Het 150-jarige Groninger Museum viert feest met bijzondere verhalen en exposities. Ken jij het verhaal van zes studenten (waarvan vijf geneeskunde-studenten) die in 1896 in zes weken tijd een grote Van Gogh tentoonstelling organiseerden? Ze verzamelden maar liefst 128 werken van Vincent. De meeste doeken kwamen gewoon verpakt in kisten per trein naar het noorden. Dit verhaal en de invloed van Van Gogh op de latere Ploeg-groep wordt nu verteld in het Groninger Museum. [caption id="attachment_356388" align="aligncenter" width="450"] Hoe van Gogh in Groningen kwam © foto's en collages Wilma Lankhorst.[/caption] Aanzet tot deze expositie Kunsthistorica Mariëtta Jansen wist wel dat er in 1896 een grote van Gogh tentoonstelling in Groningen was geweest. Maar de details kende ze niet. Als conservator van de Ploeg en twintigste-eeuwse kunst van het Groninger Museum, was haar opgevallen dat in veel schilderijen van de Ploeg-kunstenaars, invloeden van Van Gogh te zien waren. Ze wilde weten hoe dit zat en ging op onderzoek uit. Ze ging op zoek naar financiering voor het onderzoek en toen dat geregeld was, werden haar museale werkzaamheden tijdelijk overgenomen door collega’s. Vijf jaar werkte ze aan dit onderzoek en daarin speelde de van Gogh tentoonstelling van 1896 de centrale rol. Zes studenten huurden de bovenzaal van wat het oude Groninger Museum en wilden daar eigentijdse kunst laten zien. 1896: de grootste Van Gogh tentoonstelling in ons land en dat amper zes jaar na Vincent’s overlijden. [caption id="attachment_356391" align="aligncenter" width="450"] Muurcartoon van Mirjam Vos (l) , en r. sfeerbeelde van de moderne stad Groningen in 1896 © foto's en collages Wilma Lankhorst.[/caption] Wat is er nu te zien? In de acht expositiezalen wordt het verhaal verteld van de ontwikkeling van Groningen tijdens de eeuwwisseling van de 19de naar de 20ste eeuw. Striptekenaar Mirjam Vos heeft een prachtige collage geschilderd van de totstandkoming van de Van Gogh tentoonstelling van 1896. Let ook even op de speciaal ontworpen gordijnen. In de eerste zaal krijg je een indruk van het fin de siècle in Groningen. De transitieperiode van Groningen richting een moderne stad met tram, gasverlichting en de universiteit. Hier hangt een van Mesdag 'de Hoge der A met visbanken in Groningen' (1879) om ons te laten zien, hoe er in die dagen werd geschilderd. De zes studenten willen de donkere Haagsche School achter zich laten en de Groningers de moderne schilderkunst laten zien. Naast de moderne schilderkunst, zie je ook de ontwikkeling van de fotografie die ook in deze periode plaats vond. [caption id="attachment_356394" align="aligncenter" width="450"] Sfeerbeeld van zaal 2, de Toorop tentoonstelling in Groningen © foto's en collages Wilma Lankhorst.[/caption] Jan Toorop en tijdgenoten In totaal hebben de studenten in een periode van december 1895 tot en met april 1987 maar liefst acht tentoonstellingen georganiseerd. Allemaal met de intentie werk van hedendaagse kunstenaars naar het Noorden te brengen. Twee van de acht met werk van Van Gogh en een grote expositie met werk van Jan Toorop (1858-1928). Aan Toorop is de tweede zaal gewijd. Van Jan Toorop wisten de studenten maar liefst 114 werken in Groningen te krijgen. In elke zaal wordt de kunst van die dagen gecombineerd met instrumenten die aan de universiteit werden ontworpen. In de derde zaal staan Johan Thorn Prikker (1868-1932) en de Symbolisten centraal. Via de hal met historische foto’s van studenten in die dagen, lopen we de ruimte in met werk van Theo van Hoytema (1863-1917). Van Hoytema is onder andere bekend vanwege zijn litho’s van dieren en plantmotieven in de art nouveau-stijl. In deze zaal hangen ook enkele affiches van de Franse kunstenaar Henri Toulouse-Lautrec (1864-1901). [caption id="attachment_356397" align="aligncenter" width="450"] Hoe van Gogh in Groningen kwam © foto's en collage Wilma Lankhorst.[/caption] De Van Gogh zaal Het hart van de tentoonstelling is volledig gewijd aan de expositie van 1896. In het midden is een open cirkel met banken gebouwd met het in centrum de foto van Johanna Van Gogh-Bongers. In 1901 is de weduwe van Theo van Gogh (1857-1891) hertrouwd met schilder Johan Cohen Gosschalk (1873-1912). Daarom zie je haar hier mede onder die naam. In de zaal hangen elf schilderijen van Van Gogh en tientallen tekeningen en inktprenten. In het hart van de zaal kun je zestig doeken (geprint op vilt) zien die in 1986 ook in Groningen te zien waren. [caption id="attachment_356392" align="aligncenter" width="450"] Sfeerbeeld zaal van de professoren © foto's en collages Wilma Lankhorst.[/caption] De zaal van de professoren In de zaal van de professoren zie je enkele wetenschappers die in het fin de siècle in Groningen werkten. Er hangt ook een opgeblazen foto van de huiskamer van de familie Moll. Links in de hoek zie je nog een stukje van Van Gogh Tuin in Arles. Hier komen we ook de later kunstpaus H.P. Bremmer tegen. In zijn tweede Groningse periode (1899-1907) gaf hij les (o.a. in zijn eigen lespraktijk) op het gebied van de beeldende kunst. In die dagen schilderde en tekende Bremmer zelf ook nog. Verschillende Groningse hoogleraren en hun partners volgden de kunstlessen bij Bremmer. In deze zaal hangt ook Charley Toorop’s groepsportret van H.P. Bremmer en zijn vrouw waarbij ze omringd worden door kunstenaars uit hun tijd (1936-1938). [caption id="attachment_356389" align="aligncenter" width="450"] Ontdek de invloed van Van Gogh op De Ploeg-kunstenaars © foto's en collages Wilma Lankhorst.[/caption] Van Gogh en De Ploeg Na de professoren volgen de leden van De Ploeg. In deze zaal zie je verschillende Van Gogh thema’s terugkomen bij leden van De Ploeg: de zaaier, landarbeiders, Vincents stoel in de versie van Jan Wiegers en zonovergoten akkers. [caption id="attachment_356390" align="aligncenter" width="450"] In de laatste zaal zie je hoe Van Gogh kunstenaars anno 2024 nog steeds inspireert. © foto's en collages Wilma Lankhorst.[/caption] Zonnebloemen en eigentijds werk In de laatste zaal hangen verschillende doeken met zonnebloemen, geïnspireerd door Van Gogh. De Ploegleden, Jan Altink, Hendrik Werkman, George Martens, Jan Wiegers en Johan Dijkstra, schilderden in die dagen hun versie van de zonnebloem. Van Jan Wiegers hangt hier ook zijn versie van de slaapkamer die hij voor Kirchner (1925) schilderde. Op de laatste wand hangen drie werken van schilders van nu. Helen is meebewegen-opnieuw huiswaarts (2024) van Tosja van Lieshout (Tilburg, 1999). Zij won in 2020 de Van Gogh Air Prijs. Geïnspireerd door Van Gogh schilderde Shivangi Kalra (Dehli, 1998) haar witte kamer in Groningen (2023). Het derde en laatste werk is van Sara van Vliet (Baarn, 1998). Haar werk heet Voorzichtigheid (oleander 2023-2024). En zo komen we weer in het heden terug. Hoe van Gogh in Groningen kwam is nog tot en met 5 mei 2025 te zien in het Groninger Museum. Kijk hier voor de details. MK=geldig. © tekst en foto’s Wilma Lankhorst © gebruik van de afbeeldingen met dank aan en met toestemming van het Groningers Museum, de genoemde kunstenaars en alle bruikleengevers.
De dochter van Pink Floyd-voorman David Gilmour zit inmiddels ook in het muzikale familiebedrijf. Dat levert een prettig verrassing op, want Romany heeft best een aangenaam stemgeluid.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
ONDERZOEK - Hebben jongeren nog een beetje zin in democratie? Regelmatig gaan over dit onderwerp de alarmbellen af. Jongeren zouden ontevreden zijn over de democratie. Ze doen niet mee, hebben geen interesse of kennis, en een derde vindt het zelfs geen probleem als er een dictator aan de macht komt. Toch gaan deze berichten zelden over Nederlandse jongeren, of wordt er geen vergelijking getrokken tussen jongeren en volwassenen. Gijs Schumacher, Bert Bakker, Jakob Kasper en Max Zuslove vergelijken jongeren met volwassenen op tevredenheid met democratie, hoe belangrijk democratie is, de interesse in politiek en politiek activisme. Hun conclusie is dat jongeren en volwassenen elkaar niet veel ontlopen: jongeren zijn tevredener met democratie en vertonen meer politiek activisme; volwassenen vinden democratie belangrijker en hebben een hogere politieke interesse.
Het IP-PAD project heeft een steekproef laten uitvoeren door Gallup International onder 1000 Nederlandse jongeren tussen de 16 en 21. De gemiddelde leeftijd van de bevraagde jongeren was 19,09 (SD = 1,41). Er waren 474 mannelijke, 514 vrouwelijke deelnemers en 12 non-binaire deelnemers. De steekproef van deze enquête is representatief voor de Nederlandse bevolking qua onderwijs niveau en regionale vertegenwoordiging. We vergelijken deze data met gegevens van een studie onder ongeveer 2000 volwassenen (18+) uitgevoerd door Flycatcher in het najaar van 2023. Hieronder beschrijven we de conclusies van deze vergelijking. Een factsheet met de resultaten en verdere gegevens over het vertrouwen in democratische instellingen en belangrijke politieke kwesties onder jongeren staat hier.
COLUMN - Deze week was er terecht heel veel ophef over de aangenomen motie van Tweede Kamerlid Bente Becker (VVD). Velen hebben al goed verwoord waarom dit een schandalige en discriminerende motie is. Maar de motie bevat een belangrijke aanname die onderbelicht blijft, maar wel ontzettend belangrijk is om nader naar te kijken.
Simpel gezegd stelt de motie dat onderzoek naar normen en waarden bij mensen met een migratieachtergrond moet leiden tot het achterhalen waar het hanteren van deze normen en waarden tot problemen leidt met integratie.
In het woord integratie zit besloten dat er zoiets bestaat als een vastomlijnde verzameling van “onze” normen en waarden waar naar toe geïntegreerd moet worden. Sterker nog, dat “onze” normen en waarden en het goed naleven daarvan niet tot problemen leidt.
En hoe makkelijk het ook is om met een paar van die zogenaamde normen en waarden te strooien, zoals mevrouw Becker doet in haar latere toelichting, het staat helemaal niet vast dat dit DE normen en waarden zijn, of dat ze gedragen worden door alle Nederlanders zonder migratie achtergrond (minstens tot vijf generaties terug).
Zo roept ze iets over het niet omarmen van de democratie, maar is haar partij in een regering gestapt met een ondemocratische eenmanspartij. En heeft ze het over de gelijkwaardigheid van man en vrouw, maar frustreert haar partij al jaren echt gelijke behandeling van vrouwen op de arbeidsmarkt (denk bv wettelijk vastgelegde gelijke beloning bij gelijk werk, met boetes voor overtreden).
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Tom Waits wordt vandaag 75 jaar: een prima gelegenheid om zijn werk nog eens onder de aandacht te brengen. Zo is ‘Clap Hands’ (van het album Rain Dogs uit 1985) alweer bijna veertig jaar oud, maar klinkt het alleszins contemporain. Het had bij wijze van spreken ook gisteren uitgebracht kunnen zijn.
Maar Waits is naast een begenadigd muzikant ook nog eens een charismatische acteur. Zo zijn de beelden uit deze clip ontleend aan de Terry Gilliam-film The Imaginarium van Dr. Parnassus (2009), waarin hij mr. Nick speelt, een verpersoonlijking van de duivel.
De parlementsverkiezingen in IJsland zijn gewonnen door de sociaal-democraten. Ze behaalden 15 van de 63 zetels in de Althing, het IJslandse parlement, een winst van 9 zetels. Ook de Liberale Hervormingspartij boekte met 11 zetels (+6) een flinke winst. De Onafhankelijkheidspartij van de regerend premier Bjarni Benediktsson verloor, evenals zijn coalitiepartners, de centrum-rechtse Vooruitgangspartij en de Links-Groene beweging die helemaal uit het parlement verdween. Een aardverschuiving in de IJslandse politiek volgens Eiríkur Bergmann. De regering-Benediktsson kwam in oktober voortijdig ten einde. Breekpunten waren de behandeling van immigranten en asielzoekers, evenals energie- en huisvestingskwesties.
Bij een Gallup poll in november bleek dat meer dan 60% van de IJslanders gezondheidszorg, economische kwesties en huisvesting als een topprioriteit beschouwde. Immigratie werd door 32% van de ondervraagden als een belangrijk onderwerp beschouwd, terwijl asielkwesties goed waren voor 18% van de respondenten.
Actieve immigranten
IJsland is niet zo bekend als immigratieland, maar volgens een OECD rapport bestaat 18% van de bevolking uit immigranten. Door immigratie is de IJslandse bevolking in de afgelopen jaren flink gegroeid. Dit heeft belangrijke economische voordelen opgeleverd voor IJsland, onder andere door de beroepsbevolking te laten groeien en het land te helpen voldoen aan de vraag naar arbeid in snelgroeiende sectoren. De vorige regering ontwikkelde een alomvattend integratiebeleid met als doel ‘een inclusieve, multiculturele samenleving, waarin immigranten gelijke kansen hebben, zowel in de maatschappij als op de arbeidsmarkt.’ Als eerste punt voor het integratiebeleid noemde de regering ‘de actieve deelname van immigranten aan verkiezingen en de samenleving’. De grootste groep immigranten komt vanouds uit Polen, zij vormen inmiddels 3% van de IJslandse bevolking. Ze werden al in de jaren zestig van de vorig eeuw aangetrokken voor werk op de scheepswerven. Een van de actieve Poolse IJslanders is Pawel Bartoszek, die in 2016 voor de liberalen in het parlement werd gekozen en sinds 2018 lid is van de gemeenteraad in Reykjavik. Hij is erg blij met de resultaten van zijn partij bij de laatste verkiezingen.
COLUMN, DATA - Nu Pieter Omtzigt weer aan het werk is en de vacante Kamerzetels van NSC-leden Hertzberger en Zeedijk ingenomen zijn door Sander van Waveren en Willem Koops, kan de Tweede Kamer weer op volle sterkte de regering contoleren.
Dat valt tegen. Gisteren bijvoorbeeld, waren 130 van de 150 Kamerleden aanwezig. Dat wil zeggen, ze waren ergens in het gebouw. Bij het toch niet onbelangrijke debat over het rapport van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 waren alleen de 14 woordvoerders aanwezig.
Andere Kamerleden zaten bij verschillende commissievergaderingen. We nemen aan dat de rest aan het werk was in de fractiekamers of elders in het gebouw in gesprek met lobbyisten of vertegenwoordigers van (een deel van) het volk.
Maar waar waren de overige twintig Kamerleden dan? Het volk heeft immers gesproken en gezegd dat er op de 150 zetels ook daadwerkelijk 150 mensen horen te zitten.
En zo geschiedde. Op de eerste zitting van de gekozen Kamer. Ze waren allemaal aanwezig om beëdigd te worden. Daarna is de Tweede Kamer geen enkele keer voltallig aanwezig geweest.
Naast de werkbezoeken in binnen- en buitenland waren er de nodige griepjes en snotverkoudigheden, zwangerschaps- en ouderschapsverloven en een enkele burn-out en operatieve maagverkleining.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Voor bronstig melodrama zit je bij Rammstein wel goed.
Voor bronstig drama trouwens ook: vraag maar aan de dames die zich na concerten seksueel uitgebuit voelden: naar verluidt werden ze tijdens pre-parties aan Till Lindemann voorgeschoteld alsof het liflafjes waren, sommigen zouden daartoe zelfs zijn gedrogeerd.
Politie in Vilnius (Litouwen) kon echter geen objectieve feiten vaststellen en justitie in Berlijn sloot de zaak na een aantal weken omdat het onderzoek niets opleverde. De onderzoekers waren er niet in geslaagd in contact te komen met mogelijke slachtoffers.
DPG Media, Temu, het kabinet en de Minister van Financiën zijn genomineerd voor de Big Brother Awards 2024. Het publiek kan via de website van Bits of Freedom tot 6 februari stemmen op hun ‘favoriet’. De uitreiking vindt plaats op 13 februari.
Evelyn Austin, directeur van Bits of Freedom: “DPG Media is bijvoorbeeld genomineerd voor het dagelijks tracken en profileren van miljoenen nieuwsconsumenten. En dat gaat naar verwachting alleen maar toenemen. Het bedrijf neemt namelijk steeds meer mediamerken over en heeft grote ambities op de gepersonaliseerde advertentiemarkt. Die praktijk van zoveel mogelijk data over mensen verzamelen om ze te kunnen profileren en beïnvloeden is sowieso iets waar we niet zo happy mee zijn. Maar zeker wanneer het wordt gedaan door een bedrijf dat zo’n groot aandeel heeft in ons medialandschap, ligt de kans op misleiding en oneerlijke concurrentie op de loer. Dat moeten we niet willen toestaan.”
Ik weet niet of Chocolate Salty Balls tellen als sinterklaassnoepgoed – zo ja dan is de CT van vanavond een beetje ‘on theme’ – maar ik betwijfel het. Hoe dan ook, een professioneel orkest en aantal operazangers hebben een aantal liederen van South Park uitgevoerd en dat klinkt best goed. Ik kan geen versie vinden van de hele uitvoering, dus jullie zullen het moeten doen met eentje die becommentarieerd wordt door ‘The charismatic voice’, maar dat is eigenlijk helemaal niet erg.
