Het taboe op Nederlands koloniale verleden

De Amsterdamse rechtbank wilde vorige week geen voorwaarden opleggen voor vertoning van de film De Oost over het Nederlandse militaire ingrijpen in Indonesië. De Federatie Indische Nederlanders (FIN) had in een kort geding geëist dat de film zou beginnen met een waarschuwende tekst dat het ging om een ‘fictieve verbeelding’ van het Nederlandse ingrijpen, en dat die een reactie was op de Bersiap – de chaotische, gewelddadige periode in Indonesië pal na de Tweede Wereldoorlog. De FIN achtte de voorstelling van zaken in de film niet in overeenstemming met de feiten. De bezwaren richtten zich ook tegen beelden die te veel associaties zouden oproepen met de SS. En het ergste was nog, zo verklaarde een vertegenwoordiger van de FIN op de radio, dat de film ook onderdeel gaat uitmaken van een lespakket op scholen. Lou de Jong Het is niet de eerste keer dat er vanuit de hoek van oud-strijders en Indische Nederlanders een poging wordt gedaan de geschiedenis van de oorlog tegen Indonesië te vervalsen. Lou de Jong kreeg er eind vorige eeuw mee te maken toen hij zijn Geschiedenis van het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog voltooide met de zogenaamde 'politionele acties' van het Nederlandse leger. De boze oud-strijders hadden er zelfs een apart comité voor opgericht: het Comité Geschiedkundig Eerherstel Nederlands Indië. Toen een concept van deel XIA uitlekte waarin een hoofdstuk voorkwam onder de titel 'Oorlogsmisdrijven' ontstond een enorme ophef, aangejaagd door De Telegraaf.  De Jong beloofde er nog eens naar te kijken en gaf het omstreden hoofdstuk de titel 'Excessen'. Toen hij de oud-strijders niet verder tegemoet wilde komen voerde het Comité tevergeefs een gerechtelijke procedure om alsnog gelijk te krijgen over de wijze waarop de gebeurtenissen in Indonesië in zijn boek behoorden te worden beschreven. De laatste typhoon Een tweede voorbeeld van een poging tot ingrijpen in de beeldvorming door oud-kolonialen betreft de roman van Graa Boomsma 'De laatste typhoon' uit 1992. In 1994 moesten Boomsma en een journalist van het Dagblad van het Noorden die hem had geïnterviewd voor de rechter verschijnen vanwege een aanklacht over zijn kwalificatie van de Nederlandse soldaten in Indonesië: 'Ze waren geen SS'ers, nee, ook al konden ze door de dingen die ze deden er wel degelijk mee vergeleken worden'. Na een aanvankelijk sepot werd de zaak door een duidelijk betrokken officier van Justitie opnieuw op de rol gezet. Maar zowel de rechtbank in Groningen als het Gerechtshof in Leeuwarden spraken de auteur en de journalist vrij. Dat was allemaal eind vorige eeuw. Inmiddels zijn er diverse studies verschenen waarin het gewelddadig optreden van het Nederlandse leger in Indonesië wordt geboekstaafd, zoals het onderzoek van Remy Limpach, het boek Ontsporing van geweld van Van Doorn en Hendrix, en recentelijk David Van Reybrouck's monumentale Revolusi. Vorig jaar maakte koning Willem-Alexander in Indonesië zelfs excuses voor het geweld dat het Nederlandse leger tijdens de onafhankelijkheidsoorlog had gebruikt. Wat beweegt de FIN om deze geschiedenis te blijven ontkennen? Zonder disclaimers Nederland loopt ver achter bij het verwerken van zijn koloniale geschiedenis. Dat werd me eens te meer duidelijk bij het lezen van Revolusi. De beeldvorming in het onderwijs, de media en ook in de literatuur is altijd gedomineerd geweest door het standpunt van de kolonialen en hun aanhang onder de Indische Nederlanders. Een groot deel van de geschiedenis van Indonesië is aan ons oog onttrokken door de verhalen van de Nederlandse bovenlaag, van de rijke planters, industriëlen, bankiers en ambtenaren en hun omgeving. En wat betreft de oorlog eind jaren veertig wordt die bias lange tijd ook in stand gehouden door de verhalen van de Nederlandse militairen en hun ondergeschikten bij het KNIL. Nu er eindelijk beweging komt in die vastgeroeste beeldvorming wordt het tijd om ook in de bioscoop de rauwe werkelijkheid van het optreden van het Nederlandse leger te laten zien. Zonder verbloemende disclaimers. [overgenomen van Free Flow of Information]

Closing Time | I’m Not Right

“I’m Not Right” van de band Tetrarch klinkt als een Linkin Park clone. Liefhebbers van laatstgenoemde zullen ook deze nu metal band wel kunnen waarderen.

Ze zijn al even bezig, maar Tetrarch uit Los Angeles heeft er momenteel de vaart in zitten. Ook omdat de band deel uitmaakt van een golf aan hippe en catchy nu metal, die je met een beetje fantasie nu nu metal zou kunnen noemen. Want de inspiratie komt uit de jaren nul en van bands als Linkin Park en Slipknot, die experimenteerden met pop en elektronische bijgeluiden. En dus van die frisse refreintjes, die ook op Unstable van Tetrarch domineren. Ze overheersen wat te veel, want de hese metalcorezang van Josh Fore begint na een track of vier eenvormig te worden.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: (deze foto alleen gebruiken voor de recensie) copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Qassem Soleimani en de oorlogen van Iran

RECENSIE - Arash Azizi’s boek The Shadow Commander heet een biografie te zijn van Qassem Soleimani, de in januari 2020 door een Amerikaanse drone gedode commandant van de Iraanse Quds-brigade. Het is echter geen biografie. Hoewel we wel iets horen over zijn jeugd in Kerman en vernemen dat hij, anders dan valt te lezen in ’s mans officiële biografie, geen zwarte band haalde in karate, is het boek arm aan persoonlijke details. Pas op een van de laatste pagina’s verneemt de lezer dat Soleimani getrouwd was, een dochter had en woonde in een van de noordelijke wijken van Teheran. Het boek gaat in feite over Irans buitenlandse politiek.

Buitenlands interventies

Simpel gezegd: de islamitische republiek heeft bovengemiddeld veel invloed in Libanon (via Hezbollah), Syrië (waar het Assad in het zadel houdt), Iraq (waar het diverse milities steunt) en Jemen (waar het een Stellvertreterkrieg voert met Saoedi-Arabië). De raketten die Hamas afschiet op Israël zijn van Iraans ontwerp. Bij dit alles was Soleimani een sleutelfiguur. Hij en niet Assad overtuigde Poetin te interveniëren in Syrië. Hij was het die opdracht gaf tot de moord op oud-president Saleh van Jemen. En hij lijkt Assad te hebben gesuggereerd vatbommen te gebruiken tegen zijn eigen burgers.

Foto: Victoria Pickering (cc)

Kunst op Zondag | Lopen

Het kan raar lopen….

Studio Giftig (Niels van Swaemen en Kaspar van Leek) – Silly Walks Tunnel, Eindhoven, 2016
Door John Clees onthuld (filmpje, niet geschikt voor claustrofoben)
Flickr Emile Krijgsman Just like him CC BY-NC 2.0 Lopen

George SegalWalk, Don’t Walk, 1976
Te  lopen….
Flickr Jack Szwergold A cool George Segal sculpture—Walk, Don’t Walk 1976 CC BY-NC 2.0 afbeelding 2

of niet te lopen….
Flickr Jack Szwergold A cool George Segal sculpture—Walk, Don’t Walk 1976 CC BY-NC 2.0 lopen

David Govedare – The joy of running together, 1984
Ode aan de grote diversiteit aan deelnemers van de jaarlijkse Spokane Bloomsday Run. Veertig sculpturen.
Flickr verifex Brendan and The Joy of Running Together CC BY-NC 2.0

Nancy SchönDe schildpad en de haas, 1995
Als eerbetoon aan alle hardlopers uit heel de wereld die meeliepen in de Boston Marathon.
Flickr Wally Gobetz Boston - Copley Square The Tortoise and the Hare CC BY-NC-ND 2.0

Costas VarotsosDromeas (‘Hardloper’), 1994
In 1988 stond deze ‘loper van glas’ op het Omoniaplein in Athene, maar omwonenden vreesden splinters omdat de ondergrondse metro het beeld misschien door elkaar kon schudden. Nou, dan zetten we hem maar op het Megalis tou Genous Sholiplein. Aldus geschiedde in 1994.
Flickr CaptSpaulding Glass Running Man CC BY-NC-ND 2.0 lopen

Jaroslav RónaFranz Kafka memorial, 2003
In het korte verhaal ‘Beschrijving van een strijd’ laat Kafka op een absurde, surrealistische manier zien hoe individuele verlangens kunnen schuren met sociale consensus. In het tweede deel van het verhaal zit de verteller, alsof hij een paard berijdt, op de rug van een eerder ontmoette gast en wandelt door de stad.  De wandeling wordt een innerlijke reis. Beeldhouwer Róna nam dat beeld als ode aan Kafka.
Flickr mirsasha Franz Kafka (by Jaroslav Róna) CC BY-NC-ND 2.0

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Come To Me

Ja, ik vond Björk toen leuk. Misschien is schattig een beter woord. Vertederend. Alsof er een grote kleuter achter de microfoon stond. Lag ook aan haar motoriek en haar mimiek. Aandoenlijk. En misschien ook wel haar manier van zingen. Meisjesachtig.  Toch niet de beste motivaties om een artiest te waarderen, best een beetje bedenkelijk. Het leidde af van de muziek, die goed was. Zoals dit nummer bijvoorbeeld. Intrigerend, geen alledaagse instrumentatie, geen alledaagse pop.

Foto: Fibonacci Blue (cc)

Agendering moslimdiscriminatie en moslimhaat blijft bittere noodzaak

De aanpak van moslimdiscriminatie en moslimhaat zal de komende jaren meer politieke prioriteit moeten krijgen. Dat geldt in het bijzonder voor discriminatie op de arbeidsmarkt, waar veel moslims met grove en subtiele vormen van uitsluiting te maken hebben. Die conclusie trekken Ewoud Butter, Roemer van Oordt en Ineke van der Valk, de auteurs van de Vierde Monitor Moslimdiscriminatie die 9 mei is verschenen. In deze monitor hebben de onderzoekers speciaal aandacht besteed aan discriminatie van moslims op de arbeidsmarkt.

Het gaat  bij moslimdiscriminatie om alledaagse vormen van uitsluiting en discriminatie, bijvoorbeeld in de vorm van bevooroordeelde vragen en opmerkingen, om stigmatiserende berichten in de media, maar ook om openlijke discriminatie op grond van geloof, om hatespeech, gewelddadige of bedreigende voorvallen gericht tegen islamitische gebedshuizen en scholen en om voorstellen en uitspraken van politieke partijen die haaks staan op de grondwettelijke vrijheden van moslims. Het draagt allemaal bij aan een politiekmaatschappelijk klimaat waardoor grote groepen moslims zich onveilig voelen. Zij worden erdoor beperkt in de vrijheid om zichzelf te kunnen zijn.

Ervaren discriminatie

Uit eerder onderzoek naar ervaren discriminatie, onder andere van het SCP, blijkt dat relatief veel moslims discriminatie op grond van hun geloof ervaren. Dat geldt voor ongeveer twee derde van de Marokkaanse Nederlanders en de helft van de Turkse Nederlanders. Discriminatie vindt plaats in de openbare ruimte, op school, op de arbeidsmarkt en het internet, maar ook in de media en politiek.

Foto: Arenda Oomen, bewerkt door Sargasso (fair use)

Help mee met Oprutten.nl

Het lijkt alweer jaren geleden dat Rutte III viel, en nog langer geleden dat er verkiezingen waren. En ver daarvoor, toen er een ‘functie elders’ werd gezocht, leek het gedaan met Rutte. Maar de tijd vliegt in politiek Den Haag en inmiddels gaat het daar alweer over Rutte IV. En het is ook lastig, je ziet door de ophef de schandalen niet meer, en door de schandalen mis je het structurele wanbeleid.

Het wordt daarom tijd voor een eh, tijdlijn. Om een overzicht te creëren van 11 jaar Rutte en zijn doctrine.

Met alle momenten waarop Rutte en zijn kabinetten door de mand vielen, er handjes boven hoofden werden gehouden, actieve herinneringen niet werden gevonden, loze beloften werden gedaan, tienduizenden onschuldige mensen in ellende werden gestort, dodelijke incidenten werden vergeten en dodelijke beslissingen werden genomen, racisme genormaliseerd werd, en vrijheden en privacy werden afgebroken. Kortom: alles wat rot is aan de huidige bestuurscultuur, met Rutte als exponent daarvan en als leider van drie kabinetten waaronder ons land neoliberaler, armer, ongelijker, onzekerder en meer verdeeld werd.

En daarom presenteert Sargasso: oprutten.nl, een (onvolledige) tijdlijn van 11 jaar Rutte. Maar zo’n tijdlijn maken, dat kunnen we natuurlijk niet alleen. Dus laten we hem met z’n allen volledig maken, met alle drek op één plek. Een monumentaal project, want het is nogal een klus om al het wanbeleid van drie kabinetten-Rutte en zo nog wat op een rij te krijgen.

Closing Time | Tombe La Neige

Hagel in mei heb ik wel gezien, verleden week was dat. Het roffelde ineens tegen de ramen. Blijft toch een sensatie zo’n fenomeen, dat je grasveldje ineens groen/wit is. Sneeuw heb ik nog niet gezien. Wel zag ik de bloesems van de bomen door de lucht wervelen toen het zo waaide. Het wordt dan zo’n plakkerige kledderdrab op de stoep, niets sierlijks meer aan, toch net als echte sneeuw. Waar wou ik ook alweer heen, o ja, naar Adamo die Tombe La Neige zingt. Over echte sneeuw die valt. Een witte wereld terwijl zijn hart zwart is (het zal een keer niet over een vrouw gaan die er niet is). En dan doet Adamo parlando. En hij praat over kou en gemis, wanhoop en eenzaamheid. En de sneeuw die maar blijft vallen.

Foto: Hans Splinter (cc)

Franse militairen waarschuwen voor een burgeroorlog

Dertig gepensioneerde Franse generaals luidden onlangs de noodklok, met een apocalyptisch getoonzette tekst over een land in ontbinding. Hun brief op de site van het conservatief-katholieke weekblad Valeurs Actuelles is inmiddels ondertekend door enkele duizenden militairen. Een marginale beweging, zoals sommigen opperen? Vorige week kregen ze steun van een aantal nog actieve collega’s. ‘Onze steden en dorpen vallen ten prooi aan geweld’, schrijven de anonieme auteurs van deze tweede brief. Ze moeten duidelijk niets hebben van alle aandacht voor diversiteit en racisme. ‘Haat tegen Frankrijk en zijn geschiedenis is de norm geworden in het publieke debat.’ Minister van Defensie Florence Parly die bij de eerste brief van de reactionaire militairen al maatregelen had aangekondigd reageerde hierop met nog meer ergernis: ‘Dat vocabulaire, de verwijzingen, dat is allemaal typisch extreemrechts’.

Extreemrechtse tendensen in het leger: het is niet alleen Duitsland dat daarmee te kampen heeft. En in Frankrijk is de politieke arm van deze beweging nog wel een stukje groter dan die bij de oosterburen. Marine Le Pen, voorzitter van Rassemblement National, de grootste uitdager van president Macron bij de verkiezingen volgend jaar, heeft zich onmiddellijk solidair verklaard met de verontruste militairen. Daarmee week zij af van de recent ingezette gematigde koers van RN waarmee Le Pen hoopt Macron te kunnen verslaan.

Closing Time | Tous les garçons et les filles

In de Closing Time van gisteren werd al naar haar verwezen: Françoise Hardy. En Tous les garçons et les filles is natuurlijk een enorme nostalgische kneiter, een romantische klassieker van jewelste. De chanson heeft na bijna 60 jaar nog niets van zijn aantrekkelijkheid verloren. Een lief zoet wiegend weemoedig stemmend zomers walsje. Ik zit hier als vanzelf zachtjes meedeinend achter het toetsenbord. En ja we worden ouder, we laten de jeugd achter ons, we worden sterfelijk. En Françoise Hardy is nu ziek. Klik je nu een artikel over haar aan, dan is het eerste dat je leest: kanker en euthanasie. Dat is wel een erg bruut slotakkoord.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende