van van Prof.Dr. Joop van den Berg Dat ministers lid zijn van de ministerraad en dus met één mond dienen te spreken, is sinds 1983 een grondwettelijk vereiste. In grondwetsartikel 45 staat immers: “De ministerraad beraadslaagt en besluit over het algemeen regeringsbeleid en bevordert de eenheid van dat beleid”. Maar, dit ‘homogeniteitsbeginsel’ is al veel ouder. Het werd voor het eerst vastgelegd in artikel 13 van het Reglement van orde voor de ministerraad (RVOMR) uit 1850. Daarin stond: “Geen lid zal tegen (een) besluit der meerderheid mogen handelen. Indien een lid het besluit in strijd acht met zijn verantwoordelijkheid, verwittigt hij hiervan den Raad, opdat deze overwege, wat te doen zij”. Behalve de negentiende-eeuwse formulering is er aan dat homogeniteitsartikel door de jaren heen weinig veranderd. In het huidige RVOMR staat immers in art. 12: “1. Indien een minister een besluit in strijd acht met zijn verantwoordelijkheid, geeft hij daarvan kennis aan de raad. 2. In geen geval handelt een minister of staatssecretaris tegen een besluit van de raad”. De formulering is vrijwel identiek, de betekenis is sinds 1850 wel veranderd. Thorbecke formuleerde art. 13 om duidelijk te maken dat de ministers voortaan bij meerderheid van stemmen zouden besluiten en als raad zouden optreden tegenover de Koning, die slechts kon tekenen of niet tekenen. Dat week af van wat tot dan toe gebruikelijk was. Tot 1850 immers leverden de ministers individueel hun oordeel bij de Koning in, zodat deze vrijelijk zou kunnen kiezen voor wat hem het beste leek. Thorbecke maakte daar een einde aan en verplaatste zodoende het zwaartepunt van de politieke besluitvorming van de Koning naar de verantwoordelijke ministers. De voorgeschreven eenheid was zijns inziens een rechtstreeks gevolg van de introductie (in 1848) van de politieke ministeriële verantwoordelijkheid. Intussen dient het artikel niet meer primair om de Koning te beperken, maar veeleer om gestalte te geven aan de ministeriële verantwoordelijkheid in een tijd waarin de meeste besluiten tot stand komen na uitvoerig interdepartementaal overleg. De verantwoordelijkheid daarvoor kunnen ministers pas dragen, als zij weten dat ze het over hun besluiten daadwerkelijk eens zijn. Het belang van samenhangend beleid werd op een pijnlijke manier gedemonstreerd in 1918, een jaar waarin het kabinet-Cort van der Linden op zijn laatste benen liep en waarin ministers het voortdurend met elkaar aan de stok kregen, zonder dat de premier nog in staat was hen tot elkaar te brengen.[1] In de Eerste Wereldoorlog was Nederland formeel weliswaar neutraal, maar de ministers hadden sterk verschillende sympathieën die zij ook in hun beleid tot gelding wilden brengen. Export van goederen was aan strenge controle onderworpen om de neutraliteit van de staat niet in gevaar te brengen en om te voorkomen dat het gebrek aan voedsel de bevolking al te zwaar zou treffen. Zowel de (Duitsgezinde) minister van Landbouw, Nijverheid en Handel, Posthuma, als zijn (Britsgezinde) collega van Financiën, Treub beslisten over zulke export. In oktober 1917 wenste Posthuma niet langer te wachten op traag verlopend interdepartementaal overleg en dus gaf hij eigenmachtig toestemming tot verhandelen van een partij kaas aan Duitse afnemers. Dat accepteerde Treub niet en hij liet de kaas dus bij de grens tegenhouden. De twist lekte uit en leidde tot een parlementair debat in 1918, waarin de beide ministers het openlijk oneens bleven. In dit geval koos de Kamer de zijde van Treub, maar zij eiste van de dienstdoende premier Cort van der Linden dat hij dit soort openlijke onenigheid voortaan zou voorkomen. Cort van der Lindens opvolger, Ruijs de Beerenbrouck, kreeg vervolgens de formele opdracht tot coördinatie van het regeringsbeleid. Nog steeds kunnen ministers het grondig oneens zijn, maar daarvan mogen zij niets openlijk laten blijken. Lekken van ministeriële eigengereidheid is verboden en tegelijk een teken van incompetentie. De premier moet onenigheid zien aankomen en er zorg voor dragen dat die in de ministerraad niet uit de hand loopt. Dat vereist wel dat zijn leiding door de ministers wordt erkend en gerespecteerd. Dat lukte Cort van der Linden in 1918 na vier jaar regeren niet meer; het lukt premier Schoof na bijna een jaar nog steeds niet. [1] Wie meer wil lezen over het beruchte ‘kaasincident’ kan het beste een van de volgende boeken raadplegen: Paul Moeyes, Buiten schot. Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog 1914 – 1918, Amsterdam: Arbeiderspers z.j. (2000); Diederik Slijkerman, Enfant terrible. Wim Treub (1858 – 1931), Amsterdam: Prometheus 2016. Dit artikel verscheen eerder bij het Montesquieu Instituut. Prof. dr. J.Th.J. van den Berg is emeritus-hoogleraar parlementaire geschiedenis en fellow van het Montesquieu Instituut.
Within Temptation kwam hier natuurlijk vaker langs, maar hey – Enter werd gisteren 28 jaar, en dat mag best even gevierd worden. Dat doen we met het titelnummer van hun debuutplaat. Sindsdien is de band heel ver gekomen, maar je hoort hier prima dat het talent er vanaf het allereerste begin al was.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
COLUMN - Ook wat zorgelijk is, kan interessant zijn. Wat er nu allemaal met de wetenschap gebeurt, stemt tot vrees, jazeker, en tot ontevredenheid. Maar zeker ook tot nadenken.
De essayist en hoogleraar Slavische letterkunde Karel van het Reve (1921-1999) heeft eens geschreven over het wonderlijke feit dat mensen die nooit naar het Concertgebouw gingen bereid waren om toch mee te betalen aan het Concertgebouw. We kunnen constateren dat aan dit wonder langzamerhand een einde komt: een heel grote groep mensen is steeds minder bereid te betalen voor kunst en cultuur. Laten die linkse lui met hun grijze haar in een scheiding en koninklijke onderscheidingen op hun revers dat allemaal zelf maar betalen!
De wetenschap en vooral het hoger onderwijs waren lange tijd uitzonderingen op die regel. Ik denk dat dit er minstens deels mee te maken heeft dat heel veel mensen hun kinderen of kleinkinderen graag een hogere opleiding gunnen – daar kun je immers een goede baan mee krijgen.
Maar aan dat idee komt nu langzamerhand ook een eind. Niet alleen zie je dat aan de vrij moeiteloze manier waarmee mensen kennelijk aanvaarden dat er afgebroken wordt (de CDA-achterban komt niet in opstand vanwege de harde bezuinigingen waarin hun partij ook meestemt). Maar ook blijkt het aantal studenten dat zich bij de universiteiten inschrijft de laatste jaren af te nemen – en dat kan niet alleen geweten worden aan demografische ontwikkelingen.
COLUMN - Ik kan hier denk ik wel duizend blogs over schrijven. Deze keer gaat het over formulieren die wij als artsen/ praktijkondersteuners in moeten vullen van de verzekering voor medicatie voor onder andere de behandeling van diabetes.
Er waren sinds de vorige nieuwe richtlijn van diabetes, nu een jaar of vijf geleden, twee formulieren die we voor twee medicijngroepen moesten invullen voordat de apotheek deze kon leveren aan de patiënt. Betuttelend, alsof wij niet na zouden denken dan wel de richtlijn zouden volgen als we medicatie voorschrijven aan patiënten. Je vult dan vragen in of de patiënt diabetes heeft en of de eerdere stappen uit de richtlijn al genomen zijn, vult de patiëntgegevens in en de arts moet een handtekening zetten. Deze gaat dan naar de apotheek, en vervolgens kan de patiënt de medicatie krijgen.
Dit geldt onder andere voor medicatie zoals de GLP-1, uit die groep kent iedereen het bekendste voorbeeld wel: Ozempic. Het stoort me dat er niet wordt gewerkt wordt vanuit vertrouwen en dat de zorgverzekeraar op onze stoel gaat zitten. Ze zullen dit bij laag en hoog ontkennen. Prima, ga je gang.
Inmiddels is er wel verbetering; voorheen was er voor een andere groep medicatie ook een formulier die we moesten invullen, dat is inmiddels vervallen. Moeten we nu blij zijn? Waar er één formulier verdwijnt, komen er drie voor in de plaats, is mijn gevoel. Het driekoppige monster wat nooit weggaat.
Er zullen vast redenen zijn waarom dit allemaal nodig is en de zogenoemde “gezondheidseconomen” zullen daar prachtige uitleg voor hebben waar ze alle zendtijd voor krijgen. Ja, dat beroep staat tussen haakjes voor mij want ik erken hun beroep niet. Zorg gaat om de connectie tussen mensen, is een basisrecht, en zou te allen tijde vergoed moeten worden, wat de patiënt ook nodig heeft (in die relatie met de zorgverlener, waarbij er gezamenlijk beslissingen worden gemaakt). Dat is het enige wat telt. Controversiële mening? Ik vind van niet.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Dr. Thomas Kaplan vertelt aan de pers over zijn The Leiden Collection in H’ART Museum © foto Aad Hoogendoorn
NIEUWS - Woensdag 9 april opent in H’ART Museum (het voormalige Museum Hermitage) aan de Amstel de tentoonstelling ‘Van Rembrandt tot Vermeer’. In het kader van de 750ste verjaardag van Amsterdam hebben de Amerikaanse kunstverzamelaars Thomas & Daphne Kaplan 75 werken, inclusief hun hele Rembrandt collectie (The Leiden Collection) tijdelijk naar Amsterdam gestuurd. De stad waar Rembrandt na zijn vertrek uit Leiden in 1630 ging wonen en werken.
Na anderhalf jaar oorlog moet het toch wel duidelijk zijn. De Israëlische regering kent geen grenzen in het gewelddadig optreden tegen Palestijnen. Gaza is verwoest, er zijn meer dan 50.000 doden gevallen. Het Israëlische leger ontziet niets of niemand, zelfs ongewapende en als zodanig herkenbare hulpverleners worden vermoord. Minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken noemt de aanval “buitengewoon ernstig” en wil dat er een “stevig onderzoek” komt.
In Gaza neemt het Israëlische leger steeds meer gebieden in. De inwoners van Rafah in het zuiden zijn gevlucht, ook uit het noorden vluchten weer mensen zonder enige garantie dat ze elders niet getroffen zullen worden door voortgaande bombardementen. ‘In 24 uur werden er opnieuw ongeveer 100 mensen gedood, hun aantal is sinds 18 maart, de dag waarop Israel het staat-het-vuren verbrak gegroeid tot 1.163. Veel indruk maakte een aanval, gisteren op een al eerder eens getroffen UNWRA-kliniek waarbij 22 mensen werden gedood, van wie 16 kinderen. Ook werden veel tenten getroffen in het gebied van Khan Younis,’ schreef Abu Pessoptimist eind vorige week.
Op de Westbank krijgen kolonisten steeds vaker vrij spel om, al dan niet met hulp van het leger, Palestijnen te vermoorden. De Israëlische regering plant daar nieuwe stappen om meer ruimte te scheppen voor Jeruzalem en de apartheid in wegen en woongebieden verder door te voeren. Een nieuwe ‘apartheidsweg’ moet het hele gebied in tweeën knippen. Het is volgens Abu Pessoptimist ‘de opmaat tot de annexatie van het hart ven de Westoever en de totale isolatie van Jeruzalem voor de Palestijnen.’
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Wellicht vragen mensen zich af, na gister en eergister, wat ik dan precies heb tegen genres als groove en nu metal (de vlaggen op de modderschuit, die er ook zeker tussen zitten, niets te na). Dit nummer illustreert het wel een beetje. Dit hadden we. Prachtige, technische, en complexe muziek, waarin lieflijk en rustig wordt afgewisseld met agressief en snel, waarbij de riffs je om de oren vliegen. En de ellende met groove en nu is niet zozeer het feit dat ze bestaan (voor ieder wat wils en ieder zijn ding enzo), maar ze zijn ten koste gegaan van dit! Sepultura is natuurlijk bij uitstek het voorbeeld daarvan, want zij zijn zelf geswitcht van stijl en werden één van de baanbrekers van groove en nu metal (hoewel ze recent weer prima muziek maakten). Maar ook in algemene zin hebben die genres meer traditionele genres als speed, thrash en heavy metal flink naar de marge verdrongen, voor een geruime periode. En dat is natuurlijk wel heel erg jammer.
Onafhankelijke controle op rijksfinanciën niet versterkt bij keuze minister .
Minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) heeft niet gekozen voor een structurele oplossing om de onafhankelijke controle op de rijksfinanciën te versterken, tot teleurstelling van de Algemene Rekenkamer.
Jarenlang wordt er al gewerkt aan een beter controlebestel. Het laatste, door de Rekenkamer omarmde voorstel van oud-Kamerlid Evert Jan Slootweg zou kunnen leiden tot ‘een blijvende en goed uitvoerbare verbetering’. De minister kiest echter voor zijn eigen interne auditdienst. Het rapport-Slootweg pleit voor versterking van de onafhankelijke Algemene Rekenkamer en een nieuwe, adviserende rol voor een afgeslankte Auditdienst van het Rijk. ‘In deze variant worden circa 75 medewerkers van deze Auditdienst vrijgespeeld en naar diverse ministeries overgeheveld om daar het financieel beheer te versterken.’ De accountantstaken gaan naar de Rekenkamer, die voor de controle van de rijksfinaciën nu nog steeds afhankelijk is van de interne audits. ‘Vanwege haar onafhankelijke positie als externe controleur van het Rijk wordt in dit plan de controle versterkt en het bestel zuiverder. Dit is niet alleen in lijn met hoe het in andere EU-landen is georganiseerd, maar ook in lijn met de eisen die de minister van Financiën stelt aan accountants voor grote ondernemingen: ook daar mogen accountantstaken en advies niet door één organisatie worden uitgevoerd.’ Het plan levert volgens de Rekenkamer ook nog een flinke besparing op.
Voor de duidelijkheid: dit is een parodie op zogeheten ‘Nu Metal’, een muziekgenre dat populair werd in de jaren ’90, waarin elementen van hiphop vermengd werden met metal.
Bands als Korn, Limp Bizkit en Slipnot maakten naam met dit type muziek, en in de vroege jaren 2000 had je bands als Papa Roach en P.O.D. en niet te vergeten: Linkin Park, die schoeiden op deze leest.
Het knappe aan Kyle Gordon is dat ‘ie zo’n parodie nog goed kan laten klinken ook.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.