Waarin Klokwerk stelt dat bezuinigen op de publieke omroep wellicht simpeler is dan vermoed. Honderd miljoen extra bezuinigen op de publieke omroep, hoe pak je dat aan? Martijn van Dam komt met een oud PvdA-plan. Hij is erachter gekomen dat kabelaars 70% winstmarge maken op onze internetabonnementen. Een typisch stukje marktfalen natuurlijk. Maar aangezien deze aanbieders winst maken met zogenaamde 'gratis' content, mogen ze van Van Dam ook meebetalen voor die content. En dus meebetalen aan de publieke omroep. Prima, maar helaas is er geen enkele garantie dat de kabelaars de extra kosten niet doodleuk gaan doorberekenen aan de consument in plaats van vrijwillig af te zien van een deel van de winst. Bovendien, helemaal eerlijk is het niet. Publieke omroepen zijn immers niet de enigen die gratis content bieden. De VVD op haar beurt vindt daarom dat de bezuinigingen maar met meer reclame moeten worden gefinancierd. We mixen die reclames voortaan lekker door de programma's heen, en we hebben 'gratis' TV.
DATA - In april plaatsten we de aangekondigde bezuinigingen op de AIVD in historisch perspectief. Afgelopen week werd in het begrotingsakkoord voor 2014 afgesproken die bezuinigingen met 10 miljoen te verminderen.
Daarom presenteren we hier een nieuwe versie van de grafiek (met inflatiecorrectie).
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
OPINIE - Op donderdag 19 september verscheen er een open brief in de media, afkomstig van zes stafleden van de faculteit Geesteswetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen. De hoogleraar en docenten wonden zich op over het feit dat ze bij een reorganisatie hun functie kwijt gaan raken en dat ze op korte termijn in een re-integratietraject geplaatst worden. Hun nieuwe functietitel is daardoor niet langer “docent”, maar “herplaatsingskandidaat” of, kortweg, HPK.
De kwestie staat helaas niet op zichzelf. Universiteiten kampen al jaren met dalende financiering en stijgende studentenaantallen, waardoor bezuiniging op bezuiniging gestapeld wordt. En aangezien managers de dienst uitmaken in de academische wereld en marktdenken de norm is, zijn minder rendabele opleidingen en afdelingen logischerwijs de eerste en meest voor de hand liggende slachtoffers. Dat lijkt in deze zaak het geval. De stafleden in kwestie houden zich allen bezig met het bestuderen van Scandinavische talen, wat een cynicus zal doen verzuchten dat het nutteloos is om hier geld aan te besteden en dat wetenschappers zich beter kunnen bezighouden met onderzoek waar we ook daadwerkelijk iets aan hebben.
Ik ben het niet eens met de cynicus. Kleine wetenschappelijke afdelingen hebben ook – en misschien wel juist – bestaansrecht. Sterker nog, een universiteit waar alleen praktisch, toegepast onderzoek wordt gedaan, veronachtzaamt een belangrijk deel van haar maatschappelijke functie en concurreert voornamelijk met HBO-opleidingen. Nu zijn zowel toegepast onderzoek als HBO-opleidingen een vitaal element van de Nederlandse samenleving, en het onderwijssysteem in het bijzonder, maar datzelfde geldt voor afdelingen die zich bezighouden met onderzoek dat niet direct in klinkende munt om te zetten is.
OPINIE - Een beetje denkstof voor tijdens de vakantie. Niet bezuinigen, maar kiezen voor innovatie.
Het is komkommertijd, dus hebben we het vooral over het weer, een verdwaalde wolf en ander dierennieuws. Maar na de vakantie zal het gesprek van de dag “de bezuinigingen” zijn. De vraag zou alleen niet moeten zijn waarop we gaan bezuinigen, maar of we het überhaupt wel moeten doen.Lessen uit het verleden leren ons namelijk dat het nu erg onverstandig is.
Persoonlijk hou ik helemaal niet van een overheid die schuld maakt om haar kosten te kunnen betalen. Ik snap best dat het economisch en fiscaal slim kan zijn om nu geld te investeren en dat het zich dan later dubbel en dwars terugbetaalt, maar er zitten wat teveel onzekerheden in de redenering. Belangrijkste argument tegen grote schuld vind ik echter gewoon het risico dat doorgeschoven wordt naar toekomstige generaties.
Maar…. dat wil niet zeggen dat je ten alle tijden schuldenvrij moet blijven. Dit is zo’n moment om even niet de schuldsanering als hoofddoel van het beleid te nemen. Professor Mark Blythe heeft de belangrijkste redenen in een artikel bij Foreign Affairs goed op een rijtje gezet waarom niet. In het belang van de discussie haal ik daar een paar redenen naar voren. Dan kan iedereen daar eens rustig over nadenken tijdens deze hopelijk mooie zomerweken.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Een bespreking van drie boeken tegen de bezuinigingspolitiek in de New York Review of Books.
OPINIE - Een overheid die naar geld moet schrapen doet er goed aan om drugs te legaliseren, stelt journalist Ties Joosten.
Enkele weken geleden werd in Rotterdam-West een wietplantage opgerold. Agenten met witte latex handschoenen brachten warmtelampen en zwarte vuilniszakken met onduidelijke inhoud naar buiten, en na paar minuten verschenen ook de eerste groene planten in de deuropening. Van een afstandje keek een groepje jongens geamuseerd toe. Met zijn vieren rookten ze een joint. Voor wie dit tafereel nog niet ironisch genoeg is: het was nog tien voor half vijf ook.
Jawel, we gaan het over het Nederlandse cannabisbeleid hebben. Want als de overheid ergens al jarenlang bergen geld aan het verbranden is, dan is het wel in de bestrijding van de wietteelt. Volgens de Brede Heroverwegingen, een rapport uit 2009 waarin de overheid onderzoekt waarop zoal bezuinigd kan worden, geeft Nederland jaarlijks zo’n 160 miljoen euro uit aan de bestrijding van softdrugscriminaliteit. Van dat geld zou je de totale bezuiniging op de podiumkunsten ongedaan kunnen maken. Of je kan van het uitgespaarde cannabisgeld twee Jointjes Strike Fighters extra kopen én en passant de bezuiniging op de AIVD ongedaan maken. Alles voor de veiligheid, niet waar? Afijn, we verzinnen wel iets met die gratis euro’s.
ACHTERGROND - Halbe Zijlstra (VVD) zei vorige week in Buitenhof dat ‘de overheid de afgelopen jaren nog steeds gestegen [is] ondanks bezuinigingen.’
Dat is een…
maar…
Wij bakenen ‘groei van de overheid’ af tot groei in uitgaven en groei in aantal mensen dat voor de overheid werkt.
Kijken we naar de uitgaven van de overheid* dan lijkt de bewering van Zijlstra te kloppen. De overheidsuitgaven zijn de afgelopen tien jaar bijna ieder jaar (op 2011) na gestegen. De uitgaven stijgen de laatste drie jaar wel minder hard dan tussen 2000 en 2009. De overheid gaf in 2012 300 miljard euro uit.
Het geeft echter een beter beeld om de uitgaven per jaar af te zetten tegen het bbp, omdat dan ook rekening wordt gehouden met de groei van de economie. Dat geeft een genuanceerder beeld, tussen 2009 en 2011 dalen de overheidsuitgaven afgezet tegen het bbp. In 2012 is dit percentage weer licht gestegen. De overheidsuitgaven bedroegen in 2012 50% van het bbp, in 2002 was dit nog 46%.
Hoe zit het met het aantal mensen dat voor de overheid werkt?
Het CBS houdt bij hoeveel mensen er werken in de verschillende sectoren in Nederland. We kijken naar de sectoren: ‘openbaar bestuur en overheidsdiensten’ en ook naar de sector ‘zorg’, omdat de discussie gaat over de verzorgingsstaat. We rekenen hier in arbeidsjaren (fte).
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Voorland van Nederland?
OPINIE - Naar aanleiding van de aangekondigde bezuinigingen op de binnenlandse veiligheid (HELP! WE GAAN ERAAN!), heeft Steeph, wakker als altijd, alle jaarverslagen van de AIVD even door de Sargasso Grafiek-o-matic gegooid. De resultaten zijn tamelijk verbijsterend. De uitgaven bleken in nog geen vijf jaar tijd te zijn verdubbeld. Van zo rond de 90 miljoen euri in 2004 naar meer dan 180 miljoen in 2009. Vorig jaar gaf de AIVD bijna 200 miljoen uit. Opdat u en ik rustig kunnen slapen.
Meer dan de vraag hoe ze gaan bezuinigen, vraag ik me af waarom ze de afgelopen jaren zoveel meer geld nodig hadden. Van 2007 tot en met 2012 hebben ze meer geld uitgegeven dan in de vijftien jaar daarvoor. Waarom? Wat hebben ze aangeschaft? Een cyborg-leger, tijdmachines, flashlights die ervoor zorgen dat je alles vergeet?
Ik heb het laatste jaarverslag (pdf) er maar even bij gepakt. Mijn oog bleef haken aan het hoofdstukje ‘radicalisme en extremisme’. Daarin las ik dat de AIVD het groeiend verzet tegen het asiel- en vreemdelingenbeleid als een potentieel gevaar ziet. Ik citeer: ‘Naast de gebruikelijke actiegroepen (de Werkgroep Stop Deportaties en de anarchistische Anti-Deportatie Groep Utrecht) werden in 2012 ook andere (voor een deel nieuwe) groeperingen actief, die bijvoorbeeld directe hulp verleenden aan dakloze vluchtelingen.’ (Pagina 13, arcering is van mij.) Goed dat het in de gaten wordt gehouden.
ANALYSE - Het huishoudboekje moet op orde, dus moet er bezuinigd worden. Dat is het VVD-mantra. Die ideologie is inmiddels flink ingehaald door de empirie.
Dat de VVD het liefst een zo klein mogelijke overheid ziet, wisten we met z’n allen natuurlijk al tientallen jaren. Dat zij de crisis zou gebruiken om dit te doel bereiken mag dan ook geen verrassing heten. Immers: never waste a good crisis. Daarbij had ze de wind vier jaar geleden ook nog eens mee. Zo pleitte bijvoorbeeld het IMF voor terughoudendheid in het uitgavenpatroon van overheden in de ontstane crisis.
Er leek ook een solide wetenschappelijke basis ten grondslag te liggen aan de bepleite zuinigheid van overheden. De(assistent-)professors aan Harvard Alesina en Ardagna publiceerden in 2009 bijvoorbeeld een paper waarin ze stelden dat lage tekorten zouden leiden tot vertrouwen van de markten en groei op de korte termijn. Een economisch mechanisme dat Paul Krugman van The New York Times al typeerde als het geloof in de confidence fairy. In de echte wereld blijkt de confidence fairy maar niet op te komen dagen. Zo blijft in Nederland, ondanks al onze bezuinigingen, het consumentenvertrouwen onverminderd laag en het economisch klimaat belabberd. Ook bleek bij een nadere analyse (pdf) van hun data dat in meer dan de helft van de door Alesina en Ardagna aangehaalde gevallen de groei het jaar na die bezuinigingen juist nog verder terugliep.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.