Burgerlijke ongehoorzaamheid is belangrijk voor democratie

door Mathijs van der Sande De burger wordt ongehoorzamer en tegelijkertijd neemt het onbegrip voor deze ongehoorzame burger toe. Dit laatste is onterecht, meent Mathijs van de Sande. Een pleidooi voor een herwaardering van de burgerlijke ongehoorzaamheid. De burger wordt steeds ongehoorzamer. Een greep uit het nieuws van het afgelopen jaar kan dit eenvoudig illustreren. De klimaatactivisten van Code Rood riepen op tot blokkade- en bezettingsacties. Dierenrechtenactivisten knipten hekken open bij de Oostvaardersplassen. De uitgeprocedeerde asielzoekers van de actiegroep We Are Here kraakten panden – om in te kunnen wonen, maar ook om te protesteren tegen het Nederlandse migratiebeleid. Studenten bezetten universiteitsgebouwen uit protest tegen het bezuinigingsbeleid. En het extreemrechtse Identitair Verzet bezette het dak van een moskee in aanbouw.

Foto: Frans de Wit (cc)

Een EU-leger gaat er niet komen

ELDERS - De Europese Unie is er om een oorlog te voorkomen niet om er een te voeren. Maar hoe lang kan men dat standpunt nog verdedigen?

De Oostenrijkse minister van Defensie Mario Kunasek (FPÖ) maakte deze week duidelijk dat er wat zijn land betreft geen sprake kan zijn van de vorming van een Europees leger met één commando en één uniform. Samenwerking op defensiegebied wijst hij niet af. Tijdens het Oosterijks voorzitterschap van de EU is daar het afgelopen halfjaar ook aan gewerkt met de overeenstemming over een fonds van 13 miljard. Maar met het idee van één gezamenlijk leger zoals dat door de Franse president Macron is geopperd kan Oostenrijk niet instemmen. Macron zei begin november: “We kunnen de Europeanen niet beschermen als we geen echt Europees leger oprichten. Ten aanzien van Rusland dat aan onze grenzen staat en toont dat het bedreigend kan zijn hebben we een Europa nodig dat zich alleen kan verdedigen, zonder steeds volledig afhankelijk van de Verenigde Staten te zijn.” De Duitse Bondskanselier Merkel wijst een Europees leger ook niet direct af.  “Nationalismus und Egoismus dürfen nie wieder eine Chance in Europa haben” zei zij in een rede voor het Europees Parlement met verwijzing naar een van de oorspronkelijke motieven voor de Europese samenwerking.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

SG-café donderdag 03-01-2019

Dit is het Sargasso-café van donderdag 03-01-2019. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: MCAD Library (cc)

Scènes uit een huwelijk

COLUMN - Nederlandse politiek anno 2018 was als twee echtelieden, laten we hen R. en L. noemen, die steeds bekvechten. In dit geval vooral om twee onderwerpen. Die twee heikele punten leiden elke keer weer tot bittere strijd. Op die twee punten geeft geen van beiden toe. Hoe nu verder?

“Ruim je kamer nou eens op!” Dat is wat L. zowat elke dag tegen R. zegt. Maar R. vertikt het. Waarom zou hij de kamer opruimen? Het is toch de kamer waar hij altijd werkt, en het is toch ook zijn huis? Hij moet hard zwoegen in die kamer en heeft geen tijd om op te ruimen. Bovendien, hij heeft er helemaal geen last van. Dat gezeik ook altijd; hij is een man en die hebben nu eenmaal een man cave.

L. is woedend. Waarom moet ze het zo vaak zeggen, en doet hij het dan nog niet? De kamer is nooit eens opgeruimd en kan dus ook nooit eens worden schoongemaakt. Daardoor stinkt het er, er hangt een ongezonde lucht die door het hele huis te ruiken is. Ze vindt het onverantwoord dat R. in die troep rondscharrelt. Bovendien neemt de chaos toe en zitten de kinderen ook de ganse dag in de vette walm.

Foto: Arne Hulstein (cc)

Dertig jaar onderzoek naar berichtgeving over moslims in Nederlandse media (2)

ACHTERGROND - Sinds eind jaren ’80 wordt er met regelmaat onderzoek gedaan naar de wijze waarop Nederlandse media berichten over moslims. Ewoud Butter (redacteur Republiek Allochtonië) maakte een overzicht. In dit deel II aandacht voor de periode 1996-2006.

In het vorige deel werd kort beschreven dat er vanaf de Rushdie-affaire in 1989 steeds meer aandacht van de Nederlandse pers voor hier woonachtige moslims kwam. Vanaf dat moment verschenen ook de eerste onderzoeken naar de wijze waarop over moslims door de Nederlandse pers werd bericht. In dit tweede deel kijk ik naar een selectie van het onderzoek dat tot en met 2006 werd gepubliceerd.

Context: Clash of Civilizations (*)

In de jaren ’90 nam de aandacht voor de islam en moslims in Nederlandse media verder toe. Dat gebeurde niet alleen in de buitenlandrubrieken, zoals ten tijde van de Eerste Golfoorlog en de oorlog in voormalig Joegoslavië, maar ook op de pagina’s met het binnenlandse nieuws en op de opiniepagina’s.
Vanaf de jaren ’90 werd in de publieke discussie ‘de islam’  steeds meer tegenover ‘het westen’ gesteld, waarbij beide beschavingen vaak als uniforme, statische eenheden werden voorgesteld.

Deze tegenstelling vormde ook een belangrijk onderdeel van het in 1993 door de Amerikaanse politicoloog Samuel Huntington gepubliceerde artikel Clash of Civilizations (Botsende Beschavingen) dat later werd uitgewerkt in het boek The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order. Volgens Huntington zou het einde van de Koude Oorlog tot gevolg hebben dat geopolitieke conflicten niet langer zouden voortkomen uit ideologische botsingen, maar uit culturele en religieuze verschillen. Huntington zag vooral een botsing tussen enerzijds het (christelijke) Westen en anderzijds de islam. Hij schreef onder andere: “Als moslims beweren dat het Westen oorlog voert tegen de islam en als westerlingen beweren dat islamitische groeperingen oorlog voeren tegen het Westen, dan mogen we de conclusie trekken dat er inderdaad zoiets als een oorlog gaande is.”

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: https://pixabay.com/nl/monument-standbeeld-2011140/

Echte Christenen

Geboeid volgde ik vorige week een live-blog op de site van de EO. De actiegroep We Gaan Ze Halen (WGZH), die de laatste tijd weer behoorlijk in de media is geweest, hield daar bij monde van Gert-Jan Kole een verslag bij, van hun reis naar Griekenland en weer terug. Het is een verslag van echte Christenen (met hoofdletter), die vanuit diepe overtuiging dit avontuur aangingen.

Lachen man

Ik moest actief op zoek naar dit verhaal, want de site wordt niet overal (bijna nergens) gelinkt in de berichtgeving. Die dan wel weer vrij overvloedig is, jammer genoeg meestal vrij negatief en bepaald niet feitelijk.

Ik heb me hier en daar een breuk gelachen over de artikelen en de reacties daarop. Staatssecretaris Harbers die, ongehinderd door enige kennis, riep dat het hier om mensensmokkel ging. Gretig overgenomen door verschillende media en reaguurders, die ook niet verder keken dan hun neus lang is. Het roze bruine riool, waar ik me uiteraard niet in heb begeven, maar waarvan ik de koppen van de artikelen door een zoekopdracht wel meekreeg, lachte zich op zijn beurt een hoedje (met veer). Omdat er maar 750 euro was opgehaald – via crowdfunding – voor de actie en ze dus vast niet konden gaan. Stonden die ff voor lul, toen de kolonne toch vertrok.

Foto: Jeroen Kransen (cc)

Sociale menging blijft onmisbaar voor grote steden

ACHTERGROND - Door Matthijs Uyterlinde en Radboud Engbersen.

Met de stille dood van het grotestedenbeleid leek ook de stads- en wijkvernieuwing dood en begraven. Om het leefklimaat in kwetsbare wijken weer op peil te brengen, kunnen gemeenten niet anders dan zelf het initiatief nemen. Verschillende steden doen dat ook. Rotterdam toont zich ambitieus.

In Rotterdam bestaat al sinds de Wederopbouw een sterk geloof in planning, sturing en ordening van het woningbeleid. Veertig jaar lang koos de havenstad vooral voor de bouw van sociale huurwoningen. Inmiddels heeft de havenstad haar focus verlegd en sloopt ze omwille van de ‘balans’ sociale huurwoningen ten behoeve van duurdere huur- en koopwoningen.

Om inhoud te geven aan het beleidsideaal van een evenwichtige stad zonder te grote contrasten tussen (kans)arm en (kans)rijk, zochten beleidsmakers altijd naar manieren om invloed uit te oefenen op de sociale samenstelling van wijken.

In het grotestedenbeleid (1995-2015) was sociale menging het leidende principe achter de fysieke herstructurering van naoorlogse wijken. Anders zou een gedeelde stad te ontstaan, met wijken voor winnaars en wijken voor verliezers.

Sinds de beëindiging van het wijkenbeleid van het Rijk (2015), is het streven naar sociale menging stilzwijgend ingeruild voor het beleidsideaal van de ‘inclusieve wijk’.

SG-café woensdag 02-01-2019

Dit is het Sargasso-café van woensdag 02-01-2019. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Closing Time | No government

‘No government’ van Nicolette (hier in de Geir Jensen/Biosphere versie) is het lijflied van de libertariers, en de songtekst geeft mooi het dubbelzinnige van libertarisme weer:

No government is a way of life
No government means to trust your friends
I know who I am and you know who you are

If everybody knew what they wanted
There’d be nothing, nothing left
People would do what they wanted
And there’d be no government

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende