Hoe de bezuinigingspolitiek failliet raakte
, door
Een bespreking van drie boeken tegen de bezuinigingspolitiek in de New York Review of Books.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Foto:
Gerard Stolk (cc)
Zijn de bezuinigingen van de AIVD echt zo erg?
, door
OPINIE - Naar aanleiding van de aangekondigde bezuinigingen op de binnenlandse veiligheid (HELP! WE GAAN ERAAN!), heeft Steeph, wakker als altijd, alle jaarverslagen van de AIVD even door de Sargasso Grafiek-o-matic gegooid. De resultaten zijn tamelijk verbijsterend. De uitgaven bleken in nog geen vijf jaar tijd te zijn verdubbeld. Van zo rond de 90 miljoen euri in 2004 naar meer dan 180 miljoen in 2009. Vorig jaar gaf de AIVD bijna 200 miljoen uit. Opdat u en ik rustig kunnen slapen.
Meer dan de vraag hoe ze gaan bezuinigen, vraag ik me af waarom ze de afgelopen jaren zoveel meer geld nodig hadden. Van 2007 tot en met 2012 hebben ze meer geld uitgegeven dan in de vijftien jaar daarvoor. Waarom? Wat hebben ze aangeschaft? Een cyborg-leger, tijdmachines, flashlights die ervoor zorgen dat je alles vergeet?
Ik heb het laatste jaarverslag (pdf) er maar even bij gepakt. Mijn oog bleef haken aan het hoofdstukje ‘radicalisme en extremisme’. Daarin las ik dat de AIVD het groeiend verzet tegen het asiel- en vreemdelingenbeleid als een potentieel gevaar ziet. Ik citeer: ‘Naast de gebruikelijke actiegroepen (de Werkgroep Stop Deportaties en de anarchistische Anti-Deportatie Groep Utrecht) werden in 2012 ook andere (voor een deel nieuwe) groeperingen actief, die bijvoorbeeld directe hulp verleenden aan dakloze vluchtelingen.’ (Pagina 13, arcering is van mij.) Goed dat het in de gaten wordt gehouden.
Foto:
Pete Simon (cc)
Zuinigheid in tijden van crisis
, door
ANALYSE - Het huishoudboekje moet op orde, dus moet er bezuinigd worden. Dat is het VVD-mantra. Die ideologie is inmiddels flink ingehaald door de empirie.
Dat de VVD het liefst een zo klein mogelijke overheid ziet, wisten we met z’n allen natuurlijk al tientallen jaren. Dat zij de crisis zou gebruiken om dit te doel bereiken mag dan ook geen verrassing heten. Immers: never waste a good crisis. Daarbij had ze de wind vier jaar geleden ook nog eens mee. Zo pleitte bijvoorbeeld het IMF voor terughoudendheid in het uitgavenpatroon van overheden in de ontstane crisis.
Er leek ook een solide wetenschappelijke basis ten grondslag te liggen aan de bepleite zuinigheid van overheden. De(assistent-)professors aan Harvard Alesina en Ardagna publiceerden in 2009 bijvoorbeeld een paper waarin ze stelden dat lage tekorten zouden leiden tot vertrouwen van de markten en groei op de korte termijn. Een economisch mechanisme dat Paul Krugman van The New York Times al typeerde als het geloof in de confidence fairy. In de echte wereld blijkt de confidence fairy maar niet op te komen dagen. Zo blijft in Nederland, ondanks al onze bezuinigingen, het consumentenvertrouwen onverminderd laag en het economisch klimaat belabberd. Ook bleek bij een nadere analyse (pdf) van hun data dat in meer dan de helft van de door Alesina en Ardagna aangehaalde gevallen de groei het jaar na die bezuinigingen juist nog verder terugliep.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Thuiszorg in Engeland dreigt te bezwijken
, door
Voorland van Nederland?
Foto:
copyright ok. Gecheckt 10-02-2022
Niets wat niet gerepareerd kan worden
, door
COLUMN - Afgelopen maandag hadden ze klaar moeten zijn. Maar men was nog amper op de helft. Het Brabantse bouwbedrijf dat hij op aanraden van Blok ingehuurd, bleek tijdens carnaval haar werknemers vrij te geven; de stukadoor had een complete kamer gestuct die nog niet gestuct had mogen worden; tijdens de renovatie van het plafond kwam men een verrotte balk tegen die vervangen moest; de keuken was, na een veel te lange levertijd, op de verkeerde plek gezet; en men was vergeten het bad te installeren. Alles wat fout kon gaan was fout gegaan.
De aannemer had toegegeven dat hij fouten had gemaakt. Maar dat kwam vooral doordat hij zulke slechte tekeningen had. Dat die tekeningen door zijn collega waren gemaakt, noodde de man kennelijk niet tot enige discretie.
“Komt het wel goed?”, had Mark Rutte uiteindelijk gevraagd.
“Er is niets mis wat niet gerepareerd kan worden, mevrouwtje”, had de aannemer gezegd.
“Het is meneer”, zei Mark Rutte.
“Whatever”, zei de aannemer.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 23-11-2022
Bezuinigingen en compromissen in de Amerikaanse politiek
, door
ELDERS - In de VS is met de ‘sequester’ zojuist de volgende zware bezuinigingsronde begonnen. Goed idee of niet? En wat heeft de Nederlandse pers hierover te melden?
Het grote nieuws van de afgelopen week uit de VS is de zogenaamde sequester, ofwel een groot pakket aan automatische bezuinigingen om het Amerikaanse begrotingstekort onder controle te brengen. Geschatte gevolgen: ruim een half procent minder economische groei en driekwart miljoen minder banen.
Dankzij Obama’s bezuinigingsmaatregelen daalt het Amerikaanse begrotingstekort echter al sinds 2009. Bovendien betaalt de Amerikaanse overheid al vanaf 2010 een negatieve reële rente op haar schuldpapier. Gemeten in reële goederen en diensten, levert geld lenen dus geld op, in plaats van dat het geld kost. Zodoende bestaat er geen enkele zinnige reden om middenin een economische depressie nóg meer drastische bezuinigingen af te kondigen.
Om te achterhalen waarom de sequester er toch is gekomen, moeten we terug naar de zomer van 2011. Toendertijd weigerde het door de Republikeinen gedomineerde Huis van Afgevaardigden de extra staatsleningen goed te keuren die noodzakelijk waren om de begroting te bekostigen die het eerder zelf nog had aangenomen. Het gevolg van deze kunstmatige crisis was dat er een reëel gevaar ontstond dat de Amerikaanse overheid binnenkort niet meer aan haar betalingsverplichtingen zou kunnen voldoen. Dit zou ongetwijfeld desastreuze gevolgen hebben gehad voor zowel de Amerikaanse als de totale wereldeconomie.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Waar zijn de banen?
, door
In voorgaande recessies werden veel meer banen geschept geschapen.
Foto:
Kort - illustratie Sargasso
Kort | Kapot bezuinigen
, door
Het kabinet is een aantal extra bezuinigingen overeengekomen. Volgens premier Rutte gaat het pijn doen en zijn bezuinigingen in 2014 nodig om Nederland sterker uit de crisis te krijgen. De teller staat daarmee (exclusief Rutte I) op 25 miljard aan snijwerk. Rutte belooft wel een pakket van 500 miljoen euro om de economie weer aan te jagen.
Nederland is weer te repareren’, sust de premier. De vraag is echter, wie heeft wat kapot gemaakt? Misschien kan het Centraal Plan Bureau de volgende keer berekenen wanneer precies de economie is kapot bezuinigd.
Foto:
Martin Eian (cc)
In perspectief: de redding van SNS versus bezuinigingen
, door
ANALYSE - Hoeveel bedraagt de steun voor SNS? En hoe verhoudt zich dat tot de bezuinigingen? Spoiler alert: alle bezuinigingen op zorg, welzijn, onderwijs en jeugd zijn in een klap zinloos. Een visualisatie.
Update onderaan:
De miljarden vliegen ons weer eens om de oren. Daarom een vergelijking van de redding van banken en de bezuinigingen die ons thans boven het hoofd hangen. Wat zijn de verhoudingen?
Eerst de redding van SNS. Directe steun is 3,7 miljard. Dat is geld dat SNS niet hoeft terug te betalen, dat extra is verkregen en dat voor het afstoten van de giftige vastgoedportefeuille is uitgetrokken. Daarnaast komt er een directe lening van 1,1 miljard euro en wordt er nog vijf miljard aan garanties uitgezet. Totaal (hoewel niet alles wordt uitgegeven, maar niet voor andere doeleinden kan worden aangewend) 9,8 miljard.
Op het eerste gezicht kost de redding van SNS bank bijna net zoveel als de bezuinigingen op zorg en welzijn en de sociale zekerheid opbrengen.
Als we de andere reddingsoperaties erbij zetten, krijgen we een heel ander beeld.
Het is niet helemaal eerlijk, want zowel ABN Amro als ING hebben al een flink deel van hun schuld afbetaald, met premie. Aan de andere kant is het geld toentertijd wel uitgegeven en drukte het op de Nederlandse schuldenlast (en heeft u al een VVD’er gaan piepen over de begrotingsnorm van drie procent?).
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.