Jaaroverzicht Groningse gaswinning 2015: veiligheid Groningers staat niet voorop

De gaswinning uit het Groningen-veld was ook in 2015 regelmatig in het nieuws. Vaak lazen we dat de veiligheid van de Groningers voorop staat, maar volgens gastauteur Herman Damveld is dat niet zo. In deze gastbijdrage, die eerder op CO2ntramine werd gepubliceerd, legt hij waarom niet en geeft hij een overzicht van de ontwikkelingen in 2015. De komende weken behandelt de Tweede Kamer het besluit van minister Kamp om dit gasjaar (oktober 2015 t/m september 2016) vast te houden aan het gaswinningsniveau van 27 miljard Nm3 aardgaas uit de voorlopige voorziening van de Raad van State. Deze week heeft de Tweede Kamer 419 technische vragen gesteld over dit besluit en de bijbehorende onderzoeken.

Door: Foto: 350 .org (cc)

Raad van State vernietigt gaswiningsbesluit Groningen

NIEUWS - De Raad van State heeft vandaag zowel het instemmingsbesluit van de minister van Economische Zaken van januari 2015 als zijn wijzigingsbesluit van juni 2015 vernietigd. Daarnaast heeft de rechter een voorlopige voorziening getroffen waardoor de NAM voorlopig niet meer dan 27 miljard kubieke meter gas mag winnen uit het Groningenveld. Overschrijding tot maximaal 33 miljard kubieke meter is alleen toegestaan als het gasjaar 2015-2016 een relatief koud jaar blijkt te zijn. Ook mag voorlopig nog steeds geen gas worden gewonnen in en rond Loppersum. Dit blijkt uit een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van vandaag (18 november 2015).

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: James (cc)

Een herziene aardbevingen top 20

DATA - Nu we weten dat de plaatsnaamtoewijzing door de KNMI nogal slordig is, komt de vraag op wat dat betekent voor de eerder gepresenteerde data. Tijd voor een nieuwe aardbevingen top 20.

In de aardbevingen top 20 van 10 januari voerde Midlaren Noordlaren de ranglijst aan, gevolgd door Roswinkel (Drenthe) en Overschild:

aardbevingen top 20

Dit overzicht werd gepresenteerd onder de titel “Meest getroffen plaatsen in Groningen”. Een enigszins voorbarige conclusie. Immers, een aardbeving in Loppersum kan, afhankelijk van de zwaarte, zeker ook gevolgen hebben voor nabij gelegen plaatsen. Om die reden zijn voor het samenstellen van de herziene aardbevingen top 20 alle plaatsen meegenomen die binnen een bepaalde afstand tot een beving liggen.

Rondom elke beving is een fictieve cirkel getrokken met een straal ter grootte van het kwadraat van de kracht van de beving. Voor een beving met een kracht van 3.0 betekent dit een cirkel met een straal van 9 km. Alle plaatsen die binnen deze cirkel liggen, werden vervolgens aan de betreffende beving toegewezen. Een eenvoudige telling resulteert dan in de volgende herziene aardbevingen top 20:

herziene aardbevingen top 20

De nieuwe aanvoerder van de ranglijst is Garrelsweer met kort daarachter Loppersum en Westeremden. Naast de gewijzigde volgorde is ook goed te zien dat het aantal bevingen waar de verschillende plaatsen last van hebben aanzienlijk hoger is dan de oorspronkelijke lijst aangaf. En dan is dit nog een conservatieve schatting. Een beving met een kracht van 3,0 wordt nog gevoeld op een afstand van 15 à 16 kilometer.

Foto: James (cc)

KNMI niet zo goed in toewijzing plaatsnamen aan aardbevingen

DATA - Eerder zagen we al dat de KNMI de aardbevingen bij Noordlaren onterecht toe heeft gewezen aan Midlaren. De kans dat dit bij andere bevingen ook het geval is, is dus reëel. Maar hoe kom je dan tot een betere plaatsbepaling?

De Groninger Bodem Beweging heeft met behulp van de BAG gegevens (waarin de woonplaatsgrenzen staan gespecificeerd) een alternatieve plaatsnaamtoewijzing voor de aardbevingen gemaakt. Voor 533 bevingen wijkt deze af van de plaatsnaamtoewijzing van de KNMI (welke is vastgesteld op basis van dichtstbijzijnde postcode). Op dit moment is het totale aantal bevingen 1026, dus in meer dan 50% van de gevallen geeft de KNMI een verkeerde plaats aan. Hoe kan het zijn  dat bij zo’n belangrijk onderwerp, zo slordig omgegaan wordt met de plaatsnaamtoewijzing?

Dit wil nog niet zeggen dat de ene methode beter is dan de andere. Een steekproef wees uit dat de BAG-lokatie vaak accurater was dan de KNMI-lokatie, maar soms was dit ook andersom het geval.

De oorzaak hiervan is te vinden in het grillige verloop van woonplaatsgrenzen. Zie bijvoorbeeld Loppersum. Maar wat is dan wel een accurate methode voor de plaatsnaamtoewijzings? Een logisch alternatief is om uit te gaan van het geografische midden van een plaats. De plaatsnaamtoewijzing op basis van het geografisch midden verschilt echter ook voor 457 bevingen met de plaatstoewijzing van de KNMI en voor 372 bevingen met plaatsnaamtoewijzing op basis van de BAG-gegevens.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Edwin Aldershof (cc)

Duidelijkheid voor Groningen

OPINIE - “Nait soezen moar broezen,” denken veel Groningers bij de manier waarop de regering omgaat met de problemen met de gaswinning in de provincie. Dit nuchtere gezegde – vrij vertaald “niet lullen maar poetsen” – moet Den Haag ter harte nemen. De plannen die minister Kamp vorige week bekend maakte zijn de eerste concrete toezeggingen naar de Groningers, maar er blijven nog een flink aantal cruciale vraagtekens bestaan.

Hoe heeft het zo ver kunnen komen? Bijna een jaar geleden maakte het rapport van  het Staatstoezicht op de Mijnen (SODM) een einde aan een lange periode van struisvogelpolitiek. Wat eigenlijk al jaren vermoed werd stond nu zwart op wit: (sneller) gas winnen leidt tot (zwaardere) aardbevingen. D66 drong aan op snelle actie. Samen met andere oppositiepartijen wilden we de gaskraan deels dichtdraaien en een regeling treffen met de bewoners van het gebied. Zowel de PvdA als de VVD stemden toen tegen en schoven daarmee de beslissing voor zich uit. Ondertussen werd in 2013 voor een record aan gas uit de grond gepompt.

Voor de Groningers is de belangrijkste vraag of zij nog wel veilig zijn in hun eigen huis. Verschillende instanties hebben zich over deze vraag gebogen. Dat de aardbevingen een direct gevolg zijn van de gaswinning staat vast, maar over de risico’s lopen de rapporten uiteen. Volgens de meest voorzichtige voorspelling is de kans op een aardbeving met een kracht van 5 op de schaal van richter kleiner dan 1%, terwijl het meest alarmerende rapport deze kans op 7% schat. Dichtdraaien van de gaskraan levert op termijn stabiliteit, maar op de korte termijn moeten we vooral de huizen aanpakken. D66 wil dat daar snel mee begonnen word, zodat ouders geen kooi meer om het bed van hun kind hoeven te zetten.

Foto: James (cc)

Waardedaling huizen Groningen illusie?

DATA - Minister Kamp gaf vorige week aan dat de woningen in het aardbevingsgebied in Groningen in waarde zijn gedaald. Op het blog “Woningmarktcijfers” verscheen afgelopen zaterdag, gebaseerd op een grafiek van de NOS, een bericht dat het met de waardedaling van de woningen in Groningen wel meevalt. Wie heeft hier nu gelijk?

6-huizenprijs-slochterenEerst de grafiek van de NOS. Hierin is de procentuele verandering van de huizenprijzen in Slochteren en omgeving afgezet tegen de ontwikkeling in heel Nederland. Deze grafiek heeft echter twee beperkingen. Ten eerste wordt alleen de periode vanaf 2009 getoond. De aardbevingen zijn al een behoorlijk aantal jaren eerder begonnen. Ten tweede zijn de cijfers weergegeven in percentages. Zeker omdat de ontwikkeling voorafgaand aan 2009 niet te zien is, kun je op basis van deze vergelijking eigenlijk geen conclusies trekken. De grafiek ondersteunt de uitspraak van Kamp van ongeveer een half jaar geleden toen hij zei dat er geen aantoonbaar effect was van de aardbevingen.

Om tot een eerlijke vergelijking te komen is het noodzakelijk om naar een langere periode en absolute getallen te kijken. Bij voorkeur een periode die minimaal alle aardbevingsjaren (vanaf eind 1986) beslaat. De onderstaande grafiek geeft de ontwikkeling van de gemiddelde huizenprijs in Nederland, de gemiddelde huizenprijs in Slochteren e.o. en het verschil daartussen weer.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Mede treinpassagiers hoorden 2e Kamerlid Leegte (VVD) zeggen hoe hij meehielp de Groningers aan het lijntje te houden [aardbevingen/gas]

Mede treinpassagiers hoorden 2e Kamerlid Leegte (VVD) zeggen hoe hij meehielp de Groningers aan het lijntje te houden [aardbevingen/gas]. Via twitter kwam dit nieuws tot ons. 2 getuigen.

Hele conversatie in tweets: 1, 2, 3, 4, 5 en 6

1: Positief dat Rene Leegte terug uit Groningen m trein reist. Niet zo slim hoe hij openlijk telefoneert, uitlegt hoe je Groningers kunt pappen
2: “Ik heb vandaag [tijdens werkbezoek Tweede Kamer aan Groningen] zo veel mogelijk de media ontlopen”
3: “We blijven op de lijn dat we verband gaswinning en aardbevingen moeten onderzoeken.” [zodat we proces vertragen, winning hoog blijft] 4: Verder openlijk hoe je altijd (media) kunt zeggen ‘dat Kamp de winning bij Loppersum met 80% heeft verlaagd’ [een truc, netto winning!] 5: en nog openlijke discussie door de telefoon hoe je ‘implicaties voor de coalitie’ [PvdA wil winning omlaag!] nu moet framen. Dom, dom..
6: Verder maakt R Leegte excuus voor slecht o/d hoogte houden (tijdens werkbezoek) v zijn superieur ad andere kant lijn. VVD heeft stress.

Foto: James (cc)

Het aardbevingsseizoen is begonnen

DATA - Het aantal aardbevingen is de afgelopen 27 jaar aanzienlijk toegenomen. Het is minstens even waardevol om te weten hoe de aardbevingen over het jaar zijn verdeeld.

De wil van een meerderheid in de Tweede Kamer om de gaswinning in Groningen te beperken, komt niets te vroeg. Het aardbevingsseizoen is namelijk net begonnen. In onderstaande grafiek is de verdeling van de aardbevingen over de maanden van het jaar te zien.

aardbevingsseizoen

In de periode van juli tot en met november zijn er duidelijk minder aardbevingen dan gemiddeld (rode lijn) en de piek ligt in de maanden april tot met juni. Verder valt op dat in augustus de meeste bevingen met een kracht van meer dan twee plaatsvinden. Een voorzichtige conclusie hieruit is dat het even duurt voor een koude periode (en dus hoger verbruik van gas) meer bevingen tot gevolg heeft. Voor dit jaar zou de bijgestelde mening van de Tweede Kamer wel eens te laat kunnen komen. De opvattingen van de Tweede Kamer worden nu eenmaal niet vaak vertaald in snelle acties.

Een uitsplitsing naar zwaartecategorieën laat duidelijk zien dat de grootste variatie wordt veroorzaakt door bevingen met een kracht van minder dan één en bevingen met een kracht tussen één en twee.

Quote du jour | Fact of life

Zulke uitspraken van de minister kunnen echt niet. Als PvdA nemen wij hier afstand van. […] Een aardbeving kan nooit een ‘fact of life’ zijn.

Het kamerlid Jan Vos (PvdA) reageert tegenover NU.nl op de uitspraak van minister Kamp dat de aardbevingen in Groningen een ‘fact of life’ zijn.

In het debat van gisteren gaf minister Kamp aan dat het niet zijn bedoeling was om de aardbevingen in Groningen te relativeren.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende