Honderd jaar oorlog in Palestina

De oorlog van Israël tegen Hamas lijkt uitzichtloos. De gewelddadige wraakacties van het Israëlische leger na de onvergeeflijk brute moorden van Hamas zijn buitenproportioneel en nietsontziend. Dat Europa en de VS Israël blijven steunen toont eens te meer aan hoezeer het westen zich nog steeds laat leiden door een pijnlijk gebrek aan kennis, blinde vlekken en Israëlische propaganda. We kunnen ons terecht schamen over het lot van de Joden in de Tweede Wereldoorlog. Maar er is inmiddels ook meer dan genoeg kennis om ons te schamen over de voortdurende onverschilligheid ten opzichte van het lot van de Palestijnen. Die kennis is bijvoorbeeld te vinden in het dit voorjaar verschenen boek van Rashid Khalidi ‘De honderdjarige oorlog tegen Palestina’. Een indrukwekkend Palestijns verhaal over onrecht, geweld en verwaarlozing dat het westen nog steeds negeert. Rashid Khalidi is een Amerikaans historicus afkomstig uit een vooraanstaande Palestijnse familie van geleerden, juristen en politieke functionarissen. Zijn vader werkte voor de Verenigde Naties en was onder andere betrokken bij overleg van de Veiligheidsraad over conflicten in Palestina. Hij bracht meer dan een jaar door in de familiebibliotheek in Jeruzalem waar twaalfhonderd manuscripten bewaard worden, de oudste daterend uit de elfde eeuw, tweeduizend 19e eeuwse Arabische boeken en een hele verzameling familiedocumenten. Daaronder ook een brief van Yusuf Diya’, een van zijn vroegere verwanten, voormalig burgemeester van Jeruzalem. Hij schreef aan de leider van zionisten Theodor Herzl dat hij alle begrip had voor het rechtvaardige streven van de zionisten, maar dat hij er rekening mee moest houden dat Palestina al bewoond was en dat die bewoners zich niet vrijwillig zouden laten verdringen. Het lijkt hem ‘pure waanzin’ dat de zionisten Palestina zouden willen overnemen. Yusuf Diya’ schreef dit in 1899. Herzl negeerde zijn waarschuwing die daarna nog vaak genoeg in alle toonaarden te horen is geweest. In het negeren van wat Diya’ al in 1899 aanduidde als de kern van het probleem van het zionisme ligt de oorzaak van de honderdjarige oorlog die zijn nazaat nu in alle details beschreven heeft. Voor Rashid Khalidi is deze oorlog tegen de Palestijnen een koloniale oorlog. Hij wijst op de parallellen in de beeldvorming. De arrogantie van koloniale machthebbers, het inpikken van land, het onderdrukken van verzet. In veel opzichten klopt het, zeker als we ook naar de huidige tijd kijken waarin kolonisten, vaak rechtstreeks afkomstig uit de Verenigde Staten, Palestijns land in bezit nemen en alle verzet daartegen hardhandig proberen te smoren. Het verschil is de oorspronkelijke band van de religieuze joden met Galilea en Judea. Maar voor de ongelijke behandeling in de apartheidsstaat maakt dat niets meer uit. Ontkenning van de Palestijnse identiteit Khalidi schrijft zijn geschiedenis op basis van veel wetenschappelijk onderzoek (verantwoord in zestig pagina’s noten en referenties). Maar het boek heeft ook een persoonlijke dimensie, zoals hij in zijn inleiding aankondigt. Hij kent veel betrokkenen, kan putten uit verhalen van zijn vader en andere familieleden en heeft zelf in Beirut een deel van de geschiedenis van nabij meegemaakt. Toch domineert de academische toon en de relatief afstandelijke blik. Het is bepaald geen politiek pamflet vanuit een slachtoffer-invalshoek. ‘De honderdjarige oorlog tegen Palestina’ is beschreven in zes hoofdstukken over evenzovele oorlogsverklaringen. Het begint in het eerste hoofdstuk met de Balfour-declaration uit 1917 waarmee de Britse mandaathouder in Palestina zich positief opstelde tegenover een ‘nationaal tehuis voor het joodse volk’. Zonder dat er ‘afbreuk [zal worden gedaan] aan de burgerlijke en religieuze rechten van bestaande niet-joodse gemeenschappen in Palestina’, werd erbij gezegd. Veelzeggend, vindt Khalidi, dat meer dan 90% van de toenmalige bevolking wordt omschreven ‘als wat ze niet waren, en zeker niet als een natie of een volk’.  Dat ontkennen van het bestaan van een Palestijns volk, van een eigen natie, heeft ondanks dat er ook aan het begin van de vorige eeuw al een duidelijk nationalistische beweging was (eigenlijk vergelijkbaar met het zionisme) voortgeduurd tot in de jaren zeventig toen groepen Palestijnen zich met terroristische acties manifesteerden. Ook in de beroemde resolutie 242 van de VN Veiligheidsraad waarin de terugtrekking van Israël uit de in 1967 veroverde gebieden werd geëist is geen sprake van een Palestijnse identiteit. Er wordt alleen gevraagd om een regeling van het 'vluchtelingenprobleem'. Het is een van gebeurtenissen waarbij Khalidi wijst op de incompetentie en de naïviteit van betrokken onderhandelaars die zouden moeten opkomen voor het Palestijnse belang. Geweld is onvermijdelijk Het niet erkennen van het bestaan van Palestijnen, van hun eigen natie (volgens Israël waren het Arabieren die overal zouden kunnen wonen) is een rode draad door het honderdjarige conflict. Een andere rode draad in het boek is het wegkijken voor de onvermijdelijkheid van geweld bij de overname van land waar mensen wonen en eeuwenlang aan verbonden zijn. Ook dat was al heel vroeg duidelijk. Voor de zionisten zelf, maar ook voor een Amerikaanse adviescommissie van president Wilson die het land in 1919 bezocht. De commissie concludeerde dat het zionistische programma alleen uitgevoerd kon worden ‘door middel van wapengeweld.’ De commissie schreef aan Wilson: ‘Als de Amerikaanse regering zou besluiten de vestiging van een joodse staat in Palestina te ondersteunen [dan zou zij] het Amerikaanse volk betrekken bij het gebruik van geweld in dat gebied, want alleen met geweld kan een joodse staat in Palestina worden gevestigd of gehandhaafd’. Een pijnlijk actuele stellingname waar helaas nooit naar is geluisterd. De eerste oorlog tegen de Palestijnen in de jaren 1917-1939 wordt gevolgd door een tweede na WO II toen het VN verdelingsplan werd verworpen door de Arabische buurstaten en de zionisten na een korte oorlog de Joodse staat in het leven riepen. Er volgen meer oorlogen, zoals bekend, vreedzame oplossingen blijven uit. Khalidi weidt flink uit over allerlei diplomatieke onderhandelingen aan het eind van de vorige eeuw, te beginnen bij het Camp David Akkoord tussen Egypte en Israël, waar de Palestijnen feitelijk nog buiten stonden. Dat was niet het geval bij de Oslo-akkoorden uit de jaren negentig toen de Palestijnen een klein stukje van de West-Bank in het vooruitzicht werd gesteld als autonoom gebied. We weten wat er van gekomen is. In de ogen van Khalidi heeft de PLO zich laten verleiden tot een rol als ‘onderaannemer’ van de bezetting. ‘De Oslo akkoorden waren in feite een volgende internationaal gesanctioneerde Amerikaans-Israëlische oorlogsverklaring aan de Palestijnen, ter voortzetting van het honderd jaar oude project van de zionistische beweging’. Het zesde en laatste hoofdstuk gaat over het verloop van de oorlog na ‘Oslo’,  over de tweede intifada en de eerste oorlog in Gaza in 2014. Het nog niet geschreven zevende hoofdstuk dat het verhaal van alle vorige hoofdstukken in gruwelijkheid en onrecht verre overtreft, en de standpunten van Khalidi pijnlijk bevestigt, zien we nu dagelijks in het nieuws. Rashid Khalidi: De honderdjarige oorlog tegen Palestina. Een geschiedenis van kolonialisme en verzet. Vert. Annemie de Vries. De Bezige Bij, 408 blz. € 29,99 Commentaar van Khalidi op de huidige oorlog in Gaza kun je hier, hier, hier en hier vinden.

Closing Time | Husney’s

Voordat Prince debuteerde met For You (1978), nam hij als 19-jarige al een aantal instrumentele jazz- en funksessies op in het kantoor van zijn eerste manager, Owen Husney.

Het jaar was 1977. Prince Rogers Nelson valt hier te horen op de toetsen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: NiederlandeNet (cc)

Ervaring potentiële rechtse coalitie

Aanstaande woensdag worden de leden van de nieuwe Tweede Kamer beëdigd. Die Kamer zal voorlopig een demissionair kabinet moeten controleren, want of en wanneer er ook een nieuw kabinet komt is vooralsnog absoluut onduidelijk.

Vandaag zal verkenner Plasterk koffiedrinken met de partijen die te samen een meerderheidscoalitie zouden kunnen vormen: PVV, NSC, VVD en BBB. Wat zijn de personele gevolgen voor de vier partijen als zo’n gedrocht er ook echt komt?

Laten we eerst eens kijken naar de (levens)ervaring van de vier Kamerfracties die zo’n coalitie moeten ondersteunen. Hierbij gaan we uit van de eerste mensen op de kandidatenlijsten die in aanmerking voor een zetel komen. Dus de eerste 37 kandidaten van de PVV, de eerste 20 van NSC, de eerste 7 van BBB en de eerste 24 van de VVD.

We kijken dan naar:
– Leeftijd: De gemiddelde leeftijd van de fractie(leden);
– Politiek: het percentage leden van betreffende fractie dat ervaring heeft in een of meerdere vertegenwoordigende politieke organen;
– TK: Het percentage leden van betreffende fractie dat nu in de Tweede Kamer zit (tot 6 december);
– m.p.o.: het percentage leden van betreffende fractie dat op dit moment in meerdere vertegenwoordigende politieke organen zit (1e of 2e Kamer, Provinciale Staten, gemeenteraden, colleges van B&W).

Foto: 2011 # 1848 Vancouver -Stanley Cup-rellen (detail) © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag │Thomas Schütte & Stan Douglas

VERSLAG -  

In Museum de Pont gaat deze winter een droom van kunstenaar Thomas Schütte in vervulling. Na ruim veertig jaar krijgt hij de kans om drie van zijn architectuurmodellen op ware grootte uit te voeren. Naast deze werken zijn er audiovisuele werken van de Canadese kunstenaar Stan Douglas te zien en te beluisteren. Voor Kunst op Zondag pakte ik de trein om beide exposities in Tilburg te verkennen.

Thomas_Schütte Westkunstmodelle © Thomas Schütte © fotocollage Wilma_Lankhorst (4)

Westkunstmodelle 1:1 © Thomas Schütte © foto’s Wilma Lankhorst.

Thomas Schütte

Van de Duitse kunstenaar Thomas Schütte (Oldenburg, 1954) heeft de Pont verschillende werken in haar collectie. Wie de Pont kent, kan zich Die Grosse Geisten, vast herinneren. Deze glimmende figuren staan in een kring bij elkaar. Het is alsof je tussen reuzen staat. Ondanks hun sterke verschijning zijn de geesten nu bijfiguren. In de tentoonstelling Westkunstmodelle 1:1 staan drie architectuurmodellen centraal die eerder als miniatuur te zien waren op de Westkunst-tentoonstelling 1981. In de grote hal van de Pont zie je de modellen nu voor het eerst op ware grootte. Het gaat om het werk Schiff, Bühne en Kiste. De centrale hal van de voormalige wolspinnerij leent zich goed voor dit soort monumentale werken.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Closing Time | Trial by Fire

Je zou het niet denken, maar Judas Priest maakt zo nu en dan nog gewoon een nieuwe plaat. Trial by Fire is de tweede single van hun komende album Invisible Shield.

En zou je nou zeggen dat zanger Rob Halford inmiddels 72 is?

Foto: bron: Livius.org

Seneca (1): Macht en rijkdom

Seneca zag het levenslicht in Córdoba, in het huidige Spanje. Hij was de zoon van een bekend redenaar, die classici meestal Seneca de Oudere noemen. De oudere Seneca had de jongere graag tot retoricus zien opgroeien, maar junior nam geen genoegen met een studie waarin het meer ging om overreding dan om waarheid, en wijdde zich liever aan de filosofie.

De jongere Seneca was uitzonderlijk belezen en heeft erg veel geschreven. Niet alleen filosofisch werk, maar ook gedichten en tragedies. Hij nam zijn verantwoordelijkheid voor het openbaar bestuur en belandde dus in de politiek. Na een grillige carrière, waaruit hij zelfs enige tijd was verbannen, werd hij regent van de toen nog zeer jonge keizer Nero. De periode waarin deze zich nog niet met de politiek bemoeide en Seneca samen met een mederegent feitelijk het rijk bestuurde, is wel gezien als een bloeitijd. Naast dat bestuurlijke werk bleef Seneca natuurlijk ook filosoof.

Hoongelach

In zijn filosofie verwijst hij graag naar Epikouros, maar hij beschouwt zichzelf in de eerste plaats als stoïcijn. Van zowel Epikouros als de stoïcijnen adopteert hij de overtuiging dat een streven naar macht of rijkdom niet leidt tot geluk. Als wij daarnaar streven maken we ons geluk volgens Seneca afhankelijk van het noodlot: niet slim.

Foto: Emory Allen (cc)

Grieks afluisterschandaal in de doofpot

Griekenland is volgens de geschiedenisboekjes het land waar de democratie is geboren. Beetje respect voor de persvrijheid, een van de grondslagen van de democratie, zou je daar dus wel mogen verwachten. Helaas. De moord op een misdaadverslaggever, brandstichting bij mediabedrijven, rechtszaken tegen journalisten die een schandaal aan het licht brachten: het zijn voorbeelden waaruit blijkt dat het leven van een journalist in Griekenland bepaald niet eenvoudig is. En dan is er nog het ‘Predator’-afluisterschandaal. Vorig jaar werd onthuld dat journalisten en politici van de oppositie door de regering zijn afgeluisterd. Het bracht premier Kyriakos Mitsotakis van de conservatieve partij Nieuwe Democratie even in de problemen, maar  hij won deze zomer tussentijdse verkiezingen met grote overmacht. Recente lokale verkiezingen met een extreem lage opkomst leverden opnieuw winst op voor Mitsotakis. Links won alleen in de twee grootste steden, Athene en Thessaloniki.

Onderzoekers aangeklaagd

Intussen is het ‘Predator’-schandaal, genoemd naar de oorspronkelijk Israëlische software die het afluisteren mogelijk maakte, nog steeds niet afgehandeld. De regering ontkent alles. En nu gaat men ook nog in de verdediging door medewerkers van de ADAE, de Griekse Autoriteit Persoonsgegevens aan te klagen wegens het lekken van informatie naar een van de slachtoffers, de journalist Thanasis Koukakis. De Griekse Autoriteit voor Communicatiebeveiliging en Privacy (ADAE) is opgericht om de privacy en het vrije verkeer van informatie op elke mogelijke manier te beschermen. ADAE-president Christos Rammos noemt het ‘opmerkelijk dat het Griekse rechtssysteem, dat tot nu toe – na 18 maanden – niets heeft gedaan, niemand heeft aangeklaagd voor het gebruik van spyware, zich nu haast om twee leden van het toezichthoudende orgaan te vervolgen, die gewoon hun plicht hebben gedaan.’ De aanklacht tegen de ADAE volgt op een ingreep van de nieuwe regeringscoalitie van Nieuwe Democratie en met de ultranationalistische Griekse Solution-partij waardoor de samenstelling van het bestuur veranderde en Rammos’ pogingen om licht op de zaak te werpen, werden stopgezet. Het nieuwe bestuur heeft ook voorkomen dat de ADAE volgens het plan van Rammos de Griekse geheime dienst een boete van €100.000 kan opleggen vanwege het achterhouden van informatie.

Closing Time | Take Care of Illusion

Frumpy was een progressieve rockband uit Hamburg, die tussen 1970–1972 en 1990–1995 met elkaar optrok.

De Duitse pers roemde hen in de korte tijd dat ze speelden als de beste Duitse rockband van hun tijd en zangeres Inga Rumpf als het grootste zangtalent van de toenmalige Duitse rockscène.

Closing Time | Cryptomneisia

EYE AM is een kersverse band, die is opgetrokken uit diverse metalveteranen uit andere bands. Kenners zullen zanger Kenny Hickey herkennen als de gitarist van Type O Negative. ’t Is bijna alsof je Ozzy Osbourne hoort jammeren.

Bassist Todd Strange en gitarist Kirk Windstein speelden eerder samen in Crowbar, naast diverse andere metalbands.

Closing Time | A Rainy Night in Soho

Vanmiddag werd bekend dat de Ierse folkpunkzanger Shane MacGowan is overleden. De frontman van The Pogues is 65 jaar geworden.

Ik herinner me nog een optreden van MacGowan en band in Boedapest, zo’n twintig jaar geleden. Hongarije zou gaan toetreden tot de Europese Unie en ter ere daarvan waren allerlei folkbands uitgenodigd, waaronder The Pogues.

MacGowan deed zijn reputatie als drankorgel eer aan: de beste man stond strontlazarus op het podium. In plaats van teksten leken er oerklanken uit zijn lichaam te komen.

Vorige Volgende