal. Na zijn dood werden al snel biografieën opgetekend die onderling de nodige verschillen vertoonden maar altijd drie elementen bevatten: een profetie van astrologen die voorspelden dat Siddhartha óf een groot koning óf een grote heilige zou worden (waarna zijn vader hem opsloot in het paleis), de tijdelijke ontsnapping uit het isolement op zijn negenentwintigste jaar, waarbij de prins tijdens een rijtoer een oude man, een zieke man en een dode man zag en zo werd geconfronteerd met het leed der aarde dat zijn vader al die tijd voor hem verborgen had gehouden, de poging van hofdames om hem te verleiden en hem zo van het spirituele pad af te houden.

Door: Foto: © Sargasso logo Goed volk

Closing Time | Nam Myoho Renge Kyo

, door

Wat deze jazzfunk met een Boeddhistische chant heeft te maken vertellen we u onder dit filmpje, waarin Tal Wilkenfeld, een van ’s werelds beste bassisten, een hoofdrol speelt.

Mike Clark, de drummer verantwoordelijk voor de oorspronkelijke groove van dit nummer vertelt in dit filmpje meer over hoe dat in elkaar steekt. En op de website van Herbie Hancock legt hij in dit stuk uit waarom ‘Nam Myoho Renge Kyo’ uiteindleijk ‘Actual Proof’ is gaan heten:

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Verloren Oudheid

De Indische Oceaan (4) – De Opkomst van Zuidoost-Azië

, door

ACHTERGROND - In de derde eeuw v. Chr. had de Maurya-dynastie vrijwel het gehele Indische subcontinent onderworpen. Met de Hellenistische koninkrijken in het westen kwam een levendige handel op gang, maar ook in oostelijke richting breidde het Indische handelsnetwerk zich uit. Langs de kusten van Zuidoost-Azië ontstonden verschillende handelskoninkrijken die cultureel sterk door India werden beïnvloed. Niet veel later werd ook China door de Qin-dynastie tot een politieke eenheid gemaakt. Onder de daaropvolgende Han-dynastie breidde het Chinese handelsnetwerk zich in rap tempo uit. Het duurde niet lang voordat India en China zich bewust werden van elkaars bestaan en de langeafstandshandel langs de kusten van Zuidoost-Azië tot bloei kwam.

Het Indische handelsnetwerk in Zuidoost-Azië

In de loop van de derde eeuw v. Chr. onderwierpen de Bindusara (r. 297-268 v. Chr.) en Ashoka (268-242 v. Chr.) van de Maurya-dynastie de oostkust van het Indische subcontinent. Dit was nog niet zo eenvoudig. Het koninkrijk Kalinga bood fel verzet en moest met bruut geweld worden gepacificeerd. De inwoners van Kalinga waren waarschijnlijk pioniers op het gebied van de overzeese handel met Zuidoost-Azië, die onder de Maurya’s tot bloei kwam. Indische zeevaarders maakten doorgaans gebruik van twee handelsroutes: één die langs de kusten van Myanmar en Thailand liep en één waarbij men met de moessonwinden mee de Golf van Bengalen overstak naar Sumatra en het Maleisisch Schiereiland.

Foto: Boeddha (detail van een stupa in Jaulian, Pakistan) (c) Livius.org

Het commercieel succes van boeddhisme

, door

RECENSIE - ‘Een onwaarschijnlijk succes’,  zo noemt de NRC (van 25 maart) de verkoop van het boek Homo sapiens van de Israëlische auteur Yuval Harari. De krant zocht de auteur op, omdat het vervolg, Homo deus, ook uitstekend verkoopt. Wat is het geheim van deze boeken?

Harari is een mooi voorbeeld van een geconstrueerde bestseller-auteur. Geschapen door de commercie. Uitgevers zijn niet geïnteresseerd in kwaliteit, zoals Jona Lendering en ik onlangs constateerden. Uitgeven is handel, het gaat om de verkoopcijfers. Dus blijft men veilig rondhangen in de buurt van eerdere successen, of (zoals in dit geval) importeert men een buitenlands succes. Harari’s eerste boek, Homo sapiens, kon mij niet bekoren. In een recensie in De Volkskrant noemde ik het warrig, slordig geconstrueerd en vol feitelijke onjuistheden. (‘Feiten zijn heilig,’ zegt hij nu zowaar in de NRC.)

Toch was Homo sapiens een bestseller. Eerst in Israël, daarna in het Westen. Het succes in Israël deed uitgevers elders gretig toehappen, en zorgde ervoor dat ze flink investeerden in reclame. Succes schept succes, kortom.

Maar dat is niet het hele verhaal. Harari biedt ook troost.

De vraag is: waaróm werd Homo sapiens in Israël zo’n groot succes? Volgens mij zijn daarvoor twee oorzaken aan te wijzen. Ten eerste, in een regio die beheerst wordt door religieuze tegenstellingen en fanatiekelingen, gaat dit boek daar uitdrukkelijk niét over. Dat zal voor veel Israëlische lezers verfrissend zijn geweest. Daarnaast roept Harari de lezers op te berusten in de toekomst. We gaan een nieuw tijdperk in, waarin we bevrijd zijn van ons jachtige streven naar geluk en succes. Een dergelijk cultuurpessimisme raakt ongetwijfeld een diepe snaar in een land dat steeds dieper in zijn problemen lijkt weg te zinken. Maar blijkbaar ook daarbuiten.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Respect voor het westers boeddhisme

, door

RECENSIE - Het werd een ongemakkelijk samenzijn. Een aantal boeddhisten maakte een reis om de wereld, samen met een aantal boeddhistische relikwieën, en bezocht daarbij een boeddhistisch centrum in Nijmegen.

boeddhanieuwewereldHet waren volgelingen van de Tibetaanse leraar Thubten Yeshe, die in het Noord-Indiase stad Kushinara een 152 meter hoog Boeddhabeeld wil neerzetten. Om dat te betalen, mogen boeddhisten overal ter wereld betalen om de heilzame kracht van de relieken te ervaren.

De nieuwsgierige Nijmeegse boeddhisten die daarop waren afgekomen, hadden echter moeite met de strikte rituelen die de buitenlandse bezoekers uitvoerden, en voor hun diepe verering voor de glazen potjes. Boeddhisme, dat was toch een filosofie, een geestelijke houding? Dat had toch niets met rituelen te maken?

‘Zelden,’ schrijft Paul van der Velden, ‘zag ik de punten waarop het moderne westerse boeddhisme en de eeuwenoude Aziatische tradities schuren zo herkenbaar voorbijkomen als tijdens die enkele uren durende sessie.’

Die tegenstelling, modern versus eeuwenoud, is de rode draad in De oude boeddha in een nieuwe wereld.

Het boeddhisme kent momenteel twee zeer verschillende gezichten. Enerzijds is er die eeuwenoude religie waarin monniken, relikwieën en riten, maar ook goden en geesten een belangrijke rol spelen; anderzijds is er het westerse boeddhisme gebaseerd op het idee dat boeddhisme geen godsdienst is maar een filosofie, wars van regels en dogma’s, en waarin mediteren een centrale rol speelt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoe Myanmar de Rohingya doelbewust laat sterven

, door

ACHTERGROND - De Rohingya in Myanmar zijn slachtoffer van een grotendeels genegeerde etnische zuivering, schrijft Nourdeen Wildeman.

Myanmar, een Aziatisch land met 3,5 keer zoveel inwoners als Nederland, verspreid over een gebied 16 keer zo groot als Nederland. Ruim 80% van de bevolking is aanhanger van het boeddhisme. Het land heeft een geschiedenis waarin de militaire junta een grote rol speelde, maar is de afgelopen paar jaar zich aan het omvormen tot een democratie, tot vreugde van Amerika en Europa.

Oppositieleidster Aung San Suu Kyi, die in 1990 de Nobelprijs voor de Vrede won, verbleef tot 2010 afwisselend in gevangenschap of huisarrest maar is nu vrij. De buitenlandse sancties op het land worden stap voor stap opgeheven, de hervormingen bejubeld. De bevolking geniet van steeds meer vrijheid.

De ontwikkelingen van de laatste jaren klinken te mooi om waar te zijn. Dat zijn ze ook.

Binnen de grenzen van Myanmar vindt een etnische zuivering plaats op een bevolkingsgroep van ruim een miljoen mensen: de Rohingya.

Volgens de Verenigde Naties behoren de Rohingya tot de meest vervolgde volkeren op aarde. Eeuwenoude documenten bevestigen de aanwezigheid van de Rohingya in de westelijke provincie Rakhine en tot eind 20ste eeuw werden ze nog erkend als staatsburgers. Tegenwoordig ontkent de overheid simpelweg hun bestaan. Politici nemen het woord ‘Rohingya’ niet in de mond, maar spreken publiekelijk over ‘illegale Bengalezen’ of ‘kalar’ (in gebruik gelijk aan ‘nigger’).

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Turkse TV

, door

De Turkse TV-zender Kanal T had onlangs een opvallend idee: een TV-show met tien atheïsten, die worden toegesproken door een joodse rabbi, een islamitische imam, een boeddhistische monnik en een christelijke priester. Wat voor een priester staat er niet bij: het kan een grieks-orthodoxe pope zijn maar ook een vertegenwoordiger van een van de oosterse kerken. Aan het einde van de show bepalen de atheïsten wie ze het meest overtuigend vonden. De winnaar krijgt als prijs een reis naar Rome, Jeruzalem, Mekka of Tibet.

De bekende Amerikaanse blogger Jim West presenteerde dit als “stupid news of the week”, en hoewel hij me vaak stof tot nadenken geeft, ben ik het dit keer niet met hem eens. We moeten als de wiedeweerga zo’n show organiseren in Nederland. Voor zo’n programma zou ik een TV kopen, of op zijn minst even aanschuiven bij mijn buurmeisje, want dit is iets wat ik wil zien: hoe een geestelijk leider zijn geloof uitlegt als hij niet kan preken voor de eigen gemeente. Niks is immers makkelijker dan zeggen dat Christus is gestorven voor onze zonden als je publiek dat al gelooft; het wordt pas de moeite waard om het uit te leggen aan een publiek dat vragen stelt als “wat is zonde?” Dit kan alleen maar briljant worden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sexy Bitch en Boeddha mixen slecht

, door


Goedemiddag deze vrijdagmiddag… hier uw gemarginaliseerde margeblogger Drs Boobelino de Soto! Dus u dacht dat alleen in de islamitische wereld opgefokte standjes om het censureren van culturele uitingen riepen? Toegegeven mijn Seks & Religie postje van begin deze maand heeft u wellicht op het verkeerde been gezet. Mea culpa wederom. Maar die boeddhisten kunnen er ook wat van, nou zeg! Niks peace, love en wierrook. Gewelddadige protesten en een heuse Facebook-boycot ontstonden er in Sri Lanka tegen de komst van de Amerikaanse rapper Akon. Wat was het geval? In de populaire videoclip Sexy Bitch van de bouncende heren Akon en Guetta komt een split second een boeddha standbeeld voor [zie foto] en dat was tegen het zere been van een groep fundamentalistische boeddhisten op Sri Lanka. De heilige Boeddha mag volgens deze lieden namelijk niet samen in beeld met halfblote vrouwen die een goede tijd hebben op lekkere muziek? De Sri Lankaanse overheid zwichtte afgelopen woensdag onder de maatschappelijke druk en verstrekte geen visa aan Akon die juist zo graag had willen optreden in Colombo. In solidariteit met Guetta en Akon draaien wij deze vrijdagmiddagborrel Sexy Bitch en de flitsboeddha tot het onze oren uitkomt…

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Seks en religie raadsel: wie is het radicaalst?

, door

Goedemiddag deze vrijdagmiddag… hier uw gemarginaliseerde margeblogger Drs Boobelino de Soto! Seks en religie: a joy forever… zo bleek onlangs weer in Den Bosch. Kent u dat raadsel? “Op een onbewoond eiland zitten een katholiek, een boeddhist, een jood en een moslim zich stierlijk te vervelen. Om de verveling te verdrijven stelt een van hen ‘homoseksuele groepsmasturbatie’ voor. Wie kan dat geweest zijn?” Het antwoord vindt u als u op de blokjes klikt. Nog een fijne middag deze vrijdagmiddag.

Vorige Volgende