Armoede 2013 – 2023

Tien jaar geleden schreef Paul Teule in zijn serie ‘Afschrijvingen’ een stukje over schaamte en armoede: Armoede betekent dus dat je het geld niet hebt om je zonder schaamte in het openbaar te kunnen begeven (…) De ruim 1 miljoen Nederlanders die onder dit sociale minimum zitten, belijden hun armoede dus vaak binnenshuis De geschiedenis lijkt hopeloos vastgelopen want anno 2023: IJmond gaat armoede te lijf: "Mensen schamen zich". Schaamte was er ook, schreef Paul Teule, omdat hulporganisatie Cordaid in ons eigen land actief armoede bestrijd (zie bijv. Volkskrant 24 juli 2013). Anno 2023 doet Cordaid dat nog steeds. En deze club niet alleen. Ook het Rode Kruis gaat de verborgen armoede te lijf. Paul Teule zag in 2013 ook dit: De Nederlandse voedselbankiers trokken dit weekend aan de bel: de toestroom van nieuwe armen neemt toe en het aangeboden voedsel neemt af. En, u ziet het al aankomen: ook in 2023 hebben de Voedselbanken het niet altijd makkelijk: Voor Voedselbank Groningen wordt het steeds lastiger om klanten boodschappen uit de schijf van vijf mee te geven (bron: Oog TV) Nog één feitje uit het stukje van 2013: “Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) hanteert een armoedegrens van 1022 euro per maand voor een alleenstaande”. Inmiddels ligt de lat iets hoger (Inkomens in de volgende tabellen zijn netto maandinkomens). Een stijging van ruim 51 procent dus. Maar niet gesomberd: De inkomenskloof tussen een armoedig inkomen en het minimumloon is met een kleine 3 euro per maand kleiner geworden. Kniesoor die over zo’n kloofje valt. De kloof tussen armoede en modaal is wel wat toegenomen: het gat is zo’n 188 euro per maand groter geworden. Denk niet dat de hoogste inkomens het niet moeilijk hebben. De CEO van Shell is er in die tien jaar maar 2,7 procent op vooruit gegaan. Wel pikant is dat het vaste jaarsalaris van de Shell-CEO 40.000 euro lager is dan in 2013. Maar de huidige belastingregels resulteren toch in een wat hoger netto-maandsalaris. (Bronnen: 2013 Shell Jaarrapport, 2023 Busenissinsder.nl) De CEO van Unilever, wiens handel in alle supermarkten te vinden is, passeert moeiteloos alle voorgenoemde inkomensgroepen. Het vaste netto maandsalaris is met 41 procent hoger dan in 2013. (Bronnen: RTL Nieuws over 2013 en over 2023) Maar laten we nou niet zitten zuurpruimen. Terug maar wat Paul Teule in 2013 schreef De ruim 1 miljoen Nederlanders die onder dit sociale minimum zitten, belijden hun armoede dus vaak binnenshuis, in stilte. Hoera! Er zitten minder mensen onder de armoedegrens! Da’s wel relatief dan, als u begrijpt wat ik bedoel. Het zal de mensen die tegen de bodem van hun huishoudpotje aan kijken worst zijn. Maar ja, ook een denkbeeldige worst is worst, dus kop op!

Quote du Jour | Meer oog voor de voedselbank

We mogen niet ontkennen dat ook in Nederland veel mensen onder de armoedegrens leven. De voedselbank is cruciaal om hen te helpen. Dit kabinet moet voedselbanken ondersteunen. Daarom dient Kamerlid @EvertJanSlootwe de initiatiefnota ‘meer oog voor de voedselbank’ in.

Omdat de voedselbanken het niet meer kunnen bolwerken, moet de overheid volgens het CDA de voedselbanken gaan ondersteunen. Bij voorkeur met EU-subsidies.

In een welvarend land als Nederland zou het fenomeen van voedselbanken niet eens nodig moeten zijn. Het CDA kan zich beter richten op de oorzaak van het feit dat veel mensen onder de armoedegrens leven in plaats van aan symptoombestrijding te doen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Chad (cc)

Zak door het net

COLUMN - De VVD zit kennelijk in zijn maag met het minimumloon en de minimumuitkering. In maart stelde staatssecretaris Tamara van Ark voor dat werkende arbeidsbeperkten voortaan onder het minimumloon mogen duikelen, en dan individueel via de gemeente een aanvullende uitkering aanvragen.

Afgelopen weekend was de beurt aan fractievoorzitter Klaas Dijkhoff en de bijstand. Die moest maar eens fiks omlaag vond hij, voor iedereen, en alleen wie héél braaf is en nooit met zijn armen over elkaar zit – netjes solliciteren, bijscholing doen, indien nodig taalonderwijs volgen – kan bij bewezen goed gedrag een aanvulling krijgen tot het ‘normale’ bijstandsniveau.

Oftewel: zak maar gerust door de armoedegrens heen, jelui.

Maar solliciteren moet al wanneer je in de bijstand zit, net als jezelf inschrijven bij uitzendbureaus, en (bijna) al het werk accepteren dat je wordt aangeboden. Ook wanneer de gemeente je verwijst naar een cursus, een werkervaringsproject of een herintegratieproject, ben je al verplicht daaraan mee te doen. Dus dat is niets nieuws.

Wel nieuw is dat de VVD openlijk wil snijden in het sociaal minimum, en de aanval inzet op de regelingen voor de laagst- en slechtstbetaalden in Nederland. De hoogte daarvan wordt in deze voorstellen collectief verlaagd, waarna iedere gedupeerde vervolgens op individuele basis extra toeslagen moet zien te veroveren om weer op een enigszins leefbaar minimum uit te komen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.