Zomergasten Archives

Foto: © VPRO Zomergasten 2021 met Alfred Birney

Zomergasten 2021 met Alfred Birney

15 augustus 2021 , 15:00 , door P.J. Cokema

Al vanaf de eerste Zomergastenuitzending lopen er lijntjes met de actualiteit. Ook vanavond weer: zouden er enige overeenkomsten zijn tussen het overheidsbeleid ten aanzien van de Afghaanse tolken nu en dat ten tijde van ‘De tolk van Java’?

In de vijfde aflevering van VPRO’s Zomergasten is schrijver Alfred Birney te gast. Zijn vader was in dienst van het KNIL (Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger) en was ook tolk voor de Britten die de Indonesische nationalisten bestreden.

In de roman ‘De tolk van Java’ (gelauwerd met de Libris Literatuur Prijs) beschrijft Birney hoe ellendig de opvoeding (of niet-opvoeding) door een getraumatiseerde vader kan verlopen. Persoonlijk leed als eerste overeenkomst. Dat zal vandaag, de dag van de Nationale Indië Herdenking, door meer hoofden spoken.

De wijze waarop de Nederlandse overheid haar verantwoordlijkheden invult is overeenkomst twee. Tot op vandaag kan de Indische gemeenschap daar over meepraten en is nog steeds niet alles erkend en geregeld (o.a. de backpay-kwestie).

Natuurlijk, er zijn verschillen tussen Indonesië toen en Afghanistan nu. Maar het zal toch niet zo zijn dat de overeenkomst is dat de overheid mensen die in haar dienst werkten in de steek laat? Wellicht komt dat vanavond aan de orde.

Bestel je boeken bij Bazarow

Mededeling

Bazarow is een verkopende boekensite, waar je ook recensies, nieuws, een agenda en een digitaal magazine kan vinden. Nog niet alles is af, maar veel boeken zijn al te vinden en er komt de komende maanden steeds meer bij.

Het doel van Bazarow is om een site te vormen die evenveel gemak biedt als de online giganten maar die wél teruggeeft aan de boekensector. Tegen roofkapitalisme, en voor teruggeefkapitalisme, bijvoorbeeld door te zorgen dat een flink deel van de opbrengst terug naar de sector gaat en door boekhandels te steunen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: © VPRO Schermafbeelding Zomergasten 2021 met Sevdaliza

Recensie Zomergasten met Sevdaliza

9 augustus 2021 , 07:00 , door Max Molovich

RECENSIE - Tot drie weken geleden had ik nog nooit van Sifan Hassan gehoord. Tot drie dagen geleden had ik nog nooit van Sevdaliza gehoord. Zonder de Olympische Spelen had ik waarschijnlijk nog steeds niet van Sifan Hassan gehoord. Zonder Zomergasten nog steeds niet van Sevdaliza.

(Van de Snollebollekes had ik overigens wel gehoord. Maar dat terzijde.)

Zegt dat iets over mij? Ongetwijfeld. Maar het zegt volgens mij vooral iets over Nederland. Sifan Hassan is niet bekend in Nederland omdat atletiek in Nederland alleen bestaat als de Olympische Spelen bezig zijn. Sevdaliza is niet bekend in Nederland omdat er naast de Snollebollekes nu eenmaal niet al te veel kan bestaan.

In een groot deel van de rest van de wereld is Sevdaliza daarentegen wereldberoemd. Haar nummers zijn miljoenen keren beluisterd, haar video’s honderdduizenden keren bekeken. In de voorbereiding van Zomergasten met Sevdaliza heb ik een aantal van haar video’s tot mij genomen. Om eerlijk te zijn: zowel de muziek als de video’s van Sevdaliza vallen niet allemaal binnen de grenzen van mijn smaak, ook al zijn die grenzen (vind ik zelf althans) behoorlijk rekbaar. De video’s die ik heb gezien zijn me te bombastisch. Haar muziekstijl zag ik omschreven als futuristische r&b. Het gevoel dat mij wel vaker met dit genre bekruipt: wanneer begint het nummer nou? De nummers die ik van Sevdaliza zag, hadden een belofte in zich die maar niet werd ingelost. Dat levert bij mij een gevoel van frustratie op.

Foto: © VPRO Zomergasten 2021 met Sevdaliza

Zomergasten 2021 met Sevdaliza

8 augustus 2021 , 16:23 , door P.J. Cokema

Het is een bont gezelschap geworden, kondigde Janine Abbring aan bij de introductie van de Zomergasten 2021. We zagen al een architect, een schrijfster en een kinderpsychiater. Vanavond volgt zangeres, componist en producer Sevda Alizadeh.

Die omschrijving doet haar schromelijk tekort. Multitalent Sevdaliza is ook dichteres (tegenwoordig heet dat ‘spoken word’-kunstenaar) en danseres. Ze is ondernemer, want brengt haar muziek in eigen beheer uit (het label Twisted Elegance).

Tussen de bedrijven door schnabbelt ze als haute couture model bij modeontwerpers Iris van Herpen, Glenn Martens (Y/Project) en Marine Serre. Een volgende stap in haar ontwikkeling? Gaat ze een stijlicoon à la Madonna worden?

Voor ze definitief voor muziek en performance koos, bleek ze over nog meer talenten te beschikken. Ze was van 2006 tot 2010 ook een getalenteerde basketballer (de Nederlandse basketbalbond heeft haar statistieken nog).

Met haar master communicatiewetenschappen op zak werkte ze vanaf 2010 een tijdje voor Urbmath (onderzoekt gedrag en trends in grootstedelijke culturen) en schreef onder het pseudoniem TwistedE enkele bijdragen voor Marketingfacts.

Tegelijkertijd (2010 -2012) was ze projectmanager bij het HipHopHuis in Rotterdam, waar ze ‘Poetry Circle’ organiseerde, een project waar ‘spoken word’, rap, muziek en poëzie bij elkaar komt.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: © VPRO schermafbeelding Zomergasten 2021 met Robert Vermeiren

Recensie Zomergasten met Robert Vermeiren

2 augustus 2021 , 03:01 , door Gastauteur

RECENSIE - Hopeloos staat ze aan de kant, het kleine meisje, te wachten tot haar vader terugkomt. Hij komt niet terug. Het meisje fietst weg. Maar komt weer terug, kijkend naar het water. De maanden verstrijken, de jaren verstrijken. Het meisje krijgt een relatie, een gezin, het landschap verandert. Het meisje wordt oud. Maar haar vader komt niet terug en het gemis, dat met de jaren blijft, wordt pijnlijk duidelijk.

De animatie ‘Father and daughter’ van Michael Dudok de Wit is een van de indrukwekkende filmfragmenten die Robert Vermeiren uitgekozen heeft en is, zoals tijdens het hele interview, een metafoor voor zijn eigen leven.

De kinder- en jeugdpsychiater zíet jongeren, hij hoort ze en is geïnteresseerd in het verháál van de jongere. Hij weigert ze dan ook consequent ‘cliënt’ te noemen.

Het eerste fragment dat Robert laat zien, is een optreden van dj Avicii met het nummer ‘Wake me up’, als eerbetoon aan alle jongeren die het in coronatijd zo moeilijk hebben.

Uit onderzoek blijkt dat juist jongeren in coronatijd vast lopen en dat is te verklaren, aldus Vermeiren. In de puberteit ben je op zoek naar jouw beeld van de wereld, naar wie jij bent in verhouding tot de ander, naar hoe de ander op jou reageert. Dat doe je door interactie met de ander en als dat wegvalt, krijg je een vertekend wereldbeeld. Dat jongeren door ‘Dansen met Jansen’ dan ook massaal naar feesten gingen, is niets anders dan een logisch gevolg van de fase waarin zij zitten. En dat kun je niemand anders kwalijk nemen dan de regering, die hiertoe opriep. Zo, die zit. Heel rustig, beheerst, onderbouwd.

Foto: © VPRO Zomergasten 2021 met Robert Vermeiren

Zomergasten 2021 met Robert Vermeiren

1 augustus 2021 , 15:00 , door P.J. Cokema

VPRO’s Zomergasten heeft er twee boeiende avonden op zitten. Vanavond de derde? Janine Abbring ontvangt Robert Vermeiren, hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie en daarmee staat “het complexe en boeiende thema van de opgroeiende jongere” centraal. Sargasso’s recensie leest u hier.

Ach ja, jongere, dat zijn of waren we allemaal. Maar hoe verschillend groeien we op. Voor zover ik weet heb ik een heel normale jeugd gehad (daar dacht ik toen ik ‘jeugd’ was dan weer anders over) en ben ik goed terecht gekomen. Gaat dat ook op voor de jongeren waarmee Robert Vermeiren beroepsmatig te maken heeft? Hij wil het hebben over zowel de kwetsbaarheid als de kracht van die jongeren.

In dit geval ontkomt Janine Abbring er niet aan de gast door te zagen over zijn jeugd. Kind van gescheiden ouders, opgevoed door grootouders en heeft, net als de eerste Zomergast, in een internaat verbleven. Zijn ‘levensverhaal’ omvat ongetwijfeld meer en is “bepalend geweest voor mijn werk en mijn passie voor het vak”, zegt hij zelf op de introductiepagina van de VPRO.

Als zijn vak wordt aangevallen, gaat hij op de barricaden. Toen onder kabinet Rutte II, tegen alle deskundige kritiek in, ook de jeugdzorg werd gedecentraliseerd, twitterde Vermeiren er zo fiks op los dat Haagse gemeenteambtenaren in die tijd (2015) zeiden “Heb je die Vermeiren weer. Altijd maar zeggen wat hij niet wil, nooit wat hij wél wil.”
(Bron: NRC (betaalmuur), 4 december 2017).

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: © VPRO screenshot Zomergasten 2021 Roxane van Iperen

Zomergasten 2021 met Roxane van Iperen

25 juli 2021 , 15:00 , door P.J. Cokema

Vanavond in VPRO’s Zomergasten: Roxane van Iperen (Sargasso’s recensie leest u hier).

Na anderhalf uur (…) wist de nieuwe Zomergasten-presentator Janine Abbring door de onwrikbare ratio van Rosanne Hertzberger te breken. En toen werd het echt spannend.

De nog immer regerende Zomergastenpresentator Janine Abbring, kreeg bij haar eerste Zomergastenuitzending, in nieuw decor, dikke complimenten van Roxane van Iperen (“Zomergasten lijkt herboren!”, schreef ze in Vrij Nederland, 2017).

Janine Abbring lijkt het nu vijf seizoenen achter elkaar goed te doen. In recensies werd en wordt niet zo veel over haar geschreven. Geen nieuws is in dit geval echt goed nieuws. Als er al iets over de presentatie wordt gemeld, overheersen de positieve commentaren. Zuurzeurders daar gelaten.

Janine Abbring de beste

Roxane van Iperen zag het destijds goed. Ook onze vaste Zomergastenrecensent Max Molovich, schreef over de vuurdoop van Abbring: “Het zal me niks verbazen als Janine Abbring de beste zomergastenpresentator ooit is.”

Vanavond is eenmalig Zomergastenrecensent Roxane van Iperen de Zomergast van Abbring. Van Iperen is vier maanden jonger dan Abbring en begon haar carrière twee jaar later. Abbring zat na haar opleiding meteen in media en journalistiek, Van Iperens loopbaan als columnist en journalist bloeide pas op in 2014.

Foto: Gerben van Heijningen (cc)

Kunst op Zondag | Caravan

25 juli 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

Vanavond weer kijken naar VPRO’s Zomergasten. En of dat op zichzelf al niet interessant genoeg is, gaan we de caravan nader beschouwen.

Het ding doet dienst sinds 2017, toen Janine Abbring de presentatie overnam. Zoals gebruikelijk in de Nederlandse folklore, bracht die verandering wat tumult teweeg. Lof en afkeuring op de sociale kanalen. Terzijde: is er ooit een verandering geweest die het volk niet verdeelde?

Er werd gesuggereerd dat de half verzopen caravan plagiaat was. Van de voorstelling ‘Drift’ (1996) van theatergezelschap Vis à Vis.

In 2017 herhaalde Vis à Vis zichzelf met de voorstelling ‘Mare’, dat zich ook in een waterbassin voltrok. Toen kon een ramp de lachers nog mobiliseren. Dat kan nu echt niet meer.

Anderen vonden dat het hele idee was geïnspireerd op het werk van fotograaf Richard Misrach (Submerged trailer, Salton Sea, 1985). Of op het werk 20:50 van Richard Wilson, die een zaal onder olie zette. Het leek wel een spiegel. Alleen als je over het oppervlak blies, zag je de rimpeling in de vloeistof.

Kortom, men vroeg zich af: hoe komen ze er op? Nou, gewoon over de Janine Abbringbrug.

Water er in of dan maar de lucht in

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Zomergasten 2021 met Floris Alkemade

18 juli 2021 , 15:00 , door P.J. Cokema

We gaan het weer volgen: VPRO’s Zomergasten. Vanavond met Floris Alkemade, architect en stedenbouwkundig ontwerper (morgen hier Sargasso’s recensie).

Gek dat die beroepsgroep zo weinig aan bod komt. Het zijn tenslotte architecten en vormgevers die bepalend zijn hoe ons dagelijks leven er in concreto uitziet. Niet alleen van de kleding die we dragen tot de tafels waar we aan eten, ook over de dorpen en steden waar we in leven en de dijken die ons moeten beschermen.

In de 34 seizoenen en 182 afleveringen (inclusief Zomergasten 2021) zijn schrijvers en politici het meest aanwezig. De top tien professies die aan tafel zaten:
Auteurs 42x, politici 18x, wetenschappers 16x, acteurs 12x, journalisten 11x, muzikanten en musici 11x, cabaretiers 10x, regisseurs 8x, presentatoren 7x en kunstenaars 6x.

Er werden slechts één architect (de in 1999 overleden Ton Alberts) en één landschapsarchitect (Adriaan Geuze) uitgenodigd. Ze verschenen in de uitzendingen van 31 juli 1994 en 16 augustus 2015. Hoog tijd dus voor nog een architect en eentje die bekend staat om een zeer grote maatschappelijke betrokkenheid.

Floris Alkemade is nog tot 1 september Rijksbouwmeester en daarmee ook voorzitter van het College van Rijksadviseurs. En dat is een prachtige rol want Alkemade mag “vanuit een onafhankelijke positie bewindspersonen gevraagd en ongevraagd adviseren over actuele maatschappelijke opgaven en omgevingskwaliteit”. Het College “adviseert over de urgente thema’s van nu”.

Zomergasten 2020 met Ilja Leonard Pfeijffer

23 augustus 2020 , 14:00 , door P.J. Cokema

NB.: Dit is niet de recensie. Sargasso’s recensie vindt u hier.

Wij verwachten van de literatuur niet dat zij oplossingen biedt, maar wel dat zij de wereld verandert.

Een statement dat in 2009 tot flink wat reuring leidde bij literatuur- en poëzieblogs. Het was puntje 6 uit het ‘Manifest voor een riskante literatuur’, in Trouw gepubliceerd, opgesteld door Erik Jan Harmens en VPRO’s Zomergast van vanavond: Ilja Leonard Pfeijffer.

De beweegreden tot het manifest verklaarde zich in puntje 4:

Deze tijden van globalisering, immigratie, toenemende religieuze spanningen, oorlog, uitholling van de democratie onder druk van populisme, verkwanseling van grondrechten onder het mom van bevordering van de veiligheid, ecologische rampspoed en economische crisis zijn bijzondere en bijzonder gevaarlijke tijden die bijzondere eisen stellen aan de kunst.

Aan die tijden is in de laatste elf jaar helemaal niets veranderd.

Sterker nog, er is een levensbedreigend, maatschappij ontwrichtend virus bijgekomen. Janine Abbring kan er tegenaan (Janine, lees je mee?). Hier zit een prangende vraag in: Waar in zijn enorme hoeveelheid romans, essays, gedichten, columns, toneel- en muziektheaterteksten heeft Pfeijffer de wereld veranderd?

Mocht Janine Abbring weer een poging doen door te dringen tot de mens achter de schrijver, dan vrees ik dat ze niet verder komt dan wat Joost de Vries in 2016 in De Groene ‘het merk Pfeijffer’ noemde. Pfeijffer wil dat wij hem zien, zoals híj wil dat wij hem zien.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Doneer!

Mededeling